فیزیوتراپی یکی از شاخه های توانبخشی می باشد که شامل شاخه های زیر است :
الکتروتراپی
حرکت درمانی و مکانوتراپی
آب درمانی یا هیدروتراپی
الکتروتراپی
دستگاه های مورد استفاده در الکتروتراپی با هدف کاهش درد ، کاهش اسپاسم ، کاهش چسبندگی ، بازآموزی و تقویت عضلات بیماران به صورت زیر تقسیم بندی میشود :
1- استفاده از اشعه مادون قرمز (IR : Infer a Red)
اشعه مادون قرمز جریانی با طول موج 1000 تا 40000 آنگسترم میباشد که وقتی با بدن برخورد می کند به گرما تبدیل شده و باعث افزایش جریان خون در نقطه درمان میشود و در نتیجه باعث بهبود تغذیه و دور شدن مواد زایدی که به علت سیکل درد ایجاد شدهاند می شود.
موارد کاربرد :
1- کاهـــش درد
2- کاهش اسپـاسم
3- کاهـش سفتـی
4- افزایش دامنه حرکتی
5- صدمات و ضایعات ورزشی
6- آماده سازی بیمار برای انجام حرکات
ورزشی و تکنیکهای درمانی
2- استفاده از کیسه داغ (HP : Hot Pack)
کیسه مخصوصی است که دارای گرمای مرطوب بوده و ضمن گرم نمودن ناحیه مورد درمان با خاصیت افزایش گردش خون در ناحیه درمان کاربردهای زیر را دارد.
موارد کاربرد :
1- کاهش اسپاسـم
2- کاهــش درد
3- کاهشچسبندگی
4- کاهش سفتی بافت نرم
5- فزایش دامنه حرکتی
6- کاهش گرفتگی عضله
7- آمادهسازی بیمار برای انجام حرکات ورزشی و تکنیکهای درمانی
3- استفاده از امواج مافوق صوت (US : Ultra Sound)
اشعه مافوق صوت با فرکانس بیش از 20000 هرتز و شدت 0.5 تا 3 ولت بر سانتیمتر با عمق نفوذ حدود 5 سانتیمتر که با ایجاد گرمای عمقی در بدن باعث افزایش گردش خون و نفوذ پذیری غشاء سلولی و نیز تخلیه منطقه درمان از مواد دردزا میشود.
موارد کاربرد :
1- از بین بردن چسبندگـی
2- کاهش التهاب
3- کاهش اسپاسم عضلانی
4- کاهش درد و ...
5- آزادسازی بافت از مواد دردزا
6- افزایشدامنهحرکتی
4- استفاده از امواج دیاترمی (SWD : Short Wave Diathermy , MWD : Micro Wave Diathermy)
از انواع امواج کوتاه رادیویی است که طول موج SWD مورد استفاده در فیزیوتراپی 11متر و فرکانس آن 12.27 مگاسیکل میباشد.
طول موج MWD مورد استفاده در فیزیوتراپی 12 متر و فرکانس آن 2450 مگاسیکل می باشد که باعث ایجاد گرمای عمیقی در ناحیه درمان می شود.
موارد کاربرد :
1- کاهش اسپاسم
2- کاهش درد
3- افزایش دامنه حرکتی
5- استفاده از جریان گالوانیک (Galvanic)
در عضلاتی که به علت قطع عصب و یا ضایعه عصبی قادر به انقباض نیستند ، زمان تحریک بالایی لازم است تا جریان به همه فیبر های عضله برسد و باعث انقباض آن عضله شود و جریان گالوانیک با شدت 0.5 تا 2.5 میلی آمپر ، ولتاژ کمتر از 100 ولت ، زمان تحریک 100 و 300 و 1000 و 3000 میلی ثانیه را انتخاب کرده و باعث انقباض عضله می شوند.
موارد کاربرد :
1- ضایعات نخاعی
2- قطع عصب
3- نروپاتیهای شدید
6- استفاده از جریان فارادیک (FAR : Faradic)
جریانی با زمان تحریک کوتاه است یعنی با زمان تحریک 0.1 و 0.3 و 1 و 3 میلیثانیه و در مواردی که عصب سالم بوده ولی عضله توانایی لازم برای انقباض را ندارد به کار می رود.
موارد کاربرد :
1- سکته مغزی
2- بیماران ناتوان
3- بعد از تاندون ترانسفر
4- سالمندان ناتوان C.V.A
5- نروپاتیهای خفیف و میوپاتیها
7- استفاده از جریان های پرفرکانس (IF : Inter Frential)
در این جریان از تداخل دو جریان پرفرکانس ، یک جریان مدوله شده کم فرکانس ایجاد می شود که امواج 2000 هرتز آن جهت تقویت عضلات عمقی و امواج 4000 هرتز جهت کاهش درد و اسپاسم استفاده میشود.
موارد کاربرد :
1- کــاهــش درد
2- کاهش التهاب
3- تقویت عضلات
4- کــاهــش ادم
5- بازآموزی عضلات
6- درمان بیاختیاری ادرار
8- (TENS : Trance cutaneouse Electrical Never Stimulation)
Trance cutaneouse Electrical Never Stimulation یعنی با
استفاده از جریان الکتریکی از طریق پوست باعث تحریک عصب ناحیه درمان شویم و جریانی با فرکانس 50 تا 150 هرتز می باشد که شدت آن بین 12 الی 30 میلی آمپر می باشد که با اشکال مختلف و به صورت ضربه ای و نرمال طراحی شده است و از طریق بسته شدن دریچه درد و ترشح آندروفین باعث تشکیل درد می شود.
موارد کاربرد :
1- کاهش دردهای عصبی
2- کاهــش اسپاسم
3- کاهش دردهای متعاقب اعمال جراحی
4- کاهش دردهای متعاقب صدمات و ضایعات ورزشی
5- کاهش دردهای مزمن و مداوم مثل کمر درد ، سردرد و ...
9- (HV : High Voltage)
اشعه ای با طول موج 100 تا 400 نانومتر بوده که با بلوکه کردن سیستم سمپاتیک باعث افزایش گردش خون در ناحیه می شود.
موارد کاربرد :
1- افراد دیابتی
2- زخمهای فشاری
3- بیماران سرمازده
10- استفاده از اشعه لیزر (Light Amplification by Stimulated Emit ion of Radiation)
تقویت نور بوسیله گسیل تشعشع تحریک شده که به اختصار ، لیزر خوانده می شود. در فیزیو تراپی از لیزر کم توان جهت ترمیم و کاهش درد و ... استفاده می شود.
موارد کاربرد :
1- کاهش التهاب
2- کاهش درد
3- کاهش چسبندگی
4- تاندونیت و بورسیت
11- (UV : Ultra Violet)
اشعه با طول موج 1800 تا 3900 آنگستروم و با عمق نفوذ کمتر از 0.1 میلی متر است و با تأثیرات شیمیایی که در بافت های بدن ایجاد می کند جهت درمان برخی از اختلالات و بیماریهای پوستی و جلدی به کار می رود و بنابراین جریان خون و در نتیجه ساخت و ساز در ناحیه را افزایش داده و به ساخته شدن ویتامین D نیز کمک می شود.
موارد کاربرد :
1- ترمیم زخم بسته
2- استئو مالاسی
3- زخم عفونی
12- استفاده از ماساژور یا Vibrator
ماساژ عبارت است از یک سری حرکات منظم و ریتمیک که توسط یک فیزیوتراپیست ماهر و یا با استفاده از یک دستگاه ویبریتور انجام می شود و بر روی سیستم عصبی عضلانی و گردش خون تأثیر می گذارد.
موارد کاربرد :
1- ایجاد آرامش در بدن
2- کاهشچسبندگی
3- کمک به بازگشت خون
4- کاهش درد
5- تخلیه ترشحات ریه
6- کاهش اسپاسم
حرکت درمانی و مکانوتراپی
در ورزش درمانی با توجه به اینکه مشکل بیمار محدودیت حرکتی ، کوتاهی یا ضعف و ناتوانی عضله است تکنیکهای درمانی مانند Mobilization ، Hold Relax ، P.N.F و ورزشهای ایزومتریک و ورزشهای مقاومتی برنامه ریزی شده و با استفاده از وسایل موجود در فیزیوتراپی از قبیل فنر ، قرقره ، وزنه ، صندلی چهار سر ، پارالل ، دوچرخه ثابت ، چرخ شانه ، نردبان شانه ، کشش مکانیکی گردن و ... هدف درمانی پیگیری می شود که ورزش درمانی در دستور فیزیوتراپی تحت عنوان EXS مطرح می شود.
آب درمانی یا هیدروتراپی
استفاده از آب و خواص آن جهت اهداف درمانی را هیدروتراپی می نامند . در فیزیوتراپی از خواص درمانی آب در جهت کاهش اسپاسم و کاهش سفتی مفاصل و ... استفاده می شود.
موارد کاربرد :
1- افراد CP
2- رفع خستگی
3- کاهش استرسهای روحی و روانی
4- بیماریهای روماتیسمی مانند آرتریت روماتوئید و ...
****
منبع : http://www.isaarsci.ir
![]() |
![]() |
![]() |
- آتل گذاری (Splint)
- گچ گیری (Casting)
- کشش مداوم (Continous traction)
- فیکاسیون خارجی (External flxation)
- فیکاسیون داخلی (Internal fixation)
باند گچ گیری معمولی پارچه کرباس است که با نشاسته یا دکستروز چسبنده شده و در سولفات کلسیم آغشته می شود که با اضافه شدن آب حرارت ایجاد می کند و سفت می شود. باند گچ گیری معمولی به نام های Gypso band و Cast band و Plaster of paris (pop) و باندهای گچ گیری سنتتیک به نام های Scatch cast، Fiberglass cast و نوار پنبه ای به نام های Webril band، Well bans و Soft cotton band شناخته می شوند که با عرض های 5، 10، 15 و 20 سانتی متر در بازار موجود هستند.
پهنای 5، 5/7، 10 سانتی متر برای اندام فوقانی و 10، 15، 20، برای اندام تحتانی بر حسب ضخامت عضو مصرف می شوند. می توان به جای نوار پنبه ای از روکش کرباس همانند جوراب Stockinette برای جلوگیری از تماس و چسبیدن گچ با پوست استفاده کرد.
مراقبت و پیگیری بعد از گچ گیری
بعد از شکستگی خصوصاً در انواع ناپایدار رادیوگرافی کنترل انجام می شود.
برای مدت 24 تا 48 ساعت عضو گچ گیری شده کمی بالاتر از سطح قلب قرار گرفته و اعضاء خارج از گچ حرکت مناسب داشته باشند.
به بیمار توضیح داده می شود که در صورت بروز هر یک از علایم زیر بلافاصله مراجعه نماید.
- بروز یا تشدید درد (اولین علامت ایسکمی در بسیاری از موارد)
- تغییر رنگ دیستال عضو
- احساس کرختی یا گزگز یا احساس سردی بیش از حد عضو
بر حسب مورد، بیمار 1 تا 2 هفته بعد مجدداً ویزیت و در صورت لزوم رادیوگرافی مجدد به عمل می آید.
به طور کلی، طول مدت گچ گیری در مورد اندام فوقانی 4 تا 6 هفته و در اندام تحتانی 6 تا 8 هفته می باشد (بر حسب نوع و محل شکستگی این زمان فرق می کند).
عوارض گچ گیری Compartment syndrome
جدی ترین عارضه گچ گیری سندرم کمپارتمان است که به علت اختلاف جریان خون عضلات و اعصاب در اثر ادم یا خون ریزی داخل بافتی و در نتیجه افزایش فشار داخل کمپارتمان های ساعد یا ساق ایجاد شود. علایم و نشانه های زیر مواردی هستند که شک به سندرم کمپارتمان را در ذهن معاینه کننده ایجاد می کنند (شکل 19- 7)
1) تورم انگشتان 2) درد شدید یا پیشرونده 3) کاهش حس 4) از دست دادن قدرت اکستانسیون انگشتان یا بروز درد در اثر کشش پاسیو عضلات موجود در آن کمپارتمان (اکستانسیون انگشتان)
5) سفت شدن کمپارتمان و 6) سرد یا تیره شدن پوست.
نکته: در سندرم کمپارتمان معمولاً فشار سنجی آن قدر بالا نمی رود که موجب از بین رفتن نبض و رنگ پریدگی عضو شود (مگر در مراحل بسیار پیشرفته).
اگر فقط تورم اندام مشکل اصلی بیمار است می توان سراسر گچ (و ترجیحاً ویبریل) را از ابتدا تا انتها در یک طرف شکاف داده و دهانه آن را کمی باز کرد و اگر با این اقدام تورم برطرف نگردید و یا یافته های دیگری دال بر اختلال خون رسانی وجود داشت باند و گچ به طور کامل باز و برداشته می شود.
زخم فشاری Pressure sore
در موارد فشار موضعی بر روی گچ، نکروز پوستی ناحیه تحت فشار ایجاد می شود. پوست نواحی برجسته استخوانی و لبه های انتهایی گچ به خصوص مستعد زخم فشاری هستند. در این موارد دریچه ای در محل بروز درد باز کرده و با برگرداندن باند پنبه ای در دو انتها در موقع گچ گیری از زخم فشاری لبه های زخم پیشگیری می نماییم.
ترومبوز وریدهای عمقی DVT
در افراد مسن و در موارد پرخطر خصوصاً در گچ گیری ها اندام تحتانی همیشه باید به فکر بروز DVT و عوارض آن بود.
سفتی مفاصل Joint stiffness
عدم حرکت مفاصل برای هفته ها و گاهی ماه ها در اندام گچ گیری شده ممکن است موجب محدودیت حرکت مفاصل شود به طوری که با فیزیوتراپی نیز نتوان آن را اصلاح نمود. پس در اولین فرصت ممکن باید گچ با آتل جایگزین شود تا حرکت مفاصل آغاز گردد.
کبودی Ecchymosis
در بسیاری از موارد در اثر هموراژی زیرپوستی در محل شکستگی یا در نواحی دیستال و پروگزیمال به آن اکیموز مشاهده می شود که در ظرف چند روز برطرف خواهد شد.
خارش Itching
خارش یکی از عوارض نسبتاً شایع گچ گیری است. به بیمار یادآوری کنیم که از وارد کردن اجسام به زیر گچ برای تسکین خارش خودداری نماید.
منبع:
وبلاگ تخصصی هوشبری و اتاق عمل((هوشبری))
هنگامی که در مورد سلامتی صحبت به میان می آید بی تردید وضعیت صحیح قرارگیری بدن شما هنگام فعالیت های گوناگون در راس فهرست عوامل مهم سلامتی قرار خواهند گرفت زیرا به اندازه تغذیه مناسب، ورزش، پرهیز از مواد الکلی و مخدر و سیگار در حفظ سلامتی بدن موثر می باشد. وضعیت صحیح قرارگیری اندام ها کمک می کند تا کارهایتان را با انرژی بیشتر و استرس و خستگی کمتر به انجام برسانید. هنگامی که وضعیت بدن شما در حالت مناسب می باشد:
1- هنگام نشستن، ایستادن و خوابیدن کمترین فشار و استرس روی عضلات و رباط های بدن شما اعمال می گردد.
2- وضعیت ستون فقرات شما در حالت استراحت و خنثی می باشد.
3- اعضاء حیاتی بدن در مکان صحیح قرار دارند.
4- عملکرد طبیعی دستگاه عصبی شما بهتر صورت می پذیرد.
5- در دراز مدت بر روی دستگاه گوارش- تنفس- عضلات – رباط ها و استخوان های بدن تاثیر می گذارد.
6- استخوان ها و مفاصل در وضعیت صحیح خود قرار دارند و کارایی عضلات حداکثر می باشد.
7- تحلیل و سایش نابهنجار مفاصل کاهش یافته و از التهاب مفاصل جلوگیری به عمل می آید.
8- از ثابت قرار گرفتن ستون فقرات در وضعیت غیر طبیعی جلوگیری می کند.
9- از مشکلات کمردرد و دردهای عضلانی جلوگیری می کند.
10- از خستگی جلوگیری می کند زیرا استفاده بهینه از عضلات بدن انرژی مصرفی بدن را کاهش می دهد.
11- در بهبود ظاهر شما موثر است.
وضعیت نادرست بدن بر اثر موارد زیر ایجاد می گردند:
1- سوانح و مصدومیت ها.
2- اضافه وزن و چاقی.
3- تکیه گاه نامناسب تشک در هنگام خواب.
4- مشکلات بینایی.
5- کفش نامناسب و پاشنه بلند.
6- عادات نشستن، ایستادن و خوابیدن بی وقت.
7- اعتماد بنفس پایین.
8- عضلات ضعیف و انعطاف ناپذیر.
9- طراحی نامناسب محل کار.
مهم ترین قسمت بدن که نقش بسزایی در داشتن وضعیت صحیح بدن ایفا می کند، ستون فقرات می باشد. ستون فقرات شما دارای قوس های طبیعی است که باید آن ها را در وضعیت طبیعی خودشان همواره حفظ کرد. ستون فقرات از 32-34 مهره تشکیل یافته: 7 مهره گردنی، 12 مهره پشتی، 5 مهره خارجی و 3 الی 5 مهره دنبالچه ای. میان مهره های کمر در دیسک کمر واقع است که در واقع نقش ضربه گیر را ایفا می کند. هنگامی که شما فشار بیش از حد و نامناسب به ستون فقرات اعمال می کنید، به دیسک کمر فشار می آید و آن را از مکان خود جابجا کرده و به اعصاب اطراف خود فشار آورده و ایجاد درد می کند.
شرایط لازم برای داشتن وضعیت صحیح
1- عضلات قوی و انعطاف پذیر.
2- حرکات طبیعی مفاصل.
3- توازن قدرت عضلانی در دو سوی ستون فقرات.
4- آگاهی از وضعیت بدن در حالات مختلف.
تست وضعیت صحیح بدن
شما با این 2 تست قادر خواهید بود از وضعیت صحیح و طبیعی بدن خود آگاه گردید:
1- تست دیوار: از طرف پشت به دیوار تکیه داده در حالی که پشت سر و باسن شما با دیوار تماس داشته و پاشنه پا 15 سانتیمتر از دیوار فاصله داشته باشد. اکنون فاصله بین گودی گردن و کمر خود را اندازه بگیرید. اگر این فاصله در ناحیه گردن 5 سانتیمتر و در کمر بین 2، 5 تا 5 سانت باشد وضعیت بدن شما ایده آل است و گرنه باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
2- تست آینه: نمای روبرو: روبروی یک آینه تمام قد بایستید و موارد زیر را چک کنید:
1- شانه های شما باید هم سطح و تراز باشند.
2- سر شما باید مستقیم و صاف باشد.
3- دو سوی باسن شما هم سطح و تراز و کشکک های دو پا باید مستقیم رو به جلو باشند.
4- فاصله میان بازوها و دو طرف بدن یکسان می باشد.
5- قوزک های دو پای شما باید مستقیم و صاف باشد.
نمای پهلو: با گرفتن عکس و یا کمک از یک دوست میسر می باشد:
1- سر باید قائم و افراشته باشد و به جلو و یا عقب خمیده و افتاده نباشد.
2- چانه باید موازی با سطح کف اتاق باشد و به سمت پایین و یا بالا کج نشده باشد.
3- شکم باید هموار و مسطح باشد.
4- زانوها باید صاف و مستقیم باشند.
نحوه صحیح ایستادن، راه رفتن و نشستن
نحوه صحیح ایستادن:
1- سر را بالا نگاه دارید: قائم و راست. سر را به جلو و چانه را بداخل بدهید. چانه را به عقب و به پهلو کج نکنید. قفسه سینه را جلو نگاه داشته و استخوان کتف را عقب نگاه دارید. زانوها را صاف نگاه داشته و فرق سرتان را به سمت سقف بکشید. شکم را بداخل دهید. باسن را به عقب و یا جلو کج نکنید.
2- سعی کنید به مدت طولانی در یک وضعیت نیاستید. اما هرگاه مجبور به این کار شدید، سعی کنید یک پای خود را با قرار دادن روی یک جعبه و یا چهار پایه بالا نگاه دارید و پس از مدتی پای بالا آمده را با پای دیگر عوض کنید.
3- هنگام ایستادن وزن خود را روی هر دو پا توزیع کرده و بیشترین وزن خود را به روی زیر انگشت شست پا اعمال کنید و نه پاشنه پا. بهتر است پاها را نیز به اندازه عرض شانه از هم باز کنید.
4- کفش پاشنه کوتاه و راحت به پا کنید.
نحوه صحیح راه رفتن
1- سر را بالا نگاه داشته و با چشم هایتان مستقیم به جلو نگاه کنید.
2- شانه های خود را در یک راستا با مابقی بدن تان حفظ کنید.
3- حرکت طبیعی بازوها هنگام راه رفتن را مختل نکنید.
4- پاها را در یک راستا و موازی هم قرار داده و به اطراف منحرف نکنید.
نحوه صحیح نشستن
1- صاف و قائم بنشینید. کمر راست و شانه ها به عقب. باسن شما باید با پشت صندلی در تماس باشد. سه قوس طبیعی بدن باید حین نشستن حفظ گردند.
2- وزن بدن را به طور مساوی روی دو سوی باسن خود توزیع کنید. زانوها باید هم سطح باسن و یا بالاتر از آن قرار گیرد برای این کار می توانید از یک چهار پایه استفاده کنید. پاها نباید روی یکدیگر قرار گیرند.
3- سعی کنید در یک وضعیت بیش از 30 دقیقه ننشینید. برخیزید و پس از انجام دادن چند حرکت کششی مجددا بنشینید.
4- هنگام برخاستن از حالت نشسته بسمت جلو صندلی حرکت کرده و با صاف کردن پاها برخیزید. از خم شدن به جلو از ناحیه کمر بپرهیزید. سپس حرکت کششی انجام دهید مثلا 10 مرتبه کمر خود را خم و راست کنید.
5- از خم کردن گردن به اطراف تا حد امکان خودداری کنید و جای این کار تمام بدن خود را بسمت دلخواه بچرخانید.
هنگام نشستن پشت میز کامپیوتر به نکات زیر نیز توجه کنید:
1- مچ دست ها باید مستقیم باشد و به سمت بالا و پایین و یا طرفین خم نشده باشد.
2- ران موازی با سطح کف اتاق باشد.
3- آرنج باید اندکی از 90 درجه گشوده تر باشد.
4- زانوها 2 الی 3 سانتیمتر باید از لبه صندلی جلوتر باشد.
5- مونیتور باید 45 الی 55 سانتی متر از پیشانی فاصله داشته باشد. راس مونیتور نیز با سطح چشم ها در یک راستا باشد. صفحه کلید بهتر است 2 سانتی متر بالاتر از ساعد قرار گرفته و کمی نیز خم گردد.
نحوه صحیح خم شدن، بلند کردن و حمل اشیاء
1- همواره از ناحیه زانوها در حالی که کمر خود را صاف نگاه داشته اید خم شوید. هیچ گاه از ناحیه کمر خم نشوید.
2- اجسام سنگین تر از 10 کیلو را بلند نکنید. هیچ گاه جسم سنگینی را بالاتر از سطح کمر نیاورید.
3- پاها را اندکی از یکدیگر فاصله داده تا روبروی جسم قرار گیرید. عضلات شکم را سفت و منقبض کنید و با استفاده از عضلات پا جسم را از زمین بلند کنید. سپس زانو ها را به آرامی صاف کنید.
4- هنگام حمل بسته آن را تا حد ممکن نزدیک بدن نگاه داشته و بازوها را خم نگاه دارید. عضلات شکم را سفت و به آهستگی گام بردارید.
5- هنگام روی زمین قرار دادن اجسام نیز همان مراحل بلند کردن را به طور معکوس انجام دهید.
6- هنگام حمل کیف و چمدان آن ها را بطور متناوب با دست دیگر حمل کنید تا توازن بین دو سمت بدن تان حفظ گردد.
7- همیشه بین هل دادن اجسام سنگین و یا کشیدن آن ها، گزینه هل دادن را انتخاب کنید.
نحوه صحیح خوابیدن
1- سعی کنید در وضعیتی بخوابید که قوس های طبیعی ستون فقرات تان حفظ گردند.
2- از تشک سفت استفاده کنید. تشکی که فرو رفتگی داشته و به اصطلاح شکم داده استفاده نکنید. اگر لازم بود زیر تشک یک تخته قرار دهید.
3- بالش همان طور که تکیه گاهی برای سر شما می باشد برای گردن نیز باید تکیه گاه فراهم آورد.
4- هنگام خوابیدن به پشت، یک بالش زیر زانوها قرار دهید و در صورتی که به پهلو می خوابید، اندکی زانوهای تان را خم کنید و یک بالش بین زانوهای تان قرار دهید. هنگام خواب به پهلو هیچ گاه زانوهای تان را تا قفسه سینه جمع نکنید. هیچ گاه به روی شکم نخوابید چون به کمر و گردن تان فشار وارد می آید. هر گاه خواستید این کار را بکنید حتما یک بالش زیر ناحیه میان تنه خود قرار دهید.
5- هنگام برخاستن از روی رختخواب با کمک دست ها بلند شده و ناگهان از ناحیه کمر خم نشوید.
منبع: سایت مردمان
مرحله پیش از بلوغ و دوران بلوغ، یکی از بحرانیترین دورههای رشد انسان محسوب می شود. برای دست یابی به حداکثر راندمان رشد و نمو، انجام فعالیتهای ورزشی توأم با رعایت یک برنامه غذایی متعادل و مناسب به طور قوی توصیه و تاکید می شود.
علاوه بر تکامل جسمی و روانی و شکلگیری شخصیت، بالفعل شدن استعدادها مانند بروز مهارتهای تخصصی ورزشی نیز از ویژگیهای دوران بلوغ محسوب می شود. در دوران کودکی و پیش از بلوغ، ظرفیت انجام فعالیتهای ورزشی در دختران و پسران به طور کامل با یکدیگر قابل مقایسه است، اما با پیشرفت مراحل بلوغ، تغییرات و واگرایی چشمگیری میان دو جنس آشکار می شود.
چه در دختران و چه در پسران، فعالیتهای منظم ورزشی سبب دستیابی به حداکثر رشد ماهیچه ناشی از فرآیند بلوغ، افزایش توان هوازی و بیهوازی، افزایش توان کلی بدن، افزایش قدرت عضلانی و استقامت شده که همه این موارد معیارهای مهمی برای افزایش راندمان فعالیتهای فیزیکی محسوب می شود.
گسترش تواناییها در پسران چشمگیرتر است، چون تجمع چربی بیشتر در بدن دختران طی بلوغ تا حدی سبب کاهش برخی تواناییهای ورزشی می شود. فعالیتهای ورزشی شدید طی بلوغ و فقدان وزنگیری کافی، می تواند با ایجاد اختلالات اندوکرین و نوراندوکرین، مهار غدد جنسی و اختلال در تخریب و بازسازی طبیعی استخوانها، سبب ایجاد پیامدهایی مانند توقف رشد قدی، تاخیر یا مهار بلوغ جنسی و نبود کفایت توده استخوانی شود که به طور مسلم، سلامت آتی فرد را به مخاطره می اندازد. شواهد متقاعد کنندهای وجود دارد که اختلالات اندوکرین و نبود تعادل در متابولیسم استخوانها در کودکان ورزشکار، به طور قابل توجهی با کمبودهای اساسی تغذیهای ناشی از نیاز افزوده شده بر اثر فعالیتهای ورزشی در ارتباط است و با نوع فعالیت ورزشی ارتباطی ندارد.
از علایم کمبودهای تغذیهای در کودکان ورزشکار می توان به موارد زیر اشاره کرد: خستگی، بی حالی، خوابآلودگی، تحریک پذیری، بی اشتهایی و اختلالات بالینی مانند عفونتهای مکرر، دهیدراتاسیون و صدمه به بافتهای نرم.
گسترش و توسعه مهارتهای ورزشی به موازات رشد و بلوغ
در ارزیابی نیازهای تغذیهای کودکان ورزشکار، در نظر گرفتن فاکتورهای تأثیرگذار مانند میزان سلامت، جثه بدنی، پیش از بلوغ و مرحله بلوغ، میزان فعالیت بدنی روزمره، طول مدت و نوع ورزش روزانه یا هفتگی افراد ضرورت دارد.
افزایش سایز بدن و آغاز روند بلوغ، سبب افزایش قدرت عضلانی و توان هوازی و مقاومت بدن در برابر فعالیتهای سنگینتر می شود. در کودکان کمتر از هشت سال رفتارهای پر تحرک و بازیهای کودکانه مانند دویدن، پریدن و انجام حرکات آکروباتیک، به طور طبیعی می تواند به بهبود هماهنگی و قدرت عضلات و مهارتهای جنبشی و افزایش توان هوازی کمک کند.
پیش از شروع فرآیند بلوغ حتی با تأمین تغذیه کافی (به طور مثال، افزایش انرژی و پروتئین دریافتی)، ماهیچههای اسکلتی ظرفیت لازم برای افزایش حجم (هیپرتروفی) را ندارند، اما با آغاز بلوغ، افزایش سطح هورمونهای جنسی و هورمون رشددر گردش، سبب افزایش حجم عضلات و گسترش توان و قدرت آنها می شود. افزایش ترشح آندروژنها به خصوص تستوسترون در پسران نوجوان، به تحریک رشد در تمامی نواحی و افزایش توده عضلانی بدن منجر می شود. افزایش ترشح استروژن در دختران نوجوان نیز با افزایش انباشت چربی و تغییر نسبت چربی به پروتئین همراه است.
نقش غذا و عوامل تأثیرگذار بر نیازهای اساسی تغذیهای کودکان و بزرگسالان
غذا تأمین کننده انرژی مورد نیاز برای حفظ هموستاز و متابولیسم بدن است. رعایت تعادل میان انرژی دریافتی و انرژی مصرفی برای حفظ سلامت و فعالیت متعادل بدن ضرورت دارد.
در کودکان علاوه بر نیاز به انرژی طی متابولیسم پایه، اثر گرمازایی غذا، تنظیم دمای بدن و انجام فعالیتهای روزمره یا حرکات ورزشی، مقادیر انرژی اضافهتری برای تأمین نیازهای رشد و بلوغ نیز باید مورد توجه قرا گرفته و به طور کامل تأمین شود. رژیم غذایی توصیه شده برای کودکان ورزشکار باید مبتنی بر تأمین انرژی کافی توأم با حفظ تعادل مثبت نیتروژن تنظیم شود. پروتئین موجود در رژیم غذایی، هم دارای نقش تأمین انرژی و هم حفظ تعادل مثبت نیتروژن است. فقدان کفایت انرژی دریافتی از سایر منابع غیر پروتئینی، به تجزیه و شکستن پروتئین به اسیدهای آمینه جهت تأمین کمبود انرژی منجر شده و تعادل منفی ازت را نیز به دنبال خواهد داشت که می تواند، سبب کاهش وزن و تحلیل بافت عضلانی شود.
اختلالات غذا خوردن در کودکان ورزشکار
در اغلب موارد، علت اولیه کمبودهای تغذیهای در کودکان ورزشکار اختلالات تغذیهای و محدودیتهای عمدی و آگاهانه در برنامه غذایی است، نه دسترسی نداشتن به غذای کافی. اختلالات غذا خوردن که به طور عمده ریشه روانی دارد، در دختران بیشتر از پسران است و اغلب پس از آغاز بلوغ و به دنبال افزایش ناگهانی هورمونهای جنسی که موجب ایجاد تغییرات سریع در شکل بدن و افزایش نسبت بافت چربی به ماهیچه و تغییرات روانی می شود، رخ می دهد و علت آن می تواند نارضایتی نوجوان از تصویر ذهنی فرم بدن خود باشد. این اختلالات غذا خوردن که بیشتر به صورت بی اشتهایی بروز می کند، می تواند به وسیله رفتارهایی مانند اصرار به انجام ورزشهای شدید با کاهش عمدی غذای روزانه و حتی استفاده از ملینها توأم شود که متأسفانه خطر ابتلا به این اختلال هر روز بیشتر از روز پیش سلامت نوجوانان را تهدید می کند.
محدودیت غذایی درکنار فعالیتهای ورزشی طاقت فرسا طی بلوغ، می تواند سلامت آتی فرد را به مخاطره اندازد.
این محدودیتها به طور معمول در نوجوانانی که ورزشهایی مانند دو سرعت، ژیمناستیک، باله و کشتی را انجام می دهند شدیدتر است، چون این افراد برای حفظ کارایی بدن به یک فیزیک بدنی خاص نیاز داشته و برای دسترسی به اندام خیالی و حفظ زیبایی آن، خود را تحت فشار روحی و عصبی زیادی قرار می دهند.
از جمله علل ایجاد چنین رخدادهایی می توان به اطلاع نداشتن والدین یا مربیان کودکان و نوجوانان ورزشکار از ضرورت تغذیه مناسب، متعادل و متنوع برای حفظ تداوم رشد، توأم با سلامت و کارایی بدن اشاره کرد.
توصیه می شود، کودکان ورزشکار و والدین آنها به طور مرتب تحت مشاوره متخصصان تغذیه قرار گیرند. چون اغلب موارد در نوجوانان و جوانان این توهم واهی وجود دارد که مصرف کافی مواد غذایی، آنها را از داشتن اندامی موزون محروم می کند.
تفاوت نیازهای تغذیهای کودکان و بزرگسالان
اگرچه اطلاعات در این زمینه هنوز محدود است، اما به روشنی می دانیم که ویژگیهای فیزیولوژیک و متابولیک بدن کودکان در مواجهه با فعالیتهای ورزشی، نیازهای تغذیهای آنها را از بزرگسالان متمایز می کند که در این راستا به سه تفاوت مهم اشاره می کنیم:
1) افزایش اکسیداسیون چربی نسبت به کربوهیدراتها در بدن کودکان طی فعالیتهایی با شدت متوسط، اتکا به گلیکوژن به عنوان سوخت اصلی ماهیچه را کاهش داده و به همین نسبت اهمیت کربوهیدرات غذایی را به عنوان منبع سوخت ماهیچه کم رنگ می کند.
2) کاهش بازده مکانیکی طی فعالیتهای تحمل کننده وزن، مانند پیاده روی و دویدن، سبب افزایش نیاز به انرژی به ازای هرکیلوگرم وزن بدن در کودکان می شود.
3)تعریق کمتر، کاهش توانایی دفع و تعدیل دمای بدن و بالا بودن نسبت سطح به حجم بدن درکودکان(افزایش تبخیر سطحی)، نیاز به مایعات را به منظور پیشگیری از افزایش دمای بدن، گرمازدگی و کاهش برون ده قلبی افزایش می دهد.
این تفاوتها به موازات پیشرفت مراحل بلوغ و افزایش سایز بدن، کمتر می شود. از طرف دیگر، به علت ناتوانی کودکان در تعدیل دمای بدن، باید از انجام فعالیتهای ورزشی دردمای بالاتر از 37 درجه سانتیگراد، به خصوص در مناطق با رطوبت زیاد که احتمال گرمازدگی را افزایش می دهد، ممانعت به عمل آورد. ناتوانی در جبران آب و الکترولیتهای از دست رفته طی تعریق می تواند به ایجاد دهیدراتاسیون و نداشتن تعادل الکترولیتها مانند کاهش سدیم خون منجر شود.
دکتر سید ضیاءالدین مظهری
منبع سایت تبیان