تجارب بیماران ام اس ( مولتیپل اسکلروزیس )

تجارب بیماران مولتیپل اسکلروزیس


مولتیپـل اسکلروزیس یکی از بیماری هـای مزمن سیستم عصبی مرکزی است که غالباً جـوانان در سنیـن اولیه زندگی به آن مبتلا مـی شوند

زورزن (Zorzon) و همکارانش (۲۰۰۱) در مطالـعه ای اختلالات جنسی را در بیماران مبتـلا به مولتیپـل اسکلـروزیس بررسـی کرده انـد، وی می گوید اختلالات جنسی بشدت کیفیت زندگی مبتلایـان به مولتیپل اسکلـروزیس را تحت تأثیر قرار می دهد. در این مطالعه ۹۹ بیمار که تشخیص مولتیپـل اسکلروز بـرای آنان تعیین شده بـود به مدت دو سال تحت مطالعه قرار گرفتنـد. نسبت بیماران دچار اختلال جنسـی بیش از ۷۰ درصد بوده و در طول دو سال پیگیری این نسبت تغییری نکـرد اما وسعت و تعـداد علائم به طـور قابـل توجهی بیشتر شد (۱۰). مورد دیگر از اثرات جسمی تجربه شده از بیماری اختلال در الگوی خواب و استراحت بود.

در مطالعه دیگری که تحت عنوان ارتباط بین اختلالات خواب و خستگی در بیماران مبتلا بـه مولتیپل اسکلـروزیس توسط آتارین (Attarian) ۲۰۰۴ انجـام گردیده اسـت، ۱۵ بیمار مبتـلا بـه بیماری که دچار خستگی شده بودند و ۱۵ بیمار مبتلا به بیماری که خستگی را تجربه نکرده بودند و ۱۵ فرد سالم از نظر اختلالات خواب با یکدیگر مورد مقـایسه قرار گرفتند. نتـایج حاصله نشـان داده است که، که از گروه بیماران دچار خستگی دو نفـر در شروع خواب تأخیر داشتـه، ۱۰ نفـر خواب منقطـع و سه نفر خواب طبیعـی داشتند. یکی از ۱۵ بیمار مبتلا که خستگی نداشتند مراحل خواب نامنظم داشته، دو نفر خواب منقطع داشته و ۱۲ نفر خواب طبیعی داشتند و همه ۱۵ نفر گروه کنترل خواب طبیعـی داشتند. بنابراین خستگـی، خواب منقطع و چرخه های خواب غیرطبیعی با هم مرتبط بودند (۱۱). اثرات تغییر درجه حرارت نیز در تجارب بیان گردید.

در این رابطه اسکات (Scott) ۲۰۰۴ می گوید افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس هنگامی که در معرض افزایش درجه حرارت، که به صورت آب گرم، ورزش و یا افـزایش دما باشد، قرار گیرند دچار خستگی یا ضعف می شوند (۱۲). از تجارب دیگر شرکت کنندگان کاهش مراقبت از خود بود.

در مطالـعه ای کـه توسـط دونـل و هاوکـینز (Donnell, Hawhins) در سـال ۲۰۰۱ بـر روی ناتوانی ۳۸۸ بیمار انجام گرفته است. نتایج حاصله نشـان داده اسـت که ۷۱ بیمـار (۲۹ درصـد) در فعالیت هـای زندگی روزانه خود که شامل حمام کـردن، لباس پوشیـدن و شانه کـردن مو و غـذا خوردن بوده کاملاً به صورت غیر وابسته هستند و ۸۶ بیمار (۵۳ درصد) حداقل روزی یک ساعت در فعالیت های روزانه خود نیاز به کمک داشتند (۱۳).

مشکل جمسی دیگر که مطرح نمودند اختلال بینایی است. اختلالات بینایی تقریباً در همه افراد مبتـلا به مولتیپل اسکلـروزیس دیده مـی شود اما به نـدرت این اختـلالات منجر به کوری کامـل می گردد. براساس انتشارات انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس ۵۵ درصد از افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس دچار یک بار التهاب عصب بینایی خواهند شد. در موارد زیادی اولین علامت بیماری مولتیپل اسکلروزیس است (۱۴). اختلال حسی را نیز برخی شرکت کنندگان ابراز نمودند.

برون هـام ((Brunham ۲۰۰۲ در مطالـعه ای ارتبـاط بین حـس، حـرکت و قدرت عضلانـی انـدام تحتانـی را ارزیابـی کرده اسـت و چنیـن نتیجه گیـری مـی کند که ارتبـاط معنی داری بیـن وضعیـت حسـی بدن و تعـادل وجود نـدارد در حالی که ارتباط بین حرکت و توانایی کنترل بدن هنگام حرکت و قدرت عضلانی اندام تحتانی معنی دار مـی باشد (۱۵). کلور (Klewer) و همکارانش (۲۰۰۱) در مطالـعه ای مشکـلات افراد مبتـلا به مولتیپل اسکلروزیس را بررسی کردند که در یک نمونـه ۱۹۲۶ نفری تحـت مطالعه ۴۴ درصـد از فلج و ۴۲ درصد از ضعف و اختـلال حس رنج مـی بردند (۸). در این پژوهـش اثرات روحـی، روانی تجربه شده از بیمـاری در برخی از موارد تجارب ناخوشایند را نشان داد.

در مطالـعه جانسـن (Jonson) (۲۰۰۳) اثـرتشخیص بیماری مولتیپل اسکلـروزیس بر روی زندگی، اضطراب، افسردگی که به طور متوسط به مدت ۸ ماه بعد از تشخیص انجام شد، ۳۴ درصد از بیماران و ۴۰ درصد از همسران آنها اضطراب زیادی را تجربه کـرده اند و ۳۶ درصد از بیماران و ۲۴ درصد از همسران دیسترس شدید داشتند. علـت افسردگـی، اضطـراب و دیسـترس شدید محدودیت های زیادی بوده است که داشته اند (۱۶).

اثرات اجتماعی تجربه شده از بیماری در این بررسی تغییرات روابط خانوادگی، تغییرات روابط اجتماعـی، اختلال در تأمین شغل و اختـلال در تأمین هزینه زندگی را نشان می دهد.

استریک (Streak) ۲۰۰۰ بیان می کند که مولتیپل اسکلـروزیس اغلب در شکستن پیوند زناشویـی نقش دارد، خصوصاً اگر پایه ارتباط ضعیف باشد. بیمـاری مـی تواند بهـانه ای برای همه مشـکلات جنسی، عاطفی و ارتباطی باشد. نیازهای همیشگی زندگی با همسری که بیماری عصبی پیشرونـده دارد ممکن است مراقبت دهنده را به خطر اندازد. غالباً اگرچه اثرات بیماری بر روی همسر نادیده گرفته می شود، اما ناراحتی همسر به علت چیزهایی که در نتیجه بیماری شریک جنسـی اش از دست داده اسـت بـه انـدازه ناراحتـی وی از بیمـاری همسرش مـی باشد. ارتبـاط همسـری مناسب و رضایت بخـش همه مشکلات خانواده را به طور قابل توجهی آسان می کند (۱۷).

در مطالـعه ای که تحت عنوان اثرات بیمـاری مولتیپل اسکلروزیس بر روی خانواده و کار انجام شده است، بسیاری از بیماران گزارش کرده اند که دوستـان قدیمـی خود را از دسـت داده انـد. در مطالـعه ای که توسط جدیزلوگلو (Gedizluglu) ۲۰۰۱ در ترکیه انجام شده است نتایج نشان داده اسـت که اغلب بیمـاران درآمد ماهیـانه پایین و بسیار پایینی داشته اند. بیماری مولتیپل اسکلروزیس منابع مالی خانواده را تهی کرده است و موجب بوجود آمدن مشکلات اقتصادی شده است. تغییر در شغل و کاهش درآمد در میان مردان بسیار بیشتر از زنان گزارش شده است. مطالعات دیگر نشان داده اسـت که مردان اثـرات بیشتری را بر روی شغل و درآمد نسبت به زنان تجربه کرده اند (۱۸). جانسـون (۲۰۰۰) تخـمین زده است که بهایـی که هر فرد در سال در اروپا پرداخت مـی کند بین ۲۸۰۰۰ تا ۴۹۰۰۰ یورو متغیر است (۱۹).

از نتایج مطالـعه استنباط مـی شود که کاهـش خود مراقبتـی، موجب اختـلال در تأمین شغـل، اختلال در تأمین هزینه زندگی و به دنبال آن بـر روی زندگی مشارکت کنندگان تأثیر داشته است و همچنین اختلال در حرکت و فعالیت، مشکلات ناشی از دفع، ضعف و ناتوانی جنسی، اختلال در الگـوی خواب و اختلال در روابط خانوادگـی و اجتماعی تأثیر زیادی بر روح و روان ایشان داشته است. هنگامی که مشارکت کنندگان از نظر بینایی دچار مشکل شده و فعالیت و حرکت آنان مختل گـردیده و در مراقبت از خود نیز دچار اختـلال مـی شوند، توانایی حضـور در اجتماع و ارتبـاط اجتماعی و همچنین ارتباط خانوادگی آنان دچار اختـلال مـی گردد. فعالـیت شغلـی کـه یکـی از مهمتـرین زمینه های حضور در جامعـه است، در این بیمـاران مختل شده اسـت، بنابراین فعالیـت اجتماعی آنان را نیز دچار اختلال کرده است.

در بعضی از مشارکت کنندگان اختلال در تأمین هزینه زندگی موجب اختلال در ارتباط خانوادگی آنان شـده است. با توجـه به اینکه بیمـاری مولتیپـل اسکلـروزیس بر روی ابعـاد مخـتلف زندگـی و خصوصاً در تمایلات جنسی مبتلایان تأثیر گذاشته است. ارتباط جنسـی بیمار را با همسرش مختل کرده و روابط خانوادگـی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. عدم توانایی در فعالیت های اجتماعی روابط بیمار با جامعه را تحـت تأثیر قرار داده و روابط بیمار را با دوستان، اقوام و آشنایان مختل کرده و گاهی نیز موجب برداشت سوء از بیماری شده است. بر این اساس پژوهشگران پیشنهـادی مـی کنند کـه در مبـاحث پرستاری و مراقبـت از بیمـاران مبتـلا بـه بیماری هـای مزمـن، بیمـاری مـولتیپل اسکلـروزیس مورد بحث قرار گیـرد و همچنیـن در نحـوه مراقبـت بیمـاران مزمـن بـه تجارب ایشان توجه شده تا براساس آن مداخلات پرستـاری براساس واقعیت ها و نیازهای واقعـی بیماران طراحی و اجرا گردد.

ام اس و فیزوتراپی

یکی از مشکلات اصلی ما،ضعف و محدودیت در حرکت است که از طرفی بعلت درگیری قسمتهای حرکتی در مغز و نخاع و از طرف دیگر بعلت کم حرکت شدن خودمان است . شاید شما هم به یکی از علل زیر حرکات خود را محدود کرده اید:
افسردگی و بی حوصلگی ،ترس ازافتادن یا جراحات دیگر و ناآگاهی (مثلاً ترس از ضرر داشتن فعالیت ) . کم بودن تحرک دارای عوارضی است مانند کوتاه شدن و ضعیف تر شدن عضلات ، زخم بستر ، یبوست و …

حتماً تابحال با فردی که دست یا پایش شکسته است برخورد داشته اید و شاهد بوده اید که پس از درمان شکستگی و بازکردن گچ ، بیمار در انجام حرکات آن عضو ناتوان شده است و نیازمند به فیزیوتراپی برای مدتی محدود بوده است . فرق ما با همین بیمار در این است که برای مدت نامحدودی به فیزیوتراپی محتاجیم .
شاید فکر کنید عملی نیست که همه روزه به یک فیزیوتراپیست رجوع کنید و شاید انجام مداوم این کار از نظر وقت و یا هزینه غیرممکن باشد.
اما با یک روش ساده می توانیم این مشکل را حل کنیم :
1- ابتدا به یک فیزیوتراپیست حاذق و دلسوز مراجعه می کنیم . یافتن او اصلاً مشکل نیست ! کافی است به یک مرکز فیزیوتراپی رجوع کنید و در صورتی که در آنجا راحت بودید و حس کردید به مشکلات شما توجه می شود و برایتان دقیقاً برنامه ریزی می کنند، می توانید همیشه به همان فیزیوتراپیست مراجعه کنید. بدیهی است علاوه بردقت و توجه متخصص مربوطه ، سلیقه شخصی شما هم بسیار مهم است و مثلاً فیزیوتراپیست انتخابی من ممکن است برای شما انتخاب مناسبی نباشد.
2- متخصص فیزیوتراپی شما را معاینه می کند و حرکتهای مناسب را به شما توصیه می کند و به صلاحدید ایشان چند جلسه ای در همان مرکز تمرین می کنید.
3- حرکاتی که فعلاً لازم دارید و تعداد و چگونگی انجام روزانه آنها در خانه را بیاموزید و در صورت نیاز به وسایل کمکی ، آنها را از فروشگاههای این نوع لوازم تهیه کنید و یا اگر می توانید مشابه آنها را برای خود بسازید.
4- هر روزه در منزل وقتی را به حرکات فیزیوتراپی اختصاص دهید و ضمن انجام این ورزشها سعی کنید بیشتر به بهبودی و تندرستی فکر کنید .
5- به صلاحدید فیزیوتراپیست هر چند هفته به او مراجعه کنیم تا هم درست انجام شدن حرکاتمان را بررسی کند وهم در صورت لزوم تغییراتی در نوع و تعداد حرکاتمان بدهد.
چند توصیه کلی :
■ منظور ما از انجام حرکات فیزیوتراپی رسیدن به وضعیت بهتر جسمی و روحی است نه شرکت در مسابقات المپیک ! پس در انجام ورزشها رعایت اعتدال را فراموش نکنیم …
بهترین حالت ، انجام تعداد کمی حرکت در نوبت های متعدد در طی روز است .
■ حرکات را تا مرز رسیدن به خستگی انجام بدهیم . در صورت تمایل پس از مدتی استراحت می توان دوباره حرکات را تکرار کرد.
■ هرموقعیتی که انجام حرکت را آسان کند مفید است ، بنابراین با توجه به سبک شدن وزن بدن در آب ، شنا یکی از مفید ترین ورزشها برای ما می باشد. البته نیازی به شنای حرفه ای نیست و اندکی هم که در آب دست و پایمان را تکان دهیم بسیار مفید است

آیا من باید فیزیوتراپی و ورزش های منظم داشته باشم ؟ ورزش های مناسب برای ام اس چیست؟
شما و پزشکتان بایستی تصمیم بگیرید که فیزیوتراپی در مورد شما ارزش خواهد داشت یا نه ؟ به دنبال تشدید علایم بیماری ، برای پزشکتان خیلی مفید است که شما را به بخش توانبخشی برای ارزیابی نیرو و ضعفتان بفرستد . اما خیلی مهم است که بدانیم چه چیزی فیزیوتراپی است و چه چیزی فیزیوتراپی نیست . فیزیوتراپی نباید به عنوان یکسری برنامه مداوم در بخش بیمارستانی قلمداد شود . بلکه بایستی به عنوان راهی برای امتحان تواناییهای در حال حاضر شما و کشف چگونگی افزایش آن تواناییها تلقی شود . یک متخصص فیزیوتراپی می تواند به شما کمک کند تا انرژی در حال حاضرتان را افزایش دهید و همراه با کار درمانی تکنیک های ذخیره انرژی را به شما آموزش دهد .
کارکنان توانبخشی ممکن است ورزش ها و وسایل کمکی خاصی را به شما پیشنهاد دهند تا در منزل در حد امکان به دیگران وابسته نباشید. ملاقات در منزل توسط متخصص کاردرمانی یا فیزیوتراپی ممکن است در ارزیابی سازشهای ممکنه درخانه خیلی مفید باشد.
با یک برنامه ورزشی منظم یا ورزش های توانبخشی شما قادر خواهید بود با حفظ موقعیت فیزیکی خوب در طول مسیری به راحتی گام بردارید.
این بدان معنا نیست که شما ورزش های سخت و پر انرژی انجام دهید فقط باید درحد توان خود ورزش کنید . بسیاری از افراد شنا کردن را به طو ر منظم ، یا برنامه های یوگا را در حفظ تونوس عضلات مفید می دانند بدون آنکه این اعمال باعث خستگی زیاد عضلات شوند.
زمانیکه شما در رابطه با زندگی با m s تجربه حاصل کنید قادر خواهید بود که در این مورد قضاوت کنید که چطور می توانید تا قبل از اینکه خسته شوید ورزش کنید .
بسیاری از فصول کتابها برنامه های ورزشی مانند یوگا ، شنا و اسب سواری را پیشنهاد می کنند

تاثیر ماساژ درمانی در درمان بیماری ام اس
ماساژ درمانی به عنوان یکی از درمان های جایگزین به کاهش اضطراب و سیر پیشرفت بیماری ام اس کمک می کند.
دکتر محمدرضا معتمد، متخصص مغز و اعصاب به خبرنگار باشگاه خبرنگاران گفت: ماساژ درمانی یکی از قدیمی ترین و آسان ترین روش‌های درمانی است که با تقویت گردش خون، سیستم ایمنی و احساس آرامش بر فشار خون، سیستم گوارشی، پوست و عضلات تاثیر دارد.
وی افزود: در آمریکای شمالی و جنوبی پرستاران از ماساژ درمانی مثل روش های درمانی دیگر استفاده می کنند و حتی این روش جزو مواد امتحانی در اخذ مدرکشان محسوب می شود.
این متخصص مغز و اعصاب خاطر نشان کرد: امروزه ماساژ درمانی برای افراد مسن، نوزادان نارس، بیماران دارای حملات قلبی و مغزی و بیماران مبتلا به ایدز مورد استفاده قرار می گیرد.
معتمد تصریح کرد: اثرات سودمند ماسا‍ژ طی مطالعاتی در بیماران ام اس نشان داده که افردی که از این روش استفاده کردند به طور قابل ملاحظه ای بلافاصله بعد از جلسات ماساژ شاهد کاهش اضطراب و افسردگی بوده اند و سیر پیشرفت بیماری در آنها کاهش پیدا کرد

انجام فیزیوتراپی ممکن است برای بیماران دچار ام اس مفید باشد
فیزیوتراپی میتواند برای بیماران ام اس مفید باشد.

بر اساس مجموعه تحیقات و شواهد علمی بمرور جمع شده فیزیوتراپی میتواند برای بیماران ام اس مفید باشد. همچنین فیزیوتراپی بعنوان جزئی از یک رویکرد کلی برای کمک در کنترل علائم ام اس مانند بی‌رمقی (fatigue) پیشنهاد شده است.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، اگر چه فیزیوتراپی دامنه‌های وسیع و رویکردهای بسیاری داشته و ما تنها در شروع بررسی این نکته هستیم که کدام دامنه و رویکرد برای بیماران ام اس بهترین است.
شواهد اینگونه نشان میدهند که برخی زمینه‌های فیزیوتراپی مانند تمرینهای قدرتی و تمرینهای هوازی منجر به افزایش توانایی در راه رفتن , ایستادن و در واقع کاهش خستگی و بی رمقی میشوند.

اما این واقعیت نیز وجود دارد که بیماران ام اس تفاوت زیادی با هم داشته و از نظر زمان ابتلا و شدت پیشرفت بیماری نیز با هم متفاوت هستند. چنین امری دلالت بر این مهم دارد که یک تمرین خاص را نمی‌توان برای همه توصیه نمود چون ممکن است برای برخی مفید نباشد.
بنابراین مهم است که انجام تمرینها زیر نظر یک فیزیوتراپ و با مشارکت سایر مراقبین بهداشت صورت گیرد تا هر کس متناسب با وضعیتی که دارد به انجام تمرینها پرداخته و در طول زمان به وضعیت جسمی بهتری دست یابد برای دستیابی به هدف فوق و دستیابی به بهترین روش تاثیرگذار روی سلامتی شخص تبادل اطلاعات , مشورت و همکاری صریح لازم است.
رویکرد درمانی خاص با توجه به منابع موجود بین درمانگرها . تجربه درمانگر , رجحان شخصی درمانگر و بیمار متفاوت است. درمان به اشکال مختلف می تواند پیشنهاد شود چه برای بیماران بستری چه برای بیماران سرپایی و چه تمرینهای جمعی.

چنین انعطاف پذیری بسیار ضروری است زیرا هر بیمار خاص و یکه است (کمتر دو بیمار کاملا مشابه وجود دارند) و نیازهایشان نیز همواره در حال تغییر می باشد.
انجام فیزیوتراپی بایستی بصورت پیوسته و بلند مدت باشد تا بهترین نتیجه را برای بیمار در بر داشته باشد, در غیر این صورت نتیجه مورد نظر حاصل نخواهد شد. خود درمانی مداوم و موثر بخشی حیاتی در رویکرد به فیزیوتراپی جهت به حداقل رساندن علائم بیماری محسوب میشود علائمی مانند گرفتگی عضله ها - بی رمقی – ضعف و درد.

چنین امری مستلزم درک ماهیت علائم بیماری و منطقی است که در رویکرد مدیریتی ما وجود دارد تا توانایی بکاربردن ره یافت و شیوه‌های مناسب را داشته باشیم۰ چنین دانشی نه تنها شخص را قادر به کنترل بهتر علائم بیماریش میکند بلکه باعث میگردد تا او شناخت کافی از توانایی خودش بدست آورد. آموزش نقش کلیدی در فیزیوتراپی دارد۰
در ارتباط با این رویکرد آنچه مهم است این است که فیزیوتراپی نباید حاکم بر زندگی فرد باشد بلکه بایستی جزئی از زندگی او گردد به این شکل که :

- در وضعیتهایی قرار گرفته که در آنها احساس راحتی کرده و هم ترازی عضله ها و مفاصل وجود داشته باشد مثل وقتی که روی رختخواب دراز کشیده‌اید یا روی صندلی نشسته‌اید.
- بکار بردن الگوهای حرکتی که باعث ایجاد عدم تقارن نشود یا باعث افزایش سفتی و گرفتگی عضله ها نگردد.
- مشارکت در انجام تمرینهای هوازی
- استفاده صحیح از تجهیزات
اهداف اولیه فیزیوتراپی عبارتند از:
- تشخیص جامع نیازهای فیزیکی , تمرکز روی وضعیت و حرکت
- تسهیل انجام وظایف بطور مستقل
- ارائه مجموعه آموزشهایی در ارتباط با موضوعهای: تمرینهای هوازی – حرکت و انجام امور و چگونگی حرکت بگونه‌ای که کمتر بیمار دچار سقوط شود.
- جلوگیری از بغرنج‌تر شدن وضعیت بیمار مانند در تنگا و فشار قرار گرفتن , کوتاه شدن عضله ها و تاندون بافتها.
- دست یابی به بهترین وضعیت تندرستی فیزیکی – عمومی
“نقل شده” کلمه ای است که فیزیوتراپها اغلب برای توصیف بهبود بدست آمده و دائمی شده در یکنفر بکار می برند , آنها با اندازه گیری تغییرات نسبت به سنجش میزان پیشرفت بیمار در طول زمان اقدام میکنند , چنین سنجشی در نواحی کیفیت راه رفتن , سطح تندرستی, دامنه حرکات و مقدار انجام وظایف بطور مستقل صورت میگیرد. در صورتیکه وضعیت بیمار بطرف بدتر شده باشد فیزیوتراپها میتوانند مشخص کنند که این بدتر شدن ناشی از عوامل عصبی است یا سایر عوامل است.
چنین تشخیصی ضروری است زیرا محدودیت در منابع مراقبت بهداشتی به این معنی است که تمرینهای مداوم بلند مدت به دشواری میتواند مفید باشد در صورتیکه تغییرات مثبت بوقوع نپیوندد یا اگر پس از مدتی بهبود مورد نظر حاصل نگردد.

لذا خود درمانی مداوم بوسیله مشارکت با فیزیوتراپ بنیاد اساسی موفقیت در رهیافت درمان با فیزیوتراپی است

فیزیوتراپی : رویکردی مشارکتی
بی رمقی و ام اس

بر اساس مجموعه تحیقات و شواهد علمی بمرور جمع شده فیزیوتراپی میتواند برای بیماران ام اس مفید باشد. همچنین فیزیوتراپی بعنوان جزئی از یک رویکرد کلی برای کمک در کنترل علائم ام اس مانند بی رمقی (fatigue) پیشنهاد شده است.

اگر چه فیزیوتراپی دامنه های وسیع و رویکردهای بسیاری داشته و ما تنها در شروع بررسی این نکته هستیم که کدام دامنه و رویکرد برای بیماران ام اس بهترین است.

شواهد اینگونه نشان میدهند که برخی زمینه های فیزیوتراپی مانند تمرینهای قدرتی و تمرینهای هوازی منجر به افزایش توانایی در راه رفتن , ایستادن و در واقع کاهش خستگی و بی رمقی میشوند. اما این واقعیت نیز وجود دارد که بیماران ام اس تفاوت زیادی با هم داشته و از نظر زمان ابتلا و شدت پیشرفت بیماری نیز با هم متفاوت هستند. چنین امری دلالت بر این مهم دارد که یک تمرین خاص را نمی توان برای همه توصیه نمود چون ممکن است برای برخی مفید نباشد.
بنابراین مهم است که انجام تمرینها زیر نظر یک فیزیوتراپ و با مشارکت سایر مراقبین بهداشت صورت گیرد تا هرکس متناسب با وضعیتی که دارد به انجام تمرینها پرداخته و در طول زمان به وضعیت جسمی بهتری دست یابد برای دستیابی به هدف فوق و دستیابی به بهترین روش تاثیر گذار روی سلامتی شخص تبادل اطلاعات , مشورت و همکاری صریح لازم است.
رویکرد درمانی خاص با توجه به منابع موجود بین درمانگرها . تجربه درمانگر , رجحان شخصی درمانگر و بیمار , متفاوت است. درمان به اشکال مختلف می تواند پیشنهاد شود چه برای بیماران بستری چه برای بیماران سرپایی و چه تمرینهای جمعی. چنین انعطاف پذیریی بسیار ضروری است زیرا هر بیمار خاص و یکه است (کمتر دو بیمار کاملا مشابه وجود دارند) و نیازهایشان نیز همواره در حال تغییر می باشد.

انجام فیزیوتراپی بایستی بصورت پیوسته و بلند مدت باشد تا بهترین نتیجه را برای بیمار در بر داشته باشد, در غیر این صورت نتیجه مورد نظر حاصل نخواهد شد. خود درمانی مداوم و موثر بخشی حیاتی در رویکرد به فیزیوتراپی جهت به حداقل رساندن علائم بیماری محسوب میشود علائمی مانند گرفتگی عضله ها - بی رمقی – ضعف و درد. چنین امری مستلزم درک ماهیت علائم بیماری و منطقی است که در رویکرد مدیریتی ما وجود دارد تا توانایی بکاربردن ره یافت و شیوه های مناسب را داشته باشیم0 چنین دانشی نه تنها شخص را قادر به کنترل بهتر علائم بیماریش میکند بلکه باعث میگردد تا او شناخت کافی از توانایی خودش بدست آورد. آموزش نقش کلیدی در فیزیوتراپی دارد0

در ارتباط با این رویکرد آنچه مهم است این است که فیزیوتراپی نباید حاکم بر زندگی فرد باشد بلکه بایستی جزئی از زندگی او گردد به این شکل که :

- در وضعیتهایی قرار گرفته که در آنها احساس راحتی کرده و هم ترازی عضله ها و مفاصل وجود داشته باشد مثل وقتی که روی رختخواب دراز کشیده اید یا روی صندلی نشسته اید.

- بکار بردن الگوهای حرکتی که باعث ایجاد عدم تقارن نشود یا باعث افزایش سفتی و گرفتگی عضله ها نگردد.

- مشارکت در انجام تمرینهای هوازی

- استفاده صحیح از تجهیزات

اهداف اولیه فیزیوتراپی عبارتند از:

- تشخیص جامع نیازهای فیزیکی , تمرکز روی وضعیت و حرکت
- تسهیل انجام وظایف بطور مستقل
- ارائه مجموعه آموزشهایی در ارتباط با موضوعهای: تمرینهای هوازی – حرکت و انجام امور و چگونگی حرکت بگونه ای که کمتر بیمار دچار سقوط شود.
- جلوگیری از بغرنج تر شدن وضعیت بیمار مانند در تنگا و فشار قرار گرفتن , کوتاه شدن عضله ها و تاندون بافتها.
- دست یابی به بهترین وضعیت تندرستی فیزیکی – عمومی

"نقل شده" کلمه ای است که فیزیوتراپها اغلب برای توصیف بهبود بدست آمده و دائمی شده در یکنفر بکار می برند , آنها با اندازه گیری تغییرات نسبت به سنجش میزان پیشرفت بیمار در طول زمان اقدام میکنند , چنین سنجشی در نواحی کیفیت راه رفتن , سطح تندرستی, دامنه حرکات و مقدار انجام وظایف بطور مستقل صورت میگیرد. در صورتیکه وضعیت بیمار بطرف بدتر شده باشد فیزیوتراپها میتوانند مشخص کنند که این بدتر شدن ناشی از عوامل عصبی است یا سایر عوامل است.

چنین تشخیصی ضروری است زیرا محدودیت در منابع مراقبت بهداشتی به این معنی است که تمرینهای مداوم بلند مدت به دشواری میتواند مفید باشد در صورتیکه تغییرات مثبت بوقوع نپیوندد یا اگر پس از مدتی بهبود مورد نظر حاصل نگردد.
لذا خود درمانی مداوم بوسیله مشارکت با فیزیوتراپ بنیاد اساسی موفقیت در رهیافت درمان با فیزیوتراپی است.

بیماری آلزایمر

دید کلی

بیماری آلزایمر ۲ تا ۵ درصد اشخاص مسن را دربر می‌گیرد و گاهی هم بر اشخاص جوانتر حمله می‌کند. به نظر می‌رسد که بیماری آلزایمر در اثر فاسد شدن سلولهای منطقه هیپو کامپ که معمولا مقدار زیادی استیل کولین تولید می‌کنند بوجود می‌آید. سلولهای مغزی یا نرونهایی که آسیب دیده‌اند پلاکهایی جمع می‌کنند و به تعداد زیادی می‌میرند. منطقه آسیب دیده مغز و استیل کولین در تشکیل خاطرات جدید وارد عمل می‌شوند به همین دلیل یکی از نشانه‌های اصلی بیماری آلزایمر عدم توانایی در تحکیم یک یادگیری تازه (مثل یادآوری آدرس تازه) و دشواری در جهت‌یابی است. اما خاطرات رویدادهای دور معمولا کمتر آسیب می‌بینند.

علت بیماری

آلزایمر نوعی بیماری ناهمگن از نظر ژنتیکی است که در تمام نژادها دیده می‌شود. ۵ درصد بیماران دچار بیماری خانوادگی با تظاهر زود هنگام ، ۱۵ – ۲۵ درصد دچار بیماری خانوادگی با تظاهر دیررس ، ۷۵ درصد مبتلا به بیماری تک گیر می‌باشند. ۱۰ درصد موارد آلزایمر خانوادگی ، توارث اتوزومی غالب و بقیه چند عاملی را نشان می‌دهند.
مهمترین یافته‌های شناختی بیماری آلزایمر ، رسوب دو پروتئین رشته‌ای پپتید بتاآمیلویید تاو در مغز می‌باشند. پپتید بتاآمیلویید که از پروتئین رمز گردانی شده توسط یکی از ژنهای مستعد کننده به بیماری آلزایمر خانوادگی بوجود می‌آید، در پلاکهای آمیلویید یا پیری در فضای خارج سلولی مخ مبتلایان به آلزایمر یافت می‌شود. پلاکهای آمیلویید ، حاوی پروتئینهای دیگر علاوه بر بتاآمیلویید می‌باشند. از جمله آپولیپو پروتئین E که این هم توسط نوعی ژن مستعد کننده به آلزایمر (APOE) رمز گردانی می‌شود.
اشکال هیپر فسفریله پروتئین تاو (Tau) ، کلافهای نورو فیبریلاری را تشکیل می‌دهند که برخلاف پلاکهای آمیلویید در داخل نورونهای آلزایمر یافت می‌شوند. تاو یک پروتئین مرتبط با میکرو توبولهاست که بطور وافری در نورونهای مغز بروز می‌یابد. این پروتئین ، تجمع و پایداری  را که بر اثر فسفوریلاسیون کاهش می‌یابد، تقویت می‌کند. تشکیل کلافه‌های و نورو فیبریلازی تاو ظاهرا یکی از علل استحاله نورونی در بیماری آلزایمر است.

علائم بیماری

در اکثر موارد ، بیماری آلزایمر در اشخاص مسن و در فاصله زمانی ۸ تا ۲۰ سال به تدریج رشد می‌کند. قربانی این بیماری ، ابتدا افت حافظه پیدا می‌کند و اغلب گم شدن حتی در خانه خود بیمار نیز پیش می‌آید. به مرور زمان ، بیمار جهت‌یابی خود را به شدت از دست می‌دهد، اشخاص و حتی اعضای خانواده خود را نمی‌شناسد، هیجانهای کودکانه نشان می‌دهد و از عهده نظافت خود و لباس پوشیدن بر نمی‌آید.

پیشگیری مقدم بر درمان

سالمندانی که از بیماری آلزایمر یا از اختلالهای حافظه‌ای سبک رنج می‌برند، می‌توانند عادات خود را انطباق دهند. همه ما ، پیر و جوان می‌توانیم یک دفترچه یادداشت و یک مداد در جیب خود یا در کنار تلفن داشته باشیم و پیامهای خود را خیلی راحت در آن بنویسیم. ما حتی می‌توانیم یک تقویم به همراه داشته باشیم و رویدادهای پیش‌بینی شده ، حتی کارهای روزمره را در آن بنویسیم.
اشخاصی که از افت حافظه رنج می‌برند، می‌توانند روی روزهایی که سپری می‌شود خط بکشند. می‌توانند از داروهایی استفاده کنند که مقدار آنها برای هر روز از هفته و ماه مشخص شده است. برقراری نظم روزانه و کمک گرفتن از وسایل کمک حافظه بسیاری از سالمندانی را که توانایی تشکیل خاطرات تازه را ندارند از دشواریهای حاد نجات دهد.

درمان‌

• اگر یکی‌ از اعضای‌ خانواده‌ دچار این‌ بیماری‌ است‌، حالت‌ خصومت‌ آنها را به‌ خود نگیرید. محیط‌ خانه‌ را طوری‌ تغییر دهید که‌ فرد بیمار دچار آسیب‌ بدنی‌ نشود.
• اگر مراقبت‌ از یکی‌ از اعضای‌ خانواده‌ که‌ دچار این‌ بیماری‌ است‌ را به‌ عهده‌ دارید، از دیگران‌ درخواست‌ کمک‌ کنید تا بتوانید به‌ خود استراحت‌ دهید. از اینکه‌ نیاز به‌ استراحت‌ و فراغت‌ دارید احساس‌ گناه‌ نکنید حتی‌ اگر بیمار از این‌ مسأله‌ احساس‌ رضایت‌ نداشته‌ باشد.
• اگر گروه‌ حمایتی‌ برای‌ خانواده‌ بیماران‌ آلزایمر وجود دارد به‌ آن‌ بپیوندید و اگر وجود ندارد به‌ ایجاد آن‌ اهتمام‌ ورزید.
• افراد مراقبت‌کننده‌ از بیمار می‌توانند برخی‌ از مشکلات‌ بیمار را با اجرای‌ بعضی‌ کارها کاهش‌ دهند. مانند تکرار ، برای‌ بیمارانی‌ که‌ مشکلی‌ در حافظه‌ دارند شاید یادآوری‌ مکرر کمک‌کننده‌ باشد. و اطمینان‌دهی‌ که یک‌ گفتگوی‌ صمیمانه‌ مختصر و در عین‌ حال‌ قوی‌ می‌تواند بیمار مضطرب‌ یا آشفته‌ را آرام‌ کند. و منحرف‌ کردن‌ ذهن‌ بیمار ، که قدم‌ زدن‌ با بیمار می‌تواند در این‌ زمینه‌ کمک‌کننده‌ باشد.

داروها

خیلی‌ از داروهایی‌ که‌ برای‌ مشکلات‌ دیگر مورد استفاده‌ قرار می‌گیرند می‌توانند باعث‌ گیجی‌ یا خواب‌آلودگی‌ شوند. این‌ داروها را باید حتی‌الامکان‌ قطع‌ کرد. هم‌اکنون‌ داروهای‌ زیاد دیگری‌ تحت‌ بررسی‌ هستند. بعضی‌ از آنها برای‌ کنترل‌ علایم‌ آشفتگی‌ مفید هستند. داروهای‌ جدیدی‌ که‌ با نسخه‌ پزشک‌ تجویز می‌شوند ممکن‌ است‌ پیشرفت‌ بیماری‌ را در بعضی‌ از بیماران‌ به‌ تأخیر اندازد.

فعالیت و رژیم غذایی‌

تا حدی‌ که‌ امکان‌ دارد بیمار آلزایمری‌ باید فعالیت‌ خود را حفظ‌ کند. با پیشرفت‌ بیماری‌، نهایتا تمامی‌ فعالیتها نیاز به‌ نظارت‌ خواهند داشت‌. رژیم‌ غذایی‌ عادی‌. نهایتاً بیمار برای‌ غذا خوردن‌ به‌ کمک‌ نیاز خواهد داشت‌.

آیا این بیماری حالت ارثی هم دارد؟

سن بالا ، سابقه خانوادگی ، جنس مونث بودن و سندرم داون ، مهمترین عوامل خطر ساز برای آلزایمر هستند. در جمعیتهای غربی ، خطر تجربی آلزایمر در سرتاسر عمر ، ۵ درصد است. اگر بیماران ، خویشاوند درجه اولی داشته باشند که آلزایمر در او پس از ۶۵ سالگی بروز کرده باشد، خطر نسبی ابتلای آنها ۳ – ۶ برابر ، افزایش می‌یابد. اگر بیماران خواهر یا برادری مبتلا به آلزایمر پیش از ۶۰ سالگی و نیز یک والد مبتلا باشند، خطر نسبی آنها ۷ – ۹ برابر می‌شود. آزمایش آپولیپوپروتئین A نوعی آزمایش تشخیصی کمکی است و نباید برای پیش بینی آلزایمر در بیماران بی‌علامت استفاده شود. مبتلایان به سندرم داون ، افزایش خطر ابتلا به آلزایمر را نشان می‌دهند. پس از ۴۰ سالگی ، مبتلایان به سندرم داون ، همواره یافته‌های آسیب شناختی عصبی آلزایمر را دارند و تقریبا ۵۰ درصد آنها ، دچار افت شناختی می‌شوند.

منبع:آلزایمر

نوار عصب و عضله

تست نوار عصب و عضله چیست و تست نوار عصب و عضله چگونه در تشخیص بیماری کمک می کند.

 تست نوار عصب و عضله یک بررسی تشخیصی برای پی بردن به عملکرد عصب های بدن است. بدن انسان یک مولد الکتریسیته است و هدف از تولید این الکتریسیته انتقال پیام ها بین مغز و دیگر اندام هاست. انتقال پیام هایی بصورت حس لمس، درد، فشار، گرما در پوست و دیگر حسهایی مثل دیدن، شنیدن و …از اندام به مغز از طریق عصب انجام میشود. همچنین دستورات مغز به اندام ها برای انجام دادن کارهایی مثل حرکت دادن عضو از طریق ارسال پیام بوسیله عصب ها است.

اعصاب این پیام ها را بصورت امواج الکتریکی منتقل میکنند دقیقاً مثل همان کاری که در سیم تلفن انجام میشود. وقتی عصب کار خود را به درستی انجام نمیدهد این انتقال پیام و انتقال امواج الکتریکی دچار اختلال میشود. روش هایی وجود دارد که به وسیله آنها میتوان شدت و سرعت و دیگر خصوصیات امواج الکتریکی که در طول عصب جریان دارند ثبت میشود. پزشک ارتوپد با بررسی این امواج میتواند در مورد بیماری های عصب به اطلاعات مفیدی دست پیدا کند.

بیمارانی که تست هدایت عصبی به تشخیص انها کمک می کند:

• نروپاتی دیابتی
• سندروم گیلن باره
• نروپاتی در اثر نارسای مزمن کلیه
• سندرم کارپال تونل (گیر افتادن عصب در مچ دست)
• آسیب شبکه عصبی گردن یا کمر
• شارکوت ماری توث
• بی حسی وگز گز اندامها در اثر نروپاتی
• فلج بلز (فلج عصب صورتی )
• اختلال یا آسیب در عصب اولنا ، مدین،رادیال،پروتنال. تیبیال

بیمارانی که تست الکترومیوگرافی به تشخیص آنها کمک می کند:

• ضعف عضلانی
• پلی میوزیت
• میو پاتی/ دیستروفی عضلانی/ بیماری دوشن
• سندرم تونل کارپ
• آسیب عصب مدیان،اولنا ،رادیال و….
• آسیب شبکه عصبی
• کمر درد ، اختلال عملکرد عصب سیاتیک
• درد گردن
• نروپاتی محیطی

دقت الکترومیوگرافی

دقت تست های الکترودیاگنوستیک بستگی به مهارت فرد در انجام آن و دقت تجهیزات استفاده شده بستگی دارد.به طور کلی،این تست اگر با دقت انجام گیرد می تواند آسیب به اعصاب و یا ریشه های عصبی و همچنین بیماری های اعصاب و عضلات را تعیین کند.

منبع:دکتر بیژن فروغ

بوتاکس برای چه کسانی ممنوع است؟

بوتاکس یکی از سمومی است که برای انسان کاربردهای بسیاری دارد از جمله اینکه تزریق دوزهای بسیار کم آن می‌تواند از ایجاد چین و چروک در سنین جوانی پیشگیری کند و ظاهر چروک‌ها به خصوص خطوط ناحیه پیشانی، اطراف چشم و خط اخم را در سنین بالاتر بهبود بخشد و از پیشرفت آنها جلوگیری کند. همچنین با استفاده از بوتاکس می‌توان بدون انجام جراحی‌های پرهزینه و پرعارضه، ابروها را بالا کشید. علاوه بر این برای درمان تعریق بیش از حد در نقاط مختلف بدن و بسیاری از مشکلات دیگر نیز کاربرد دارد. اما برخی افراد و بیماران در شرایطی قرار دارند که تزریق بوتاکس می‌تواند برایشان همراه با عارضه باشد. اگر می‌خواهید بدانید چه کسانی مجاز به تزریق بوتاکس نیستند، این مقاله را از دست ندهید.

بوتاکس ممنوع‌ها چه کسانی هستند؟

تزریق بوتاکس باید حتما توسط متخصصان پوست یا جراحان پلاستیک صورت گیرد. اما امروزه بسیاری از افراد غیر متخصص و گاهی پزشکان عمومی این کار را انجام می‌دهند. در این صورت احتمال ایجاد عوارض بسیار بالاست. تزریق بوتاکس در خانم‌های باردار و کسانی که بدون دلیل مشخص مبتلا به بیماری فلج عضلانی هستند و همچنین افرادی که از آمینوگلیکوزیدها (آنتی‌بیوتیک‌های آمیکاسیـــن، استـرپتومایسیـــن، اسپکتینومایسیـــن، توبـرامایسین،  نئومایسین و جنتامایسین) استفاده می‌کنند یا کسانی که عفونت فعال دارند، ممنوع است. حداقل سن مجاز برای این تزریق 18 تا 20 سالگی است و بعد از آن تا هر سنی می‌توان بوتاکس را تزریق کرد.

آیا شما به بوتاکس آلرژی دارید؟

پی بردن به آلرژی نسبت به بوتاکس قبل از تزریق بسیار دشوار است بنابراین فرد باید یک بار بوتاکس را تزریق کند تا به حساسیت داشتن یا نداشتن نسبت به آن پی ببرد. معمولا خطر ایجاد آلرژی در موارد عادی با بوتاکس‌های استاندارد خیلی کم است اما خطر حساسیت در بوتاکس‌های غیر استاندارد و چینی بسیار بالاست. این آلرژی می‌تواند باعث سفت، قرمز و ملتهب شدن ناحیه تزریق شود یا ممکن است باعث واکنش‌های کلی تر به صورت ضعف عضلات کلی بدن، تنگی نفس و .. شود. البته این موارد بسیار نادر است.

اگر از داروهای ضد انعقادی استفاده می‌کنید...

در مورد مبتلایان به بیماری‌های اتوایمیون به طور قطعی نمی‌توان تزریق بوتاکس را منع کرد اما بهتر است این افراد تزریق نکنند. همچنین افرادی که از داروهای ضد انعقاد خون مثل وارفارین استفاده می‌کنند بهتر است از یک هفته قبل از تزریق داروهای‌شان را قطع کنند. اصولا قطع داروهای ضدانعقادی بیشتر قبل از انجام جراحی‌هایی توصیه می‌شود که همراه با خونریزی هستند. با این حال بهتر است قبل از تزریق بوتاکس نیز مصرف آن را قطع کرد.

با دوز استاندارد در تزریق آشنا شوید

تزریق بوتاکس باید هر 4 تا 6 ماه تمدید شود و نیازی به استراحت دادن پوست نیست زیرا اگر انقباض عضله بازگردد ممکن است اثر بوتاکس کم شود پس بهتر است قبل از اینکه حرکات عضله کاملا بازگردد تزریق تکرار شود تا عضله به این حالت عادت کند. همچنین این تفکر که بعد از 4یا 5 بار تزریق، عضله برای همیشه فلج می‌ماند اشتباه است بلکه آن عادت عضله از بین می‌رود و ایجاد چین‌ها به عقب می‌افتد وگرنه اگر شما 10 بار هم بوتاکس تزریق کنید باعث فلج دائمی عضله نمی‌شود. علاوه بر این دوزهای بوتاکس که در پوست تزریق می‌شود معمولا باعث ساخت آنتی‌بادی علیه بدن نمی‌شود و احتمال عدم جواب با تزریق دوز‌های استاندارد خیلی کم است.

معمای بوتاکس و بارداری

بوتاکس در 2 زمینه زیبایی و درمانی کاربرد دارد. مصرف زیبایی آن معمولا برای افراد زیر 21 سال توصیه نمی‌شود. از طرف دیگر کسانی که بیماری‌های خاص مانند میاستنی گراویس دارند و دچار ضعف عضلانی هستند نباید بوتاکس تزریق کنند زیرا وضعیت‌شان بدتر می‌شود. در زمان بارداری و شیردهی نیز بهتر است بوتاکس استفاده نشود حتی توصیه می‌شود از 3 ماه قبل از بارداری مصرف بوتاکس قطع شود اما اگر خانمی بوتاکس تزریق کرد و بعد بدون برنامه‌ریزی باردار شد، مشکل خاصی برایش پیش نمی‌آید و نیازی به سقط جنین وجود نخواهد داشت. این موضوع درحد یک توصیه است یعنی تا جای ممکن بهتر است در این زمان بوتاکس تزریق نشود.

خطرات اشتباه در تزریق

عارضه پس از تزریق بوتاکس معمولا به دلیل اشتباهات در تزریق کردن ایجاد می‌شود. برای مثال اگر بوتاکس در نقاط صحیح تزریق نشود، دوز دارو مناسب نباشد و بیش از حد تزریق شود، دارو زیادی رقیق شده باشد و پخش شود، نقاطی که تزریق می‌شود فشار و ماساژ داده شود یا اگر از داروهای تقلبی و غیر استاندارد استفاده شود و تزریق به‌وسیله افراد غیر متخصص و در مکان‌های نامناسب مثل آرایشگاه‌ها صورت گیرد، احتمال ایجاد عارضه افزایش پیدا می‌کند وگرنه بوتاکس به خودی خود کارایی بسیار خوبی دارد و عارضه چندانی ندارد. اگر هم عارضه‌ای داشته باشد برای مثال باعث سردرد گذرا و علائمی شبیه سرماخوردگی بعد از تزریق می‌شود یا یک مقدار افتادگی پلک می‌دهد که این عوارض گذراست و خطرناک نیست.

بوتاکس مناسب چه کسانی است؟

برخی افراد عادت دارند هنگام صحبت کردن، حرکت کردن، مطالعه یا قرار گرفتن زیر نور آفتاب به طور ناخودآگاه با عضلات صورت‌شان بازی کرده و اخم کنند. این افراد خیلی زود دچار چین و چروک می‌شوند و بهتر است بوتاکس تزریق کنند. همچنین کسانی که دچار چروک‌های ظریف شده‌اند می‌توانند برای جلوگیری از پیشرفت آنها بوتاکس تزریق کنند. اما کسانی که عادت به بازی با عضلات صورت‌شان ندارند لزومی برای انجام این تزریق نیز نخواهند داشت.

منبع:برترینها