آبسه مغزی یا اپیدورال تجمع چرک ناشی از یک عفونت باکتریال در مغز یا خارجیترین لایه از سه لایه غشایی که مغز و نخاع را میپوشانند.
علایم شایع
علایم زیر به تدریج در عرض چند ساعت ظاهر میشوند. این علایم شبیه علایم تومور یا سکته مغزی هستند:
درد در پشت و کمر، در صورتی که عفونت در غشای پوشاننده نخاع باشد
سردرد
تهوع و استفراغ
ضعف، بیحسی یا فلج در یک طرف بدن
راه رفتن نامنظم
تشنج
تب
منگی، گیجی، یا حالت هذیانی
مشکل در صحبت کردن
علل
منشأ اولیه عفونت باکتریایی که موجب بروز آبسه مغزی یا اپیدورال میشود را اغلب نمیتوان پیدا کرد. اما سه منشأ زیر شایعترین هستند:
عفونتی که از جمجمه به درون گسترش مییابد، مثلاً استئومیلیت (عفونت استخوان و مغز استخوان)، ماستوئیدیت (عفونت زایده ماستوئید در پشت گوش)، یا سینوزیت (عفونت سینوسها)
عفونتی که به دنبال شکستگی جمجمه آغاز و گسترش مییابد.
عفونتی که از سایر بخشهای بدن که دچار عفونت شدند، مثلاً ریهها، پوست، یا دریچههای قلب، از راه خون گسترش مییابد
عوامل افزایش دهنده خطر
صدمه به سر
وجود یک بیماری که مقاومت بدن را کاهش داده باشد، به خصوص دیابت
بروز اخیر یک عفونت، به خصوص در اطراف بینی، چشمها و صورت
بیماری که دستگاه ایمنیاش به علت بیماری (مثلاً ایدز) یا داروها سرکوب شده است.
تزریق وریدی مواد مخدر
پیشگیری
در صورت بروز هر گونه عفونت در بدن به پزشک مراجعه کنید، به خصوص اگر عفونت در اطراف بینی یا صورت باشد (مثلاً عفونت گوش یا آبسه دندان). با مراجعه زود هنگام میتوان از گسترش عفونت جلوگیری کرد.
در هر گونه فعالیتی که خطر صدمه به سر وجود دارد، از کلاه ایمنی و سایر وسایل حفاظتی استفاده نمایید.
عواقب مورد انتظار
با تشخیص و درمان زودهنگام معمولاً خوب میشود.
عوارض احتمالی
بروز حملات تشنج، اغماء و مرگ، در صورتی که درمان انجام نشود.
آسیب دایمی به مغز
درمان
آزمایشات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشند: آزمایش خون، آزمایش مایع نخاع، نوار مغز، سیتیاسکن، عکسبرداری از جمجمه
نیاز به مراقبت ویژه وجود دارد.
درمان طبی یا جراحی بستگی به محل آبسه دارد. معمولاً احتیاج به دادن آنتیبیوتیک و نیز جراحی برای تخلیه آبسه است. سایر درمانهایی که ممکن است لازم شوند عبارتند از مایعات داخل وریدی و تهویه مکانیکی
داروها
آنتیبیوتیک برای 6-4 هفته جهت مبارزه با عفونت
داروهای ضد تشنج برای پیشگیری از بروز حملات تشنجی
کورتیکواستروییدها برای کاهش تورم مغزی پس از عمل جراحی
فعالیت
هنگامی که در بیمارستان هستید نیاز به استراحت در تخت دارید. پس از طی دوران نقاهت 3-2 هفتهای، به هر اندازه که قدرت بدنی و احساس خوب بودن به شما اجازه میدهد، فعالیت داشته باشید.
رژیم غذایی
به هنگام بستری در بیمارستان، امکان دارد تزریق مایعات داخل وریدی ضروری باشد. پس از درمان، یک رژیم عادی و متعادل داشته باشید.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید:اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان یکی از علایم آبسه مغزی یا اپیدورال را دارید.
اگر تب به 3/38 درجه سانتیگراد یا بیشتر افزایش یابد.
اگر دچارعلایم جدید و غیرقابل کنترل شده اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد.
منیع www.irteb.com
تشنج چیست؟
تشنج عبارت است ازاختلال موقتی درمغز،این اختلال دو عملکرد وخصوصیت دارد
اول اینکه : به صورت ناگهانی آغازمیشود
دوم اینکه : غیرارادی وغیر قابل کنترل است
علایم تشنج چیست؟
وقتی کودکی تشنج میکند ممکن است شما هریک ازاین علایم راببینید:
۱-کودک دچار اختلال هوشیاری شودیعنی اطرافیان رانشناسد متوجه زمان ومکان نباشد،به صدازدن شماپاسخ ندهد یا بیهوش روی زمین بیفتد.
۲-حرکاتی غیر ارادی در اعضای بدن کودک ظاهر شود این حرکات ممکن است قسمتی از بدن یاتمام اعضا را درگیرکند.ممکن است کودک به شدت دست وپابزند،روی زمین بیفتد،سروچشمهای کودک به یک طرف بچرخد یا اینکه فقط یک دست یا یک پای کودک دچار حرکات تکان دهنده شدید شودواین حالت چند ثانیه تا چنددقیقه طول بکشد معمو لأ این حملات کمتر از ۱۰دقیقه طول میکشد.
۳-ممکن است کودک درزمان حمله کنترل ادرار خود را از دست بدهد.
۴-گاهی کودک به صورت ناگهانی رفتاری غیر عادی نشان میدهد مثلأ بدون آنکه متوجه اطراف باشد،شروع به دویدن میکند.
۵-ممکن است کودک برای چند لحظه به نقطه ای خیره شده ودر این مدت متوجه اطراف نباشد.·
آیاهر کودکی یک بار تشنج کند،تا اخر عمر دچار حملا ت تشنج خواهد شد ؟ در سنین۶ماه تا۵سالگی مغز کودکان به افزایش درجه حرارت بدن حساس است در نتیجه۳-۴در صد کودکان در این سنین با تب های شدید(بیش از۳۸درجه)دچار تشنج میشوند. اکثریت این کودکان بعد از سن۵سالگی دچار تشنج نمیشوند.شایعترین سن برای تشنج ناشی از تب۱۸-۱۴ماهگی است وزمان آن ازچندثانیه تا۱۰دقیقه طول میکشد وبندرت تشنج ناشی ازتب بیش از یکبار اتفاق میافتد.
· علت تشنج همراه باتب چیست؟
بیشترمواقع تشنج همراه با تب دراثر عفونتهای ویروسی دستگاه تنفس فوقانی یاعفونت حاد گوش میانی ایجاد میشود.گاهی ممکن است علت تشنج باتب مننژیت باشد.
آیا تشنج درنوزادان شایع است؟
تشنج در نوزادان چه علایمی دارد؟
علت تشنج در نوزادان چیست ؟
لازم به ذکر است کودکان قبل از سن ۶ ماهگی که شامل نوزادان نیز می شوند به علت تب بالا دچار تشنج نمی شوند
×اگر کودک شما مبتلا به حملات تشنج در زمان تب می شود به این نکات دقت فرمائید :
۱- هرگاه کودک شما به علت سرماخوردگی یا هر عفونت دیگری دچار تب شدید شد حتما ” با استفاده منظم از داروی ضد تب ( استامینوفن ) و پا شویه با آب ولرم تب کودک را کاهش دهید .
۲- هیچگاه برای کاهش تب کودک از آسپرین یا آمپول های تب بر استفاده نکنید .
۳- کودک رابرای بررسی علت تب نزد پزشک ببرید .
۴- در صورتی که پزشک احتمال مننژیت را در کودکی بدهد کشیدن مایع نخاع کودک جهت آزمایش و تشخیص بیماری ضروری است . در این زمینه با پزشک همکاری کنید .
۵- اگر کودک شما سابقه تب و تشنج دارد با نظر پزشک در زمان تب شدید علاوه بر استامینوفن و پاشویه کردن کودک از داروی ضد تشنج به مقداری که پزشک دستور داده استفاده کنید تا از تشنج کودک پیشگیری شود .
۶- اگر بعد از تشنج کودک پزشک دستور داد تا کودک شما به مدت طولانی ( حدود ۲ سال ) از داروهای ضد تشنج استفاده کند .
حتما ” این داروها را طبق دستور در زمان مناسب مصرف کنید و از کم کردن یا قطع کردن خود سرانه داروها بپرهیزید .
· اگر کودک شما مبتلا به حملات تشنج بدون تب ( صرع ) است به این نکات دقت فرمائید :
۱- کودک شما تا زمانی که پزشک دستور دهد باید داروی ضد تشنج مصرف کند .
- هیچ گاه دارو را خود سرانه قطع نکنید یا مقدار آن را کاهش ندهید .
۳- کودکان مبتلا به حملات تشنج بدون تب ( صرع ) باید همواره مراقبت شوند بدون انکه فعالیت جسمی ایشان محدود شود . در زمان انجام کارهای حساس مثل شنا یا استحمام حتما” از نزدیک مراقب کودکتان باشید . اگرکودکتان تمایل به بالا رفتن از بلندیها ، درخت یا وسایل بازی دارد نزد کودکتان بمانید .
۴- در صورتی که کودکتان دچار حمله تشنج شد او را به پهلو بخوابانید جسم سفتی ( چوبی یا چرمی یا پارچه ای ) بین دندانهای کودک بگذارید تا زبانش در اثر قفل شدن دندانها آسیب نبیند . اطراف کودک را خلوت کنید و لباسهای تنگ یا زیور آلات را از گردن او باز کنید تا راحتتر نفس بکشد .در زمان تشنج هیچ ماده خوراکی یا آب را وارد دهان کودک نکنید و سریعا” او را به بیمارستان برسانید .
تعریف انواع تشنج:
۱- فوکال یا پارشیال:
جریان تشنج از یک نقطه مغز شروع می شود. این تشنج به سه نوع تقسیم می شود:
الف- simple partial seizure:
کاهش سطح هوشیاری نداریم. می تواند به صورت موتور(پرش دست)، حسی(پارستزی یا سرگیجه)، اتونومیک(تعریق یا برافروختگی) یا psychic باشد.
ب- copmplex partial seizure:
کاهش سطح هوشیاری داریم. البته قبل از این کاهش هوشیاری اورا وجود دارد که بیشتر به صورت احساس در اپیگاستر است و پس از کاهش سطح هوشیاری حرکات اوتوماتیسم به صورت جویدن یا بلع داریم. Temporal lobe epilepsy نوعی از آن است.
ج- partial seizure with secondary generalization:
اول تشنج فوکال داریم و بعد ژنرالیزه می شود. جهت تمیز از تشنج ژنرالیزه اولیه باید از EEG استفاده کرد که تشنج فوکال اولیه را نشهن می دهد.
۲- ژنرالیزه: هر دو نیمکره همزمان تخلیه می شوند. این تشنج به پنج نوع تقسیم می شود:
الف- absence یا petit mal:
در بچه ها به صورت از دست رفتن هوشیاری برای ۵ تا ۱۰ ثانیه. تون بدن حفظ می شود. در EEG امواج ۳ هرتز spike & wave داریم.
ب- atypical absence:
مثل absence با ۴ تفاوت: شروع و ختم تشنج تدریجی تر است، فرکانس امواج ۵/۲ هرتز است، مدت حملات طولانی تر است. علایم نورولوژیک و مشکل مغزی وجود دارد.
ج- tonic-colonic یا grand mal:
بدون اورا با دو فاز تونیک به صورت انقباض کل بدن و سیانوز و گاز گرفتن زبان و میدریاز و تاکی کاردی و بالا رفتن فشار خون و سپس فاز کلونیک به صورت پرش. کل تشنج یک دقیقه طول می کشد. پس از آن فاز post-ictal داریم.
د- atonic:
یک دفعه بیمار روی زمین می افتد.
ه- tonic
۳- تشنج میوکلونیک نوجوانان:
پرشهای میوکلونیک دو طرفه در صبح قبل از بیدار شدن. به هنگام کم خوابی دیده می شود. هوشیاری حفظ می شود. بسیاری از آنها نهایتا تشنج ژنرالیزه ای بروز خواهند داد. شرح حال فامیلی اغلب مثبت است.
۴- سندرم لنوکس:
انواع مختلف تشنج را داریم که مقاوم به درمان است. اختلال CNS و MR هم داریم.
۵- febrile convulsion:
به صورت ژنرالیزه از ۳ ماهگی تا ۵ سالگی بدون عفونت CNS. اگر یکی از سه ویژگی زیر باشد complex febrile seizure گویند: تکرار شونده، بیش از ۱۵ دقیقه یا وجود علایم فوکال. نوع simple خطر صرع را در آینده بالا نمی برد ولی نوع complex می برد.
منبع : سایت پزشکان فارسی زبان
دمانس( زوال عقل ) وجود یک اختلال کلی در سطح توانائی ذهنی افراد است که شامل : اختلال در حافظه ، صحبت کردن و فکر کردن است و این خود باعث اختلال در فعالیت های روزانه و اجتماعی افراد می شود .شایعترین فرم زوال عقل آلزایمر است . معمولاً سن شروع بیماری بالای 65 سال است هر چند که در 40 یا 50 سالگی نیز دیده می شود .علت دقیق بیماری روشن نیست . این بیماری را یک دکتر آلمانی بنام آلزایمر که در سال 1906 به رشته ها و فیبرهای عصبی غیرطبیعی در مغز یک انسان مرده پی برد نام گذاری کرد . تشخیص قطعی این اختلال بابیوپی مغزی است و در حال حاضر اسکن توموگرافی پوزیترون می تواند فعالیت سلولهای مغزی را در هر قسمت از مغز نشان دهد در بیماری آلزایمز فعالیت مغز در ناحیه خلفی کاهش می یابد ناحیه ای که برای صحبت کردن و حافظه بسیار مهم است .
*علامت های بیماری :شروع فراموشی علامت اصلی بیماری آلزایمر نیست . هرشخصی ممکن است در زمانهای مختلف دچار اختلال حافظه و فراموشی شود . علامتهای بیماری از شخصی به شخص دیگر فرق می کند اما بتدریج شخص بدتر می شود .
* علائم خفیف :
گیجی و از دست دادن حافظه
از داست دادن آگاهی نسبت به زمان و مکان و محیط خانواده
تغییرات شخصیتی و تغییر در قوه قضاوت
* علائم متوسط :
اختلال در فعالیتهای روزانه مثل شستشو و استحمام و غذا خوردن
اضطراب ، آژیتاسیون ( تشویق )، افسردگی و یا پارانوئید ( سوء ظن داشتن و بدگمانی )
اشکال درخواب
سرگردانی
اشکال در شناختن افراد خانواده یا دوستان نزدیک
* علائم شدید :
عدم صحبت کردن
از دست دادن اشتها و کاهش وزن
از دست دادن کنترل دفع ادرار و مدفوع
وابسته بودن و متکی بودن به دیگران برای گذراندن زندگی روزانه
* تشخیص :
پزشک با گرفتن شرح حال ودانستن گذشته بیمار و فعالیتهای وی می تواند به مشکلات وی پی ببرد .
آزمایشات خونی و ادراری که ممکن است دیگر علتهای زوال عقل را تشخیص دهد و حتی گاهی نمونه گرفتن از مایع نخاع ممکن است مفید باشد .
آزمایشات نوروسایکولوژیک ( عصبی - روانی ) : این آزمایشات شامل ؛ آزمایش حافظه ،چگونگی حل مشکلات ، توجه ، محاسبه کردن و صحبت کردن می باشد که از این طریق توانائی های ذهنی شخص سنجیده می شود .
اسکن از مغز که نواحی غیرطبیعی در مغز مشخص می شود .
* درمان :
هیچ درمانی ندارد . بعضی از داروها میتواند پیشرفت بیماری را به تأخیر بیاندازد و یا بعضی از علائم را کاهش دهد مثلاً برطرف کردن افسردگی ، مشکلات خواب و یا تشویش بعضی ازگروههای حمایت کننده از بیماران آلزایمری نیز می توانند کمک کنند . پزشک معالج مربوطه می تواند بهترین روش درمانی را توصیه کند .
منبع: http://www2.irib.ir
حفظ سلامت مغز مانند سلامت سایر بخشهای بدن و تناسب اندام باید مورد توجه قرار گیرد.
اتحادیه
پژوهشهای مغزی آمریکا میگوید برای حفظ سلامت مغز و جلوگیری از نقصان
شناختی که با افزایش سن رخ میدهد،کارهای زیادی میتوان انجام داد که باید
بخشی از برنامه تناسب کلی اندامها باشد.
این اتحادیه این ده اقدام را برای بهبود سلامت مغز توصیه میکند:
خوردن رژیم غذایی سلامتبخش مغز: رژیم غذایی که غنی از اسیدهای چرب امگا-3 (که ماهیها حاوی مقدار زیادی از آن هستند)، پروتئین، مواد آنتیاکسیدانت، میوهها و سبزیها و ویتامین B که میزان چربیهای ترانس آنها کم باشد و میزان متعادلی از مواد نشاستهای یا کربوهیدراتی داشته باشد، سلامت مغز را حفظ میکند.
ذهن خود را فعال نگهدارید: فعالیتهایی مانند آموختن یک زبان یا مهارت جدید، حل کردن جدول کلمات متقاطع، رفتن به کلاسهای آموزشی، و یا یادگیری رشتههای هنری میتواند ذهن شما را فعال نگهدارد.
به طور مرتب ورزش کنید: ورزشکردن می تواند گردش خون را فعال کند، توازن و هماهنگی بدن را بهبود بخشد و به جلوگیری از بیماریهایی که خطر زوال عقل یا دمانس را میافزایند، مانند بیماری قلبی،سکته مغزی و دیابت کمک کند.
به فعالیتهای اجتماعی بپردازید: گذراندن وقت با دوستان، انجام کارهای داوطلبانه، و مسافرت میتواند شما را فعال و سالم نگهدارد.
به مقدار کافی بخوابید: نداشتن خواب کافی میتواند اثراتی منفی بر سلامت مغز داشته باشد.
استرس را مهار کنید: شرکت در تمرینهای یوگا، گذراندن وقت با دوستان یا انجام سایر فعالیتهای کاهنده استرس به حفظ توانایی یادگیری و قدرت حافظه کمک میکند
پیشگیری از آسیب مغزی: به سر گذاشتن کلاه ایمنی و بستن کمربند ایمنی در حین رانندگی با موتور و ماشین به اجتناب از صدمهخوردن مغز که میتواند با افزایش خطر زوال عقل یا دمانس همراه باشد کمک کند.
کنترل کردن سایر عوارض بهداشتی: حفظ وزن متناسب، ورزشکردن، خوردن غذای متعادل و مغذی، و کنترلکردن استرس میتواند به کاهش خطر ابتلا به بیماریهایی که بر مغز تاثیر میگذارند مانند دیابت،بیماری قلبی، فشار خون بالا کمک کند.
از عادات ناسالم پرهیز کنید: سیگار کشیدن و داروهای روانگردان میتوانند باعث افزایش خطر ابتلا به دمانس و زوال قدرت شناختی شوند.
به سابقه بیماریها در خانواده خود توجه داشته باشید: اگر با توجه به سابقه خانوادگیتان در معرض ابتلا به زوال عقل یا دمانس در دوران سالمندی هستید، با دکنرتان در مورد شیوههای حفظ سلامت مغز و جلوگیری یا کند کردن پیشرفت زوال قوه شناختی مشورت کنید.
منبع :http://neurologists.persianblog.ir