درد کمر، از جمله دردهای شایع در میان ۸۰ درصد افراد است. همانطور که احتمالاً در بخش اول این مقاله مطالعه کردید، روش هایی برای پیشگیری از بروز درد کمر وجود دارد که با برخی از آنها آشنا شدید. در ادامه این مقاله می توانید با سایر این راه ها آشنا شوید.
۶- به هنگام بلند کردن اجسام سنگین مراقب باشید. برای بلند کردن اجسام خم نشوید. بهتر است به جای خم شدن، به روی زانو های خود نیم خیز شوید و در حالیکه از عضلات شکم خود کمک می گیرید، نسبت به بلند کردن جسم مربوطه اقدام کنید. همچنین به هنگام بلند کردن وسایل مختلف، مراقب باشید که پیج و تاب احتمالی در بدن خود ندهید چرا که ممکن است به ستون فقرات آسیب بزنید.
۷- از کفش های پاشنه دار بر حذر باشید.
این کفش ها فشار جاذبه را به بخش میانی بدن منتقل می کنند. اگر ارتفاع
پاشنه از یک اینچ (۲٫۵ سانتیمتر) بیشتر شود باید منتظر دردهای وحشتناک کمر
هم باشید. به همین دلیل حتی اگر مجبور به استفاده از این کفش ها هستید، مدت
زمان استفاده از آنها از چند ساعت تجاوز نکند.
در صورتی که دچار کمردرد می شوید، توصیه می شود از کفش هایی با ارتفاع پاشنه استاندارد استفاده کنید.
۸- شلوارهای بسیار تنگ را فراموش کنید. شلوار و البسه تنگ می تواند به هنگام نشستن، راه رفتن و یا حتی ایستادن منجر به تشدید درد کمر شوند.
۹- بر روی کیف پول خود ننشینید. چنانچه عادت دارید کیف پول خود را در جیب عقب تان قرار دهید، برای مدت زمان طولانی بر روی آن ننشینید. برای مثال به هنگام رانندگی و یا کار کردن با کامپیوتر خود، بهتر است کیف پولتان را از جیبتان در بیاورید.
۱۰- انتخاب صحیح کیف دستی و کیف کولی. کیفی را انتخاب کنید که بندهای قابل تنظیم داشته و حمل آن آسان باشد. بندهای تنظیم شدنی اجازه می دهند بتوانید وزن کیف را به طور مساوی روی شانه ها توزیع کنید. این مساله کمک می کند که حتی در صورتی که دچار کمردرد باشید، بتوانید با راحتی بیشتری کیف خود را حمل کنید.
۱۱- قوز نکنید.
کمربندهای مخصوصی وجود دارند که می توانند به عنوان مانعی کاربردی از قوز
کردن جلوگیری کنند. استفاده از آنها پس از انواع خاصی از اعمال جراحی توصیه
می شود.
هر چند که استفاده از اینگونه کمربندها تاثیر مستقیمی بر کاهش کمردرد
ندارد، اما با توجه به اینکه از قوز کردن جلوگیری می کنند می توانند بر روی
کاهش درد در ناحیه کمر موثر باشند.
آیا تا به حال دچار کمردرد شده اید؟ اگر چنین دردی را تجربه کرده اید، مطمئن باشید که تنها نیستید. به طور میانگین، چهار نفر از هر پنج نفر دچار کمردرد می شوند. همچنین، کمردرد پنجمین بیماری و یا دردی است که افراد بخاطر آن به پزشک مراجعه می کنند.
کمردرد انواع مختلفی دارد. از بروز دردهای مبهم تا احساس سوزش در کمر از جمله انواع دردهای کمر هستند. این دردها ممکن است در هر فرد دلایلی متفاوت داشته باشند. گاهی این دردها ناشی از شکستگی، پیچ خوردگی و یا تصادفات هستند. گاهی هم بیماری هایی مانند آرتروز، فیبرومیالژی و تنگی کانال نخاعی از عوامل درد هستند. بسیاری از افراد نیز بخاطر اضافه وزن و کم تحرکی، به کمردرد دچار می شوند.
دردهای کمر، معمولاً ظرف چند روز یا چند هفته التیام می یابند و درمان هایی همچون جراحی، به ندرت ضرورت پیدا می کنند. اما با رعایت استراتژی هایی که در این مطلب اشاره شده، می توانید در پیشگیری از شروع درد و جلوگیری از بازگشت آن به شکل مثبتی عمل کنید.
۱- تحرک و تمرینات بدنی خود را افزایش دهید.
اگر از درد کمر خود شکایت دارید، شاید تصور می کنید که بهتر است از فعالیت
بدنی خود بکاهید و بیشتر استراحت کنید. البته یک یا دو روز استراحت ممکن
است در کاهش درد موثر باشد؛ اما استراحت بیشتر از آن می تواند بر درد شما
بیافزاید. فعالیت فیزیکی می تواند در کنار کاهش التهاب و جلوگیری از تنش
عضلانی، خون رسانی به ماهیچه های پشت را بیشتر کند و مواد مغذی را به مناطق
آسیب دیده برساند.
سعی کنید قبل و بعد از ورزش، حتماً بدن خود را به ترتیب گرم و سرد کنید.
۲- مراقب اضافه وزن باشید. اضافه وزن، خصوصاً در ناحیه میانی بدن می تواند منجر به تغییر مرکز ثقل بدن و فشار بیشتر بر کمر شود. اگر سعی کنید وزن خود را به حالت ایده آل و البته کمتر برسانید، می توانید به کاهش درد کمر خود کمک کنید.
۳- سیگار کشیدن را متوقف کنید. از آنجا که نیکوتین موجود در سیگار منجر به کاهش سرعت جریان خون به دیسک های ستون فقرات می شود، افراد سیگاری به مراتب شکایت بیشتری از درد کمر خود دارند. اگر سیگار می کشید و می خواهید از درد کمر رهایی یابید، شاید این مطلب به شما کمک کند تا علائم بهبود درد را حس کنید.
۴- وضعیت خواب خود را تغییر دهید.
اگر شما مستعد کمردرد هستید، به هنگام مراجعه به پزشک، در مورد روش صحیح
خوابیدن سوال کنید. معمولاً خواب به بغل در حالیکه پاهایتان اندکی در حالت
خم شده قرار گرفته باشند، موقعیتی است که بیشتر توصیه می شود. اگر خواب به
پشت را ترجیح می دهید، توصیه می شود بالشی کوچک را زیر زانوها و بالشتکی را
هم زیر قوس کمر خود قرار دهید. البته یک تشک نرم و راحت نیز بسیار بر کاهش
دردهای کمر موثر است.
دقت کنید که خوابیدن به شکم فشار بسیاری به کمر می آورد و به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
۵- به نشستن و ایستادن خود توجه بیشتری داشته باشید.
اگر مجبور هستید که ساعات طولانی به صورت نشسته کار کنید، برای جلوگیری از
کمردرد از صندلی ای استفاده کنید که پشتی آن صاف و کمی از بالاتنه شما
کوتاه تر باشد. همچنین توصیه می شود موقعیت شما پس از نشستن بر صندلی طوری
باشد که زانوها کمی بالاتر از باسن قرار گیرند.
در صورتی که مجبور هستید بیشتر به صورت ایستاده کار کنید، سعی کنید کشیده و
قائم بایستید و سر خود را بالا بگیرید. همچنین در صورت امکان هر از
چندگاهی به یکی از پاهایتان استراحت دهید و هر ۱۵ ثانیه پای خود را تعویض
کنید.
اگر چه کمردرد میتواند علامتی از درد زایمان باشد ، ولی در کل در اثر تغییراتی که در بدن رخ میدهد، بوجود میآید.
عوامل موثر بر ایجاد کمردرد در دوران بارداری :
* هورمون هایی که در طی بارداری در بدن تولید میشوند، باعث عدم استحکام مفاصل میشوند، در نتیجه با رشد جنین لگن خاصره هم بزرگتر میشود.
* افزایش وزن در حدود 11 تا 16 کیلوگرم در طی بارداری باعث وارد آمدن وزن زیادی دراطراف کمر و شکم میشود.
* افزایش کشش وضعی بدن برای جبران تغییراتی که در مرکز ثقل بدن زن باردار رخ میدهد.
خانم باردار با احساس کمردرد تصور میکند فقط باید استراحت کند و هیچگونه حرکت ورزشی را انجام ندهد، در حالیکه حرکات ورزشی آرام و تحرک باعث کاهش اسپاسم عضلات، بهبود عمل ستون فقرات و کاهش درد میشود. همچنین مقدار انرژی بدن را افزایش میدهد و باعث درد کمتر، زایمان بهتر و بهبود سریع تر بعد از زایمان میشود.
اجزاء تشکیل دهنده یک برنامه ورزشی منظم برای بهبود کمردرد در طی بارداری شامل تمرینات قلبی- عروقی ، تمرینات استحکام دهنده و تمرینات کششی است. |
تمرینات قلبی- عروقی :
ورزشی که در مدت زمان مشخص باعث افزایش ضربان قلب شود ، بعنوان تمرین قلبی- عروقی محسوب میشود. پیاده روی ، دوچرخه سواری و شنا برای بیشتر خانم های باردار مناسب هستند و باید 3 تا 5 روز در هفته و هر بار به مدت 20 تا 45 دقیقه انجام شوند.
خانم های باردار باید توجه داشته باشند که حتماً با شدت ملایم تا متوسط ورزش کنند و هرگز با ورزش شدید خود را خسته نکنند.
به خاطر داشته باشید که هر نوع ورزشی بهتر از ورزش نکردن است. حتی 10 دقیقه پیاده روی قبل از ناهار مفید است.
تمرینات استحکام دهنده :
تقویت عضلات شکم ، کمر، لگن، باسن و ران باعث پیشگیری و کاهش درد در ناحیه کمر میشود. این حرکات بایستی به آرامیو به طور کنترل شده اجرا شوند. 3 تا 10 دقیقه این حرکت را نگه دارید ( روی این حرکت مکث کنید ) و بعد استراحت کنید و مجدداً آن را تکرار کنید . باید 10 تا 30 بار این حرکت تکرار شود.
در مرحله ای که به عضلات خود فشار میآورد( در زمان 10-3 دقیقه ) نفس خود را بیرون بدهید و در مرحله استراحت ، هوا را به داخل ریه هایتان بکشید ( نفس خود را داخل بکشید) .
برای عضلات شکمی: به پشت دراز بکشید و زانوها را خم کنید و کف پاها را روی زمین بگذارید. دست هایتان را زیرپشتتان قرار دهید به طوریکه بین زمین و پشت شما فاصله باشد. سپس کمر خود را به زمین بچسبانید و مجدداً آن را بلند کنید. باسن شما باید در حالت RELAX باشد. این حرکت ورزشی را هنگام دراز کشیدن، ایستادن یا نشستن میتوانید انجام دهید.
برای عضلات پشت و باسن : کف دست ها و زانوهای خود را روی زمین بگذارید، در حالیکه ستون فقرات شما کاملاً راست باشد. حرکت قبلی ( برای عضلات شکمی) را انجام دهید ، یعنی کمر خود را به آرامیخم و راست کنید . سپس دست راست و پای چپ خود را بلند کنید ، طوریکه در راستای ستون فقرات شما باشند. مدتی در این حالت بمانید. سپس به آرامیدست و پای خود را پائین بیاورید. این بار دست چپ و پای راست خود را بلند کنید و به آرامیپایین بیاورید و به همین ترتیب ادامه دهید. اگر انجام این حرکت برای شما سخت است، میتوانید دست و پای خود را بطور جداگانه بالا ببرید ، یعنی فقط دست یا پای خود را بلند کنید ، نه هر دو را با هم.
برای عضلات شکم ، باسن و ران : پشت به دیوار بایستید . سپس سر، شانه و کمر خود را به دیوار بچسبانید، در حالیکه پاهای شما 30 تا 60 سانتیمتر با دیوار فاصله داشته باشند.
کمر خود را به سمت دیوار فشار دهید و به حالتی که میخواهید بنشینید، به سمت پایین بیایید، طوریکه زانوهای شما زاویه 90 درجه را تشکیل دهند( یعنی کاملاً ننشینید). سپس به آرامیبه حالت اول خود برگردید، در حالیکه پشت و باسن شما به دیوار چسبیده باشد.
تمرینات کششی :
این گروه از حرکات ورزشی نیز مانند حرکات قبلی در درمان و پیشگیری از کمردرد دوران بارداری مهم هستند. پس هیچ وقت آنها را فراموش نکنید. برای افزایش انعطاف پذیری کمر، این دسته از حرکات را هر روز بعد از انجام یک سری حرکات ورزشی و در مرحله گرم شدن بدن باید انجام دهید. باید20 تا 30 ثانیه این حرکت را نگه دارید( نه بیشتر) ، سپس استراحت کنید و مجدداً به همین ترتیب سه بار آن را تکرار کنید.
بیشترین عضلاتی که در ایجاد کمردرد مؤثر هستند، عضلات پشت بدن، سینه ها، پشت ران و گردن است. به همین دلیل ما هم فقط حرکات کششی مخصوص این عضلات را برای شما بیان میکنیم:
کشش پشت بدن : روی دست ها و زانوهای خود بنشینید. دست هایتان را به سمت جلو بکشید. در صورت لزوم بالش کوچکی زیر شکمتان بگذارید تا از آسیب احتمالی محفوظ باشید. سپس روی زانوهایتان بنشینید و دست ها را بلند کرده و به جلو بکشید تا در ستون فقرات خود احساس کشش کنید.
کشش عضلات پشت ران : یک صندلی مقابل خود بگذارید و یکی از پاهایتان را روی آن قرار دهید. در حالیکه پشتتان را صاف نگه داشته اید، به جلو خم شوید تا کشیدگی را در عضلات پشت ران احساس کنید. اگر نمیتوانید راحت بایستید یا زانوهایتان خم میشود، به جای صندلی از یک وسیله کوتاه تر استفاده کنید.
کشش عضلات سینه : کاملاً صاف بایستید، طوریکه سر رو به بالا و کمر صاف باشد. دست هایتان را از پشت به هم قفل کنید و بدون اینکه شانه هایتان به سمت جلو خم شوند، بازوهایتان را به سمت عقب بکشید تا کشیدگی را در قسمت جلوی شانه ها و بازوها احساس کنید.
کشش عضلات گردن : در حالت نشسته یا ایستاده سر را به سمت جلو بیاورید و سپس به یک طرف ( چپ یا راست ) خم کنید. سپس دستی را که سر به آن سمت خم شده است، پشت سرتان ببرید و سرتان را کمیبه سمت عقب فشار دهید. سپس به آرامیسرتان را به سمت دیگر برگردانید. این حرکت کمک میکند تا کشش لازم به عضلات گردن وارد شود.
سخن پایانی
با توجه به تغییرات بسیاری که در دوران بارداری در بدن رخ میدهد، کمردرد از مشکلات رایج این دوران است و نرمش بدنی روشی ساده برای بهبود کمردرد است.
به خاطر داشته باشید که همیشه علائم کمردرد خود در دوران بارداری را با پزشک در میان بگذارید تا از بی خطر بودن این حرکات ورزشی اطمینان حاصل کنید و از راهنمایی ها و ممنوعیت های موجود مطلع شوید. |
البته بعضی از خانم های باردار ممکن است نیاز به درمان ویژه و جدی تری برای بهبود کمردرد داشته باشند.