اگر کف پای فرزندتان صاف است و به خاطر درد پای او غصه می خورید و نگران بروز مشکلات چشمی و کمردردهای آتی اش هستید، خواندن گفتگوی زیر بادکتر محمدرضا گل بخش، استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران در رشته ارتوپدی و فلوشیپ بیماری های ستون فقرات در بیمارستان های سینا و شریعتی، را به شما توصیه می کنیم.
برای بچه ای که با صافی کف پا به مطب یا درمانگاه مراجعه می کند، چه کارهایی انجام می شود؟
اولین قدم برای بچه این است که پزشک مطمئن باشد که آیا صافی کف پای او علت زمینه ای خاصی داشته است یا نه. ممکن است در بعضی موارد، تغییرات زمینه ای مثل دگرگونی در زاویه یا چسبیدن استخوان های کف پا به هم وجود داشته باشد. همچنین ممکن است یکی از استخوان های مچ پا به جای آن که افقی باشد، عمودی قرار گرفته باشد و این قرار گرفتن به صورت عمودی موجب صافی کف پا بشود.
برای کودک مبتلا به صافی کف پا چه درمان هایی لازم است؟
در قدم اول همان طور که عرض کردم باید علت های زمینه ای را بررسی کنیم. اگر علت اولیه ای در کار نبود و ما تنها با صافی کف پا به صورت ساده رو به رو هستیم، باید در نظر بگیریم که ممکن است با رشد و بزرگ شدن بچه، قوس کف پای او به حالت طبیعی برگشت کند. در واقع باید به بچه فرصت داده شود تا به سن 8 تا 10 سالگی برسد چون در خیلی از مواردی که کودک در سنین پایین، کف پای صافی دارد، دیده می شود که با رسیدن به سن 8 تا 10 سالگی قوس کف پای او به حالت طبیعی برمی گردد، بنابراین در این کودک اگر صافی کف پا بهبود نیابد، می توانیم مطمئن باشیم که فرزند ما به صافی کف پا مبتلا است.
در این صورت برای این بچه باید چه کرد؟
حتی در این صورت هم اگر راه رفتن فرد همراه با درد نباشد یا درد پای او تداخلی در کارش ایجاد نکند، درمانی برای بیمار انجام نمی شود چون اصلا در این فرد، صافی کف پا مشکلی ایجاد نمی کند که ما آن را درمان کنیم. دوباره هم تاکید می کنم تا زمانی که بیماری با صافی کف پا مشکلی در راه رفتن ندارد و احساس درد نمی کند، برای او درمانی انجام نمی دهیم.
و اگر احساس درد یا مشکل در راه رفتن داشته باشد؟
تنها در یکی از حالت ها که ممکن است ما در مچ پا یک استخوان فرعی داشته باشیم می توان از کفش طبی استفاده کرد، آن هم برای مدتی و اگر درد بچه خوب نشود، باید جراحی را در نظر گرفت. در سایر موارد، در صورت وجود علت زمینه ای و درد ناتوان کننده باید از همان ابتدا به فکر جراحی بود.
فیزیوتراپی یا استفاده از مُسکن چه تاثیری در برخورد با این بیماران دارد؟
اگر به دوران نوزادی برگردیم، چون کف پای یک سری از نوزادان دارای چربی است یا به اصطلاح تپل هستند و یا در نوزادانی که تازه متولد شده اند به دلیل نحوه ی قرار گرفتن در شکم مادر، ممکن است کف پای آن ها به طور کاذب، صاف به نظر برسد.
تنها در درصد کمی از نوزادان ممکن است صافی کف پای آن ها حقیقی باشد. همچنین در کودکان 18 ماهه که پدر و مادر به تازگی متوجه صافی کف پای آن ها شده اند، اکثرا از نوع انعطاف پذیر است که آن هم نیاز به صبر و حوصله دارد تا با نظارت پزشک و گذشت زمان آرام آرام بهبود پیدا کند.
استفاده از داروهای مُسکن هم تنها در فاز حاد درد و التهاب می تواند مفید باشد. نکته ی جالب این است که در مقایسه با سایر بیماری های ارتوپدی، فیزیوتراپی در این جا تاثیر کمتری دارد.
ممکن است حالت صافی کف پا تغییر کند؟
ببینید؛ ما دو نوع صافی کف پا داریم: انعطاف پذیر و انعطاف ناپذیر.
در نوع انعطاف پذیر، تنها در حالتی که بیمار ایستاده و وزن روی پای خود می گذارد، کف پای او صاف است ولی اگر همین بیمار وزن را از روی پای خود بردارد و مثلا روی لبه ی تخت بنشیند، قوس کف پای او تشکیل می شود.
برعکس در نوع انعطاف ناپذیر، صافی کف پا در همه ی حالت ها وجود دارد، یعنی چه بیمار نشسته باشد، چه ایستاده، کف پای او صاف خواهد بود.
این درست است که می گویند صافی کف پا در درازمدت باعث کمردرد می شود؟
خیلی ها بر این باور هستند که صافی کف پا باعث درد کمر و ضعف بیناییمی شود. البته عرض می کنم که اگر صافی کف پا علامت دار باشد، می تواند باعث درد پا و اشکال در راه رفتن بشود اما مطالعات انجام شده نتوانسته ارتباطی را میان صافی کف پا و کمردرد یا اختلال بینایی ثابت کند. پس می توان گفت که در حال حاضر هیچ رابطه ای بین صافی کف پا با کمردرد یا مشکلات بینایی نشان داده نشده است.
می توان با استفاده از کفش های طبی، صافی کف پا را درمان کرد؟
بحث اعتقاد به کفش های طبی از موضوعات مورد علاقه و رایج در خانواده هایی است که فرزند آن ها دچار صافی کف پا است. بسیاری از خانواده ها در مراجعه به پزشک به او اصرار می کنند که برای فرزندشان کفش طبی تجویز کند. اگر خانواده ای برای اولین بار متوجه صافی کف پای فرزند خود شود و با عجله و اضطراب او را به مطب پزشک بیاورد، باید به این نکته توجه کند که دادن کفش طبی هیچ تاثیری در درمان کودک ندارد و تنها اثر مثبت آن، ایجاد آرامش در والدین کودک است و این نکته ای که من عرض می کنم یک نکته کاملا علمی است.
علت اصرار پدر و مادرها به تهیه کفش طبی چیست؟
علت اش این است که از نظر ذهنی پدر و مادرها نمی توانند قبول کنند که بچه صافی کف پا داشته باشد و هیچ درمانی نگیرد. در واقع، کفش طبی جز تحمیل هزینه بر دوش خانواده(با توجه به این که کفش های ارتوپدی در همه جای دنیا گران هستند) و اذیت شدن بچه، هیچ فایده ای برای کودک مبتلا به صافی کف پا ندارد. دوباره و به طور کاملا جدی عرض می کنم که تنها فایده ی کفش طبی آرام شدن نگرانی و اضطراب پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگ بچه است. البته در مورد کفش طبی تنها یک استثنای نادر وجود دارد که توضیح دادم.
پس باید چه کار کرد؟
منابع علمی پزشکی که ما از آن ها استفاده می کنیم به ما توصیه می کند که بهترین کار این است که پزشک برای بیمار وقت بگذارد. با پدر و مادر بیمار صحبت کند و به آن ها توضیح بدهد که صافی کف پا در درازمدت عوارضی ندارد و کفش طبی هم باعث بهبود فرزندشان نخواهد شد. اگر این تعامل دو طرفه بین پزشک و خانواده بیمار ایجاد نشود، تنها اتفاق این است که خانواده بیمار، پزشک کودک خود را عوض می کند. از پزشک اول به پزشک دوم و از پزشک دوم به پزشک سوم و این روند تا آن جا ادامه می یابد که بالاخره برای بیمار کفش طبی تجویز شود. این مشکل را باید حل کرد و راه حل آن همان است که عرض کردم، یعنی صحبت مسوولانه و دلسوزانه با بیمار و توضیح دادن برای او که این چیزی که شما به دنبال آن هستی، ممکن است ریشه در باوری نادرست داشته باشد.
پس صافی کف پا می تواند بیماری نگران کننده ای نباشد؟
دقیقا. باید به خانواده ها اطمینان داد و باید به بیمار اجازه داد که فعالیت های عادی روزمره ی خود را در پیش بگیرد. اگر درد برای او ایجاد شد، اولین قدم، تعدیل فعالیت های شدید است و در صورت بی فایده بودن می توان به فکر درمان های جدی تر بود.
هفته نامه سلامت
کفش ورزشی مناسب، قسمت ضروری انجام هر تمرین ورزشی است. انتخاب کفش ورزشی مناسب در سلامت عضلات و اسکلت شما در حین ورزش موثر می باشد. یک کفش مناسب میتواند جلوی بروز بسیاری حوادث، جراحات و دردها را بگیرد.
پیش از رفتن به خرید پیشنهاد میکنیم مطلب زیر را بخوانید تا کفش مناسبی برای خودتان تهیه کنید.
1) خرید بعد از ظهر: بعد از فعالیت روزانه و یا حتی ورزش پاهای تان ورم میکنند، بنابراین بهترین زمان برای خرید کفش ورزشی، بعد از ظهر و یا بعد از فعالیت ورزشی است. اگر صبح کفش ورزشی ای بخرید که کیپ پای تان باشد، ممکن است بعد از ظهر یا هنگام ورزش پای تان را بزند.
2) کفش یکی، جوراب یکی: وقتی برای خرید کفش ورزشی میروید، همان جورابی را بپوشید که قرار است از این پس در کفشتان هنگام تمرین بپوشید، چون اگر بعدها جوراب ضخیمتری به پا کنید، کفش پایتان را هنگام تمرین میزند و یا اگر جورابتان بعدا نازکتر باشد، پایتان حین ورزش درون کفش حرکت خواهد کرد.
3) اول پاشنه، بعد پنجه: بند کفشهای ورزشیتان را محکم ببندید؛ حالا امتحان کنید ببینید پنچه پایتان به آسانی درون کفش حرکت میکند؟ پاشنههایتان چطور؟ هنگام راه رفتن درون کفش نمیلغزند؟
4) کمی مانکن شوید: کفش ورزشی را که میخواهید از مغازه بخرید، پایتان کنید و چند قدمی داخل مغازه راه بروید، ببینید در آن کاملا راحت هستید. اگر پنجه پایتان را میزند، بعدا هم اندازه پایتان نخواهد شد و هنگام تمرین باید درد پایتان را تحمل کنید. پس، از خیر زیبایی چنین کفشهای تنگی که سایز مناسب پای شما را فروشنده تمام کرده است، بگذرید.
5) کفشی برای ورزشتان: کشتی گیر هستید؟ دو میدانی انجام میدهید؟ آیا آیروبیک، کار میکنید؟ با راهنمایی مربی ورزشتان، کفشی ورزشی ای را انتخاب کنید که مناسب تمرینی باشد که به صورت روزمره انجام میدهید. فراموش نکنید کفش دومیدانی با کفش فوتبال متفاوت است، چون دامنه حرکتی پا، مفاصل و وضعیت انگشتها برای حرکات در ورزش های گوناگون، متفاوت است.
6) اول سلامت؛ دوم زیبایی: تنها به ظاهر کفش ورزشی توجه نکنید. همیشه بهداشت و سلامت پا در کفش را پیش از هر چیز در نظر بگیرید. بنابراین برای خرید کفش به سراغ تولیدکنندگان صاحب نام بروید، شاید پول بیشتری بپردازید، ولی در عوض سلامت پاهایتان را حین ورزش تضمین میکنید و کفشی میخرید که مدت زمان بیشتری برایتان کار خواهد کرد.
7) یک بند انگشت: هنگام خرید کفش ورزشی اجازه دهید جلوی پایتان (در مقابل انگشت بزرگ) به اندازه عرض یک انگشت خالی بماند. به این ترتیب، هنگام تمرین راحتتر ورزش خواهید کرد.
8) مکانی برای خم شدن: اطمینان حاصل کنید که کفش مورد نظرتان تنها از قسمت بند انگشتان که در واقع پهنترین قسمت کفش است، در پایتان خم میشود. این محل باید منطبق بر محل خم شدن کف پا باشد.
9) همتراز زمین: یک کفش ورزشی خوب باید در سطح صاف، همتراز زمین باشد و بخشی از آن بالاتر و بخش دیگر پایینتر نباشد.
10) کنترل کنید: بعد از مدتی که از پوشیدن کفش گذشت، آن را کنترل کنید و زیره و رویه آن را به خوبی بازدید کنید تا به سمت جلو یا پهلو کج نشده باشد و به پاهایتان آسیب نرساند.
11) سفت نباشد: برخی کفشهای ورزشی که میخرید ظاهر زیبایی دارند، ولی بسیار سفت و محکم هستند. کفش سفت و غیرقابل انعطاف، فشار زیادی به تاندونهای پا وارد میکند.
12) بالشتکدارها را انتخاب کنید: دقت کنید کف کفش ورزشی شما نباید ارتفاع زیادی داشته باشد (لژدار باشد)، چون موجب پیچخوردگی پای تان میشود. از طرف دیگر، کفش ورزشی نباید کف صاف داشته باشد، چون فشار وارده از زمین را به کمر انتقال میدهد. بهترین کفشهای ورزشی کفشهایی هستند که یک بالشتک نازک در کفشان دارند که فشارهای وارده به پا و بدن را تعدیل میکنند.
چه کفشی، برای چه ورزشی؟
برای انجام هر گونه فعالیت ورزشی لازم است کفشی مناسب تهیه کنید. نوع ورزش، مهمترین و در عین حال واضحترین معیار برای خرید کفش ورزشی است. باید به این موضوع توجه داشته باشید که کفشی که برای تنیس انتخاب میکنید، مناسب دویدن نیست و برعکس.
در این جا به برخی از ویژگیهای کفشهای مناسب برای ورزش دو، بدنسازی، فوتبال، تنیس و ... اشاره میکنیم:
* دو میدانی: در حین دویدن ممکن است با موانعی برخورد کنید. کفشی که برای این ورزش انتخاب میکنید باید کاملا پوشیده باشد. در ضمن زیرهای داشته باشد که هم از درون و هم از بیرون بتواند ضربات را گرفته و خنثی کند. در زیره ی اغلب کفشهای مخصوص دو میدانی کربن به کار رفته است که سبب ثابت ماندن کفش در پا میشود.
* بدنسازی: کفش مناسب این ورزش کفشی سبک و راحت است. قسمت کف کفش به ویژه در ناحیه نوک بسیار محکم است، زیرا در این ورزش به طورمعمول نوک کفش برخورد زیادی با زمین دارد. در ضمن قوزک پا در این کفشها کاملا حفظ میشود.
* فوتبال: مهمترین نکته درباره کفش فوتبال، استوک و رویه کفش است تا جلوی لیز خوردن بازیکن را بگیرد و در پی ضربات فراوان به توپ، پاره نشود.
* تنیس: کفشهای مخصوص این ورزش به نوعی تعبیه شدهاند که ثبات بالایی روی زمین دارند و نامتعادلی ناشی از حرکات فراوان را دفع می کنند. کف این کفشها نیز از جنس بسیار مقاوم و سخت است.
* بوکس، ایروبیک، بسکتبال و .... ، هر یک کفشهای مخصوص به خود را دارند که شما میتوانید با مراجعه به مراکز فروش کفشهای ورزشی و عنوان کردن نوع ورزش و کفشی که میخواهید، آن را تهیه کنید.
میزان استفاده شما از کفش مهم است!
وقتی میخواهید یک کفش ورزشی بخرید، به کیفیت اهمیت بالایی بدهید. کفشهای ورزشی، کیفیت و قیمتهای متفاوتی دارند. اگر شما یک ورزشکار هستید و مدام از کفشهایتان استفاده میکنید، بهتر است کفشی با کیفیت بالا و جنس خوب تهیه کنید. شاید قیمت کفشهای خوب کمی بالا باشد، اما در سلامت نگه داشتن شما دخیل است.
از سوی دیگر توجه داشته باشید که کفشهای ورزشی را هر چند وقت یک بار باید عوض کنید، چون صدمه دیدن نوک آن یا ساییده شدن پاشنه آن میتواند سبب بروز دردهایی در پا و کمر شود.
راحتی پاهایتان را فراموش نکنید
کفش ورزشی نباید خیلی گشاد یا خیلی تنگ باشد. بهترین حالت زمانی است که پشت پای شما با کفش به اندازه قطر یک انگشت فاصله داشته باشد. کفشی که میخرید باید با فرم پای شما نیز هماهنگی داشته باشد و در آن راحت باشید.
کفش ورزشی باید :
* از پا محافظت کند.
* پا در آن راحت باشد.
* هنگام حرکت، فشارها و نیروهای وارد به پا را تعدیل کند.
* اندازه ی پا باشد.
* وزن مناسبی داشته باشد.
* نرم و انعطاف پذیر باشد.
* آب و رطوبت در آن نفوذ نکند.
* هوا بتواند در آن جریان پیدا کند و قابلیت تبادل هوا را داشته باشد.
5 توصیه مهم
1- در هنگام خرید کفش ورزشی به شکل کفش، رنگ و قیمت آن کاری نداشته باشید. پیش از اعمال هر گونه سیلقهای، به فروشنده بگویید که برای چه نوع ورزشی، چه کفشی میخواهید و از میان گزینههای پیشنهادی او، گزینه مورد علاقه تان را انتخاب کنید.
2- کفشهای مارکدار و گران الزاما کفشهای مناسبی نیستند، پس تنها در پی مد نباشید!
3- وقتی کفش ورزشی جدیدی خریدید، با آن ورزش طولانی مدت نکنید. پیش از آغاز یک دوی ماراتون، حداقل 5 ساعت با کفش جدید راه بروید و حرکات نرمشی انجام دهید.
4- همیشه هنگام خرید کفش جدید، کفش ورزشی قدیمی خود را نیز همراه ببرید، چون مشاهده نقاط ساییده شده یا خراب کفش قدیمی میتواند به فروشنده در شناخت وضعیت پای شما کمک کند و کفش مناسبتری بخرید.
5- توجه داشته باشید که در بازار، کفشهای شکیل اما نامرغوب فراوان هستند. بنابراین سعی کنید تا حد امکان از مراکز و فروشگاههای معتبر خرید کنید تا کفشهای بیکیفیت چینی را با عنوان کفش مارکدار به شما نفروشند.
منابع :
- هفته نامه سلامت - سمیه مقصود علی
- ایران سلامت
- پارسی طب
1) کفش مناسب کفشی است که هنگام پوشیدن طولانی مدت، پا را تحت فشار قرار ندهد.
2) هنگام انتخاب کفش در نظر داشته باشید انگشتان پاهای تان دچار تغییر حالت نشوند و یا کنارههای پاهای تان تحت فشار ناشی از کفش قرار نگیرند.
3) سعی کنید کفشی را که انتخاب میکنید تنها جنبه زیبایی نداشته باشد، بلکه از هر لحاظ مانع آسیب دیدن پای شما در برابر گرما، سرما و ناهمواریهای زمین باشد.
4) به موقعیت و شرایط خودتان هنگام خرید کفش دقت کنید.
5) در نظر گرفتن بیماریهایی مثل دیابت ممکن است انتخاب تان را محدود کند، ولی در نهایت با آگاهی از بیماری و شرایط حاکم بر شما، یک انتخاب صحیح خواهید داشت.
6) در دوران بارداری کفشهایی بپوشید که فشار زیادی بر پا و ناحیه پشت شما وارد نکند، مثل کفشهای راحت و تختی که جنس و بافت نرمی دارند. معمولا در این دوران، بین نیم تا یک نمره، تغییر سایز خواهید داشت که با توجه به این تغییر، باید کفشی مناسب انتخاب کنید.
7) اگر از کمردردهای مکرر رنج میبرید، حتما با دقت بیشتری کفشهایتان را انتخاب کنید و سعی کنید کفشهای طبی به پا کنید، زیرا این کمردردها گاهی از عواقب پوشیدن کفشهای نامناسب و غیر استاندارد هستند.
8) اگر اضافه وزن دارید، پوشیدن کفشهای تخت و راحت به شما توصیه میشود. راه رفتن با کفشهای پاشنه بلند برای کسانی که اضافه وزن دارند باعث عدم تعادل میشود.
9) قبل از خرید کفش حتما چند بار آن را امتحان کنید و مطمئن شوید به پایتان فشار نمیآورد.
10) بهترین زمان برای خرید کفش، پایان روز است. در طول روز پاهای شما دما، فشار و استرس زیادی را تحمل می کنند و برای انتخابی آگاهانه و شناسایی سایز دقیق و مناسب، وقت مناسبتری است.
11) هنگام خرید کفش بهتر است جورابی مناسب به پا داشته باشید که بسیار نازک یا بسیار ضخیم نباشد.
12) خانمهایی که قدی متوسط یا کوتاه همراه با اندامی متوسط و چاق دارند، بهتر است از کفشهای پاشنهداری استفاده کنند که پاشنههایش ضخیم و بلند است.
استفاده از این کفشها، باعث زیباتر شدن حرکات و برقراری تعادل بیشتر هنگام راه رفتن میشود. ولی استفاده از کفشهای پاشنهدار سوزنی برای این خانمها مناسب نیست.
13) بهترین کفشها برای پیادهروی، کفشهایی هستند که به خوبی پاها را در برگیرند و هنگام پیادهروی به عنوان محافظی برای پا عمل کنند. همچنین انعطافپذیر باشند و پا در آن خسته نشود. کفشهای پیادهروی باید بسیار سبک باشند به نحوی که اصلا احساس نکنید کفشی به پا دارید.
14) اگر به صورت حرفهای و مداوم پیادهروی میکنید بهتر است کفشهای ساق دار را انتخاب کنید که در پیادهرویهای طولانیمدت به ساق پایتان آسیبی نرسد.
15) اگر با کفش پاشنهدار مشکل دارید بهترین راه حل این است که، آن را به پا کنید و چندین بار در مقابل آینههای بزرگ قدم بزنید. یادتان باشد اول بر روی فرش آنها را امتحان کنید و از زوایای مختلف، حرکات و قدم زدن خودتان را در آینه ببینید. با انجام این کار، با تسلط و اطمینان خاطر بیشتری میتوانید این کفشها را بپوشید.
چگونه کفش راحت و مناسبی بخریم؟
آیا تا به حال برای شما اتفاق افتاده است که در مغازه از کفشی خوشتان بیاید و آن را بخرید، ولی بعد از آمدن به منزل، از خرید خودتان پشیمان شوید؟ علت پشیمانی شما هم این باشد که بعد از پوشیدن کفش ها، پاهای تان ورم کنند، تاول بزنند و درد زیادی داشته باشند.
بنابراین برای این که دچار این مشکل نشوید، توصیه های زیرا را هنگام خرید کفش در نظر داشته باشید:
1- قبل از رفتن به مغازه، تصمیم بگیرید که چه کفشی می خواهید بخرید.
2- جورابی که می خواهید با آن کفش بپوشید، قبل از رفتن به خرید به پا کنید.
3- همچنین می توانید جوراب های ضخیم یا نازک تری را هم بردارید تا اگر از کفش دیگری خوشتان آمد با آن بپوشید، مثلا کفش زنانه پاشنه بلند را معمولا با جوراب های ظریف و کفش اسپرت زنانه را با جوراب های نخی می پوشند.
4- ناخن های پای خود را کوتاه کنید یا ناخن های پای تان را در اندازه ای نگه دارید که می خواهید همیشه باشند.
5- حال می توانید برای خرید یک کفش مناسب به بازار بروید و بگردید.
6- کفش دلخواه تان را انتخاب کنید و به مغازه دار بگویید، سه شماره مختلف از کفش انتخابی را برایتان بیاورد؛ یکی شماره پای خودتان، یکی بالاتر و یکی پایین تر.
7- جوراب مناسب را بپوشید.
8- هر سه شماره کفش را امتحان کنید؛ به این شکل که هر جفت کفش را که پوشیدید، در داخل مغازه به طور عادی راه بروید. سپس کمی بدوید، همانطور که وقتی عجله دارید به اتوبوس برسید.
9- حداقل مدت 10 تا 15 دقیقه کفش ها را در پاهای تان نگه دارید و راه بروید.
10- کفش ها را درآورید. یکی از کفش ها را بردارید و با دو دست، آن را خم کنید تا ببینید آیا به قدر کافی قابل انعطاف است یا خیر.
11- کفی داخل کفش را با انگشتان دست فشار دهید تا ببینید برای کف پای شما مناسب است. همچنین به قوس مناسب آن برای کف پای تان دقت کنید.
12- موقع خرید دقت کنید که کفش های راحتی باشند و فشاری بر انگشت شست پای شما وارد نکنند.
13- فقط به رنگ و مدل کفش نگاه نکنید و فقط دنبال مُد نباشید، بلکه دقت کنید کفشی که می خرید کاملا راحت و مناسب پای شما باشد، زیرا سلامت پاهای شما به کفش شما نیز بستگی دارد و سلامت پاها بر سلامت کل بدن موثر است.
منبع :تبیان
مچبند، زانوبند و کمربندهای طبی از جمله وسایل ارتوپدی هستند که امروزه انواع و اقسام آنها در داروخانهها به چشم میخورد و به راحتی در دسترساند.
این وسایل در اندازهها و جنسهای متفاوت به منظور تسکین و درمان ناراحتیهای عضلانی و استخوانی به کار می روند.
خیلیها بدون مشورت با پزشک و بلافاصله پس از آن که دچار ناراحتیهای مفصلی یا مشکلات عضلانی اسکلتی میشوند، به سراغ این مچبندها، زانوبندها یا کمربندهای طبی میروند، غافل از اینکه استفاده ی خودسرانه از این وسایل نه تنها ممکن است مشکل را برطرف نکند، بلکه گاهی موجب بروز صدمات بیشتر میشود.
برای آشنایی بیشتر با انواع این وسایل ارتوپدی دکتر منصور آذربال، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی توضیح می دهند:
مچبند و زانوبند وکمربندهای طبی کاربردهای زیادی دارند، اما در برخی بیماریهای مرتبط با مفصل مخصوصا برای مچ دست و زانو کاربرد بیشتری دارند. یکی از مهمترین و شایعترین این مشکلات "سندرم تونل کارپال" است. معمولاً مردم، این بیماری را به عنوان «مچ درد» میشناسند که درد آن به انگشتهای دست ختم شده و حرکات دست را تا حدودی مشکل میکند و ناتوانی به وجود میآورد.
این عارضه در میان کسانی که ساعات زیادی با کامپیوتر کار میکنند، مانند صندوقدارها، ماشیننویسها، کارگران کارخانههای ماشینسازی و افرادی که به کارهای مکانیکی اشتغال دارند، بسیار رایج است.
در این بیماری، اعصابی که از مچ به انگشتان دست میرسند، دچار التهاب میشوند. اگر مشکل چندان عمیق نباشد، میتوان از مچ بند برای بیحرکتی و تسکین درد استفاده کرد.
آنچه بسیار مهم است و باید به آن توجه کرد، این است که این وسایل ارتوپدی فقط برای رفع بیماریهای سبک و ضایعات کوچک مچ و زانو هستند و ضایعات شدید عضلانی- استخوانی و مرتبط با رباطها و لیگامانهایی که کاملا پاره شدهاند را درمان نمی کنند. همچنین هنگامی که قرار است زانو یا مچ بعد از عمل جراحی، در یک وضعیت خاص نگهداری شود، برای حفظ حالت و وضعیت عمل میتوان از این وسایل استفاده کرد.
پس بهطور کلی میتوان گفت از این وسایل باید در درمان، آرامش و بیحرکتی مفصل و بعد از عمل برای حفظ موفقیت عمل استفاده کرد.
در آسیب زانو نیز اول از همه التهاب به وجود می آید که این التهاب به درد، تورم و کاهش توانایی حرکت مفصل زانو منجر خواهد شد. کاهش این التهاب میتواند به تسریع بهبودی و کاهش درد منجر شود. لذا میتوان با استراحت دادن به زانو،التهاب را کاهش داد و از آسیب بیشتر زانو جلوگیری کرد.
فشار موضعی به زانو توسط زانوبند نیز سبب کاهش تورم و تسریع بهبودی میشود.
در برخی از آسیبهای زانو، بستن زانوبند میتواند به قرارگیری صحیح کشکک سرجای خود و حفظ حرکات مناسب مفصل زانو کمک کند.
در برخی از آسیبهای زانو نیز که شدید نبوده و تنها کشیدکی لیگامانها و رباطهای صلیبی زانو وجود دارد، میتوان برای بیحرکت نگهداشتن و تسکین درد از زانوبند استفاده کرد.
نوارهای قابل تنظیم مچبند ضمن گرم نگهداشتن مچ دست، قدرت نگهدارندگی آن را افزایش میدهد. مچبند سالم با ترمیم بافت و ایجاد فشار قابل تنظیم موجب افزایش گردش خون شده و به کاهش ورم کمک میکند. مچبند سالم به هنگام مچدرد و یا به منظور ثابت نگه داشتن مچ در سندرم تونل کارپال، قبل و یا بعد از عمل جراحی، دررفتگی مچ و هنگام کشیدگی زردپی استفاده میشود.
وزن سبک، حفظ گرما، قابلیت شستشوی مجدد از دیگر مزایای مچبند سالم است.
نه، استفاده از این وسایل باید حتما تحت نظر پزشک متخصص باشد. هیچگاه نباید با توصیه اطرافیان از این وسایل استفاده شود، زیرا ممکن است نه تنها مفید نباشند، بلکه سبب وارد شدن صدمات بیشتری شوند. نباید هرکسی که دچار مچدرد، زانودرد یا کمردرد شد، خودسرانه از این وسایل استفاده کند.
هنگام انتخاب این وسایل، باید اندازه مناسب و نوع و جنس آن مشخص باشد. در صورت بستن خودسرانه مچبند، زانوبند یا کمربند طبی ممکن است این وسیله از جای خود حرکت کند و نه تنها در بهبودی درد تاثیری نداشته باشد، بلکه ممکن است عضله یا اعصاب یا لیگامان آسیبدیده را ضعیفتر کرده و درد شدت پیدا کند. پس استفاده از این وسایل تنها در هنگام ضایعات کوچک و سطحی است و هنگام شکستگی و پارگی هرگز نباید استفاده شوند.
برخی از جنس کش، آن هم از نوع کش سفت و محکم هستند. برخی فایبرگلاس، پلاستیکی و گاه پارچهای هستند که فنر فلزی دارند و برخی از این لوازم از جنس الیاف طبیعی هستند. بر حسب نوع بیماری و نوع مشکل، با دستور پزشک، نوع مخصوصی توصیه میشود.
اگرچه محصولاتی که از جنس الیافطبیعی هستند، سازگاری بیشتری با پوست بدن دارند و بهتر از انواع نایلونی و پلاستیکی هستند و سبب تحریک پوست نمیشوند، اما گاهی قابلیت و کارآیی لوازم پلاستیکی را ندارند.
منبع سلامتیران
درد مچ دست به دلایل گوناگونی رخ می دهد. مچ درد می تواند به علت آسیب ناگهانی ایجاد شود که منجر به رگ به رگ شدن و یا شکستگی مچ دست می گردد. اما فشارهای تکراری بر مچ، آرتروز و سندرم تونل کارپال نیز می تواند موجب مچ درد گردد.
علل درد مچ دست
1- صدمه ناگهانی: اغلب آسیب های مچ زمانی رخ می دهد که شما بر روی دست خود بیفتید. این موضوع باعث رگ به رگ شدن و حتی شکستگی می شود. اگر استخوان مچ شکسته باشد، تغییر شکل مفاصل و ناتوانی در حرکت مچ از علائم آن است.
2- فشارهای تکراری: هر فعالیتی که باعث حرکت تکراری و طولانی مدت مچ دست شود، می تواند باعث التهاب بافت اطراف مفصل مچ شود.
3- آرتریت : ساییدگی و پاره شدن غضروف باعث استئوآرتریت می شود. وجود درد در قاعده انگشت شست ممکن است نشان دهنده استئوآرتریت باشد.
4-سندرم تونل کارپال: هنگامی که فشار زیادی روی عصب مدیان وجود داشته باشد، مچ دست متورم شده و این سندرم رخ می دهد. عضله انگشت شست، ضعیف شده و نمی توانید به خوبی چیزی را بگیرید. درد ممکن است تا ناحیه آرنج بالا رود.
- فعالیت های تکراری با مچ دست از قبیل: تایپ کردن، خیاطی، نقاشی، نوشتن و ... .
- دیابت، سندرم قبل از قاعدگی، مشکلات تیروئید، آرتریت روماتوئید
- بارداری، یائسگی و یا دارای اضافه وزن
5- نقرس: هنگامی که بدن مقدار زیادی اسید اوریک تولید کند، نقرس بوجود می آید. اسید اوریک به شکل کریستال هایی در مفاصل ذخیره می شود.
6- بیماری شبه نقرس : رسوب کلسیم در مفاصل می باشد. معمولا مفاصل مچ دست و یا زانو را درگیر می کند و باعث قرمزی، درد و ورم می شود.
عوامل خطر
1- شرکت در ورزش: آسیب های مچ در بسیاری از ورزش ها شایع می باشد، از جمله: ژیمناستیک و تنیس.
2- فعالیت تکراری: تقریبا هر گونه فعالیتی که با دست و مچ کار می کند، از قبیل: بافندگی و کوتاه کردن مو. این نوع فعالیت ها اگر هر روز و با شدت انجام شود، می تواند باعث ناتوان شدن مچ دست و درد در آن ناحیه گردد.
3- بیماری ها و شرایط دیگر: دیابت، لوسمی، اسکلرودرمی، لوپوس و یا مشکلات غده تیروئید.
راه های تشخیص علت درد مچ دست
- معیانه بالینی توسط پزشک
- عکسبرداری
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- آرتروسکوپی : در این روش، برش کوچکی در پوست مچ ایجاد می کنند و ابزاری همانند یک مداد که حاوی چراغ و دوربین کوچکی است را وارد آن قسمت برش زده می کنند. تصاویر حاصله، بر روی مانیتور تلویزیون پخش می شود.
- الکترومیوگرام : هنگامی که عضله در حال استراحت قرار دارد، یک سوزن الکتریکی کوچک را در عضله قرار می دهند و فعالیت الکتریکی آن را ثبت می کنند.
چه زمانی باید به نزد پزشک رفت؟
تمام مچ دردها نیاز به پزشک ندارند.
رگ به رگ شدن کم معمولا با سرد کردن، استراحت و دروهای ضد درد تسکین می یابد.
اما اگر درد و التهاب بیشتر از چند روز طول بکشد و بدتر شود، بهتر است نزد پزشک بروید.
تاخیر در درمان می تواند باعث کاهش دامنه حرکت و ناتوانی طولانی مدت مچ گردد.
درمان درد مچ دست
- مصرف مسکن های ضد درد
- اگر یکی از استخوان های مچ دست شکسته باشد، گرفتن گچ و یا بستن آتل می تواند کمک کند.
- اگر مچ دست رگ به رگ شده باشد، بستن آتل می تواند از تاندون مجروح حفاظت کند و آن را بهبود بخشد.
- جراحی : مواقعی که شکستگی شدید باشد، یا در سندرم تونل کارپال و نیز برای ترمیم تاندون یا رباط، جراحی لازم است.
درمان های خانگی درد مچ دست
- مچ را بالا نگه دارید.
- به مچ استراحت دهید.
- یخ را بر روی مچ بگذارید.
- با باند کشی، مچ را بپوشانید.
- هر روز ورزش های انعطاف پذیری و تقویتی انجام دهید.
- بعد از حمام کردن، ورزش کنید، زیرا مچ دست گرم است و سفت نیست.
- هنگامی که مچ دست ملتهب است، ورزش انجام ندهید.
جلوگیری از درد مچ دست
- به مقدار کافی کلسیم مصرف کنید. حداقل 1200 میلی گرم در روز برای زنان بیشتر از 50 سال و 1000 میلی گرم در روز برای بالغین، کلسیم مورد نیاز است.
- افتادن از سمت جلو ممکن است باعث شکستن دست و مچ شود. لذا، کفش مناسب بپوشید، در محل تاریک، چراغ ها را روشن کنید و برای پله ها نرده بسازید.
- استفاده از لوازم محافظتی برای فعالیت های ورزشی.
- پوشیدن مچ بند برای ورزش هایی مانند فوتبال و اسکیت.
- اگر شما مدت طولانی با کامپیوتر کار می کنید، در حین انجام کار به خودتان استراحت دهید.
- هنگامی که مشغول تایپ کردن هستید، مچ دست را در موقعیتی مناسب قرار دهید.
- اگر اضافه وزن دارید، وزن خود را کاهش دهید.
- مقدار زیادی آب بنوشید.
منبع : تبیان