سندروم ایلیوتیبیال باند

سندروم ایلیوتیبیال Iliotibial band syndrome بیماری است که بیشتر در ورزشکاران دوچرخه سوار، دونده و کسانی که مسافت های زیادی را راه میروند ایجاد میشود. این بیماری موجب درد در قسمت خارجی زانو درست بالای مفصل میگردد. آناتومی ایلیوتیبیال باند Iliotibial band   ITB یک تاندون بلند و پهن در سطح خارجی ران است. این تاندون در بالای ران به عضله تنسور فاسیا لاتا Tensor fascia lata متصل شده و در پایین در زیر زانو به سطح خارجی استخوان تیبیا یا درشت نی متصل میشود. ایلیوتیبیال باند در حین پایین آمدن از روی سطح خارجی کندیل خارجی استخوان ران عبور میکند. در حین خم و راست شدن زانو، ایلیوتیبیال باند بر روی این برجستگی ساییده شده و به جلو و عقب میرود. بین ایلیوتیبیال باند و کندیل خارجی استخوان ران یک بورس وجود دارد. بورس یک کیسه بافتی نازک است که در داخل آن حجم مختصری از مایعی بنام مایع سینوویال وجود دارد. برای تجسم بهتر بورس یک کیسه پلاستیکی نازک موسوم به کیسه فریزر را تهیه کرده و در داخل آن کمی روغن مایع بریزید و در آن را گره بزنید. کف دو دست خود را بر روی هم قرار داده و کیسه پلاستیکی را بین آن دو قرار دهید. حال شروع به مالش دو کف دست بر روی هم کنید. متوجه میشوید که کف دو دست شما به راحتی بر روی هم میلغزند و حرکت میکنند. در واقع این کیسه پلاستیکی مانند یک بورس بین دو سطحی که بر روی هم مالش دارند قرار گرفته و موجب تسهیل حرکت این دو و کاهش اصطکاک میشود. بورس بین کندیل خارجی استخوان ران و ایلیوتیبیال باند دقیقا همین کار را انجام میدهد. علت سندروم ایلیوتیبیال باند چیست وقتی زانو بطور مداوم و مکرر خم و راست میشود مانند دویدن، دوچرخه سواری و یا راه رفتن زیاد و طولانی، ایلیوتیبیال باند بر روی برجستگی کندیل خارجی استخوان ران بطور مکرر به جلو عقب حرکت میکند. این حرکات ممکن است بیش از حد تحمل بورس بین این دو باشد و نتیجه آن التهاب بورس است.  گیر کردن ایلیوتیبیال باند به برجستگی خارجی زانو موجب بروز علائم میشود این التهاب موجب بروز درد میشود. بعضی محققین عقیده دارند پرانتزی بودن زانو میتواند احتمال سایش بین ایلیوتیبیال باند و کندیل خارجی استخوان ران را بیشتر کند. بعضی تغییر شکل های کف پا مانند انحراف کف پا به داخل هم ممکن است موجب بروز بیشتر این بیماری شود. ضعیف بودن یا خسته شدن عضله گلوتئوس مدیوس در ناحیه باسن هم میتواند موجب بروز این بیماری شود. این عضله موجب چرخش ران به خارج میشود. وقتی عضله کارش را خوب انجام ندهد ران به داخل میچرخد و این چرخش موجب سفت شدن ایلیوتیبیال باند بر روی برجستگی کندیل خارجی استخوان ران میشود. این سفتی سایش را بیشتر کرده و موجب بروز علائم میگردد.

منبع : ایران ارتوپدی