حرکات اصلاحی”صافی کف پا و درمان”

تر مواردی پیش می‌آید که انسان در مورد نحوه راه رفتن خود فکر کند. اما فرآیند راه رفتن دارای یک مکانیزم نسبتا پیچیده، به خصوص برای پاها می‌باشد، زیرا تمام وزن بدن به پاها وارد شده و منجر به حفظ تعادل آن می‌شود. از جمله بیماری‌های شایع پا، صافی کف پا می‌باشد. در این بیماری، قوس کف پا صاف می‌شود. صافی کف پا در دراز مدت اثرات مخربی بر مفاصل زانو و سایر مفاصل به جا می‌گذارد. علاوه بر آن زمینه آرتروز زودرس را فراهم می‌کند. صافی کف پا اگر یک طرفه باشد، تغییرات یک طرفه ایجاد می‌کند و حتی می‌تواند موجب کوتاهی اندام و افتادگی لگن و اسکولیوز شود. معمولا صافی کف پا در کودکان بدون علامت است، ولی والدین آن‌ها اغلب از این موضوع شکایت دارند که رویه کفش کودکان آنها به طرف داخل، فرورفتگی پیدا می‌کند و پاشنه کفش‌ها به سرعت در قسمت داخلی ساییده می‌شود در بزرگسالان نیز صافی کف پا یا اغلب بدون علامت است، فقط در شدیدترین موارد ممکن است در زمان بلوغ سبب پیچ‌خوردگی پا شود و درد ایجاد کند. در هنگام راه رفتن، قوس کف پا شکل منجر به پخش وزن بدن شما در کل سطح پاها می‌شود. به علاوه این قوس در نحوه راه رفتن، نقش اساسی ایفا می‌کند. این قوس باید هم محکم باشد تا بتواند وزن بدن را تحمل کند و هم انعطاف پذیر باشد تا بتواند خود را با سطوح مختلف وفق دهد. صافی کف پا در شیرخوارن و کودکانی که تازه شروع به راه رفتن کرده‌اند طبیعی است، زیرا هنوز تکامل قوس پا کامل نشده است در اکثر موارد قوس پا در طی دوران کودکی تکامل می‌یابد، اما در بعضی موارد این عمل رخ نمی‌دهد. این حالت در اصل، نوعی حالت طبیعی به حساب می‌آید و اکثر افراد بدون وجود این قوس نیز مشکلی نخواهند داشت. رباط‌های شل نیز می‌توانند سبب صافی کف پا شوند. به علاوه این حالت منجر به بروز سایر اختلالات مادرزادی پا نیز خواهد شد 97 درصد موارد ابتلا به صافی کف پا از نوع انعطاف‌پذیر بوده و در صورتی که از کودکی اقدام شود، قابل درمان است. والدین باید از 18 ماهگی به بعد به نحوه راه رفتن کودک توجه کنند و در صورتی که احساس کردند پاشنه پای کودک به درستی روی زمین قرار نمی‌گیرد و انحنا دارد، به سرعت به پزشک مراجعه کنند. دکتر شاهین گوهرپی، متخصص فیزیوتراپی می گوید: صافی کف پا ممکن است به صورت مادرزادی و یا در دوران کودکی ایجاد شود و دارای دو نوع سخت و انعطاف‌پذیر است. صافی کف پای سخت که تنها 3 درصد کل موارد ابتلا به صافی کف پا را تشکیل می‌دهد، با انجام فیزوتراپی، درمان نمی‌شود. اگر صافی کف پا به موقع تشخیص داده شود، می‌توان با تجویز کفش‌های مناسب آن را درمان کرد. کف کفش نباید صاف باشد. کفشی مناسب است که دارای پاشنه 3 سانتی‌متری باشد. قسمت جلوی کفش نباید تنگ بوده و کناره کفش نیز باید نرم و انعطاف‌پذیر باشد. همچنین افرادی که کف پای صاف دارند، باید کفشی را انتخاب کنند که ثبات پا را حفظ کرده و مانع از پیچ‌خوردگی پا شود. در صورتی که صافی کف پا درمان نشود، در بزرگسالی منجر به چرخش استخوان ساق پا، درد زانو و لگن و در نهایت کمردرد می‌شود برای سنجش وضعیت کف پا از دو روش استفاده می شود: 1.روش تست آینه (پدواسکوپ) این روش سنگینی وزن بدن بر قسمتهای مختلف پا را می سنجد.در این تست،بعد از آماده کردن دستگاه از فرد می خواهیم روی دستگاه بایستد.تماس کف پا با شیشه و نحوه ی تحمل وزن در آینه ی پایینی دستگاه قابل رؤیت است.این روش ضمن اینکه نقاط تماس کف پا را مشخص می کند،میزان نیرویی را که به قسمتهای مختلف پا وارد می شود به صورت تقریبی نشان می دهد. 2.روش پدو گرافی در این روش اثر کف پا در حالت حرکت بررسی می شود.در پدوگرافی کف پا به جوهر رنگی آغشته می شود و از فرد می خواهیم که روی سطحی صاف راه برود به طوری که اثر کف پا روی سطح به صورت مشخصی باقی بماند.در این روش ابتدا مسیر حرکت فرد توسط خط باریکی روی سطح مشخص می شود.روش پدوگرافی نسبت به روش اثر پا (نقش پا) دقت بیشتری دارد. درمان در بسیاری از افراد صافی کف پا منجر به بروز مشکلی نمی‌شود. این امر ممکن است به دلیل تطابق نحوه قرارگیری استخوان‌های اندام تحتانی در برابر یکدیگر باشد. اگر این حالت منجر به بروز مشکلی شود، فرد می‌تواند با استفاده از ابزارهای خاصی که بدون نسخه نیز به فروش می‌رسند، از درد یا سایر علایم خود بکاهد، ولی با این حال در مورد استفاده از این ابزار با پزشک خود مشورت کنید یک سری ابزارهای محافظت کننده نیز وجود دارند که می‌توان آن‌ها را بر اساس شکل کفش تغییر داد و لذا به مدت بیشتری از آن‌ها استفاده نمود. این ابزار به گونه‌ای ساخته شده‌اند که در داخل کفش قرار داده شده و از طرف دیگر به پا نیز حالت قوسی می‌دهند و دارای انواع مختلف مثل انواع سفت و نرم می‌باشد که انتخاب آن‌ها بر اساس نظر پزشک می‌باشد. اگر فرد دچار التهاب زردپی عضله خلفی استخوان درشت نی شده باشد، باید از گوه‌های مخصوص استفاده کند که در قسمت داخلی کفش‌ها گذاشته می‌شود و نحوه پخش نیرو را مطلوب‌تر ساخته و در نتیجه فشار کمتری به این زردپی وارد می‌شود. گاهی اوقات در این موارد ممکن است پزشک استفاده از پوشش‌های خاص مچ پا را تا هنگام کاهش التهاب، توصیه کند. در موارد بسیار شدید نیز زردپی باید تحت عمل جراحی قرار گیرد. توصیه‌های زیر برای افراد مبتلا به کف پای صاف مفید است: – کاهش وزن در افرد چاق – پرهیز از ایستادن‌های طولانی مدت و تغییر حالت بدن در هنگام ایستادن – پرهیز از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و نوک باریک، زیرا در این گونه کفش‌های نامناسب، عضلات کف پا امکان فعالیت انقباضی مؤثر را نخواهند داشت. همچنین از پوشیدن کفش‌هایی که در آن رعایت قوس نشده باشد یا پاشنه و رویه آنها تغییر شکل داده و چرخش خارجی پاشنه را تشدید کند، باید خودداری کرد. – از ضربه زدن و پرش‌های مکرر خصوصا بر روی سطح سخت باید خودداری کرد. – به نظر می‌رسد ورزش دوچرخه سواری، به ویژه وقتی که همراه با فشار خم کننده‌های مچ پا و انگشتان بر روی رکاب باشد مفید است. – فعالیت‌هایی که دارای پرش است، احتمالا به دلیل ضربات، عارضه و ناراحتی‌های ناشی را تشدید خواهد کرد. فعالیت‌های استقامتی طولانی مدت نیز موجب بروز کمردردها و خستگی مفرط در این گونه افراد خواهد شد. تمرینهای ورزشی برای اصلاح کف پای صاف ارائه برنامه ی تمرین اصلاحی برای کف پای صاف باید به گونه ای باشد که اهداف زیر را تأمین کند:

1. عضله درشت نی قدامی تقویت شود.

2. عضلات درون گرداننده تقویت شوند.

3. عضلات برون گرداننده تحت کشش قرار گیرند (نازک نی بلند،کوتاه و طرفی) 4. تاندون آشیل و عضله ی دو قلو پشت ساق تحت کشش قرار گیرد.

تمرین 1 هدف:توسعه ی انعطاف عضلات برون گرداننده روش اجرا: پای خود را در وضعیت چرخش به داخل قرار دهید.

در این حالت پا را به سمت بالا خم کنید و مجدداً به حالت استراحت برگردید.این تمرین را تکرار کنید.با انجام این حرکت علاوه بر عضلات برون گرداننده تاندون آشیل نیز تحت کشش قرار گیرد. حرکات اصلاحی:

1- خم کردن انگشت پا به خارج، انگشتان را روی لبه پله قرار می دهیم و انگشتان را به خارج خم می کنیم.

2- پا را روی زمین قرار داده، پارچه نازکی زیر انگشتان می گذاریم. دراین حال سعی می کنیم پارچه را با پا جمع کنیم.

3- قرار دادن پا روی توپی مانند توپ تنیس و جمع کردن انگشتان به سمت زمین.

  منبع :وبلاگ دکتر حسین زاده