وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

علل و درمان زانودرد هنگام شب

علل زانودرد در شب

۱- استئونکروز: یکی از شایع ترین عللی که سبب بروز درد زانو هنگام شب می شود، استئونکروز است. استئونکروز به معنای مرگ استخوان می باشد.

احتمال این که زنان به این بیماری مبتلا شوند، بسیار بیشتر از مردان است.

در طی این بیماری، استخوان ها جریان خون خود را از دست می دهند و شروع به مردن و از بین رفتن می کنند.

یکی از مهم ترین قسمت های استخوانی بدن که مورد حمله استئونکروز قرار می گیرد، بخش برجسته استخوان ران در قسمت داخلی استخوان زانو می باشد. اما ممکن است این از بین رفتن در قسمت خارجی زانو هم اتفاق بیفتد.

در این هنگام فرد مبتلا در طول شب احساس افزایش درد می کند و باید با ناراحتی و درد ناشی از آن در طول شب دست و پنجه نرم کند.

۲- آرتریت روماتوئید: این بیماری هم نسبتا شایع می باشد و جاهایی از بدن مانند مفاصل ، پاها، زانوها و لگن را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب ورم و درد این نواحی می شود. این بیماری ممکن است به هنگام استراحت شبانه شدت یابد و مانع از خواب راحت فرد شود. هنگامی هم که فرد مبتلا در اثر شدت درد بیدار می شود، با سفتی عضلات روبرو خواهد شد.

۳- آرتروز : فردی که به آرتروز مبتلا می شود (مخصوصا آرتروز تخریب کننده) که معمولا افراد مسن و سالمند هستند، ممکن است طی خواب شبانه به علت درد از خواب بیدار شود و احساس ناراحتی کند. مخصوصا اگر فرد مبتلا در طول روز و یا روز قبل از آن، از مفاصل خود بیش از حد استفاده کرده باشد. مواردی مانند تغییر آب و هوا و تغییرات فشار جوی می تواند سبب بدتر شدن این بیماری شود. بنابراین اگر در طول شب شرایط آب و هوایی تغییر کند، می تواند اثر بدی روی این بیماری بگذارد.

۴- آسیب رباط ها: این آسیب ممکن است در همه محدوده سنی از جمله کودکی و جوانی هم رخ دهد و تنها مختص افراد مسن و سالمند نمی باشد. اگر فردی دچار جراحت در ناحیه رباط ها و تاندون ها و کیسه پر مایعی که مفاصل زانو را احاطه کرده شود سبب درد می گردد. این درد در روز هم وجود دارد و شب موقع خواب، آرامش فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر زانو درد دارید، هنگام استراحت و یا خواب، بالشی زیر زانوی خود قرار دهید تا زانوهایتان بالا بیاید. در این حالت گردش خون راحت تر انجام گرفته و منطقه ای که دردناک است را از هر گونه ورم و درد تا حدی پاک سازی می کند

۵- نقرس: بیماری نقرس نوعی از آرتریت است که ممکن است درد ناشی از آن، شب هنگام و به شکل ناگهانی ایجاد شود. در این بیماری قرمزی و ورم در ناحیه مفاصل رخ می دهد.

نقرس بیماری است که در اثر تجمع زیاد ماده ای در بدن به نام اسید اوریک ایجاد شده و می تواند موجب بروز علائمی مثل درد و ورم مفصل شود.

بروز نقرس می تواند ارتباط نزدیکی با مصرف زیاد غذاهای پر پروتئین به خصوص گوشت داشته باشد.


منبع : دکتر فروغ

نقرس چیست؟

نقرس شناسی!


حمله نقرسی می تواند تحت تأثیر عواملی نظیر استرسهای روانی ، الکل و داروها یا بیماریهای دیگر تشدید شود.حملات اولیه معمولاً حتی بدون درمان در طی ۳ تا ۱۰ روز بهبود می یابند.

قرس یکی از دردناک ترین بیماریهای التهاب مفصلی است . این بیماری زمانی رخ می دهد که میزان اسید اوریک خون بسیار زیاد شده و در بدن رسوب می کند. زمانیکه اسیداوریک خون بسیار زیاد می شود، در مفاصل و بخصوص در مفصل انگشت شست پا بصورت کریستالهای تیزی رسوب می کند. که رسوبات بصورت توده ای در زیر پوست بنظر می رسند. بعلاوه افزایش اسید اوریک شانس تشکیل سنگهای کلیوی اسیداوریکی را نیز افزایش می دهد.

در بسیاری از موارد اولین حمله بیماری در شست پا رخ می دهد. حمله به گونه ای است که نمی گذارد فرد بخوابد و انگشت بسیار دردناک ، متورم ، گرم و قرمز می شود. این بیماری منجر به بروز درد، تورم ، قرمزی ، گرما و سفتی مفاصل می شود. علاوه بر انگشت شست پا این بیماری مفاصل دیگر نظیر مچ پا ، پاشنه ، زانو ، مچ دست ، انگشتان و آرنج را نیز درگیر می کند.

حمله نقرسی می تواند تحت تأثیر عواملی نظیر استرسهای روانی ، الکل و داروها یا بیماریهای دیگر تشدید شود.حملات اولیه معمولاً حتی بدون درمان در طی ۳ تا ۱۰ روز بهبود می یابند. حملات بعدی نیز ممکن است تا ماهها یا سالها تکرار نشود.

علل بیماری نقرس چیست؟

نقرس بدلیل تجمع بیش از حد اسید اوریک در بدن ایجاد می شود. اسید اوریک ثانویه به تجزیه ماده ای بنام پورین در بدن ایجاد می شود و پورین ها نیز در تمامی بافتهای بدن وجود دارند. این مولکول بخصوص در بسیاری از غذاها نظیر جگر ، لوبیا و نخود یافت می شود.

معمولاً بطور طبیعی اسید اوریک در خون حل شده و سپس از طریق کلیه ها و همراه با ادرار از بدن دفع می شود. اما زمانیکه مقدار اسید اوریک موجود در بدن بیش از توان دفعی آن از طریق ادرار باشد و کلیه ها نتوانند به مقدار کافی اسید اوریک دفع کنند و فرد مقدار زیادی غذاهای حاوی پورین مصرف کند، اسیدارویک در بدن تجمع می یابد.

اگر فردی در خانواده خود دارای بیماری نقرسی باشد جنسیتش مرد بوده، چاقی یا اضافه وزن داشته باشد، مقادیر زیادی الکل یا مقادیر زیادی غذاهای حاوی پورین استفاده کند و دارای اختلالات آنزیمی بوده و قادر به تجزیه پورینها نباشند. همچنین در محیط با مس در تماس باشد یا دارای بافت پیوندی بوده و از یکسری داروهای خاص نظیر ، داروهای مدر، آسپرین، سیکلوسپورین ، لودوپا استفاده کرده و یا ویتامین نیاسین مصرف نماید، شانس بیشتری جهت ابتلا به افزایش و تجمع اسید اوریک در بدن خواهد داشت.

درمان نقرس چگونه است ؟

داروهایی که جهت حمله نقرس مورد استفاده قرار می گیرد، شامل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کورتونها نظیر پردنیزون و کلشی سین که بخصوص در طی ۱۲ ساعت اول بعد از حمله بسیار مؤثر است، می باشد.

گاهی اوقات از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی . کلشی سین در مقادیر کم برای پنج روز جهت پیشگیری از عود حمله استفاده می شود. بعلاوه داروهایی وجود دارند که سبب کاهش سطح اسید اوریک در خون می شوند.

● بیماران مبتلا به نقرس جهت حفظ سلامتی خود چه کارهایی می توانند انجام دهند؟

مواردی که باید انجام داد شامل موارد ذیل است :

از داروهایی که پزشک تجویز می کند بطور دقیق استفاده کند، در مورد داروها و ویتامین هایی که مصرف می کند حتماً با پزشک خود مشورت کند. بصورت مکرر به پزشک مراجعه نماید، حتماً از یک رژیم غذایی متعادل و مناسب استفاده کند. از مصرف غذاهایی که مقادیر زیادی پورین دارند اجتناب ورزد و مقادیر زیادی آب و مایعات مصرف کند.

بطور مناسب و منظم فعالیت بدنی داشته باشد و سعی کند بدن خود را متعادل نگه دارد. حتماً در مورد رژیم کاهش وزن با پزشک مشورت کند چرا که کاهش وزن سریع و شدید می تواند سطح اسید اوریک خون را افزایش دهد.

منبع:aftabir.com

 

نقرس



آمار ابتلا به این بیماری د ر سراسر جهان رو به افزایش است و حالا شایع ترین بیماری التهابی مفاصل د ر مرد ان بالای ۴۰ سال د ر جهان «نقرس» است اما چقد ر از این بیماری می د انید ؟ اگر اطلاعات تان کامل نیست، حتما این مطلب را با د قت بخوانید .

د ر قد یم آن را بیماری پاد شاهان و ثروتمند ان می د انستند ، اما برخی آمارها حاکی از آن است که تا ۳د رصد از جمعیت جهان به بیماری نقرس د چار هستند که بسیاری از آنها از بیماری خود آگاه نیستند . این بیماری با د رد و محد ود یت د ر حرکات همراه است و گاهی حتی می تواند فرد را از کار بیند ازد . نکته نگران کنند ه این است که آمار ابتلا به این بیماری د ر سراسر جهان رو به افزایش است و حالا شایع ترین بیماری التهابی مفاصل د ر مرد ان بالای ۴۰ سال د ر جهان «نقرس» است اما چقد ر از این بیماری می د انید ؟ اگر اطلاعات تان کامل نیست، حتما این مطلب را با د قت بخوانید ؛ این مطلب د ر مورد تصورات عمومی د ر مورد این بیماری و صحت یا عد م صحت اینگونه تصورات است.

فقیر و غنی فرق د ارند ؟

۱ تنها آد م های ثروتمند و چاق، نقرس می گیرند

غلط

تمام انسان ها با هر قد و وزنی، احتمال د ارد به بیماری نقرس د چار شوند ، اما خب اضافه وزن، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می د هد . د کتر جان رویله، متخصص روماتولوژی د ر د انشگاه هوستون می گوید : «بیماری نقرس د ر افراد ی که د چار بیماری های ناشی از اضافه وزن هستند ازجمله د یابت و فشارخون بالا شایع تر است اما وضعیت اقتصاد ی افراد د ر ابتلا به این بیماری هیچ نقشی ند ارد .» مشخص شد ه ژنتیک د ر ابتلا به این بیماری نقش د ارد و د ر صورتی که والد ین فرد مبتلا باشند ، احتمال ابتلای او چند برابر سایر افراد جامعه است.

خانم ها هم د رخطرند ؟

۲ زنان به نقرس مبتلا نمی شوند

غلط

هم زنان و هم مرد ان ممکن است به این بیماری مبتلا شوند اما احتمال ابتلای مرد ان، به خصوص د ر سنین پایین تر بیشتر است. د کتر هربرت باراف، پروفسور طب د اخلی و مرکز تحقیقات روماتولوژی د ر د انشگاه جرج واشنگتن می گوید : «د ر سنین زیر ۵۰ سال، بیماری نقرس د ر مرد ان تقریبا ۱۰برابر زنان است اما زمانی که زنان به سن یائسگی می رسند ، میزان ابتلا مساوی می شود .» د رواقع د ر سنین بالاتر بیشتر بیمارانی که بیماری آنها تشخیص د اد ه می شود ، خانم هستند .

گوشت بخوریم یا نه؟

۳ ابتلا به نقرس فقط ناشی از خورد ن گوشت قرمز نیست

صحیح

د رست است که گوشت قرمز و به خصوص جگر و برخی ماهی های چرب مثل سارد ین و ماهی آزاد غنی از مواد ی موسوم به یورین هستند که د ر بد ن انسان شکسته و تبد یل به اسید اوریک می شود و طبیعی است که زیاد خورد ن اینگونه مواد غذایی باعث افزایش احتمال ابتلا به نقرس می شود اما د کتر رویله می گوید که نقرس حتی د ر افراد ی که اصلا گوشت نمی خورند ، مثلا گیاهخواران هم د ید ه شد ه است ولی احتمال ابتلا به این بیماری د ر این گروه از افراد بسیار کم است.

د رد از کجا شروع می شود ؟

۴ د رد نقرس همیشه از انگشت شست پا شروع می شود

غلط

حمله بیماری نقرس زمانی شروع می شود که بلورهای اسید اوریک د ر خون ساخته می شود . بلورها و کریستال ها د ر مفاصل رسوب می کنند و باعث تورم و د رد مفصل می شوند . البته د رست است که معمولا حملات نقرس از شست پا شروع می شود اما گاهی هم مشکل از زانو، مچ پا یا مفاصل د ست ها شروع می شود . د ر زنانی که د چار بیماری اسئوآرتریت هستند ، بیماری معمولا از مفاصل کوچک د ست شروع می شود . معمولا حمله بیماری از یک یا ۲ مفصل شروع می شود اما گاهی د ر بعضی افراد ممکن است چند مفصل همزمان با هم د رگیر شوند .

چه د اروهایی بخوریم؟

۵ امروزه د رمان های موثری برای نقرس د ر د سترس است

صحیح

تحقیقات زیاد ی د ر مورد بیماری نقرس انجام گرفته و د رمان های زیاد ی برای آن کشف شد ه است؛ برخی د اروها د رد را آرام می کنند و برخی د یگر باعث کاهش التهاب می شوند و برخی د یگر از شکل گیری کریستال های اسید اوریک جلوگیری می کنند . د ر میان د اروهای مشهور برای این بیماری، کلشی سین شاید از همه مشهورتر باشد . جالب است که د کتر رویله می گوید سابقه استفاد ه از این د ارو برای نقرس به ۲هزار سال قبل برمی گرد د . این د ارو پس از مد تی کوتاه (حد ود یک تا ۲ ساعت) باعث کاهش التهاب ناشی از نقرس می شود و هرچه سریع تر آن را مصرف کنید ، حمله زود تر خنثی می شود . آلوپورنیول و پروبنسید ، سایر د اروهای مشهوری هستند که برای د رمان نقرس به کار می روند . هر د و د ارو سطح خونی اسید اوریک را کنترل می کنند و د ر بیشتر بیماران پاسخ های خوبی د ر آنها مشاهد ه شد ه است. اکثریت افراد مبتلا به نقرس به طور معمول به روزی یک یا ۲ قرص کاهش د هند ه اسید اوریک خون د ر تمام د وران زند گی خود احتیاج پید ا می کنند .

جان تان تهد ید می شود ؟

 نقرس بیماری همراه با د رد زیاد است اما جان فرد را تهد ید نمی کند

غلط

نقرس به طور مستقیم جان فرد را تهد ید نمی کند اما می تواند باعث بروز مشکلات جد ی سلامت شد ه که باعث تهد ید جان فرد مبتلا می شود . این گفته د کتر رابرت کینان، پروفسور روماتولوژی د ر د انشگاه د وک است. به طور مثال د کتر کینان اشاره می کند که احتمال بروز سکته قلبی و مغزی د ر افراد مبتلا به نقرس بیشتر است یا مثلا د ر افراد مبتلا به نقرس احتمال مقاومت به انسولین پایین می آید و فرد بیشتر د ر معرض خطر ابتلا به بیماری د یابت قرار می گیرد . د ر ضمن اگر نقرس د رمان نشود ، احتمال رسوب کریستال های اسید اوریک د ر کلیه و بروز بیماری های کلیه و نیز عفونت های اد راری که می تواند زند گی فرد را تهد ید کند ، بالا می رود .

چه غذایی بخوریم؟

۷ تغییر د ر شیوه زند گی می تواند به نفع مبتلایان به نقرس باشد

صحیح

د کتر کینان می گوید : «تغییرات د ر شیوه زند گی می تواند هم تعد اد حملات نقرس و هم شد ت آنها را کاهش د هد ؛ برای مثال کاستن وزن می تواند بسیار به افراد مبتلا به این بیماری کمک کند .» مطالعه ای که نتیجه آن د ر نشریه ملی «روماتولوژی» به چاپ رسید ه نشان می د هد که اگر افراد مبتلا به نقرس غذاهای غنی از پروتئین مثل لبنیات، آجیل ها، صیفی جات و غلات مصرف کنند از احتمال بروز حمله نقرس می کاهند ؛ د ر ضمن احتمال بروز مشکلات قلبی و نیز ابتلا به د یابت د ر این گروه پایین می آید .

منبع:aftabir.com

 

نقرس

نقرسGout)) یکی از قدیمی ترین بیماریهای ثبت شده در تاریخ پزشکی است. نقرس یک اختلال در سوخت و ساز اسید اوریک است که باعث افزایش تجمع اسید اوریک در خون می شود. اسید اوریک یک ماده زاید و دفعی است که در اثر هضم و جذب مواد غذایی در بدن به وجود می آید و اگر مقدار آن در بدن افزایش یابد، در مفاصل کوچک و بافتهای اطراف آن رسوب می کند و منجر به ایجاد آرتریت (التهاب مفصل) شده و درد و تورم را در آن قسمت ایجاد می کند و نهایتا موجب تخریب مفصلی می شود. نقرس بیماری است که با افزایش اسید اوریک خون به طور طولانی مدت موجب، التهاب رسوب کریستالهای اورات سدیم و سنگ های کلیوی اسیداوریکی می شود. در نقرس مزمن این رسوبات به طور معمول در نرمه گوش یا انگشت پا، یا آرنج تجمع می یابدکه به آن توفوس (tophus) می گویند.

شایع ترین علامت درد شدید و ناگهانی در مفاصل ملتهب که معمولا در انگشت بزرگ پا شروع می شود. این درد آنقدر شدید است که فرد را از خواب بیدار کرده و راه رفتن فرد را دچار مشکل می کند. اولین تجربه فرد از نقرس فقط چند روز طول می کشد و برای ماه ها یا حتی سال ها دیگر سراغ فرد نمی آید. اما در صورت عدم درمان بعدها این حملات بیشتر و بیشتر شده و حتی درد به پاها و دست های فرد هم کشیده می شود. مفاصل درگیر دچار قرمزی، گرمی، تورم و بسیار حساس می شوند. پوست روی مفاصل قرمز و براق شده، بافتهای اطراف مفصل متورم می شود.


  نقرس در اثر تولید بیش از حد یا دفع کمتر از حد اسید اوریک (و یا هر دو) بوجود می آید. معمولا ۱۰ درصد موارد نقرس بر اثر تولید بیش از حد اسید اوریک و ۹۰ درصد آن بر اثر کاهش دفع اسید اوریک است. علل ایجاد اوریک اسید بالا در بدن، به دو صورت ذیل می باشد:
علل افزایش تولید اوریک اسید
 مواد غذایی حاوی پورین بالا مانند غذاهای گوشتی (کله و پاچه) و ...
چاقی
بیماری های خونی مانند سرطانهای خونی، بدخیمی ها، پرخونی غیر طبیعی (پلی سیستمی ورا) و یا بیماری پوستی پسوریازیس
مصرف الکل
یکسری از بیماری های ارثی با اشکال آنزیمی
داروهای افزایش دهنده اورات مانند داروهای با سمیت سلولی (Cytotoxic drug) مانند سیکلوفسفامید و ...، وارفارین، مصرف ویتامین  B12 (در بیماران با کم خونی ناشی از آن)
علل کاهش در دفع اوریک اسید 
بیماری های زمینه ای مانند نارسایی کلیه، فشار خون بالا، سندرم متابولیک، چاقی، مسمومیت با سرب
داروهایی که باعث کاهش دفع اوریک اسید می شوند. شامل داروی آسپرین با دوز پایین نیکوتینات، داروهای ادرار آور (Diuretics) مانند فورزماید، هیدروکلرتیازید، داروهای ضد سل مانند اتامبویول، پیرازینامید، انسولین، داروهایی مانند پروپرانولول و یا آتنولول.
بیماری های کلیوی در افراد مبتلا به نقرس درمان نشده، بصورت سنگهای کلیوی اسید اوریکی و یا آسیب کلیوی ناشی از اسید اوریک بالا با شیوع بیشتری دیده می شود. این بیماری اغلب در سنین بعد از ۴۰ سالگی اتفاق می افتد و بطور عمده مردان را گرفتار می سازد. همچنین در مطالعات انجام شده مشخص شده در این افراد میان چربی خون بالاست و فشار خون بالا نیز در این افراد شایع تر است. یک اختلال همراه با نقرس، چاقی است. به نظر می رسد افزایش بافت چربی موجب مقاومت به انسولین و احتمال ابتلا به دیابت می شود و همچنین این افراد در معرض خطر بیماری های قلبی عروقی نیز قرار دارند.

جهت تشخیص قطعی باید مایع مفصل مبتلا با سوزن کشیده شده و توسط میکروسکوپ نور پلاریزه مورد بررسی قرار گیرد. در مواقع شدید و حاد،پزشک حاذق می تواند بر مبنای تابلوی بالینی تشخیص گذاشته و درمان را شروع کند. در مواردی که بیمار تب دارد و یا تابلوی بالینی غیر معمول وجود داشته باشد بایستی عفونت های مفصلی با بررسی های دقیق رد شود.
خوشبختانه، برای جلوگیری از ابتلا به نقرس کارهای زیادی می توان کرد. برای درمان نقرس باید میزان اسید اوریک را در بدن کاهش داد. برای تسکین دردهای شدید نقرس،پزشک مربوطه می تواند مسکن هایی مثل ایبوپروفن، تزریق کورتیکوستروئید یا سایر داروها مثل کولشی سین، تجویز کند. در صورت کنترل حملات، پزشک می تواند داروهایی نیز برای جلوگیری از تولید اسید اوریک یا کمک کننده به دفع اسید اوریک از بدن تجویز کند.

 

درمان نقرس با توجه به مراحل مختلف بیماری متفاوت است:
الف-مرحله حاد بیماری (Acute Flares)
در این مرحله بعد از تشخیص پزشک معالج ممکن است بر اساس سن و بیماری های زمینه ای همراه، درمانهای مختلف مانند کلشی سین، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند اندومتاسین، ایبوپروفن، دیکلوفناک و یا... تجویز شود.
نکته مهم: در صورتی که بیمار داروی الوپورینول استفاده نمیکند، شروع کردن آن در این مرحله می تواند باعث تشدید بیماری شود.  ولیکن چنانچه بیمار تحت درمان با این دارو می باشد، ادامه درمان بلامانع است.
ب- درمان بین حملات بیماری (Inter Critical)
چنانچه حمله نقرس برای اولین بار باشد و بیمار عامل خطر ساز افزایش اوریک اسید نداشته باشد، بعد ازکنترل حمله بیماری، درمانهای دارویی قطع شده، بیمار تحت کنترل دوره ای قرار می گیرد.
در صورتیکه بیمار دچار حملات مکرر نقرس شده است، ولیکن رسوب اوریک اسید در بافت و یا سنگ اسید اوریکی ندارد، ضروری است بیمار جهت پیشگیری از حمله به مدت ۳ تا ۶ ماه تحت درمان با کلشی سین بوده و دارویکاهنده اوریک اسید مانند الوپورینول با مقادیر مناسب استفاده نماید. هدف درمانی کاهش اوریک اسید به کمتر از mg/dL 6 می باشد.
ج- درمان نقرس توفوسی (Chronic tophaceous gout) یا سنگ های کلیوی اوراتی (urate Nephrolitiasis)
در این مرحله با توجه به شرایط بیمار ضروری است بطور مداوم تحت درمان داروی پیشگیری کننده از حمله نقرس مانند کلشی سین توام با داروی کاهنده اوریک اسید مانند الوپورینول قرار گیرد. مدت درمان در این مرحله طولانی است و هرچه اوریک اسید سرمی در این بیماران کاهش یابد، امکان کاهش رسوبات اوریک اسید در کلیه و یا بافتها کم می شود.
مصرف مایعات فراوان در این مرحله و نیز پرهیز غذایی مناسب کمک مهمی به درمان می کند.

 

بیماری نقرس ارتباط مستقیمی با رژیم غذایی دارد می توانید با داشتن یک برنامه غذایی سالم و متعادل از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید. از خوردن غذاهای حاوی پورین پرهیز کنید. کاهش وزن نیز می تواند به این مسئله کمک کند چرا که چاقی یکی از عوامل اصلی ابتلا به نقرس است.
همچنین، بخاطر داشته باشید که مقدار زیادی آب بنوشید. نوشیدن روزانه معادل ۶ تا ۸ لیوان مایعات می تواند به دفع اسید اوریک از بدن کمک کند.
ممکن است عصاره های گیاهی مثل گیلاس، کرفس و ریشه زردچوبه نیز به کاهش میزان اوریک اسید کمک کند. اصلی ترین راه ها برای کنترل این بیماری، تغییر رژیم های غذایی، نوشیدن آب زیاد و استفاده از داروهای کاهنده مقدار اسید اوریک خون است.
در رژیم غذایی برای بیماران نقرسی، منابع غذایی سرشار از پورین، نظیر جگر، مغز، دل و قلوه و کله پاچه گوسفند، مخمر(ماء الشعیر)، عصاره گوشت، اندام های غده ای، ماهی و غذاهای دریایی، گوشت، لوبیا، نخود، زردچوبه، قارچ، گل کلم و اسفناج با توجه به شرایط بیمار محدود می شود. مصرف این غذاها در طی حمله حاد نقرس، مجاز نمی باشد و هنگامی که مرحله حاد فروکش می کند، بایستی پرهیز نسبی نسبت به این غذاها وجود داشته باشد.
بیماران می توانند غذاهایی را که اساسا عاری از پورین است به دلخواه مصرف نمایند. این غذاها عبارتند از: نان و غلات، شیر و فرآورده های لبنی، تخم مرغ، میوه ها، سبزی ها و نوشیدنی های غیر الکلی.
مطالعات نشان داده که سویا منبع پروتئین ترجیحی در بیماران نقرسی است و خوردن سویا باعث تغییر غلظت پروتئین پلاسما و افزایش ترشح کلیوی اسید اوریک می شود.
از آنجاییکه دفع اورات با مصرف چربی ها کاهش و با مصرف کربوهیدرات افزایش می یابد، برای افزایش دفع اسید اوریک لازم است بیماران رژیم غذایی سرشار از کربوهیدرات (مثل نا، برنج، ماکارونی، غلات و ...) و کم چربی داشته باشند و خصوصا در وعده شام از خوردن غذاهای سنگین و زیاد پرهیز کنند.
تقسیم بندی مواد غذایی بر اساس مقدار پورین موجود در آنها
گروه ۱ – حاوی مقدار زیاد پورین که باید مصرف آنها محدود شود:
فرآورده های گوشتی، گوشت قیمه شده، سوپ گوشت، آبگوشت غلیظ، مغز، گوشت کبک وغاز، ماهی کولی، ماهی خالخالی،ماهی ساردین.
گروه ۲- حاوی مقدار متوسط پورن هستند و مصرف آنها محدودیت کمتری نیاز دارند:
ماهی و گوشت (بغیراز موارد گروه ۱)، ماکیان، مارچوبه، لوبیای خشک، عدس، قارچ، اسفناج.
گروه ۳- مقدار کمی پورین دارند. غذاهای این گروه هر روز می توانند استفاده شوند:
نان سفید و ترد، کیک و شیرینی ها، میوه، زیتون، کره یا مارگارین، دسرهای ژلاتینی، نوشیدنی های گازدار، شیر، پنیر، بستنی، فرنی، غلات و محصولات آن، شکلات، آجیل، قهوه، چاشنی ها، ترشی ها، کِرِم، تخم مرغ، سبزیجات (بغیر از موارد گروه ۲)، نمک، چای، سرکه.
کنترل و حفظ وزن مطلوب برای این بیماران از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین باید سعی کنند با رعایت رژیم غذایی متعادل و انجام حرکات ورزشی و خصوصا پیاده روی، وزن خود را در حالت ایده آل حفظ کنند.
برای رقیق کردن ادرار و تسریع در دفع اسید اوریک و پیشگیری از رسوب اسید اوریک در کلیه ها و تشکیل سنگ های کلیوی، نوشیدن آب و مایعات به مقدار فراوان برای این بیماران توصیه می شود. بیماران باید از نوشیدن نوشیدنی های حاوی الکل اجتناب کنند، زیرا الکل دفع اسید اوریک توسط کلیه ها را مهار می کند.
در انتها قابل ذکر است: که داشتن وزن ایده آل و رژیم غذایی مطلوب و مناسب می تواند تا حدود زیادی بیماران را از مصرف داروها و عوارض حاصل از بیماری محفوظ نگهدارد.
نکات مهم:
-در بررسی های صورت گرفته، در افرادی که فاقد عوامل تشدید و یا افزایش دهنده اوریک اسید هستند، نیازی به بررسی آزمایشگاهی اوریک اسید نیست. در این افراد در صورت وجود افزایش اوریک اسید، در مردان به میزان کمتر یا مساوی ۱۳ میلی گرم در دسی لیتر و در زنان به میزان کمتر یا مساوی ۱۰ میلی گرم در دسی لیتر، نیازی به درمان دارویی نداشته و صرفا اقدامات پیشگیرانه ذکر شده قبلی کافی است.
-در افرادی که بعلت مشکلات اقتصادی، رژیم غذایی مناسبی ندارند، محدودیت رژیم غذایی شدید توصیه نمی شود.

 

منبع :rheumoc.com

نقرس

 نقرس یکی از دردناکترین بیماریهای رماتیسمی می باشد . نقرس در نتیجه رسوب کریستالهای سوزنی شکل اسید اوریک در بافت همبند ، یا در فضای مفصلی بین استخوانها و یا هر دو ایجاد می شود . این رسوبها منجر به التهاب مفصلی ( آرتریت ) می شود که باعث تورم ، قرمزی ، گرمی ، درد و سفتی در مفاصل می شود . واژه آرتریت به حدود بیش از ۱۰۰ بیماری رماتیسمی اطلاق می شود که مفاصل ،‌ عضلات و استخوانها و همچنین سایر بافتهای بدن را درگیر می کنند . نقرس تقریباً ۵ درصد از کل بیماران آرتریتی را دربرمی گیرد .

نقرس کاذب گاهی اوقات با نقرس اشتباه گرفته می شود چرا که علائم مشابهی ایجاد می نماید . البته در نقرس کاذب ، رسوبهای مذکور در اثر کریستالهای فسفات کلسیم و نه اسیداوریک ایجاد می شوند . لذا ، نقرس کاذب بشکل متفاوت دیگری درمان می شود و در این مقوله کمتر به آن می پردازیم .

اسیداوریک ماده ایست که از تجزیه مواد غذائی پروتئینی ( مثل گوشت قرمز ) بوجود می آید . بطور معمول ، اسید اوریک در خون حل شده  و از طریق کلیه ها و ادرار دفع می شود . اگر به هر طریقی میزان اسید اوریک تولیدی بدن افزایش یابد و یا دفع آن مختل شود میزان اسیداوریک خون افزایش می یابد . اسید اوریک بالا در خون زمانیکه شخص از مواد خوراکی پروتئینی به مقدار زیاد مصرف نماید ، ( ترکیباتی مانند جگر ، حبوبات ، گوشت ، بعضی از ماهی ها و ... ) ایجاد می شود .

البته بالا بودن اسید اوریک خون یا همان هیپراوریسمی در واقع یک بیماری بحساب نمی آید و خطرناک نیز نیست . بهرحال اسیداوریک زیاد خون می تواند باعث رسوب در مفاصل و در نتیجه نقرس  گردد . رسوبات اسید اوریک که معمولاً Tophi نامیده می شوند ممکن است بصورت یک توده در پوست اطراف مفاصل و در گوش ایجاد شوند .

ضمناً کریستال های اسیداوریک ممکن است در کلیه نیز رسوب کرده و باعث ایجاد سنگ کلیه گردد .

در اکثریت افراد ، نقرس بطور ابتدایی مفاصل شست پاها را درگیر میکند ، گاهی در حین بیماری ، ۷۵ درصد از بیماران دچار التهاب مفصل شست پا می شوند . ضمناً نقرس می تواند  قوزک ها ، پاشنه ها ، زانوها ، مچ دستها ، انگشتان ، آرنجها و ... را درگیر نماید .

بیماری در چهار مرحله گسترش می یابد :

  • مرحله بدون علامت : در این مرحله شخص دچار اسیداوریک بالاست ، لیکن علائمی دیده نمی شود . در این مرحله معمولاً درمانی لازم نیست .

  • مرحله نقرس حاد یا آرتریت حاد نقرسی : در این مرحله ، هیپراوریسمی باعث رسوب کریستالهای اسیداوریک در مفاصل می شود که باعث درد شدید و تورم در مفاصل می شود که گرمی و حرکات دردناک را نیز در بر دارد .

حملات حاد معمولاً در هنگام شب ایجاد می شود و در اثر وقایع ساگوار استرس زا ، مصرف الکل و داروها و یا بیماریهای دیگر تشدید می شود . حملات اولیه در طی سه تا ۱۰ روز اولیه معمولاً برطرف می شوند و حمله بعدی ممکن است ماه ها حتی سالهای بعد عارض نشود .

  • نقرس : در واقع دورهای بین حملات حاد می باشد . در این مرحله فرد بیمار علائمی ندارد و حرکات مفاصل نیز طبیعی است .

  • نقرس مزمن : در واقع ناتوان کننده ترین مرحله بیماریست و در طی یک مدت زمان طولانی گاهی ۱۰ سال ایجاد می شود . در این مرحله ، آسیب دائمی در مفاصل درگیر ایجاد می کند و حتی گاهی کلیه ها را نیز درگیر می کند . با درمان مناسب ،‌اکثریت بیماران به این مرحله پیشرفته وارد نمی شوند .

علل ایجاد نقرس

* عوامل خطر ایجاد نقرس عبارتند از :

  • ژنتیک که می تواند نقش مهمی در ایجاد بیماری داشته باشد چرا که بیش از ۱۸ درصد از بیماران دارای سابقه خانوادگی هستند .

  • جنس و سن نیز از عوامل خطر برای ایجاد نقرس هستند . نقرس در مردان و در سنین بالا شایعتر است .

  • بالا بودن وزن احتمال ابتلا به هیپراوریسمی و نقرس را افزایش میدهد .

  • مصرف بی رویه الکل

  • مصرف بیش از حد مواد غذائی پروتئینی

  • اختلالات آنزیمی که منجر به اختلال در تجزیه مواد پروتئینی می شود .

  • تماس بیش از حد با سرب

بعضی از بیماریها و استفاده از بعضی از داروها ممکن است احتمال ابتلا به نقرس را افزایش دهد .

نقرس تقریباً در ۸۴۰ نفر در ۱۰۰۰۰۰ نفر ممکن است عارض شود . در کودکان و جوانان ناشایع است . مردان بزرگسال بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی احتمال ابتلای به نقرس را بیشتر از زنان قبل از یائسگی نشان می دهند . افرادی که عضو اهدایی دریافت نموده اند احتمال ابتلای به نقرس را بیشتر دارند .

* تشخیص :

تشخیص نقرس براحتی صورت نمی گیرد چرا که علائم کاملاً مبهم و گاهی بین چند بیماری مشترک هستند . اگر چه افراد مبتلا به نقرس ، هیپراوریسمی را نیز در طی بیماری خود نشان می دهند ، گاهی در طی حملات حاد بیماری افزایش اسید اوریک ( هیپراوریسمی )‌نداریم . هیپراوریسمی به تنهایی نمایانگر وجود نقرس نیست و در واقع اکثریت افراد با هیپراوریسمی دچار بیماری نقرس نمی شوند .

گاهی برای تشخیص نقرس ،‌لازمست پزشک از مایع بین مفصلی نمونه مایعی تهیه نموده و مورد آزمایش قرار دهد .

* علائم بیماری نقرس :

  • هیپراوریسمی

  • وجود کریستالهای اسید اوریک در مایع مفصلی

  • بیش از یکبار حمله حاد آرتریت

  • آرتریتی که بسرعت و در طی یک روز ایجاد می شود و باعث قرمزی ،‌گرما و تورم مفصل میشود .

  • آرتریت در یک مفصل مانند انگشتان پا ،‌قوزک یا زانو .

* درمان :

با درمان مناسب و صحیح اکثریت بیماران قادر به کنترل علائم خود هستند و براحتی به زندگی خود ادامه می دهند . نقرس معمولاً با یک یا ترکیبی از چند درمان قابل کنترل است . هدف از درمان ، کاهش درد درحین حملات حاد ، جلوگیری از حملات آینده و پیشگیری از تشکیل رسوبات مفصلی ( tophi ) و سنگ های کلیوی می باشد . درمان معمولاً باعث جلوگیری از ناتوانیهای جسمی می شود .

* برای موفقیت در درمان نقرس :

  • داروها را به موقع و منظم استفاده نمائید .

  • سایر داروهایی را که مصرف می کنید به اطلاع پزشک برسانید .

  • رژیم غذایی مناسبی اتخاذ نمائید و کمتر از رژیمهای غذایی پرپروتئین حیوانی استفاده نمائید .

  • مایعات زیاد بخصوص آب استفاده نمائید .

  • تحرک کافی و ورزش مناسب داشته باشید .

  • وزن خود را کنترل کنید . البته رژیمهای بسیار سخت باعث افزایش اسیداوریک خون می شوند .

                                                                                                           منبع:  http://www2.irib.ir/health/