ورزش و تماس با نور خورشید کلید مقابله با پوکی استخوان است

ورزش و تماس با نور خورشید کلید مقابله با پوکی استخوان است متخصصان علوم پزشکی هند در یک مطالعه جدید هشدار دادند که شب کاری های طولانی مدت به دلیل محرومیت از نور کافی خورشید و همچنین یک رژیم غذایی ناسالم به همراه بی تحرکی از مهم ترین عواملی هستند که خطر ابتلا به پوکی استخوان را حتی در سنین پایین و دوران جوانی افزایش می دهند.

به گزارش سرویس سلامت ایسنا، این متخصصان می گویند در هند از هر سه زن بالای ۵۰ سال یک نفر دچار شکستگی های ناشی از پوکی استخوان می شود.

به گزارش تایمز آو ایندیا، مصرف کم شیر، دوری از نور آفتاب، رژیم غذایی نامناسب و همچنین حذف کردن ورزش از برنامه زندگی دست به دست هم می دهند و به ضعف و تحلیل رفتن بافت های استخوانی دامن می زنند.

به گفته متخصصان ارتوپد هند، حدود ۲۶ میلیون نفر در این کشور به پوکی استخوان مبتلا هستند که ۷۰ درصد از آنها را زنان تشکیل می دهند به علاوه پیش بینی می شود که این رقم تا سال ۲۰۱۳ میلادی به ۳۶ میلیون نفر برسد.

این متخصصان تاکید دارند که تماس کافی با نور خورشید و ورزش کردن دو فاکتور مهم و موثر برای پیشگیری از پوکی استخوان است.

آمارها همچنین نشان می دهد ۴۰ درصد از مردانی که مداوم سیگار می کشند و الکل و مقادیر زیادی کافئین مصرف می کنند نیز در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند.

isna

پوکی استخوان در کسانی که چربی بیشتری در اعضای بدن دارند بیشتر است

مشخص شده است که پوکی استخوان در کسانی که چربی بیشتری در اطراف شکم خود دارند بیشتر است ولی یک مطالعه نشان داده است که در کسانی که در کبد و عضلاتشان چربی بیشتری دارند هم این احتمال افزایش پیدا میکند.

این مطالعه که در مجله رادیولوژی Radiology به چاپ رسیده است نشان داده است که در افرادی که جربی بیشتری در کبد و عضلات خود دارند و سطح چربی در خون آنها بالاتر از طبیعی است چربی بیشتری هم در مغز استخوان دارند و این موضوع آنها را در معرض خطر پوکی استخوان قرار میدهد.

در این مطالعه که در بیمارستان عمومی ماساچوست انجام شده است با استفاده از روش اسپکتروسکوپی ام آر آی proton magnetic resonance spectroscopy (MRS) میزان چربی مغز استخوان در 106 مرد و زن چاق با سن بین 45-19 سال اندازه گیری شد. در این اندازه گیری مشخص شد که کسانی که چربی بیشتری در کبد و عضلات دارند در مغز استخوان خود نیز چربی بیشتری دارند و کسانی که کلسترول خوب بالاتری در خون دارند، مغز استخوان آنها حاوی چربی کمتری است.

این محققین میگویند بالا بودن میزان چربی در مغز استخوان میتواند فرد را در معرض پوکی استخوان قرار دهد. مغز استخوان محل ساخته شدن سلول های بنیادی است و این سلول ها باید بعدا به استئوبلاست تبدیل شوند. استئوبلاست ها سلول هایی هستند که استخوان میسازند.

از طرف دیگر نشان داده شده است که میزان تری گلیسرید خون ( نوع دیگری از چربی ) ارتباط مستقیمی با اندازه چربی مغز استخوان دارد. بالا بودن تری گلیسرید خون میتواند فعالیت سلول های استئوکلاست را تحریک کند. استئوکلاست ها سلولهایی هستند که بافت استخوانی را جذب میکنند.

قبلا فکر میشد که چاقی یک عامل محافظت کنند افراد در مقابل پوکی استخوان است ولی نشان داده شده است که این امر صحت نداشته و برعکس، چاقی میتواند فرد را مستعد به استئوپروز یا پوکی استخوان کند. چاقی میتواند مسیر تبدیل سلول های مغز استخوان به سلول های سازنده استخوان (استئوبلاست) را تغییر داده و موجب شود تا آنها به سلول های چربی تبدیل شوند.

منبع : ایران ارتوپدی

آیا کنترل درمان پوکی استخوان یا استئوپوروز لازم است

بسیاری از کسانی که تحت درمان پوکی استخوان قرار میگیرند مرتبا به مراکز رادیوگرافی فرستاده میشوند تا پیشرفت بیماری و یا نتیجه درمان بررسی شود ولی باید دانست که درمان پوکی استخوان نیازی به کنترل نتیجه آن با انجام مکرر تست سنجش تراکم استخوان DXA ندارد چون

• سنجش مکرر تراکم استخوان بعد از شروع درمان ممکن است اعداد متفاوتی را نشان دهد که بیشتر از اینکه نشانه تاثیر یا عدم تاثیر دارو باشد نشانه خطاهای اندازه گیری دستگاه است

• هدف از درمان دارویی پوکی استخوان کم کردن احتمال شکستگی در آینده بیمار است. ممکن است با مصرف این داروها تراکم استخوان تغییر زیادی نکند ولی احتمال شکسته شدن استخوان کاهش یابد. پس حتی اگر تست DXA افزایش تراکم استخوان را نشان ندهد دلیلی برای قطع دارو نیست

• حتی اگر یک سنجش تراکم استخوان نشان دهد که بعد از شروع دارو تراکم استخوان بهتر نشده است معلوم نیست تغییر دارو یا افزایش دوز آن تغییری در تراکم استخوان ایجاد کند

تصویر بالا سمت چپ در مقایسه با تصویر پایین                    نشان میدهد که چگونه در پوکی استخوان                              تراکم استخوان کاهش میابد

• حتی اگر بعد از مصرف دارو، تست سنجش تراکم نشان دهد که تراکم استخوان کم شده ممکن است اگر بیمار دارو را مصرف نمیکرد این تراکم بسیار بیشتر کم میشد

• زنانی که در آنها تراکم استخوان در یکسال اول مصرف دارو زیاد میشود معمولا در دوسال بعد از آن دچار یک کاهش در تراکم میشوند و زنانی که در یکسال اول بعد از شروع دارو دچار افت تراکم میشوند معمولا در دو سال بعد از آن افزایش تراکم پیدا میکنند. پس تراکم استخوان در دوره مصرف دارو کم و زیاد میشود و این تغییرات متناسب با منفعتی که بیمار از دارو میبرد( منظور کاهش احتمال شکستگی است) نیست.

بنا به دلایل بالا گرچه ممکن است برای بیماران و حتی پزشکان قدری عجیب باشد ولی تکرار تست سنجش تراکم استخوان بعد از شروع درمان تاثیری در تصمیم گیری برای تغییر درمان نداشته پس نیازی به آن نیست.

منبع : ایران ارتوپدی

درمان دارویی پوکی استخوان یا استئوپوروز 3

داروهای دیگری که در کنترل پوکی استخوان بکار برده میشوند عبارتند از

کلسیتونین

کلسیتونین Calcitonin با نام تجاری میاکلسیک Miacalcic نوعی داروی ضد پوکی استخوان است که فقط در زنانی که حداقل 5 سال از شوع یائسگی آنها گذشته است مصرف میشود. این دارو بیشتر در کاهش احتمال شکستگی های ستون مهره موثر است تا شکستگی های لگن.

کلسیتونین بصورت اسپری بینی مصرف میشود و عوارض احتمالی آن افزایش آبریزش بینی، سردرد، کمردرد و خون دماغ است.

در تصویر بالا تراکم استخوان از مهره بالا به سمت                 مهره پایین بتدریج کمتر شده است

رالوکسیفن

رالوکسیفن Raloxifene که با نام های تجاری رالوفن یا اویستا Evista عرضه میشود از دسته داروهای ضد پوکی استخوان است. این دارو فقط در زنان یائسه بکار برده میشود. این دارو بصورت قرص های 60 میلیگرمی با یا بدون غذا مصرف میگردد. رالوکسیفن تراکم استخوان را در ستون مهره افزایش داده و احتمال شکستگی در آن را کاهش میدهد ولی در مورد تاثیر آن در لگن مدارک محکمی در دست نیست. این دارو احتمال بروز سرطان سینه در زنانی که احتمال بروز این سرطان در آنها زیاد است را کم میکند.

عوارض احتمالی رالوکسیفن بصورت گرگرفتگی، درد ساق، لخته شدن خون در ورزیدهای ساق، علائم شبیه آنفلوانزا است. این دارو را نباید در کسانی که در خطر سکته مغزی هستند و یا ریتم نامنظم قلبی یا فشارخون بالا دارند مصرف کرد.

تری پاراتید

تری پاراتید Teriparatide نوعی هورمون پاراتیروئید است که در درمان پوکی استخوان زنان و مردان بکار برده میشود. این دارو بیشتر در کاهش احتمال شکستگی های ستون مهره موثر است. استفاده از تری پاراتید از طریق یک آمپول به شکل یک قلم است که برای یک ماه دارو دارد و بیمار خودش هر روز مقداری از آن را تزریق میکند. حداکثر مدت استفاده از این دارو دو سال است.

عوارض احتمالی مصرف تری پاراتید بصورت احساس سرگیجه و درد ساق است.

منبع : ایران ارتوپدی

درمان پوکی استخوان (2)

چه بیمارانی علی رغم اینکه پوکی استخوان قابل توجه در تست دانسیتومتری ندارند باید درمان شوند؟

سن بالا

سابقه شکستگی

سابقه فامیلی شکستگی لگن

وزن پایین

کشیدن سیگار

مصرف بالای الکل

مصرف کورتون

روماتیسم مفصلی

در صورت مصرف کلسیم، در هر وعده مقدار آن باید کمتر از 600 میلی گرم باشد زیرا مقادیر بیشتر در هر وعده جذب نمی شود.

مقدار کلسیم در هر قرص بر اساس مقدار عنصر کلسیم باید تعیین شود. قرص کلسیم کربنات  500 میلی گرمی حدود 500 میلی گرم کلسیم دارد اما کلسیم سیترات در هر 900 میلی گرم حدود 180 میلیگرم کلسیم دارد.

اگر کلسیم کربنات مصرف می شود بهتر است قرص کلسیم کربنات با غذا خورده شود زبرا جذب آن نیازمند وجود اسید است. کلسیم سیترات را می توان هر موقع خورد. برای ارزیابی کیفیت قرص اگر قرص را داخل سرکه خالص قرار دهیم باید در عرض 30 دقیقه حل شود.

عوارض کلسیم کم بوده وشامل  یبوست بخصوص با فرم کلسیم کربنات است. در افرادی که سابقه سنگ ادراری دارند اندازه گیری کلسیم ادرار 24 ساعته قبل از شروع درمان انجام می شود.

ویتامین د

در حال حاضر برای افراد بالغ زیر 50 سال 200 میلی گرم ویتامین د روزانه و برای افراد50-70 سال 400 میلی گرم و برای افراد بیش از 70 سال 600 میلی گرم ویتامین د توصیه می شود.

در مواردی که کمبود طولانی مدت ویتامین ک وجود دارد مثل افرادی که وارفارین مصرف می کنند کاهش تراکم استخوانی دیده می شود. مصرف نوشابه کوکا کولا همراه با کاهش تراکم استخوانی است.

آلندرونیت باعث افزایش میزان استخوان تا 8 درصد در ستون فقرات و تا 6 درصد در لگن می شود. در یک مطالعه مصرف 5 میلی گرم آلندرونیت برای 2 سال به میزان 5 میلی گرم و سپس 10 میلی گرم برای 9 ماه باعث کاهش 50 درصدی احتمال شکستگی استخوان ستون فقرات و لگن و 90 درصدی احتمال شکستگی چند نقطه شد. مصرف هفتگی قرصهای 70 میلیگرمی (فوزاماکس) همین اثر را داشته است. عوارض گوارشی در مصرف هفتگی کمتر است و برای بیمار استفاده از آن راحت تر می باشد.

دارو باید با یک لیوان پر آب قبل از صبحانه مصرف شود زیراجذب این دارو کم است. در افرادی که تنگی مری دارند یا تخلیه مری ناقص دارند مصرف این  دارو ممنوع است. بیمار تا یک ساعت پس از خوردن قرص نباید بخوابد یا دراز بکشد.

منبع : وبلاگ دکتر غلامرضا رئیسی