آزمایش‌هایی که ممکن است در دوران بارداری انجام شود

در طول بارداری، به عنوان بخشی از مراقبت‌های دوران بارداری، شما باید آزمایش‌هایی را متحمل شوید که به بررسی رشد و تکامل جنین و سلامت زایمان کمک می‌کند.

 آزمایش‌ها که ممکن است در دوران بارداری انتظار آن را داشته باشید :

آزمایش‌های معمول در اولین دیدار،‌پزشکتان وزن شما و طول رحم را برای تخمین میزان رشد کودک اندازه می‌گیرد.

فشارخون شما نیز برای غربالگری و تشخیص فشارخون حاملگی، اندازه‌گیری می‌شود. نمونه ادرار از نظر سطح قند، پروتئین و وجود باکتری در آن بررسی می‌شود.

قند در ادرار زن حامله،‌علامت دیابت حاملگی است. پروتئین بالای ادرار می‌تواند نشانگر عفونت مجاری ادراری، بیماری کلیوی یا فشارخون بالا باشد.

سه ماهه اول در این سه ماه برای بررسی عوامل خطرزای حاملگی، باید مجموعه کاملی از سابقه پزشکی شما تهیه شود.

بنابراین لازم است راجع به مصرف داروها و بیماری‌های خود به پزشکتان اطلاع دهید. آزمایش‌هایی که در این دوره سه ماهه برای بررسی سلامت شما و کودکتان انجام می‌شود، عبارتند از:

الف) آزمایش خون:

جهت بررسی وجود بیماری سیفلیس، ایمنی نسبت به هپاتیت و سرخجه، تعیین گروه خونی و RH انجام می‌شود.اگر شما RH منفی هستید و کودک شما RH مثبت است، ممکن است بدن شما به آن واکنش نشان دهد. این اتفاق نسبتا شایع است و معمولا بدون مشکل اساسی درمان می‌شود. در شرایط نادری ممکن است کم‌خونی ایجاد شود.

ب) سونوگرافی جنین:

حتی در هفته پنجم حاملگی می‌توان سونوگرافی جنین را انجام داد. در این بررسی،‌تصویری از جنین در حال رشد، به دست می‌آید. سونوگرافی از راه مهبل می‌تواند حاملگی‌های خارجی رحمی را (وقتی جنین در جایی غیر از رحم رشد کند) نیز مشخص کند.

ج) نمونه‌برداری از کوریون:

در این آزمایش تعدادی از سلول‌های جفت بین هفته هشتم و بیستم جنینی برداشته می‌شوند و از نظر اختلالات ژنتیکی مختلف از جمله نشانگان داون بررسی می‌شوند.

این آزمایش بطور معمول انجام نمی‌گیرد بلکه فقط زمانی که سابقه بیماری‌های ژنتیکی وجود داشته باشد، انجام می‌شود.

د) تست اچ.آی. وی(ایدز) :

از آنجایی که ایدز یکی از بیماری‌های است که از مادر به جنین منتقل می‌شود،‌برای جلوگیری از انتشار این بیماری،‌آزمایش آلودگی به ویروس ایدز یعنی اچ.آی.وی انجام می‌گیرد

ـ سه ماهه دوم بین هفته سیزدهم تا بیست‌وهفتم حاملگی شما باید از پزشک خود انتظار انجام آزمایش‌های زیر را داشته باشید.

الف) بررسی الکتریکی قلب جنین:

در آغاز هفته بیستم‌ حاملگی، پزشک می‌تواند به ضربان قلب جنین با گوشی‌های خاصی گوش دهد و سلامت کلی جنین را از این طریق بررسی کند. علاوه بر این، ممکن است سونوگرافی جنین برای بررسی پیشرفت رشد جنین نیز انجام گیرد.

ب) تست تحمل گلوکز ( GTT) :

پزشک به شما شربت قندی می‌دهد تا بنوشید و سپس قند خون را در فواصل منظم اندازه می‌گیرد. این آزمایش نشان می‌دهد که بدن با چه سرعتی متابولیسم (سوخت و ساز) قند را انجام می‌دهد. هر بی‌قاعدگی در این رویه می‌تواند نشانگر دیابت حاملگی باشد.

ج) غربالگری سرم خون مادر:

به‌طور معمول این تست انجام نمی‌شود. این آزمایش برای کشف نقایص تولد انجام می‌گیرد تا موارد زیر در سرم خون مادر بررسی شود:

۱) تست آلفا فیتوپروتئین :

(AFP) این ماده به‌طور معمول در کبد جنین تولید می‌شود.افزایش میزان آن ممکن است بدلیل نقص در نخاع باشد در حالی که کاهش آن نشانگان داون را نشان می‌دهد.

۲)آزمایشHCG:

گنادوتروپین جنین انسانی از جفت ترشح می‌شود. سطح خونی HCG در ۱۴ هفته اول حاملگی افزایش می‌یابد. اگر سطح HCG خیلی بالا باشد ممکن است علا‌مت نشانگان داون باشد.

۳) استریول:

این ماده به‌وسیله جفت تولید می‌شود. سطح آن اولین بار در هفته نهم حاملگی قابل اندازه‌گیری است. کاهش سطح آن می‌تواند علامت نشانگان داون باشد.

۴) مهارکننده – آ(اینهیبین A

یک آزمایش غربالگری جدید یک پروتئین را که جنین و جفت تولید می‌کنند، اندازه گیری می‌کند. اگر سطح آن به طور غیر طبیعی بالا برود، ‌علامت، ‌نشانگان داون است.

۵) آمنیوسنتز:

اگر نتیجه بررسی سرم غیرطبیعی باشد یا اگر عوامل خطر (مثلا:کاهش حرکات جنین …) وجود داشته باشد، آمنیوسنتز انجام می‌گیرد.

۶) مایع آمنیوتیک:

(مایعی که جنین را در برگرفته)، بررسی می‌شود تا صد نوع متفاوت از نقایص جنینی کشف شود. در ضمن جنس جنین نیز به این وسیله مشخص می‌شود. سه ماهه سوم در این دوره بیشتر آزمایش‌ها انجام شده است.

بااین وجود بررسی‌های دیگری برای اطمینان از سلامت کلی جنین و زایمان صورت می‌گیرداز جمله ـ:

الف) استرپتوکک گروه ب:

این تست خون نشان می‌دهد که آیا با این نوع میکروب (که می‌تواند بیماری شدیدی در نوزاد ایجاد کند) بیماری عفونی ایجاد شده است؟! اگر باکتری دیده شود، آنتی‌بیوتیک برای حفظ کودک در زمان زایمان تجویز می‌شود .

ب) هپاتیت ب:

اگر جواب آزمایش شما برای ابتلا به هپاتیت ب مثبت باشد، کمی بعد از تولد،‌کودک واکسنی در مقابل این بیماری دریافت می‌کند.

ج) افاسمان(کشیدگی) گردن رحم:

نزدیک زمان زایمان هم پزشک باید معایناتی انجام دهد. بدنبال این بررسی پزشک متوجه می‌شود که جنین به چه مقدار در لگن پائین آمده است و گردن رحم تا چه اندازه شروع به کشیده شدن کرده است. این اندازه‌گیری‌ها به تخمین پیشرفت زایمان کمک می‌کند. ممکن است حتی بررسی جنین نیز لازم باشد.

د) تست بدون استرس:

یکی از شاخص‌های مهم دیگر سلامت جنین علاوه بر ضربان قلب، حرکات جنین است، که در صورت کاهش آن آزمایش‌های خاصی چون بیوفیزیکال و تست بدون استرس )NST( انجام می‌گیرد.

ه) آمنیوسنتز:

در نهایت اگر کودک شما به هر دلیل نیاز به زایمان زودرس داشته باشد، آمنیوسنتز برای بررسی اینکه آیا رشد ریه جنین به حد کافی هست یا خیر، انجام می‌گیرد. با انجام آزمایش‌های بسیار، که شاید خسته کننده هم باشد،‌امیدوار هستید کودکی شاد و سلامت به‌دنیا بیاورید،‌چه دختر چه پسر .

 منبع : پزشکان بدون مرز

استفاده از کاندوم برای پیشگیری از بارداری ناخواسته

استفاده از کاندوم تنها روشی است که هم از بارداری ناخواسته جلوگیری می‌کند و هم مانع انتقال عفونت‌های مقاربتی می‌شود.

 باورهای نادرستی در مورد روش‌های مختلف از جمله استفاده از قرص و آی‌یودی وجود دارد و برخی باوجود همه تلاش ما مبنی بر نادرست خواندن این باورها هنوز به آنها اعتقاد دارند؛ باورهایی مانند قرص نازایی می‌آورد! آی‌یودی باعث عفونت می‌شود!

و بسیاری باورهای دیگر خوشبختانه این باورها درمورد استفاده از کاندوم وجود ندارد و همه می‌دانند کاندوم تاثیر و تداخل عملی یا هیچ دارویی که مصرف می‌کنند با بیماری‌ای که به آن مبتلا هستند ندارد. به همین دلیل مشارکت آقایان در بحث سلامت باروری و خانواده بیشتر شده است.

مساله دیگری هم که در مورد کاندوم شایان ذکر است، عدم محدودیت برای استفاده از این روش است. از آنجا که این محصول دارویی نیست، می‌توان آن را از هر فروشگاه لوازم بهداشتی یا حتی سوپرمارکت‌های بزرگ خریداری کرد.

برای استفاده از آن لازم نیست هیچ معاینه و بررسی‌ای توسط پزشک انجام شود و هرگز عارضه‌ای در اثر استفاده از آن گزارش نشده است. درصد بسیار اندکی که به دلیل حساسیت به لاتکس کاندوم دچار خارش و قرمزی اندام تناسلی می‌شده‌اند نیز امروزه می‌توانند از محصولات دیگر کاندوم که به بازار آمده است استفاده کنند. انواع مختلف کاندوم در سیستم ارائه خدمات دولتی وخصوصی در دسترس همگان وجود دارد.

انواع کاندوم

تمامی این کاندوم‌ها که با اسانس‌ها، بوها و رنگ‌های خاص و متنوع در بازار هستند، چه انواع خاردار و چه نوع خط‌دار و… از نظر اثربخشی یکسان‌اند. این تنوع فوق‌العاده فقط برای جلب رضایت انواع سلیقه‌هاست. ممکن است نوع خاردار با سلیقه یک زوج سازگار باشد اما از نظر دیگری خوشایند نباشد.

اثربخشی کاندوم در صورت استفاده صحیح ۹۷ درصد است. رنگ، بو، اسانس و دیگر خصوصیاتی که شرکت‌های واردکننده کاندوم یا تولیدکننده‌های داخلی برای تبلیغ ذکر می‌کنند دلیلی بر اثربخشی بهتر نیست.

کاندوم‌هایی که از خارج وارد می‌شوند در آزمایشگاه غذا و داروی وزارت بهداشت بررسی می‌شود و اگر کیفیت و استاندارد بودن آنها مورد تایید قرار گرفت، وارد بازار خواهند شد.

شناسایی کاندوم استاندارد

بسیاری از مردم تصور می‌کنند جنس کاندوم از لاستیک یا پلاستیک است و می‌گویند یک تکه پلاستیک چرا اینقدر گران است؟ شاید لازم باشد برای درک این موضوع که جنس کاندوم از لاتکس است یک آزمایش انجام دهند.

یک نایلون را در گوشه حیاط خانه رها کنید، بعد از مدتی خواهید دید این کیسه پلاستیکی کثیف می‌شود و خاک می‌گیرد اما همچنان وجود دارد اما اگر لاتکس (کاندوم) را حتی در بسته خودش که تمیز است گوشه حیاط بگذارید پس از مدتی وقتی در آن را باز می‌کنید، می‌بینید اثری از آن وجود ندارد و پودری شده است.

این آزمایش به شما نشان می‌دهد شرایط مراقبت و نگهداری از کاندوم چقدر حساس است و نباید آن را در جای گرم و در معرض نور آفتاب قرار دهید. وقتی شما یک کاندوم را خریداری می‌کنید لازم است حتما به علامت استاندارد روی آن توجه کنید.

کاندوم شما چه در بسته‌های ۳ تایی باشد، چه ۱۲ تایی و چه ۱۴۴ تایی باید روی هر بسته علامت استاندارد داشته باشد و تاریخ انقضا روی هر بسته به طور مجزا حک شده باشد. اگر تاریخ انقضا روی جعبه کاندوم باشد ولی روی هر بسته تکی این تاریخ نباشد آن را استفاده نکنید و دور بیندازید چون به سلامت و استانداردبودن آن باید شک کرد.

دقت کنید تاریخ روی جعبه و روی هر بسته تکی کاندوم یکسان باشد، در غیر این صورت هم به استانداردبودنش شک کنید.

نکته بعدی این است که چون در کشور ما آب و هوای متنوع وجود دارد و در مناطقی با هوای گرم و خشک، آفتاب شدید، رطوبت بالا و شرجی فراوان کاندوم خراب می‌شود، لازم است وقتی کاندوم را می‌خرید و باز می‌کنید به ظاهر آن و به ویژه تاریخ تولیدش دقت کنید تا مطمئن شوید سالم است.

سعی کنید کاندومی را بخرید که خیلی از تاریخ تولیدش نگذشته باشد، مثلا کاندومی که ۴ یا ۵ سال تاریخ مصرف دارد و درموقع خرید می‌بینید روی بسته‌اش نوشته ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲ و یک سال دیگر به انقضای آن مانده است، نخرید چون این دغدغه را ایجاد میکند که در طول ۳ یا ۴ سال گذشته در چه شرایطی نگهداری شده آیا در انباری گرم بوده یا در شهری با رطوبت بالا پس سعی کنید کاندومی بخرید که تاریخ مصرف‌دار باشد به ویژه اگر عادت دارید بسته‌هایی با تعداد بالا خریداری کنید.

نگهداری کاندوم

کاندوم را نباید نزدیک بخاری یا شوفاژ گذاشت. اگر کمد یا کشوی شما چسبیده به شوفاژ باشد یا اگر قفسه شیشه‌ای دارید که نور لامپ فلورسنت مهتابی به آن مستقیم می‌تابد نباید کاندوم را در آن قرار دهید. دقت کنید کاندوم در کشوی بغل تختی یا کمدی باشد که کنار پنجره نباشد و آفتاب، گرما و نور به آن نرسد زیرا در این صورت حتی اگر در جعبه‌اش هم باشد فاسد می‌شود.

ضمنا لزومی ندارد کاندوم را در یخچال بگذارید. کافی است تاریخ داشته باشد و در شرایط طبیعی اتاق درون جعبه‌اش نگهداری شود.

نحوه استفاده کاندوم

کاندوم را با دست باز کنید، نه با قیچی سپس با کناره‌های انگشت فویل را بگیرید و کاندوم را بردارید. دقت کنید ناخن‌تان یا انگشتر و حلقه شما می‌تواند آسیب‌رسان باشد و لاتکس حساس را پاره کند.

پس از استفاده هم حتما آن را گره بزنید یا در دستمال کاغذی بپیچانید و به صورت بهداشتی دفع کنید. یادتان باشد وقتی کاندوم را باز می‌کنید نباید پودری باشد، حالت روغنی و چربی ملایم و حالت کششی آن نشانه سلامت کاندوم است.

اگر حس کردید خشک است و شکننده، اصلا ریسک نکنید و حتی اگر تاریخ مصرف داشت آن را دور بیندازید. چرا که سلامت‌تان را به خطر می‌اندازد و انتقال عفونت هم محتمل است و یا به بارداری ناخواسته‌ای تن خواهید داد که خوشایند نخواهد بود.

کاندوم‌های خاص

نوع خیلی نازک «اولتراتین» کاندوم در بازار وجود دارد که همه مشخصات نگهداری صحیح و اصول باز کردن و استفاده را باید برای آن رعایت کرد. این محصول کمی گران‌تر است اما خیلی نازک است و برای کسانی که متقاضی آن هستند، مطلوب گزارش شده است.

اگر این کاندوم نازک در اثر تماس با ناخن یا فلز انگشتری شما پاره شد حتما دقت کنید روش اورژانس پیشگیری از بارداری را اجرا کنید. منظورم استفاده از قرص لوونورژسترول است که حداکثر تا ۱۲۰ ساعت فرصت دارید با استفاده از آن مانع بارداری شوید. تاکید می‌کنم هر چه زودتر در صورت نیاز، از این روش استفاده کنید چون ساعت اول بهتر از ساعت دوم است.

در موارد حساسیت به لاتکس باید از کاندوم‌هایی از جنس پلی‌یورتان استفاده کرد که هم مقاوم‌تر است و هم دیرتر پاره می‌شود. این کاندوم ها هنوز در ایران ساخته نمی‌شود ولی به بازار وارد می‌شود و در دسترس است. هیچ حساسیتی نمی‌دهد و برای افراد معدودی که به لاتکس حساسند مناسب است.

 منبع : پزشکان بدون مرز

ترمیم حس شنوایی با به کار گیری سلول های بنیادی

پژوهشگران علوم پزشکی در دانشگاه شفیلد بریتانیا با به کار گیری سلول های بنیادی انسان به دستاورد بزرگی برای درمان ناشنوایی دست پیدا کرده اند.

 به گفته محققان آنها توانسته اند با به کارگیری سلول های بنیادی انسان، حس شنوایی موش های صحرایی را ترمیم کنند.

ترمیم عصب های شنوایی در موش های صحرایی به وسیله سلول های بنیادی به بهبود شنوایی آنها کمک کرد ولی تا به کارگیری این روش برای درمان انسان ها راهی طولانی در پیش است.

بر این اساس، این دستاورد می تواند در بازسازی ناشنوایی افراد موثر باشد. به نحوی که افرادی که قادر به شنیدن صدای ترافیک نیستند را قادر به شنیدن مکالمات معمولی کند.

محققان بریتانیایی از سلول های بنیادی جنین انسان برای ترمیم اعصاب شنوایی گوش داخلی موش های صحرایی استفاده کردند.

از هر ده ناشنوا، حسگرهای شنوایی گوش داخلی یک نفر آسیب دیده است.

محققان دانشگاه شفیلد توانستند در تحقیقات خود این اعصاب را بازسازی کنند.

حدود یک سوم از موشهای صحرایی در این آزمایش واکنش مثبت نشان دادند و برخی از آنها تا ۹۰ درصد از شنوایی خود را به دست آوردند.

خبر این دستاورد در گزارشی در مجله نیچر، چاپ بریتانیا منتشر شده است.

 منبع : پزشکان بدون مرز

تأثیر احتمالی تزریق سلول‌های بنیادی بر عوارض سکته مغزی

پزشکان دانشگاه ادینبوروی اسکاتلند می‌گویند تزریق سلولهای بنیادی به مغر پنج بیمار که سکته مغزی کرده بودند باعث بهبود حرکت، هوشیاری و تعادل آنها شده بدون آنکه عوارض جانبی داشته باشد. با این حال به گفته دانشمندان هنوز زود است درباره سودمندی این روش درمانی نتیجه‌گیری شود.

برای این درمان آزمایشی، نه بیمار که بین ۶۰ تا ۹۰ سال سن داشتند انتخاب شدند و بی خطر بودن روش در آنها برررسی شد. تمام این بیماران بین شش ماه تا پنج سال قبل سکته مغزی کرده بودند.

سپس به قسمتهایی از مغز آنها که بعلت سکته مغزی آسیب دیده بود، سلولهای بنیادی جنینی تزریق کردند.

پروفسور کیت میور استاد دانشگاه گلاسکو که این تحقیق را سرپرستی کرده می گوید از بهبود خفیف تا متوسط عملکرد این بیماران شگفت‌زده شده چرا که حتی انتظار بهبود در یکی از آنها را هم نداشته است.

البته هنوز نمی توان با قطعیت گفت آیا این بهبود ناشی از تزریق سلولهای بنیادی است یا بعلت اینکه به این بیماران در حین درمان توجه ویژه‌ای شده است.

تا به حال تصور بر این بوده که شش ماه بعد از سکته مغزی، در مغز مبتلایان به عوارض سکته مغزی بهبودی ایجاد نخواهد شد.

اما به گفته پروفسور میور تغییرات “جالب” و “شگفت انگیزی” در این بیماران دیده شده؛ مثلا بیماری که سالها فلج کامل بوده اکنون انگشتهایش را تکان می دهد.

“ما دیدیم که بیماران شروع به حرکت در خانه کردند در حالیکه پیش از آن برای حرکت نیاز به کمک داشتند و آگاهی بعضی بیماران از آنچه در اطرافشان می گذرد بهتر شده است.

این تغیییرات کوچک به بیماران کمک می کند تا کارهای روزمره مثل لباس پوشیدن را بهتر انجام دهند و وابستگی‌شان به دیگران کمتر شود.

با توجه به نتایج مثبتی که در مرحله اول این تحقیق بدست آمد، مرحله دوم آن امسال آغاز می‌شود. در این مرحله باید به این سوال پاسخ داد که بهبود بیماران تا چه اندازه بعلت درمان با سلولهای بنیادی است.

حتی اگر در مرحله دوم سودمندی استفاده از سلولهای بنیادی ثابت شود، تا زمانی که این شیوه در سطح وسیع بکار گرفته شود، به سالها زمان نیاز است.

در مرحله سوم تحقیق که باید بشکلی گسترده انجام شود، پژوهشگران به این سوال پاسخ خواهند داد که این درمان برای چه کسانی مفید است و در چه مرحله‌ای از بیماری باید درمان را با سلول بنیادی انجام داد.

استفاده از سلولهای بنیادی که از جنین گرفته می شود منتقدانی دارد که این کار را اخلاقی نمی‌دانند.

لرد آلتون از فعالان مبارزه با سقط جنین می‌گوید “مطمئنا از جنین نمی‌توان برای استفاده از سلولهای بنیادی‌اش رضایت گرفت و همین ملاحظات اخلاقی مهمی را مطرح می کند.”

 منبع : پزشکان بدون مرز

غشای آمنیوتیک منبع جدید سلول های بنیادی است

” غشای آمنیوتیک ” ( لایه داخلی کیسه ای که جنین در آن رشد می کند ) ، منبع جدید سلول های بنیادی است

منبع جدید سلول های بنیادی می تواند آسیب قلبی را درمان کند .

دانشمندان ژاپنی منبع جدیدی از سلول های بنیادی را کشف کرده اند که می تواند با تولید سلول های ماهیچه قلب، آسیب قلبی را ترمیم کند.  

 در آزمایشهای مقدماتی، محققان از غشای آمنیوتیک- لایه داخلی کیسه ای که جنین در آن رشد می کند – سلول های بنیادی به نام سلول های مزانشیمی بدست آمده از غشای آمنیوتیک انسانی بدست آوردند.

دکتر “شونیچیرو میوشی” استادیار بخش قلب در دانشکده پزشکی دانشگاه “کیو” در توکیو که در نوشتن این مطالعه همکاری داشت گفت: غشای آمنیوتیک پس از زایمان دور ریخته می شود با انجام این تحقیق می توان این غشا را جمع آوری و مورد استفاده قرار داد.
در مطالعات آزمایشگاهی سلول های آمنیوتیک انسانی به سلول های ماهیچه ای قلب تبدیل شد و ۳۳ درصد آنها خود به خود شروع به تپیدن کردند.
محققان در آزمایش بر روی موش ها مشاهده کردند، تزریق این سلول ها دو هفته پس از حمله قلبی، به میزان ۳۴ تا ۳۹ درصد عملکرد قلب را بهبود بخشید.
این درحالی است که عملکرد قلب که درمان نشده بودند همچنان کاهش یافت.
محققان همچنین متوجه شدند که تزریق سلول های آمنیوتیک انسانی پس از یک حمله قلبی، ۱۳ تا ۱۸ درصد موجب ترمیم ناحیه آسیب دیده در قلب موش ها می شود.
این سلول ها به مدت چهار هفته در قلب موش زنده ماند و حتی بدون مصرف داروهای سرکوب کننده ، توسط سیستم ایمنی پس زده نشد.
میوشی گفت: توانایی سلول های آمنیوتیک انسانی برای تبدیل شدن به سلول های ماهیچه قلب بیشتر از سلول های مزانشیمی است که از مغز استخوان یا چربی گرفته می شود.
این مطالعه در نشریه Circulation Research: Journal of the American Heart Association منتشر شده است.

 منبع : پزشکان بدون مرز