اگر درد زانو دارید در صورت وجود هر کدام از علائم زیر باید به بیمارستان مراجعه کنید
![]() |
منبع : ایران ارتوپدی
شایعترین علل دردهای مزمن زانو عبارتند از : به این بیماری ساییدگی زانو هم میگویند. آرتروز زانو به علت از
بین رفتن غضروف مفصل ایجاد
شده و در حالات شدید منیسک هم از بین میرود. علائم آن بصورت درد زانو و محدودیت حرکت و تورم زانو است. تشخیص ساییدگی زانو با معاینه و رادیوگرافی
ساده داده میشود و درمان آن درمان های عمومی دردهای زانو است. در حالات شدید، مفصل
زانو با مفصل مصنوعی تعویض میشود. در اطراف مفصل زانو کیسه هایی وجود دارد که به آنها
بورس میگویند. این کیسه
ها به علل متفاوتی مانند عفونت یا وارد شدن ضربه میتوانند ملتهب و دردناک شوند. به
این عارضه بورسیت میگویند. علائم بورسیت های زانو معمولا بصورت درد زانو و تورم موضعی
در قسمتی از زانو است. درمان بورسیت های زانو همان درمان های کلی درد زانو است. بر
حسب مورد و در موارد مقاوم به درمان ممکن است از درمان های جراحی هم استفاده کرد. عفونت عفونت مفصل
زانو از اورژانس های پزشکی است. علائم عفونت زانو بصورت درد زانو و تورم زانو و تب
است. درمان آن در اکثر اوقات عمل جراحی و استفاده از
آنتی بیوتیک است. گاهی
عفونت زانو مزمن میشود. در این صورت ممکن است موجب آسیب
استخوان های اطراف مفصل
هم بشود. در موارد مزمن هم درمان استفاده همزمان از عمل جراحی و مصرف آنتی بیوتیک است. کندرومالاسی کشکک در کسانی که زیاد میدوند و در خانم ها بیشتر دیده
میشود. در این بیماری استخوان کشکک به درستی در جای خود قرار نگرفته و در اثر حرکات
مکرر در جلوی زانو غضروف آن آسیب میبیند. علائم کندرومالاسی یا نرمی غضروف کشکک درد
زانو بخصوص بعد از نشستن به مدت طولانی است. حرکات زانو ممکن است با صدا همراه باشد.
درمان این بیماری همان درمان های عمومی درد زانو و تقویت
عضلات چهارسر ران است. ازگود اشلاتر در نوجوانان ورزشکار و به علت مستقیم شدن مکرر زانو
ایجاد میشود. در این بیماری برجستگی زیر کشکک دردناک و متورم میشود. درمان آن همان
درمان های عمومی زانو درد و مدتی استفاده از بریس و کاهش فعالیت های ورزشی است. منظور از جهندگان یا Jumpers ورزشکارانی هستند که حرکات جهشی را
زیاد انجام میدهند. ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال جزو این ورزش ها هستند. در این
ورزشکاران تاندون کشکک که در زیر کشکک قرار دارد ملتهب و دردناک میشود. علامت این بیماری
ها درد زانو در محل تاندون است که در حین ورزش بیشتر میشود. درمان بیماری همان درمان
های عمومی زانو درد و تقویت عضلات اطراف زانو با انجام نرمش های خاص است. سندرم ایلیوتیبیال باند ایلیوتیبیال
باند iliotibial band یک نوار محکم بافتی است که از لگن تا زیر زانو کشیده
شده است. این باند در قسمت خارجی زانو قرار دارد. با حرکت زانو،
این باند بطور مکرر به برجستگی که در سطح خارجی مفصل زانو قرار دارد
ساییده شده و موجب درد زانو و تورم میشود. این بیماری بیشتر در کسانی دیده
میشود که ایلیوتیبیال باند سفت و کوتاهی دارند. علامت این بیماری درد در
سطح خارجی مفصل ران است که بیشتر در دوندگان دو های طولانی دیده میشود. درد
معمولا بعد از 15-10 دقیقه از آغاز به دویدن شروع شده و بعد از استراحت
بهبود میابد. درمان این بیماری انجام دادن نرمش هایی برای کشش ایلیوتیبیال
باند است تا این نوار، شل شود.
حس درد بوسیله اعصاب منتقل میشود. اعصابی که حس درد زانو را منتقل میکنند به اعصابی
که حس درد ناحیه لگن و مچ پا را منتقل میکنند نزدیک است پس درد
مفصل زانو ممکن است در
لگن یا در مچ پا حس شود و یا برعکس ممکن است منشا درد در ناحیه لگن یا مچ پا باشد ولی
بصورت درد زانو حس شود. دردهای
مفصل زانو را میتوان به
دو دسته دردهای حاد و دردهای مزمن تقسیم بندی کرد.
آرتروز یا استئوآرتریت
روماتیسم
روماتیسم معمولا تمام بدن را درگیر میکند. البته مفاصل از
محل های عمده درگیری در روماتیسم است. مفصل زانو هم ممکن است درگیر شود.
علامت عمده درگیری روماتیسمی زانو درد و تورم زانو است. در مراحل پیشرفته،
مفصل زانو تغییر شکل میدهد. درمان روماتیسم زانو بصورت مصرف دارو و انجام
نرمش هایی جهت افزایش دامنه حرکات زانو و تقویت عضلات اطراف مفصل است. در موارد شدید بیماری از تعویض مفصل برای درمان کمک گرفته میشود.
کندرومالاسی کشکک
ازگود اشلاتر
منبع : ایران ارتوپدی
بدنبال تصادف
اتومبیل یا سقوط از ارتفاع
یا در حین ورزش ممکن است بر اثر وارد شدن نیروهای شدید به مفصل زانو
استخوان های این مفصل دچار
شکستگی شوند. این شکستگی ها موجب درد شدید همراه با تورم و خونمردگی در ناحیه زانو
میشوند. درد شکستگی معمولا بقدری شدید است که فرد توانایی راه رفتن را از دست میدهد.
آسیب لیگامان
یا رباط جانبی داخلی زانو Medial collateral ligament MCL شایعترین آسیب لیگامانی
زانو است و میتواند موجب درد زانو شود. این رباط میتواند بر اثر ضربه بصورت ناقص یا
بصورت کامل پاره شود. بیمار در حین ضربه یک احساس پاره شدن در زانو میکند. بعد از مدتی
زانو متورم شده و فرد احساس ناپایداری در زانو میکند. پوست سمت داخلی زانو بعد از مدتی
کبود میشود. این آسیب معمولا در حین ورزش های پرتحرک مانند فوتبال، والیبال
و اسکی ایجاد میشود. تشخیص این آسیب با معاینه پزشک و رادیوگرافی و
ام آر آی است. درمان آسیب این لیگامان معمولا بدون عمل جراحی و با استفاده از استراحت، دارو،
بریس و انجام نرمش زیر نظر فیزیوتراپ است. در موارد نادری بیمار نیاز به
عمل جراحی پیدا میکند. آسیب لیگامان یا رباط جانبی خارجی زانو هم تقریبا
علائم و درمان مشابهی با لیگامان جانبی داخلی دارد با این تفاوت که در سمت
خارجی زانو است. در داخل مفصل زانو دو رباط وجود دارد که یکی را
رباط متقاطع قدامی یا صلیبی جلویی میگویند و دیگری رباط متقاطع خلفی یا صلیبی عقبی
است. شیوع آسیب لیگامان صلیبی قدامی بیشتر از رباط خلفی است. این لیگامان معمولا در
حین ورزش های شدید و با چرخش شدید زانو آسیب دیده و موجب درد زانو میشوند. در حین آسیب،
بیمار صدای پاره شدن را در زانوی خود احساس میکند. زانو متورم شده و ناپایدار میشود.
تشخیص این آسیب ها با معاینه پزشک و انجام ام آر آی و
آرتروسکوپی است. درمان این
آسیب بسته به شدت آن با روش های غیر جراحی یا جراحی است. تاندون
چهارسر ران و تاندون کشکک دو تاندون در بالا و پایین زانو هستند که ممکن است در
حین ورزش پاره شوند. تاندون چهارسر معمولا در سنین بالاتر و تاندون کشکک معمولا در
جوانان پاره میشوند. بدنبال این آسیب درد بر روی تاندون احساس میشود. بیمار ممکن است
صدای پاره شدن را در زانوی خود احساس کند. در پارگی کامل بیمار توانایی مستقیم کردن
زانوی خود را از دست داده و ممکن است استخوان کشکک بیمار جابجا شود. درمان این پارگی
ها در صورتیکه کامل باشن معمولا عمل جراحی است. آسیب منیسک ها معمولا به علت ضربات شدید به زانو ایجاد میشوند و معمولا بصورت پاره شدن منیسک هستند. علائم پارگی منیسک معمولا بصورت قفل شدن زانو،
تورم و درد زانو و احساس ناپایداری و لقی در مفصل زانو است. پارگی منیسک
در بسیاری از موارد همراه با آسیب لیگامان صلیبی جلویی است. درمان پارگی
منیسک با یا بدون عمل جراحی است. در صورت نیاز به جراحی معمولا از روش
آرتروسکوپی استفاده میشود. در رفتگی زانو نادر است و بدنبال وارد شدن نیروهای بسیار شدید به
زانو ایجاد میشود. در حین دررفتگی زانو لیگامان ها و در بسیار از موارد عروق و
اعصاب زانو هم آسیب میبینند.
این آسیب عروقی بسیار خطرناک است چون در صورتیکه بصورت اورژانس درمان نشود ممکن است
منجر به سیاه شدن ساق و در نهایت قطع آن شود. علائم دررفتگی زانو بصورت درد شدید و
تغییر شکل زانو است. درمان این عارضه جااندازی سریع آن است. بیمار بعد از جااندازی
تا مدتی در بیمارستان میماند و در این مدت بررسی هایی برای وی انجام میشود تا از سلامت
لیگامان ها و عروق و اعصاب زانو اطمینان حاصل شود. در رفتگی کشکک معمولا در حین ورزش هایی مانند تنیس یا والیبال و
بدنبال وارد شدن ضربات شدید به زانو ایجاد میشود. دررفتگی کشکک در زنان، در افراد چاق،
کسانی که زانوهای به هم چسبیده دارند و در کسانی که استخوان کشکک آنها بالاتر از معمول
قرار گرفته است بیشتر دیده میشود. علائم در رفتگی کشکک به صورت جابجا شدن کشکک و ناتوانی
در خم و راست کردن زانو و درد زانو است. درمان بصورت جااندازی است. بعد از جااندازی
پزشک معالج بررسی بیشتری انجام میدهد تا مطمئن شود همراه با دررفتگی شکستگی وجود نداشته
باشد. بعد از آن بیمار تا چند هفته از بریس استفاده کرده و سپس نرمش های تقویت کننده
زانو تحت نظر فیزیوتراپ انجام میشود. عفونت عفونت مفصل
زانو از اورژانس های پزشکی است. علائم عفونت زانو بصورت درد و تورم زانو و تب است.
درمان آن در اکثر اوقات عمل جراحی و استفاده از
آنتی بیوتیک است.
شایعترین علل دردهای حاد زانو عبارتند از :
شکستگی زانو
در این موارد بیمار باید بسرعت به پزشک مراجعه کند. تاخیر در مراجعه پزشکی میتواند
موجب ایجاد آسیب های بیشتر شود. پزشک برای بررسی از
رادیوگرافی ساده و در صورت
لزوم از سی تی اسکن استفاده
میکند. درمان معمولا به توسط
گچ گیری یا عمل جراحی است.
رگ به رگ شدن زانو یا آسیب لیگامان جانبی
آسیب لیگامان
متقاطع یا رباط صلیبی زانو
پارگی تاندون
آسیب منیسک
دررفتگی زانو
دررفتگی کشکک
منبع : ایران ارتوپدی
درد زانو علل متفاوتی دارد. البته نمیتوان جلوی هر بیماری زانو را گرفت ولی با رعایت
نکاتی میتوان احتمال بروز درد زانو و بعضی بیماری های زانو را کم کرد. عواملی که موجب میشوند احتمال زانو درد بیشتر شود عبارتند از
مهمترین این نکات عبارتند از :
منبع : ایران ارتوپدی
وزن زیاد، کم تحرکی و تغییر شکل استخوان های پا از جمله عوامل ایجاد درد زانو در گروه های سنی نوجوانان و جوانان است. ورزش، تقویت عضلات و کاهش وزن از جمله روش های پیشگیری ازدرد محسوب می شود. توجه و نظارت خانواده ها به نوع فعالیت ورزشی فرزندانشان، نقش مؤثری در جلوگیری از ابتلا به این درد شایع دارد. دکتر محمد معتمدی متخصص ارتوپدی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص جلوگیری از پیشرفت درد زانو توصیه هایی را دارد.
درد های شایع زانو از نرم شدن غضروف استخوان کشکک ناشی می شود و از نظر آناتومی وتشریحی کشکک تحتانی استخوان ران و فوقانی استخوان درشت نی، طوری قرار می گیرد که حفره ای به نام حفره زانو به وجود می آید و این حفره زانو باعث نرم شدن غضروف استخوان کشکک شده و در نهایت منجر به زانو درد می شود.
سه عامل مهم درنرم شدن غضروف مؤثر است که باید به آن توجه شود. اولین علت عمده نرم شدن غضروف استخوان زاویه دار شدن استخوان ساق است.
این زاویه دار شدن منجر به انحراف شده و فرم پا پرانتزی می شود و در نتیجه استخوان کشکک دچار ساییدگی خواهد شد و این ساییدگی با گذشت زمان باعث نرم شدن غضروف می شود.
در افراد مبتلا به این انحراف، هنگامی که در حالت دو زانو یا چهار زانو قرار دارند، احساس درد هنگام تغییر حرکت و برخاستن بیشتر وجود دارد.
این افراد هنگام کوهنوردی دچار درد شدید در ناحیه زانو می شوند.
این نرم شدن غضروف که از زاویه دار شدن استخوان ناشی می شود، شایع ترین نوع درد زانو در نوجوانان و جوانان است.
علت دیگر ایجاد درد زانو تحمیل فشار زیاد به زانو هاست.
برخی افراد که در رشته های ورزشی مانند بدمینتون یا ورزش های رزمی فعالیت دارند، با انجام حرکات غیر تکنیکی فشار زیادی را به مفصل های بدن وارد می کنند.
این افراد اصول تمرین های ورزشی را رعایت نمی کنند و مدت زمان زیادی را در شبانه روز بدون آمادگی جسمانی قبلی و گرم کردن عضلات، به انجام حرکت های سنگین می پردازند.
این عامل فشار زیادی به مفصل های زانو وارد می کند.
انجام تمرینات غیر اصولی در مدت زمان طولانی منجر به ساییدگی استخوان کشکک و در نهایت نرمی و درد زانو می شود.
سومین عامل مهم در ایجاد درد زانو تحرک نداشتن است.
افرادی که هیچ گونه ورزش، حرکت و جنبشی در شبانه روز ندارند، بتدریج استخوان کشکک پای شان نرم و منجر به درد زانو می شود.
احساس درد در ناحیه زانو یکی از شایع ترین دردهایی است که نوجوانان و جوانان بین سن ۱۰ تا ۲۵ سالگی به آن مبتلا هستند.
علائم بالینی را بیمار در ناحیه زانو احساس کرده و پیش از معاینه بیان می کند.
بیماران مبتلا به نرمی غضروف استخوان کشکک از درد رنج می برند و با وجود این که غضروف استخوان، عصب ندارد ولی به علت فشار روی کپسول مفصلی زانو، احساس درد به وجود می آید.
نشانه دوم در بیماری نرمی غضروف استخوان کشکک، ایجاد تورم در ناحیه زانو است، انحراف و زاویه دار شدن زانو منجر به این تورم خواهد شد.
اگر تجمع میزان مایع غضروف مفصلی بیشتر از حد معمول آن باشد باعث لاغرشدن عضلات و در نهایت نرمی غضروف استخوان می شود. علت دیگر نرمی غضروف، قفل شدن زانو است. برخی از بیماران از این مسئله شکایت دارند که وقتی می خواهند از حالت نشسته به حالت ایستاده تغییر حالت دهند، زانوی آنها نیمه خم می ماند و باید کمی راه بروند تا از حالت خم بودن خارج شوند.
در افراد مبتلا به نرمی غضروف، هنگام بالا رفتن و پائین آمدن از کوه و پله بر شدت درد زانو افزوده می شود.
در معاینات پزشکی، از بیمار مبتلا به نرمی غضروف خواسته می شود عضله ران را منقبض کند و اگر بر شدت درد زانو افزوده شود، مشخص می شود غضروف کشکک نرم شده است.
نرمی غضروف از نظر آزمایشگاهی قابل تشخیص نیست اما در رادیوگرافی مشخص می شود تیغه های استخوان کشکک نازک شده اند یا حالت طبیعی دارند.
نقش خانواده ها در جلوگیری از پیشرفت درد زانو چیست و چه توصیه هایی را پیشنهاد می کنید؟
تقویت عضلات مناسب ترین شیوه برای جلوگیری از پیشرفت نرمی غضروف است و تنها راه تقویت عضلات، ورزش است چون ابتلا به بیماری های درد زانو در گروه های سنی ۱۰ تا ۲۵ سال شایع است و معمولاً انجام فعالیت های ورزشی در کودکی آغاز می شود، نقش پدر و مادر به عنوان اولین راهنما در انتخاب نوع فعالیت ورزشی فرزندانشان و زمان شروع آن فعالیت بسیار مهم است.
برای مثال برخی ورزش ها مانند ورزش فوتبال اگر زودتر از ۱۸ سالگی آغاز شود، در رشد مفاصل و زانوها اختلال ایجاد می کند و باعث کوتاه ماندن قد و در نهایت منجر به مشکلات دردهای زانو می شود.
ورزش وزنه برداری در سنین ۱۰ تا ۱۵ سالگی باعث انتقال فشار به استخوان های در حال رشد شده و در طولانی مدت منجر به دردهای زانو می شود.
در نتیجه پدرها و مادرها باید به زمان شروع و خاتمه فعالیت های ورزشی فرزندانشان توجه و با کارشناسان مجرب ورزشی مشورت کنند.
همچنین توصیه می شود خانواده ها برای جلوگیری از ابتلا به دردهای زانو، کودکان خود را از سنین سه تا چهار سالگی با ورزش شنا آشنا کنند تا فرزندانی سالم داشته باشند.
فرد باید دراز کشیده و عضلات چهار سر ران را بطوری که انگشتان پا به طرف صورت قرار گرفته باشند، منقبض کند و پنج ثانیه در این حالت عضلات را نگه داشته و بعد آزاد کند.
این تمرین باید سه بار در روز ۲۰ بار تکرار شود. در روشی دیگر فرد، تمرین اول را همراه یک بالشت سفت به قطر ۱۰ سانتی متر انجام می دهد.
یک تمرین مناسب دیگر، این است که فرد یکی از پاها را به طرف بالا حرکت دهد و زمانی که به حالت مستقیم قرار گرفت عضلات چهارسر را به مدت پنج ثانیه منقبض کرده و ۲۰ مرتبه این عمل را تکرار کند.
برای جلوگیری از پیشرفت درد زانو، هنگام استفاده از پله، به یک پا تکیه نکنند و از انجام ورزش هایی مانند کوهنوردی و دوچرخه سواری خودداری کنند.
این افراد هنگام نماز خواندن باید از میز برای رکوع و سجود استفاده کنند. در صورت رعایت کردن مواردی که گفته شد بعد از دو ماه درمان خواهند شد.
بطورکلی این نوع از درد زانو در جوانان و نوجوانان شایع است و پزشکان برای درمان ورزش را به درمان دارویی بخصوص داروهای غضروف ساز ترجیح می دهند زیرا داروهای غضروف ساز، عوارضی مثل افزایش قند خون ایجاد می کنند.
همچنین این داروها برای غضروف از بین رفته جایگزینی نخواهد بود. از این رو، داروهای غضروف ساز هیچ اثری ندارد و تنها تسکین بخش درد هستند.
تغذیه مناسب حاوی ویتامین ها تا حدودی قدرت عضلات را بیشتر می کند. کمبود ویتامین «دی» منجر به نرم شدن استخوان می شود.
یک نوجوان بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ واحد ویتامین «دی» در شبانه روز نیاز دارد.
تأمین ویتامین «دی» از طریق اشعه خورشید و انواع لبنیات و میوه جات امکان پذیر است.
چاقی درد زانو را افزایش می دهد، فرد چاق هنگام بالا رفتن و پائین آمدن از پله یا کوهنوردی ۱۰ برابر وزن خود به زانوانش فشار وارد می کند.
برای مثال، اگر فردی ۸۰ کیلو وزن داشته باشد هنگام کوهنوردی به میزان ۸۰۰ کیلو به زانوی خود فشار وارد می کند، بنابراین داشتن وزن مناسب باعث می شود تا خود از درد در ناحیه زانو شکایتی نداشته باشد
منبع:aftabir.com