وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی
دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنیوبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی
دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنیآیا از خواص ماساژ با رایحه درمانی چیزی شنیده اید ؟
رایحه درمانی (آروماتراپی) چیست ؟
آروماتراپی یا رایحه درمانی استفاده از روغن های بدست آمده از گیاهان می
باشد. در این روش به منظور درمان عوارض ناشی از عفونت ها و بیماریهای
پوستی که به علّت نارسایی سیستم ایمنی و استرس ایجاد می شوند از روغن های
گیاهان ویژه ای استفاده می شود.
این
روغن های حیاتی بطور گسترده ای در سراسر اروپا مورد استفاده قرار می
گیرند. به تازگی شیوه ای از رایحه درمانی در فرانسه رواج پیدا کرده است.
اخیراً
در کشور آمریکا رایحه درمانی جایگاه خود را در بین سایر علوم یافته است ،
همچنین مؤسسه ملّی بهداشت در سال 1992 این شیوه را بعنوان یک درمان
غیرپزشکی به رسمیّت شناخته و بدنبال آن مطالعاتی را جهت کاربرد آن به عنوان
مکملی در کنار مراقبت های پزشکی نوین در بین سایر درمان های غیرپزشکی آغاز
کرده است.
رایحه درمانی یکی از شاخه های طب گیاهی می باشد – مطابق گفته
های مایکل شولز رئیس سمینار آروماتراپی در لس آنجلس و کالیفرنیا
آروماتراپی کاربرد دوگانه ای دارد. هر اسانسی بوی ویژه ای دارد که پس از
استنشاق به قسمتی از مغز می رسد که مسئول کنترل احساسات است. همچنین با
نفوذ در پوست و ورود به جریان خون و دستگاه ایمنی بطور فیزیولوژیک مؤثر
واقع می شود.
آیا از خواص ماساژ با رایحه درمانی چیزی شنیده اید ؟
ماساژ با اسانس های ویژه رایحه درمانی به طرق زیر تأثیر می گذارند :
1- از بین بردن سموم ساخته شده در عضلات و کاهش گرفتگی های مداوم
2- تحریک مستقیم لنفاوی و کمک به گردش خون و انتقال اکسیژن و نیتروژن به پوست ، عضلات و اندام های حیاتی
3- تحریک و در صورت لزوم تسکین مستقیم عصبی مرکزی به منظور بهبود عملکرد دستگاه های بدن و کمک به افزایش حفظ سلامتی
4- تأثیر بر غدد درون ریز و غدد مخاطی با کمک به ساخته شدن هورمون و حفظ شرایط متعادل بدن
5- ایجاد سلامت ذهنی و جسمی ، کاهش استرس ، افزایش قدرت دفاعی بدن
رایحه درمانی با قدمتی بیش از پنج هزار سال
رایحه درمانی یعنی استفاده از اسانس های معطر گیاهی به منظور تحریک سلامت و نشاط در جسم ، فکر و انگیزه ها . رایحه درمانی با قدمتی بیش از پنج هزار سال در حقیقت یکی از قدیمی ترین روشهای درمان است . این روش به دلیل وابسته بودن انسان در دوران باستان به محیط اطرافش برای تغذیه ، پوشش و محافظت ایجاد شد . در آن زمان انسان به دلیل اشتیاق و زیرکی در شناخت تمام چیزهای اطراف و شیوه به کارگیری آنها برای بقای خودش ، به سرعت روشهایی را برای بدست آوردن غذا ، درمان دردها و بیماری های مزمن از طریق گیاهان و عطرها کشف کرد .
آروماتراپی به روش امروزی به وسیله مصریان آغاز شد . آنها از روش دم
کردن برای استخراج روغن ها از گیاهان معطر برای مقاصد پزشکی درمانی ،
آرایشی و نیز برای مومیایی کردن اجساد استفاده می کردند . به طور همزمان
تمدن های چین باستان نیز برخی عطریات را بدین منظور مورد استفاده قرار می
دادند .
چینی ها در مراسم مذهبی از سوزاندن چوب و بخورهای معطر برای
ادای احترام به خدایان استفاده کرده و علاوه بر این ، اسانس های معطر به
منظور انجام ماساژ درمانی و فشار درمانی نیز به کار گرفته می شد .
اعتقاد بر این است که احیای مجدد استفاده از روغن های معطر وامدار ابوعلی سینا فیلسوف و طبیب ایرانی است . مطالعات علمی نشان داده اند که روغن های ضروری حاوی اجزای شیمیایی هستند که اثرات ویژه ای بر ذهن و جسم می گذارند . ترکیب شیمیایی آنها پیچیده بوده ولی عموماً حاوی الکل ها ، استرها ، کتون ها ، آلدئیدها و ترپن ها هستند . این روغن ها حس بویایی ما را به شدّت تحریک می کنند و ثابت شده بوها اثر مهمّی بر احساسات ما دارند .
پزشکان در کار با بیمارانی که حس بویایی خود را از دست داده اند متوجّه شدند که زندگی بدون بو می تواند منجر به افزایش مشکلات روانی از جمله اضطراب و افسردگی شود . ما توانایی تشخیص چند هزار بوی مختلف را داریم ، با بوییدن روغن های معطر گیرنده های بویایی ما در بینی مان تحریک شده و پیام به مراکز حسی در مغزمان ( سیستم لیمبیک ) وارد می شود .
این سیستم با قسمت هایی از مغز در ارتباط است که مربوط به حافظه ، تنفس ، گردش خون و غدد درون ریز ( غدد ترشح کننده هورمون ها ) هستند . خواص روغن ، بوی آن و اثراتش تعیین کننده چگونگی تحریک این قسمتها هستند . به علاوه ، سیستم لیمبیک کنترل کننده خلق و خو ، احساسات و یادگیری در مغز است .
آروماتراپی برای استرس ، اظطراب و مشکلات روان تنی ، دردهای عضلانی و روماتیسمی ، اختلالات گوارشی و مشکلات زنانگی نظیر سندروم قبل از قاعدگی ، دردهای قاعدگی و افسردگی پس از زایمان مؤثر است .
منبع :پارسی طب
آروماتراپی
| ||||
|
رایحه درمانی چیست؟
منبع : سایت ملی طب مکمل ایران
عطر درمانى
بیشتر مردم آگاهند که گیاهان عناصر شیمیایى گوناگون دارند که مىتوان آنها را استخراج و استفادههاى مفید متعدد کرد. در این روش، عطر گیاه از روغنهاى بودار ساخته شده که در ساعات متفاوت شبانه روز به مقادیر گوناگون در اندامهاى متفاوت گیاه وجود دارند. این روغنهاى طبیعى را نوعى نمودار شخصیت گیاه تصور مىکنند. گیاهشناسان تصور مىکنند که جریان گردش و تمرکز آنها در اندامهاى متفاوت گیاه بستگى به وضعیت خورشید و فصل سال و به ویژه بستگى به وضع کره ماه نسبت به زمین دارد.
کیفیات و آثار شیمیایى و درمانى یک عطر خاص گیاهى همچنین بستگى به اندامى از گیاه دارد که از آن استخراج شده است.
این روش چگونه عمل می کند؟
پوست بدن انسان خیلى بیش از آن که تاکنون تصور کردهایم توان جذب دارد. تحقیقات هم اکنون ثابت کرده‌اند که برخى داروها را اگر به مدت کافى با نوارهاى خاص نگه دارنده روى پوست بدن قرار دهند آنها به آسانى جذب پوست شده و آثار درونى مىگذارند. مواد بودار ذراتى پخش مىکنند که آنها را ملکولهاى بودار یا ملکولهاى ناشر بو مىنامند. دماغ انسان این ملکولهاى ناپیدا را مىگیرد و سپس اطلاعاتى ویژه از آنها به چند بخش خاص مغز مىفرستد و مغز آن اطلاعات را به عنوان بوهاى آشنا یا بیگانه یا دلپسند یا خوب یا بد و غیره طبقهبندى و تفسیر مىکند.
روش اجرا چگونه است؟
شمارى درمانگران آنها را مانند داروهاى دیگر تجویز خوراکى مىکنند؛ برخى دیگر آنها را در شکل بخار تنفسى تجویز مىکنند؛ و دیگران آنها را براى مالش روى پوست تجویز مىکنند یا خود روى پوست بیمار ماساژ مىدهند. درمانگرانى هم هستند که مخلوطى از هر سه گونه کاربردهاى روغنهاى معطر را به کار مىگیرند.
این روش چه کاربردی دارد؟
این روغنها را در نزدیک به یکصد بیمارى و وضعیت نامطلوب جسمى و روانى - عصبى به کار گرفته و نتایج درمانى خوب کسب کرده‌اند ولى اینجا تنها برخى از آنها را نام مىبریم؛ انواع زخم‌ها و سوختگىها و ورم‌ها، داغهاى روى پوست، انواع جوشهاى چهره، کشیدگىهاى مولد زایمان )که قابل پیشگیرى با روغن مناسب نیز هستند(، انواع دردهاى عضلانى و مفصلى، انواع بیمارىهاى ریوى چون آسم و برونشیت، سرماخوردگى، ناراحتىهاى روده بزرگ، ناراحتىها و بیمارىهاى معده، یبوست، سرفه، غدهها یا کیستهاى درونى و بیرونى، افسردگى روانى، غش، اسهال، تب، اگزماى پوستى، بواسیر، گازهاى زیاد گوارشى، سردرد، سوء هضم، روماتیسم، شوکهاى جسمى و روانى، سینوزیتیس، پوست خشک یا چرب یا خیلى حساس یا خیلى تحریک شده، گلوى ناراحت، درد دندان، درد پشت، ضعف جنسى، و غیره. افزون بر آنها که نام بردیم و نبردیم، روغنهاى معطر گیاهى را مىتوان براى تحریک و تقویت اشخاص ضعیف و سست یا آرام کردن اشخاص ناراحت، و وسواسى و نگران استفاده کرد.
چه انتقاداتی به این روش وارد است؟
روش عطر درمانى ممکن است به علت هزینه نسبتاً گران آن هیچ گاه استفاده خیلى گسترده نیابد. تولید روغنهاى معطر گیاهى و نگهدارى آنها که باید در شرایطى خاص باشد تا خواص آنها ناپدید نشوند هزینه نسبتاً گران دارد و البته هشت تا ده جلسه درمان نیز ارزان نیست. بنابراین چون روش عطر درمانى زمانى نسبتاً دراز مىگیرد تا نتایج درمانى مطلوب دهد و از داروهاى نسبتاً گرانبها استفاده مىکند، امکان این که یکى از روشهاى خیلى گسترده پزشکى شود اندک است.
تاریخچه عطر درمانی
تاریخچه عطر درمانی
پیشینه استفاده از روغنهای معطر گیاهی طولانی و برجسته است. مصریان باستان احتمالاً بیش‌ترین کوشش را هزاران سال پیش برای پرورش عطر درمانی کرده‌اند (حدود زمانی که چینیان باستان در حال پرورش طب سوزنی بودند، ولی آنان این روش را عطر درمانی نمی‌نامیدند). وقتی گور فرعون مشهور مصر باستان، توتن خامون، را در سال 1922 گشودند چند ظرف عطر یافتند، گواه این که ثروتمندان مصر باستان از کندر و مر معطر استفاده می‌کرده‌اند.
دو گروه در مصر باستان از روغنهای معطر گیاهی و برخی عطرهای معدنی استفاده فراوان می‌کرده‌اند. یکی گروه ثروتمندان بود که استفاده آرایشی و تشریفاتی از آنها می‌کردند و دیگری گروه حکیمان درباری و روحانیون معابد مقدس بودند که برای درمان دردها و زخم‌ها و بیماریها آنها را تجویز می‌کردند، و چنین بود که استخراج و داد و ستد مواد معطر تجارتی و صنعتی عظیم در مصرباستان بود.
وضع شبیه این در فرهنگ همسایه شرقی مصر باستان یعنی فرهنگ سومری، و خیلی دورتر از آن در امپراتوری چین نیز وجود داشت. فینیقی ها که تجار بین‌المللی دوران باستان بودند نقش اصلی را در داد و ستد مواد معطر در کشورهای حاشیه دریای مدیترانه و بین‌النحرین اجرا می‌کردند. یونانیان باستان از روغنهای معطر گیاهی برای درمان زخم‌ها و بیماریها و کاهش دردها و ورم‌ها و نیز برای زیبایی پوست استفاده می‌کردند. نظام پزشکی روم باستان استفاده‌های گوناگون از آنها می کرد. به طور کلی میتوان گفت که حکیمان دوران باستان از آثار درمانی روغنهای معطر گیاهی خیلی خوب آگاه بودند. استفاده از داروهای گیاهی، که روغنهای معطر بخشی از آن بود، روش اصلی درمان بیماریها تا زمان پیدایش پزشکی نوین اروپایی در نیمه قرن نوزدهم بود. یک کتاب داروهای گیاهی که در سال 17222 در لندن چاپ شده است، 13 روغن معطر گیاهی را به عنوان داروهای اساسی نام می‌برد.
اما از نیمه دوم قرن نوزدهم که رشته شیمی، حرفه‌ای علمی شد و داروهای شیمیایی مصنوعی قوی و تند اثر در عرصه حرفه پزشکی نوین فراوان شدند، به داروهای گیاهی بی‌اعتنایی شد و روغنهای معطر نیز جایگاه خود را در حرفه پزشکی از دست دادند تا آنجا که در اروپای ابتدای قرن بیستم، روغنهای معطر گیاهی به کلی از قفسه‌های داروخانه‌ها ناپدید شدند، و کل موضوع دارو و درمان گیاهی، در نظر پزشکان مسئله‌ای تاریخی و کهنه و کم ارزش گردید. این وضعیت روغنهای معطر در اوایل قرن بیستم در اروپا بود (توجه کنید که مقصود جوامع شهری اروپاست. روستاهای اروپایی به ویژه در اروپای شرقی و روسیه تزاری سنت استفاده از روغنهای معطر گیاهی برای درمان بیماریها و تسکین دردها و کاهش ورم‌ها را هیچ‌گاه کنار نگذاشتند و امروزه نیز همچنان از آنها استفاده می‌کنند).
آن‌گاه که یک فرانسوی به نام گاته فوز در حال کار در آزمایشگاه خود، دستش را سوزاند، بی‌درنگ دست سوخته‌اش را درون یک ظرف روغن گیاه اسطوخودوس که اتفاقی در کنارش بود فرو کرد و اندکی بعد از بهبودی سریع سوختگی دستش شگفت زده شد. این شگفتی او را برانگیخت که درباره ی آثار روغنهای معطر گیاهی، به طور عمیق و گسترده تحقیق کند و چند سال بعد در سال 1928 او حاصل بررسی‌ها و آزمایش‌های خود را به صورت کتابی جامع درباره روغنهای معطر گیاهی در اروپا چاپ کرد. او نخستین کسی است که عنوان عطر درمانی را به کار برد.
پزشکی فرانسوی به نام دکتر گودیزار که در لوس‌آنجلس طبابت می‌کرد، در سال 1938 نتایج برجسته در درمان سرطان پوست و قانقاریا و انواع زخم‌ها با روغنهای معطر گیاهی را گزارش داد. دکتر ولنه که او نیز فرانسوی بود در جنگ دوم جهانی روش عطر درمانی را برای درمان انواع زخم‌ها و رفع داغ‌های مولود آنها فراوان به کار گرفت و کتاب او درباره خواص درمانی روغنهای معطر گیاهی که در سال 1964 چاپ شد یکی دیگر از منابع اساسی دانش کنونی اروپا در این پهنه از پزشکی مکمل است.
فرد دیگری که نقشی مهم در باز پیدایی این رشته جالب و ارزشمند پزشکی مکمل در اروپا داشته، بیوشیمی دان مشهوری به نام مادام موری است. او از روغنهای معطر گیاهی در تولید انواع مواد آرایشی و جوان سازی زنان ثروتمند اروپایی استفاده می‌کرد.
منبع: کتاب 32 روش درمانی نامتعارف
اثر: دکتر اندرواستنوی
مترجم: پرویز پهلوان
رایحه درمانی و ماساژ درمانی (2)
رایحه درمانی و ماساژ درمانی (2)
در قسمت اول این مطلب خواص برخی از روغن های گیاهی را برشمردیم، حالا ادامه ی مطلب ....
روغن اسطوخودوس(لاواندو)
رایحه ی خوشبوی این روغن درمان عالی برای رفع افسردگی، اضطراب و بی خوابی است.
برای درمان فشار خون بالا، درد کمر، التهاب مفاصل، روماتیسم، رگ به رگ شدگی و گرفتگی ماهیچه های گردن مناسب می باشد. همچنین برای بیماری های پوستی کبودی، اگزما، آکنه، پسوریازیس نیز مفید است.
روغن لیمو(لیمون):
برای درمان حالت اسیدی معده توصیه می شود. سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و انرژی را به بدن باز می گرداند. همچنین به درمان پوست و موی چرب، زگیل و ... کمک می کند.
خاصیت قلیایی دارد، ضد عفونی کننده است و دستگاه گردش خون را تحریک و خون را رقیق می کند.(همراه با روغن سرو برای واریس مناسب است). ماساژ به آرامی باشد.
احتیاط: پس از درمان با این روغن، محل درمان تا مدتی نباید در معرض نور شدید آفتاب قرار گیرد.
روغن بهار نارنج
یکی از موثرترین داروهای ضد افسردگی است و برای رفع انواع مشکلات عصبی مفید می باشد. دلشوره ،غش و شوک را بر طرف می سازد. (برای معتادان هم مفید است) برای قولنج عصبی، سوء هاضمه عصبی و کولیت روده نیز مناسب می باشد. مصرف این روغن از شکاف و ترک خوردن پوست جلوگیری می کند. تقویت کننده ی قوای جنسی بوده و برای سردمزاجان مفید است.
روغن نعناع
روی دستگاه گوارش تاثیر بسیاری دارد و به رفع حالت تهوع و اسهال و یبوست کمک می کند. اسپاسم و درد معده و روده را نیز برطرف می کند.
درمان و تسکین انواع سردردها و میگرن(به خصوص وقتی علت آن گرسنگی باشد) است.
دردهای ماهیچه ای، نورالوژی(درد عصب) و روماتیسم را کاهش می دهد. ذهن و فکر را تحریک می کند، در نتیجه خستگی فکر را از بین می رود و فکر باز می شود. روغن نعناع آفتاب سوختگی و التهاب را مرتفع ساخته و نیز می تواند منافذ بسته شده ی پوست و آکنه و پوست چرب را درمان کند.
احتیاط: روغن نعناع را از داروهای هومیوپاتی دور نگه دارید. برای کودکان و نوزادان و دوران شیردهی مناسب نیست.
روغن گل رز(رزاسه)
رایحه های دل انگیز آن تاثیر عمیقی روی احساسات می گذارد، به طوری که قلب پُر از عشق و دوست داشتن می شود! همچنین احساسات مثل غم و اندوه، افسردگی، حسادت تنفر و ... را کاهش می دهد. برای تنظیم سیکلقاعدگی، پاک سازی و تقویت رحم خانم ها مناسب است و داروی سودمندی برای یائسگی و سندرم پیش از قاعدگی(PMS) می باشد. سبب کاهش سیاهرگ های ظریف می شود و برای افزایش میل جنسی در خانم ها و آقایان مناسب است.
روغن رزماری:
برای رفع دردهای ماهیچه ای آرتریت(التهاب مفاصل)، نقرس، روماتیسم و گرفتگی ماهیچه ها مناسب می باشد. برای یبوست، نفخ معده، چاقی وسلولیت، مشکلات کبدی، رشد و تقویت موها مفید است و شوره ی سر را از بین می برد.
احتیاط: برای افراد مبتلا به صرع و در دوران بارداری استفاده نشود.
روغن کنجد:
رنگ آن طلایی تا زیتونی است و طعم مطبوع کنجد را دارد و حاوی آنتی اکسیدان طبیعی و سرشار از ویتامین E است و از سرطان پیش گیری می کند. همچنین برای قلب و مغز و بهبود عرق سوز مفید است و ماساژ آن موجب درخشندگی و نرم شدن پوست می شود اگر در طبخ غذا طعم کنجد را دوست ندارید می توانید قبل از استفاده چند دقیقه آن را گرم کنید.
روغن زیره:
طبق تجربه ی شخصی هر زمان که برای ماساژ موضع مبتلا به سلولیت از این روغن استفاده و بلافاصله برای بیمار طب سوزنی انجام شود، سلولیت درجه 2 و 3(به خصوص در پهلوی ران ها و باسن) که بسیار سفت و سخت بوده به تدریج نرم و شل می شود و پس از جلسات متوالی، بدون نیاز به جراحی، تاثیرات درمانی چشم گیری به دست می آید.
روغن زیره برای کسانی که رسوب بلغم در معده دارند و غذای شان درست هضم نمی شود، برای افراد چاق، برای نفخ شکم، تقویت معده و لاغری ملایم بسیار مفید است. گرم کننده ی بدن و دستگاه گوارش است ماساژموضعی روی شکم برای کسانی که سوء هاضمه دارند(بعد از غذا با حرکات نوازشی ملایم) مفید می باشد.
روغن سیاهدانه:
روغنی است با طبیعت گرم و خشک و به رنگ سبز تیره تا قرمز، به سالار روغن ها مشهور است و پیامبر به آن حب البرکت می گفتند. ضد حساسیت فصلی و برای سینوزیت بسیار مفید است. برای دردهای بدن، گرفتگی های ماهیچه ای، ازدیاد قوه باء، درد زانو، محکم کردن ریشه ی مو، شفاف و نرم کردن موی سر و جلوگیری از ریزش مو مناسب می باشد.
سایر روغن ها:
روغن های معطر دیگری که قابل استفاده و در دسترس هستند و شما می توانید از خواص معجزه آسای آن ها استفاده کنید، عبارت هستند از: بنفشه، رازیانه، گل سرخ، جوانه گندم، آویشن، سداب، شاهدانه، بذر کتان، فندق، زنجبیل، دارچین، مرزه، روغن سقز و روغن خشخاش.
روغن مرکب(شامل سقز، زنجبیل و خشخاش) برای مفاصل عالی است.
دکتر الهام امیرآذر - طب سوزنی و لیزر ترابی
ماهنامه ی دنیای سلامت