التهاب عضله چهارسر ران یا تاندنیت کوادری سپس یک از علل درد بالای زانو بخصوص در ورزشکاران است. این بیماری بیشتر در ورزشکارانی که فوتبال یا والیبال میکنند یا میدوند دیده میشود. این بیماری بیشتر در سنین بین 50-30 سال ایجاد میشود
عضلات چهارسر ران از قویترین عضلات بدن بوده و در جلوی ران قرار دارند. در پایین ترین قسمت این عضلات زردپی یا تاندونی قوی موسوم به تاندون کوادری سپس یا چهارسر وجود دارد که در پایین به استخوان کشکک متصل میشود. ار لبه پایینی استخوان کشکک هم یک تاندون قوی به نام تاندون کشکک پایین آمده و به یک برجستگی در بالا و جلوی استخوان درشت نی میچسبد که به آن توبرکل تیبیا Tibial tubercle میگویند. به مجموعه تاندون چهارسر، استخوان کشکک و تاندون کشکک، مکانیسم اکستانسور Extensor mechanism میگویند.
با انقباض عضله چهارسر ران مکانیسم اکستانسور به بالا رفته و زانو
را به حالت مستقیم یا اکستنشن Extension درمیاورد. در این بین استخوان کشکک بصورت یک
تکیه گاه عمل میکند و استخوان های ران و درشت نی بصورت بازوهای کارگر و مقاومت یک اهرم
عمل میکنند. استخوان کشکک با این عمل، قدرت و نیروی عضله چهارسر را بیشتر میکند.
در هنگام فعالیت های روزانه نیروهای زیادی به مفصل زانو وارد میشود. بطور مثال در هنگاه
راه رفتن نیرویی برابر با سه برابر وزن و در هنگام دویدن نیرویی برابر با 5 برابر وزن
به مفصل زانو وارد میشود.
![]() تاندون مانند کابل برق یا تلفن است که در آن رشته های کلاژن در دسته های مجزایی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند |
در حین دویدن، پریدن و جهیدن و یا ناگهان حرکت کردن یا ناگهان ایستادن
نیروهای زیادی به زانو و از جمله به تاندون چهارسر وارد میشود.
عوامل زیر میتوانند نیروهایی را که به تاندون چهارسر وارد میشوند بیشتر کند
قدرت تاندون چهارسر مرتبط با قدرت و تعداد و جهت فیبرهای کلاژنی است که در داخل تاندون قرار دارند. تاندنیت وقتی ایجاد میشود که یک عدم تعادل بین نیروهایی که به تاندون وارد میشود و توانایی تاندون در جذب و پخش آن ایجاد شود. اگر نیرویی که به تاندون وارد میشود بیش از حد تحمل آن باشد آسیب ایجاد میشود. وارد شدن مکرر این آسیب ها به تاندون موجب بروز پارگی های خفیف و میکروسکوپی در آن میشود. با هر پارگی، تاندون سعی میکند آن را ترمیم کند ولی هنگامی که مقدار یا تکرر پارگی بیش از توانایی بدن برای ترمیم باشد بیماری شروع میشود.
در این وضعیت پاسخ بدن به آسیب بصورت ایجاد التهاب در ناحیه است که آن هم خود را بصورت درد و تورم نشان میدهد. البته در بسیار اوقات مقدار التهاب کم است و تاندون بیشتر شکل و جنس خود را از دست داده و خراب میشود. چیزی که به آن در اصطلاح پزشکی دژنرسانس Degeneration میگویند.
منبع : ایران ارتوپدی
شایعترین علت درد در سمت داخلی زانو، تقریباً شش سانتیمتر پایینتر از مفصل زانو به علت بورسیت پس آنسرین Pes anserine است.
قبل از هر چیز باید بدانیم بورس چیست. بورس ها کیسه هایی با دیواره بسیار نازک هستند. در بدن انسان این کیسه ها در بین بافت هایی قرار میگیرند که روی یکدیگر حرکت کرده و میلغزند. وظیفه این کیسه ها تسهیل حرکت و لغزیدن این بافت ها در کنار یکدیگر است. در حالت عادی داخل این کیسه ها مایع لغزنده ای وجود دارد که موجب میشود دو سطح روبروی بورس روی یکدیگر بلغزند. بورس ها بیشتر در اطراف مفاصل قرار دارند. التهاب بورس را بورسیت Bursitis میگویند.
![]() محل بورسیت پس آنسرین در زیر زانو |
منبع : ایران ارتوپدی
![]() |
کیست بیکر Baker cyst یک برآمدگی است که بر اثر برجسته شدن و تجمع مایع مفصلی در پشت زانو ایجاد میشود. به ناحیه پشت زانو ناحیه پوپلیتئال Popliteal area هم میگویند و به همین خاطر نام دیگر این کیست، کیست پوپلیته یا پوپلیتئال است. ویلیام بیکر اولین کسی بود که این بیماری را توضیح داد.
تقریبا هر عاملی که موجب تورم زانو و افزایش مقدار مایع مفصلی زانو شود میتواند ایجاد کیست بیکر کند. استئوآرتریت یا آرتروز زانو و روماتیسم مفصلی زانو هر دو میتوانند این کیست را ایجاد کنند. وقتی که به هر علتی مقدار مایع مفصل زانو زیاد میشود فشار داخل مفصل افزایش یافته و میتواند این مایع را به پشت کپسول مفصلی رانده و کپسول مفصل زانو را در ناحیه پشت برجسته کند.
![]() تورم پشت زانو در کیست بیکر با ایستادن بیشتر مشخص میشود |
مهمترین علامت کیست بیکر دیدن و یا لمس یک برجستگی در پشت زانو است. این برجستگی وقتی که فرد زانویش را کاملا صاف و مستقیم نگه میدارد بیشتر به چشم میخورد. کیست بیکر در غالب اوقات بدون درد است ولی در مواردی ممکن است با قدری درد همراه باشد. گاهی اوقات این کیست پاره شده و محتویات مایع آن به فواصل بین عضلات پشت ساق میریزد. این واقعه موجب تورم و دردناک شدن عضلات پشت ساق میشود. تشخیص کیست بیکر معمولا با معاینه داده میشود ولی میتوان آنرا با اولتراسونوگرافی و یا ام آر آی تائید کرد.
کیست بیکر در غالب قریب به اتفاق اوقات نیاز به درمان ندارد.
وجود این کیست بیش از اینکه یک بیماری باشد نشانه و علامتی از یک بیماری دیگر است و
با درمان بیماری اولیه (مانند استئوآرتریت یا روماتیسم مفصلی) در اکثر اوقات کیست بیکر
هم ناپدید میشود. در صورتیکه کیست موجب احساس ناراحتی و درد برای بیمار شود بالا نگه
داشتن پا، استفاده از زانوبند، استفاده از سرمای موضعی و مصرف داروهای ضد التهابی میتواند
مشکل بیمار را مرتفع کند. در صورت نیاز ممکن است پزشک معالج مبادرت به کشیدن مایع کیست
و تزریق کورتیکوستروئید در آن کند.
در موارد بسیار نادری ممکن است کیست نیاز به عمل جراحی و خروج داشته باشد. در صورت پاره شدن کیست بیکر درمان بصورت استراحت و بالا نگه داشتن ساق و تزریق کورتیکوستروئید در درون مفصل زانو است.
کیست بیکر در بچه ها نیاز به درمان ندارد و با رشد بچه خودبخود خوب میشود.
منبع : ایران ارتوپدی
درد زانو در جلوی کشکک همراه با تورم معمولا به علت بورسیت کشکک است
مهمترین علت درد زانو در جلوی استخوان کشکک بورسیت کشکک است.
![]() تورم بورس جلوی کشکک به علت بورسیت |
پوست
جلوی کشکک به راحتی روی آن حرکت میکند و این به خاطر وجود بورس پره پاتلار
Prepatellar burse است. در کسانی که به عللی زیاد زانو میزنند و پوست
جلوی کشکک آنها دائماً با زمین تماس داشته و فشار وزن به آن وارد میشود، به
علت سایش مکرر در جداره ها، بورس دچار التهاب میشود. مهمترین علائم این
التهاب تورم جلوی کشکک است که به علت ترشح و تجمع مایع در این بورس بوجود
میاید. معمولا ناحیه تورم دردناک است و درد با فعالیت بدنی تشدید میشود.
همانطور
که گفته شد این بیماری در کسانی که زیاد زانو میزنند مانند کسانی که زمین
را میسایند یا موکت یا کاشی در روی زمین نصب میکنند و در باغبان ها بیشتر
است. در ورزش هایی که در آنها ورزشکار در معرض ضربه به جلوی زانو است مثل
فوتبال، بسکتبال و کشتی هم این بیماری به کرات دیده میشود. در بیماری روماتیسم و نقرس هم احتمال بروز این بیماری وجود دارد.
بورسیت جلوی کشکک |
منبع : ایران ارتوپدی
![]() |
شما هم ممکن است از درد در روی برجستگی زیر زانو ناراحت باشید یا در اطرافیان خود کسانی را داشته باشید که این ناراحتی را تجربه کرده اند. علت عمده این وضعیت بیماری به نام ازگود اشلاتر Osgood-Schlatter است. بیماری ازگود اشلاتر در واقع ناشی از استفاده بیش از حد از زانو در سنین نوجوانی است. علت این بیماری، التهاب محل اتصال تاندون کشکک به استخوان درشت نی Tibia بوده و معمولا در نوجوانانی دیده میشود که درگیر ورزش هایی مثل فوتبال، ژیمناستیک، بسکتبال و دو استقامت هستند.
استخوان کشکک به توسط تاندون بسیار محکمی به نام تاندون کشککی Patellar Tendon به قسمت بالایی استخوان درشت نی متصل میشود. انقباض عضله چهارسر ران موجب به بالا کشیده شدن کشکک و تاندون آن شده و موجب میشود زانو به حالت صاف و کشیده قرار گیرد. محل اتصال تاندون کشکک و استخوان درشت نی معمولا کمی برجسته است ولی در این بیماری این برجستگی بیشتر شده و دردناک میشود.
به نظر میرسد در زمان رشد سریع نوجوانان یک عدم هماهنگی در رشد استخوان ها و بافت های نرم مانند عضلات و تاندون ها ایجاد میشود. در این موارد ممکن است رشد طولی استخوان ها سریعر از رشد عضلات و تاندون ها باشد. در اندام تحتانی این میتواند به معنای کوتاه ماندن نسبی عضلات چهارسر ران نسبت به استخوان ران شده و در نتیجه با کشیده شده تاندون چهارسر و کشکک و تاندون کشکک به بالا کشش بیش از حدی به توبروزیته تیبیا وارد شود. این کشش موجب بروز علائم بیماری بخصوص درد زیر زانو میشود.
|
مهمترین علامت بیماری ازگود اشلاتر برجستگی دردناک در زیر زانو یعنی در بالاترین قسمت استخوان درشت نی در نوجوانان 16- 10 ساله است. این بیماری بیشتر در ورزشکاران دیده شده و در پسران شایعتر از دختران است. بیماری در نیمی از موارد دو طرفه است.
توبروزیته تیبیا در این بیماران برجسته تر شده و فشار دادن این ناحیه و بخصوص محل اتصال تاندون کشکک به توبروزیته تیبیا شدت درد را افزایش میدهد. درد با افزایش فعالیت بدنی و پس از ورزش و دویدن و بازی کردن و بالا رفتن از پله بیشتر شده و با استراحت بهتر میشود. در حین چهارزانو نشتن کشش روی تاندون کشکک بیشتر شده و درد بیمار هم بیشتر میشود. درد زانو در صورت شدید شدن موجب لنگش بیمار میشود.
برای کاهش درد زانو میتوان از گرمای موضعی و دارو استفاده کرد. بستن زانو با یک زانوبند سبک یا باند کشی میتواند درد را کاهش دهد. فعالیت شدید بدنی مثل ورزش های شدید را باید تا چند ماه متوقف کرد.فیزیوتراپی بصورت انجام نرمش های کششی عضلات چهارسر و همسترینگ در این بیماران مفید است.
گاهی اوقات که درد زانو ی بیمار بسیار شدید است پزشک معالج ممکن است برای اینکه زانوی بیمار مدتی بیحرکت بماند از گچ گیری اندام تحتانی استفاده کند.
در بعضی افراد این بیماری تا چند سال بصورت فعال باقی میماند با این حال بیشتر علائم بیماری در پایان دوره بلوغ و با پایان یافتن رشد قدی نوجوان بطور خودبخودی از بین میرود.
بندرت درد زیر زانو در بعضی از مبتلایان به این بیماری ممکن است حتی بعد از بلوغ از بین نرود. اکثر این افراد در دوران نوجوانی خود مراقبت های لازم را در مورد زانو انجام نداده و فشارهای زیادی به زانوی خود وارد کرده اند. در معاینه این بیماران مشاهده میشود که برجستگی زیر زانو همچنان باقی مانده است.
در رادیوگرافی اکثر این بیماران در محل اتصال تاندون کشککی به قسمت بالایی درشت نی یک استخوانچه کوچک دیده میشود. درمان این بیماران در این سنین هم رعایت همان نکات قبلی است. این بیماران باید از زانو زدن و فشار مستقیم به این برجستگی اجتناب کنند. ندرتاً ممکن است عمل جراحی و خروج استخوانچه ذکر شده درد بیمار را کاهش دهد.
منبع : ایران ارتوپدی