تاندونیت

تاندون بافتی است که عضله را به استخوان متصل میکند. قسمت عمده این بافت از پروتئین خاصی به نام کلاژن Collagen درست شده است. این پروتئین رشته های ظریفی را به نام فیبریل Fibril میسازد. فیبریل ها در کنار هم قرار گرفته و فیبر Fiber را میسارند. با کنار هم قرار گرفتن چند فیبر یک ساب فاسیکل Subfascicle درست میشود. چند ساب فاسیکل یک فاسیکل Fascicle را درست کرده و چند فاسیکل یک دسته Bundle و چند دسته یک تاندون را درست میکنند. بنابراین تاندون ها مانند کابل های تلفن هستند که در آنها واحد های اصلی رشته های ظریفی هستند که مرتبا با ایجاد دسته ها و چند بار تکرار این کار تاندون اصلی را میسازند.
کلاژن و مواد تشکیل دهنده تاندون به توسط سلول های آن ساخته میشوند. سلول های تاندون را تنوسیت Tenocyte میگویند. تاندون حاوی عروق خونی است و در اطراف آن اعصابی وجود دارد.
در اطراف تاندون ها یک لوله بافتی نازک وجود دارد که به آن غلاف تاندون Tendon sheath میگویند. تاندون به راحتی در درون این غلاف به جلو و عقب حرکت میکند. در واقع غلاف بین تاندون و بافت های اطراف آن قرار گرفته و موجب تسهیل حرکت تاندون در کنار بافت های اطراف میشود. سطح درونی این غلاف از سلول های خاصی به نام سلول های سینوویال پوشیده شده که مایعی به نام مایع سینوویال Synovial fluid را ترشح میکنند. این مایع شبیه مایع مفصلی بوده و موجب لزج شدن دور تاندون و کاهش اصطکاک در اطراف آن میشود.
وظیفه اصلی تاندون انتقال نیروی عضله به استخوان و حرکت دادن آن است. تاندون بجز این وظیفه مانند یک فنر هم عمل میکند و در حین حرکت مفصل در بعضی لحظات نیرو را مانند فنر در خود ذخیره کرده و در لحظه دیگر آن نیرو را آزاد میکند. این پدیده بیشتر در تاندون آشیل دیده میشود.
مشکلات تاندون ها از بیماری های شایع سیستم حرکتی انسان است. این مشکلات بخصوص در کسانی که ورزش میکنند بیشتر دیده میشود. حدود یک سوم کل آسیب های دونده ها و یا کسانی که تنیس بازی میکنند ناشی از مشکلات تاندون ها است.

مهمترین علامت تاندنیت و تاندینوز درد است. گاهی اوقات تاندون متورم میشود. این تورم گاهی به علت کلفت شدن خود تاندون و گاهی به علت کلفت شدن غلاف اطراف آن بوجود میاید. درد های با منشا تاندون معمولا بعد از مدتی بیحرکتی مفصل و یا بعد از مدتی استراحت شدیدتر میشوند. بطور مثال در صبح بعد از برخاستن از خواب شدیدتر میگردد. شدت درد معمولا بعد از چند دقیقه حرکت دادن مفصل کاهش میابد.
گاهی اوقات التهاب تاندون موجب ایجاد صدا در محل آن میشود. این صداها معمولا در اطراف مفاصلی که تاندون روی آنها حرکت میکند حس شده یا شنیده میشود.
ممکن است تاندون بدنبال ضعیف شدن براثر وارد شدن یک کشش ناگهانی پاره شود. تاندون در این حال معمولا نیاز به عمل جراحی برای ترمیم دارد.
برای جلوگیری از ابتلا به تاندونیت کارهای زیر را انجام دهید:
-در ابتدا هر فعالیتی با سرعت کم انجام دهید و به تدریج شدت آن را افزایش دهید.
-برای انجام کارها از نیروی محدود استفاده کنید و سعی کنید از انجام کارهای تکرار شونده خودداری کنید یا در حد معمول آن را تکرار کنید.
-اگر در اثر انجام کاری درد غیر طبیعی به سراغتان آمد آن را متوقف کنید، کار دیگری را شروع کنید و انجام این کار را به زمانی دیگر موکول کنید. اگر درد عود کرد انجام آن را به روز بعد بیندازید.

تاندونیت در نتیجه تکرار یک عمل، تاثیر جزئی در منطقه آسیب دیده و یا در اثر حوادث ناگهانی و با شدت آسیب بالا ایجاد می شود.

بعضی از مشاغل هستند که باعث تاندونیت می شوند، مثل:
باغبانی، نجاری، نقاشی
پارو کردن، تی کشیدن و جارو کردن
ورزش های گلف، اسکی، بیس بال و تنیس که احتیاج به پرتاب کردن توپ دارند
حالت بد بدن به هنگام کار کردن در محل کار یا خانه و یا کشش ضعیف بدن و یا آماده نبودن ماهیچه ها قبل از ورزش یا بازی های ورزشی نیز باعث افزایش خطر تاندونیت می شود. فاکتورهای دیگری نیز وجود دارد که می تواند خطر تاندونیت را افزایش دهد، مثل:
-استخوان و یا مفصلی که شکلی غیر طبیعی و ناهنجار دارد مثلا پاهایی که دارای اختلاف طول هستند و یا التهاب و تورم مفاصل که باعث ایجاد فشار بر بافتهای نرم بدن می شود.
-فشار ناشی از بیماری هایی مثل آرتریت روماتوئید، نقرس، پسوریاتیک آرتریت، اختلالات تیروئیدی و یا واکنش های غیر طبیعی به داروها.
-فعالیت بدنی بیش از حد معمول به خصوص زمانی که ماهیچه ها آمادگی کافی ندارند و مدت هاست که در حالت کم تحرکی قرار دادشته اند. تاندونیت در افرادی که فقط آخر هفته ها به ورزش و فعالیت بدنی می پردازند بسیار شایع است.
-گاهی اوقات عفونت نیز باعث تاندونیت می شود، بخصوص عفونت ناشی از گاز گرفتن سگ و یا گربه در ناحیه دست و پا.
از علل دیگر بیمار شدن تاندون سن افراد است. در سنین بالا (بیشتر از ۴۰) رشته های تشکیل دهنده تاندون ها قوام و استحکام خود را از دست داده و ضعیف میشوند. به این وضعیت خراب شدن یا دژنرسانس Degeneration تاندون میگویند. این وضعیت معمولا همراه با التهاب نبوده و به آن تاندینوز Tendinosis میگویند.
بعضی محققین علت تاندینوز را کاهش جریان خون تاندون میدانند. کمبود جریان خون و کاهش اکسیژن رسانی به سلول های زنده تاندون موجب خراب شدن رشته های کلاژن شده و جنس تاندون را خراب کرده، آنرا ضعیف میکند. این وضعیت بیشتر در روتاتور کاف شانه، تاندون آشیل در مچ پا و در تاندون های آرنج دیده میشود.
گاهی اوقات بدنبال آسیب دیدن رشته های تشکیل دهنده تاندون کلسیم بر روی آن رسوب میکند. در مواردی دیگر سلول های استئوبلاست به عللی که مشخص نیست در داخل تاندون ایجاد شده و بر اثر فعالیت آنها استخوان در داخل تاندون ساخته میشود. این وضعیت را استخوانسازی نابجا یا Heterotopic ossification میگویند.
تاندون ها معمولا توانایی بالایی در تحمل نیروهای کششی دارند با این حال وقتی شدت این نیروها زیاد است میتواند موجب پارگی تاندون شود. در مواردی هم ممکن است تاندون بدنبال تاندینوز ضعیف شود و این تاندون ضعیف شده با وارد شدن نیروی کششی نه چندان قوی هم پاره شود.
مهمترین بیماری تاندون التهاب آن است که به تاندنیت معروف است. تاندنیت در بعضی مناطق بدن بیشتر دیده میشود. شایعترین تاندنیت های بدن عبارتند از
 
    •    تاندنیت تیبیال خلفی Posterior tibial Tendonitis : تاندنیت تیبیالیس خلفی در سنین بالا بیشتر دیده میشود. پاره شدن تاندون تیبیالیس خلفی بدنبال التهاب آن میتواند موجب بروز صافی کف پا شود
    •    تاندنیت پرونئال Proneal tendonitis : تاندنیت پرونئال به علت التهاب تاندون های پرونئال در سطح خارجی مچ پا ایجاد شده و میتواند موجب بروز درد و تورم در آن ناحیه شود.
    •    تاندنیت اکستانسورهای پا Foot Extensors Tendonitis : تاندنیت اکستانسورها در پا به علت التهای تاندون های اکستانسور انگشتان در پشت پا ایجاد شده و موجب درد و تورم در آن ناحیه میشود
    •    تاندنیت فلکسور های پا Foot Flexors Tendonitis : تاندنیت فلکسورهای پا به علت التهاب تاندون های خم کننده انگشتان پا ایجاد شده و موجب درد در کف پا میشود
    •    تاندنیت آشیل Achilles Tendonitis : تاندنیت آشیل در محل اتصال تاندون آشیل به استخوان پاشنه ایجاد میشود. تاندنیت آشیل موجب درد و تورم بر روی تاندون آشیل در پشت مچ پا میشود. این بیماری میتواند زمینه ساز پارگی تاندون آشیل شود
    •    تاندنیت پاتلار و کوادری سپس Patellar and Quadriceps Tendonitis : این تاندنیت بیشتر در کسانی که زیاد میدوند و یا میجهند دیده میشود. به این تاندنیت زانوی دوندگان Jumper’s knee هم میگویند. تاندنیت چهارسر موجب بروز درد و تورم در بالای کشکک و تاندنیت پاتلار موجب درد و تورم بر روی تاندون کشکک در زیر و جلوی زانو میشود
    •    بیماری دکرون DeQuervain’s Disease : بیماری دکرون بر اثر تاندنیت و یا تنوسینوویت تاندون های اکستانسور و ابدکتور شست دست ایجاد شده و موجب بروز درد در مچ دست میشود
    •    انگشت ماشه ای Trigger Finger : بیماری تریگر فینگر یا انگشت ماشه ای بر اثر تاندنیت و تنوسینوویت تاندون خم کننده انگشتان دست ایجاد میشود. این بیماری موجب گیر کردن حرکات انگشت میشود
    •    اپی کندیلیت خارجی Lateral Epicondylitis : به آن تنیس البو یا آرنج تنیس بازان هم میگویند و براثر تاندنیت اکستانسور های مچ دست و انگشتان در محل اتصال تاندون مشترک آنها به اپی کندیل خارجی ایجاد میشود
    •    اپی کندیلیت داخلی Medial Epicondylitis : به آن گلف البو یا آرنج گلف بازان هم میگویند و بر اثر تاندنیت در محل اتصال مشترک تاندون های فلکسور مچ دست و انگشتان به اپی کندیل خارجی آرنج ایجاد میشود
    •    تاندنیت دوسر بازو Bicipital tendinitis : تاندونیت دوسر بازو بر اثر التهاب تاندون عضله دوسر بازو ایجاد شده و موجب بروز درد در جلوی شانه میشود
    •    تاندنیت روتاتور کاف Rotator cuff Tendonitis : تاندنیت در محل روتاتور کاف بدنبال سندروم ایمپینجمنت و بدنبال آن التهاب در تاندون مشترک عضلات روتاتور کاف در ناحیه شانه ایجاد میشود

جهت تشخیص تاندونیت معمولا بایستی پزشک معالج با انجام معاینات بالینی به این تشخیص برسد و تصویر برداری های معمول، عموما کمکی نمی کند.

درمان های اولیه برای تاندونیت عبارت است از:
-اجتناب از فعالیت هایی که مشکل را تشدید می کند.
-استراحت دادن به قسمت آسیب دیده
-یخ گذاشتن در ناحیه آسیب دیده در روز بروز حادثه.
-مصرف قرص و یا ژل های ضد التهابی

اگر پس از گذشت یک هفته درد و ناراحتی تخفیف پیدا نکرد حتما به پزشک مراجعه کنید. اقدامات بعدی زیر ممکن است نیاز باشد:
تزریق کورتیکوستروئید: کورتیکوستروئیدها که به استروئیدها معروفند اغلب به دلیل کاهش سریع التهاب و درد مورد استفاده قرار می گیرند.
فیزیوتراپی: فیزیوتراپی درمانی بسیار مفید و موثر است به ویژه در درمان شانه منجمد. فیزیوتراپی شامل تمرینات دامنه حرکتی و استفاده از آتل برای عضو آسیب دیده است.
جراحی: در موارد شدید و به ندرت نیاز به جراحی نیز پیدا می شود.
مدت زمان بهبودی تاندونیت چقدر است؟
طول مدت بهبودی تاندونیت ممکن است از چند هفته تا چند ماه بسته به شدت عارضه طول بکشد.
 

•    کم کردن فعالیت های بدنی که موجب شدیدتر شدن درد میشود. اگر اخیرا فعالیت بدنی یا ورزشی شروع شده و یا شدت، مدت و یا روش انجام آن تغییر کرده باید روش انجام آن به وضعیت قبل از شروع درد برگردد و یا حتی آرامتر و کمتر شود. در بعضی موارد که درد شدید است ممکن است لازم شود برای مدتی کلیه فعالیت های ورزشی قطع شده و یا فعالیت های بدنی به حداقل برسد

   
  

ارتوز مچ دست میتواند در درمان دکرون مفید باشد

    •    برحسب اینکه کدام تاندون از بدن دچار مشکل شده است استفاده از ارتوز های مناسب برای بیحرکت کردن و یا کم کردن حرکت مفصل نزدیک تاندون میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند
    •    انجام نرمش های کششی و تقویتی زیر نظر فیزیوتراپ ماهر میتواند با افزایش قابلیت انعطاف مفصل و بافت های نرم اطراف آن و با تقویت عضلات اطراف مفصل به بهبود اوضاع کمک کند
    •    گاهی اوقات استفاده از سرما و یا گرمای موضعی و یا روش هایی مانند اولتراسوند، شوک ویو تراپی و یا امواج الکتریک و الکترومغناطیسی توسط فیزیوتراپ به کاهش درد و التهاب کمک میکند
    •    استفاده مناسب از داروهای ضد التهاب مانند ناپروکسن، ایبوپروفن، دیکلوفناک و یا استفاده از استامینوفن میتواند به کاهش درد کمک کند
    •    در بعضی موارد پزشک معالج برای کاهش درد و یا علائم دیگر از تزریق کورتیکوستروئید در اطراف تاندون استفاده میکند. استفاده از این داروها ممکن است با عوارضی همراه باشد. پس حتما باید تحت نظر پزشک متخصص و با در نظر گرفتن وضعیت بیمار استفاده گردد
    •    در مواردی که علائم بیمار به هیچیک از اقدامات ذکر شده پاسخ ندهد ممکن است عمل جراحی بتواند به بیمار کمک کند. عمل جراحی برحسب محل تاندون متفاوت است

به شما اکیدا توصیه می کنیم چنانچه علائم زیر را داشتید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
-تب بالاتر از ۱۰۰ درجه فارنهایت یا ۳۸ درجه سانتی گراد
-تورم، قرمزی، گرمای عضو
-احساس ناخوشی کلی یا درد فراگیر در بدن
-ناتوانی در حرکت دادن عضو دچار تاندونیت

منبع :rheumoc.com