وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

کیست بیکر - Baker cyst

کیست بیکر Baker cyst یک برآمدگی است که بر اثر برجسته شدن و تجمع مایع مفصلی در پشت زانو ایجاد میشود. به ناحیه پشت زانو ناحیه پوپلیتئال Popliteal area هم میگویند و به همین خاطر نام دیگر این کیست، کیست پوپلیته یا پوپلیتئال است. ویلیام بیکر اولین کسی بود که این بیماری را توضیح داد.


  • علائم بعد از فعالیت بدنی و یا بعد از ایستادن طولانی مدت ممکن است بدتر شوند.
  • یک کیست بزرگ ممکن است باعث ناراحتی و یا احساس سفتی در پشت زانو شود.
  • هنگامی که می ایستید و یا خم می شوید، درد پشت زانو بدتر می شود.
  • پشت زانو ممکن است بدون درد باشد و یا درد همراه با ورم داشته باشد. ممکن است کیست را همانند یک بادکنک پر از آب احساس کنید.
  • برخی مواقع، کیست ممکن است پاره شود و مایع به درون بافت ساق پا برود و باعث ورم، درد، قرمزی و و کبودی در پشت زانو و ساق پا شود
  • بسیار مهم است که بدانید که درد و ورم بر اثر کیست بیکر رخ داده است یا لخته شدن خون.
  • لخته خون (ترومبوز وریدی عمقی) نیز باعث درد، ورم و کبودی در پشت زانو و ساق پا می شود.
  • لخته خونی می تواند خطرناک باشد. لذا برای تشخیص علت ورم و درد پشت زانو و ساق پا به پزشک مراجعه کنید

 

تقریبا هر عاملی که موجب تورم زانو و افزایش مقدار مایع مفصلی زانو شود میتواند ایجاد کیست بیکر کند. استئوآرتریت یا آرتروز زانو و روماتیسم مفصلی زانو هر دو میتوانند این کیست را ایجاد کنند. وقتی که به هر علتی مقدار مایع مفصل زانو زیاد میشود فشار داخل مفصل افزایش یافته و میتواند این مایع را به پشت کپسول مفصلی رانده و کپسول مفصل زانو را در ناحیه پشت برجسته کند.

 

  • پزشک ، پشت زانو را برای یافتن توده سفتی معاینه می کند.
  • اندازه کیست و میزان درد را می توان با توجه به محدودیت حرکت سنجید.
  • برخی مواقع، علائم پارگی غضروف زانو نیز وجود دارد.
  • تابش نور به کیست، می تواند نشان دهد که کیست پر از مایع است.
  • اگر توده به سرعت رشد کند و یا دارای درد شدید شبانه باشید و یا تب داشته باشید، بهتر است آزمایشات مختلفی را انجام دهید تا مطمئن شوید تومورهای دیگری ندارید.
  • اشعه X نمی تواند کیست و یا پارگی غضروف زانو را نشان دهد، اما می تواند سایر مشکلاتی که ممکن است وجود داشته باشد را نشان دهد، از قبیل آرتریت.
  • با MRI می توان کیست و یا پارگی غضروف زانو را دید.

 

کیست بیکر در غالب قریب به اتفاق اوقات نیاز به درمان ندارد.
وجود این کیست بیش از اینکه یک بیماری باشد نشانه و علامتی از یک بیماری دیگر است و با درمان بیماری اولیه (مانند استئوآرتریت یا روماتیسم مفصلی) در اکثر اوقات کیست بیکر هم ناپدید میشود. در صورتیکه کیست موجب احساس ناراحتی و درد برای بیمار شود بالا نگه داشتن پا، استفاده از زانوبند، استفاده از سرمای موضعی و مصرف داروهای ضد التهابی میتواند مشکل بیمار را مرتفع کند. در صورت نیاز ممکن است پزشک معالج مبادرت به کشیدن مایع کیست و تزریق کورتیکوستروئید در آن کند.

در موارد بسیار نادری ممکن است کیست نیاز به عمل جراحی و خروج داشته باشد. در صورت پاره شدن کیست بیکر درمان بصورت استراحت و بالا نگه داشتن ساق و تزریق کورتیکوستروئید در درون مفصل زانو است.

کیست بیکر در بچه ها نیاز به درمان ندارد و با رشد بچه خودبخود خوب میشود.

 

- تا جایی که می توانید به زانوی خود استراحت دهید. از عصا و چوب زیر بغل استفاده کنید، با استفاده از این وسایل به زانوی خود استراحت دهید.
- از داروهای مسکن برای کاهش درد و ورم استفاده کنید.
- اگر اطراف زانو را بانداژ کرده اید، باند را آنقدر محکم نبندید که ساق پا را بی حس کند و موجب ورم در زیر بانداژ گردد.
- از پزشک خود بپرسید آیا وزنتان را باید کم کنید یا نه، زیرا اگر وزن زیاد باشد، فشار زیادی را بر زانوی شما وارد می آورد.
- تمرینات ورزشی آرام و تقویت عضلات اطراف زانو نیز ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
- یخ را در محل درد قرار دهید.
- پاهای خود را در سطحی بالاتر قرار دهید، مخصوصا شب ها.

 

منبع :rheumoc.com

سندرم شوگرن

سندرم شوگرن (Sjögren’s Sydnrome) یک بیماری خود ایمنی است. بطور طبیعی سیستم ایمنی بدن را از گزند عوامل خارجی محافظت می کند ولی در بیمار مبتلا به بیماری خودایمن سیستم ایمنی بدن به بافت ها و سلول های خودی حمله می کند. در سندرم شوگرن غدد بزاقی و غدد اشکی که رطوبت دهان و چشم ها را تامین می کنند درگیر می شوند. درگیری این غدد موجب کاهش تولید بزاق و اشک چشم شده و در نتیجه خشکی دهان و خشکی چشم ها بوجود می آید.

کراتوکنژنکتیویت سیکا (Keratoconjunctivitis sicca) اصطلاح پزشکی است که برای خشکی چشم ها که در سندرم شوگرن وجود دارد بکار می رود. خشکی چشم ها را بیماران با عباراتی نظیر احساس وجود شن و خاک در چشم ها بیان می کنند. بعضی از بیماران دچار تاری دید بوده و یا براثر نور شدید و نور فلویٔورسنت ناراحتی در چشم ها پیدا می کنند.

ِگزبرستمی (Xerostomia) اصطلاح پزشکی است که برای خشکی دهان بکار می رود. خشکی دهان موجب اختلال درحس چشایٔی صبحت کردن و گاهی اشکال در بلع می شود. کمبود بزاق می تواند پوسیدگی های دندان و یا عفونت های دهان هم ایجاد کند.

دو نوع سندرم شوگرن وجود دارد که اولیه و ثانویه نامیده می شوند. هر دو نوع بیماری های سیستمیک هستند بدین معنی که بسیاری از قمسمت های بدن را گرفتار می کنند. در شوگرن اولیه کاهش عملکرد غدد اشکی و بزاقی بتدریج پیشرفت می کنند و علاوه بر گرفتاری این غدد علایٔمی در قسمت های دیگر بدن نیز بوجود می آید. شوگرن ثانویه در بیمارانی اتفاق می افتد که مبتلا به یک بیماری خودایمنی و التهابی مانند آرتریت روماتویٔید یا لوپوس نیز هستند. شوگرن اولیه سریعتر پیشرفت می کند و موجب اختلال در عملکرد غدد اشکی و بزاقی می شود. شوگرن ثانویه نسبت به نوع اولیه خشکی کمتری در چشم ها و دهان ایجاد می کند ولی در این بیماران هم بیماری اولیه و هم علایٔم شوگرن ثانویه باید درمان شوند.

علائم عمومی این بیماری معمولاً خشکی چشم و یا دهان و احساس درد و خستگی میباشد.
بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری دارای علائم دیگری نیستند اما کیفیت و کمیت علائم این بیماری در هر فرد متفاوت میباشد.


مشکلات چشمی
بر اثر این بیماری چشم شما خشک ، ملتهب و آسیب پذیر میگردد . در بعضی از افراد نور بسیار شدیدی که باعث ناراحتی چشم میگردد مشاهده میشود و در بعضی دیگر خشکی و چسبناکی چشم را به همراه دارد. بیماران از احساس وجود شن و سنگریزه زیر پلک ها شکایت دارند.



مشکلات مربوط به دهان و حلق ( گلو )
این بیماری همچنین باعث خشکی و در بعضی از مواقع زخم شدن دهان میگردد ، که میتواند باعث احساس چسبناکی دهان و گلوی شما گردد. همچنین میتواند باعث سخت شدن عمل بلع ( قورت دادن غذا ) و یا تغییر در ذائقه و حس چشایی شما گردد. صدای شما گرفته و یا ضعیف میشود و در بعضی افراد نیز باعث ایجاد سرفه های خشک میشود.
بطور ویژه خشکی شدید دهان میتواند باعث مشکلات دیگر مربوط به دهان ازجمله عفونتهای قارچی و یا برفک دهان ، مزه بد دهان و یا افزایش پوسیدگی دندانها گردد. غدد ترشح کننده بزاق دهان دردناک و یا متورم میشوند.



خستگی مفرط
خستگی مفرط هم یکی دیگر از علائم عمومی و مشترک این بیماری میباشد که حتی با استراحت و خواب شبانه نیز برطرف نخواهد شد . که باعث افسردگی در بعضی از افراد نیز خواهد شد.


دردها و ناراحتی های بدنی
به دلیل التهابات بوجود آمده مفاصل شما دردناک و متورم میگردد ، بطوریکه بعضی از افراد به درد متناوب و حساسیت و ترد شدن نواحی مختلف بدن دچار میشوند. اما مشکلات مفصلی در این وضعیت آنچنان که در بیماریهایی مانند روماتوئید آرتریت حاد و شدید میباشد نیست .


علائم دیگر
این بیماری ممکن است خشکی در سایر نقاط بدن را به دنبال داشته باشد ، از جمله :
لوله گوارشی ، که باعث سخت شدن عمل بلع غذا میگردد.
روده ، که باعث علائمی شبیه به سندرم تحریک پذیری روده میگردد. (دردهای شکمی )
مشکلات رحمی ، که باعث ناخوش آیند شدن مقاربتهای جنسی میگردد.
پوست ، که باعث خارش در پوست و حساسیت غیر معمول در برابر نور شدید آفتاب میگردد.
معابر تنفسی ، که باعث حساسیت و تحریک پذیری در مقابل گرد و خاک و دود سیگار میگردد.
سایر مشکلات و عوارض بوجود آمده بواسطه این بیماری شامل موارد زیر میگردد:


تب
سرد و آبی شدن رنگ انگشتان ( عارضه رینود )
سردردهای شدید
تورم غدد لنفاوی در ناحیه گردن ، زیر بغلها و کشاله ران
شدید تر شدن علائم دوران یائسگی
بوجود آمدن مشکلات برای سیستم عصبی بدن مانند ضعف و بی حسی
التهاب رگها و عروق خونی یا واسکولیت در موارد شدید این بیماری ایجاد می شود.
درد در ناحیه سینه و یا تنگی نفس
مشکلات کلیوی و کبدی که شایع نیستند.

بیشتر مبتلایان به این بیماری را زنان بین ۴۰ تا ۶۰ سال تشکیل میدهند . و از هر ۱۰ نفر مبتلا به این بیماری فقط یک نفر آنها مرد میباشد و در کودکان نیز به ندرت اتفاق می افتد. ابتلا به سندرم شوگرن در افرادی که دارای سابقه ژنتیکی و خانوادگی این بیماری هستند بیشتر میباشد ، اگرچه ابتلای فرزندان بدلیل ابتلای پدر و مادر آنها به این بیماری همیشه اتفاق نمی افتد.
سندرم شوگرن به دو گونه می باشد :

-سندرم شوگرن اولیه - حالتی که بیماری به تنهایی اتفاق می افتد و شیوع آن ۰.۵ تا ۱ درصد می باشد.
-سندرم شوگرن ثانویه – حالتی است که بیماری به همراه سایر بیماریهای روماتیسمی مثل روماتوئید آرتریت ، لوپوس و یا اسکلرودرما ظاهر میشود. شیوع آن در این بیماری ها حدود ۳۰ درصد است.
شیوع این بیماری در زنان میانسال و نیز مردان بیشتر است.

خشکی چشم و دهان میتواند علل دیگری نیز داشته باشد ، از جمله میتوان موارد زیر را نام برد:
سندرم سیکا (حالتیکه غدد مربوط به ترشح اشک چشم و بزاق دهان کمتر فعالیت میکنند و توانایی ترشح را دارند).
وضعیتهای دیگری غیر از سندرم شوگرن ، مثل سارکوئیدوزین، که میتواند باعث آسیب به غدد ترشح کننده اشک چشم و بزاق دهان شود.
بعضی از داروها مانند آنتی هیستامین ها و بعضی از داروهای ضد افسردگی مانند آمی تریپتلین و یا نورتریپتلین.
التهاب غدد ترشح کننده چربی در پلک چشم (بلفاریتیز) که باعث تبخیر بیش از اندازه اشک چشم میشود.
برای تشخیص دقیق علت این امر شما باید به پزشک معالج خود مراجعه نمایید . پزشک شما درباره علائم ظاهر شده از شما سوالاتی را خواهد پرسید و برای تشخیص دقیق علت خشکی چشم و دهان شما آزمایشات مختلفی را انجام خواهد داد .
به دلیل وجود علائم و عوارض مختلف سندرم شوگرن ، شما حتماً باید به چشم پزشک ، دندانپزشک و یا جراح دهان ودندان و یا یک روماتولوژیست برای تشخیص موارد مختلف مراجعه نمایید.


چه آزمایشاتی برای تشخیص این بیماری سودمند میباشد؟
آزمایشات و معایناتی که میتواند در این زمینه مفید باشد به قرار زیر است:


اندازه گیری میزان تولید اشک توسط چشم :از یک کاغذ استریل شده که قابلیت جذب آب را دارد برای اندازه گیری مقدار اشک چشم استفاده میکنند . به این آزمایش شیرمر گفته میشود. این کاغذ را در گوشه چشم و در بالای پلک پایینی قرار میدهند. این عمل کمی ناراحت کننده است و باعث سرازیر شدن اشک چشم شده و کاغذ را خیس میکند . مقدار آبی که در زمان 5 دقیقه جذب کاغذ شده و آنرا خیس میکند اندازه میگیرند و این آزمایش به دکتر شما میگوید که آیا مقدار اشک تولید شده توسط چشم کافی میباشد یا خیر. معمولا اگر میزان مرطوب شدن کاغذ در طی ۵ دقیقه کمتر از ۵ میلی متر باشد، میزان ترشح اشک کم است.

معاینات چشم: این معاینه بدین صورت میباشد که چشم پزشک رنگ مخصوصی را ( فلورسین و یا لیزامین سبز رنگ ) را در چشم شما قرار میدهد و سپس با استفاده از یک ابزار مخصوص چشم پزشکی چشم شما را معاینه میکند. این عمل امکان بررسی و دیدن مایع روی سطح هر چشم را امکان پذیر میسازد. اگر چشم شما به اندازه کافی از این مایع نداشته باشد ، میتواند نشانه ای از ابتلا به سندرم شوگرن باشد.


میزان بزاق تولید شده در دهان : برای این منظور از شما خواسته میشود که در مدت ۱۵ دقیقه یا بیشتر آب دهان خود را درون ظرفی بریزید . مقدار بزاق ایجاد شده با این کار اندازه گیری میشود. چنانچه میزان ترشح بزاق دهان کمتر از ۱.۵ میلی لیتر باشد، ترشح ناکافی است.


تصویر برداری با اشعه X از غدد ترشح کننده بزاق و مجاری آن ( سیالوگرافی ) : با استفاده از تزریق ماده حاجب به غدد و مجاری ترشح کننده بزاق که قابلیت نمایش آن در عکسهای رادیولوژی را دارد ، پزشکان میتوانند با این عمل به چگونگی عملکرد این غدد پی ببرند.


اسکن های دیگر : اسکن های فراصوت (سونوگرافی ) و مخصوصاً اسکن بواسطه طنین های مغناطیسی (MRI) نیز در خصوص بررسی و اسکن غدد بکار میرود.


آزمایشات خون : افرادی که مبتلا به سندرم شوگرن هستند معمولاً دارای مقدار زیادی از پادتن در خون خود میباشند. که مقدار آنرا میتوان با آزمایش خون اندازه گیری کرد. وجود مقادیر بالای پادتن در خون میتواند باعث غلظت بیش از حد خون شود و بوسیله آزمایش ، میزان رسوب گلبول های قرمز(ESR) قابل اندازه گیری میباشد. آزمایش ESR میتواند سرعت سلولهای خونی و گلبول های قرمز خون که در رگها رسوب کرده اند را اندازه گیری نماید. همچنین غلظت خون ، سرعت و تحرک آنها و بیشترین حد آنها را نیز اندازه گیری نماید.
بیماران مبتلا به سندرم شوگرن معمولاً دارای سطح بالایی از ESR صرفنظر ازداشتن احساس بیماری و یا داشتن احساس خوب میباشند بر خلاف افرادی که مبتلا به سایر وضعیتها مثل لوپوس و روماتوئید آرتریت هستند. آزمایش ESRراه مناسبی برای تعیین میزان فعالیت بیماری شما نمیباشد ، بنابر این سایر آزمایشات مانند واکنش C پروتئین     ( CRP ) به نسبت آزمایش بهتری میباشد ، به این دلیل که این حالت فقط در زمانی که سندرم شوگرن دارای بیشترین فعالیت است بیشتر میشود.
دو پادتن مهمی که در این رابطه وجود دارند پادتن های ، Anti RO و Anti LA میباشند . Anti RO در ۷۵ درصد و Anti LA در ۶۰ درصد مبتلایان به سندرم شوگرن اولیه وجود دارند و همچنین این حالت در بیماران مبتلا به لوپوس نیز مشاهده میشود. اگر در خون شما وجود پادتن های Anti RO و Anti LA ثابت شده و همچنین دارای خشکی چشم و دهان نیز میباشید به احتمال فراوان دچار سندرم شوگرن هستید.


نمونه برداری از بافت زنده لب : در صورتیکه بعد از چندین آزمایش وضعیت بیماری شما هنوز بطور مطمئن تشخیص داده نشده باشد ، از آزمایش میکروسکپی بافت زنده لبها استفده میشود. بدین منظور چندین غده بزاقی کوچک با استفاده از بی حسی موضعی از لب شما برداشته شده و زیر میکروسکوپ تحت آزمایش قرار میگیرد. آزمایشات تخصصی بعدی نیز در صورت نیاز و یا تورم غدد لنفاوی ( در گردن ، زیر بغل ها و یا کشاله ران ) انجام میشود و در صورت وجود عوارض در سینه ، کلیه ها ، کبد و سیستم عصبی این آزماشات صورت میپذیرد.

هنوز راه درمان قطعی برای سندرم شوگرن وجود ندارد ، اما برای رفع علائم این بیماری ترکیبی از داروهای خاص و راههای کمک به خود وجود دارد که میتوانید برای هرچه بهتر شدن خود انجام دهید.


درمانهای مربوط به چشم
برای رفع خشکی چشم ، زخم ها و تحریک پذیری آنها میتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
۱- برای این کار میتوانید از قطره های روان کننده ( چرب کننده ) چشم مانند اشکهای مصنوعی چندین بار در طول روز استفاده نمایید.
۲- در صورت نیاز به استفاده از قطره های چشمی بیش از ۶ بار در روز ، باید از قطره هایی استفاده نمایید که دارای مواد نگهدارنده نباشند ، زیرا استفاده مکرر از قطره های چشمی که در ترکیب خود دارای مواد نگهدارنده میباشند باعث افزایش خشکی چشم و حساسیت خواهد شد .
۳- برای خشکی های شدید چشمی نیز شما میتوانید از پمادهای چشمی مانند سیکلوسپورین و یا قطره های چشمی مناسب استفاده نمایید.


اگر عوامل مخاطی چشم باعث خشکی چشم باشند ، موارد زیر بکار خواهد آمد:
۱- قطره چشمی مخاطی در این موارد مفید خواهد بود .
۲- اگر درهنگام برخاستن از خواب دچار خشکی و سفت شدن چشم میشوید میتوانید از پمادهای پایه پارافین مانند لاکریلوب در هنگام خواب استفاده نمایید.
اگر چشم شما دارای زخم قرنیه و یا عفونت میباشد نباید از هیچیک از این راههای برشمرده شده در بالا برای درمان استفاده نمایید و باید با یک متخصص و چشم پزشک در این رابطه مشورت نمایید. در بعضی از مواقع نیز پزشکان متخصص چشم راه انسداد نقطه ای را پیشنهاد میکنند . بدین منظور در گوشه چشم و در کنار مجرای اشک و زیر پلک از یک مانع و مسدود کننده استفاده مینمایند تا به کاهش ریزش اشک از سطح چشم شما گردد.این کار در زمانی مناسب میباشد که غدد تولید کننده اشک شروع به تولید اشک میکنند تا اشک بوجود آمده در چشم باقی مانده و به بیرون از چشم نرود و یا ریزش آن کمتر شود.
در صورتیکه سندرم شوگرن شما در حالت شدید آن باشد و چشم قادر به تولید اشک مناسب و کافی نباشد ، این راه حل یعنی انسداد نقطه ای راه حل مناسبی نمیباشد و کمکی به شما نخواهد کرد. به همین دلیل مسدود کننده های موقتی در محل مخصوص قرارداده میشود و اگر مفید بود از مسدود کننده های دائمی استفاده خواهد شد.


درمانهای مربوط به دهان و حلق (گلو)
برای رفع خشکی دهان راه حل های زیر پیشنهاد میگردد:


۱- بوجود آورنده های مصنوعی بزاق و یا ژلهای بیواکسترا میتواند مناسب باشد.
۲- اگر دندانهای شما طبیعی میباشید ، اسپری های دهانی حاوی فلوراید پیشنهاد میگردد .
۳- شما میتوانید از قرصهای پیلوکارپین یا سالاژن برای تحریک بافتها و غدد ترشح کننده بزاق برای هرچه بیشتر شدن بزاق دهان استفاده نمایید . گرچه این قرصها دارای عوارض جانبی از جمله تعرق ، عصبانی شدن ، تغییر در عادات روده ای و همچنین تکرر ادرار میگردند. این عوارض بعد از مدتی برطرف میگردند و برای کاهش این عوارض همچنین میتوانید با دوزهای پایین تر شروع کنید و تدریجاً دوز آنها را افزایش دهید.
۴- اگر خشکی دهان شما در حد زیاد و شدید میباشد و باعث مشکلات دیگر برای شما از جمله عفونتهای قارچی و سرفه های خشک میشود ، ممکن است پزشک شما پیشنهاد درمانهای ضد قارچی و برطرف کننده قارچ مانند نیستاتین را بنماید.
۵- شوینده های دهانی دارای کلروهگزیدین ، یا شوینده های دارای فلوراید و استفاده از خمیر دندانهای با غلظت بالای فلوراید میتواند به بهداشت دهان و دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان ها کمک نماید. همچنین استفاده از آدامس های بدون قند و سایر مراقبتهای دهان و دندان نیز مفید فایده میباشد.
درمان زخم های دهان :
۱- پمادهای دهانی آدکورتیل (Add cortile) میتواند برای زخم های دهانی مناسب باشد.
۲- دهان شویه ها و یا اسپری های دهانی میتواند به کاهش ناراحتی ها و زخمهای دهانی کمک شایانی کند.
۳- اگر زخم های دهان شما باعث چسبناکی دهان و گلوی شما شده است ، استفاده ازدهان شویه های رقیق شده کلروهگزیدین به شما کمک خواهد کرد. علاوه بر این شما میتوانید از یک دهان شویه که با ترکیب یک قاشق چای خوری نمک ، یک قاشق چای خوری بکینگ پودر و 1 لیتر آب تهیه شده باشد برای شستشوی دهان و قرقره کردن استفاده نمایید.
اگر غدد ترشح کننده بزاق شما دردناک میباشد با پزشک معالج خود مشورت نمایید تا از عفونتها و عوارض بعدی جلوگیری شود. اگر غدد بزاقی دچار عفونت نباشند برای شما یک دوره کوتاه کورتیکوستروئید به نام پردنیزولون تجویز خواهد شد.


دیگر معالجات
درد و حساسیت مفاصل
۱- مسکن هایی مانند پاراستامول و یا داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب مانند ایبوپروفن میتواند در این زمینه موثر باشد.
۲- اگر مفاصل شما ملتهب شده باشد ، پزشک معالج شما ممکن است تزریق عضلانی استروئید (دپومدرون ) را برای شما تجویز کند و یا برای درمان مقطعی و رهایی از درد دوره کوتاه مدت استفاده از قرصهای استروئیدی را پیشنهاد مینمایند.
۳- هیدروکسی کلروکوئین نیز میتواند برای دوره های درمانی طولانی مدت ( از ۶ ماه تا چند سال ) استفاده گردد.

خستگی مفرط ، بی حالی ، دشواری در ایجاد تمرکز
۱- پزشک معالج شما برای بررسی عملکرد غدد تیروئید برای شما آزمایش خون تجویز خواهد کرد و به بررسی ارگانهای داخلی برای تشخیص ابتلا شما به بیماریهای روده ای خواهد پرداخت .
۲- هیدروکسی کلروکوئین به تسکین درهای مفصلی و رفع خستگی آنها کمک خواهد کرد.
۳- تغییر سبک زندگی و قراردادن تمرینات بدنی روزانه و پیاده روی در فعالیتهای روزانه مفید فایده خواهد بود.
تب :پزشک معالج شما میخواهد که از مشکلات جدی برای شما مثل عفونت ، مشکلات تیروئیدی و یا از تومورهای لنفاوی جلوگیری کند.


عارضه رینود
در این مواقع باید خودتان به کمک خودتان بیایید ، مثل پوشیدن یک جفت جوراب اضافه که باعث گرم شدن رگها میگردد و در صورت نیاز پزشک شما داروهایی مانند نیفدیپین را برای باز شدن رگها تجویز میکند.


سردردهای میگرنی
در این خصوص مسکن ها و داروهای ضد میگرنی موثر خواهند بود.


علائم تشدید یائسگی
در این خصوص روش درمانی جایگزینی هورمون ( HRT ) در صورت نیاز مناسب میباشد ، اما با توجه به عوارض جانبی آن قبل از اقدام با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
اگر شما مبتلا به حالت حاد و شدید این بیماری باشید و یا سیستم عصبی پیرامونی شما تحت تاثیر قرار گرفته باشد نیازمند استفاده از داروهای زیر هستید:


۱. قرصهای استروئیدی با دوز بالا
۲. سیکلوفسفامید
۳. قرص های مسکن شامل گاباپنتین یا پرگابالین برای دردهای عصبی
۴. ریتوکسیمب در موارد مقاوم به درمان توصیه می شود.
۵. مایکوفنولیت
اکثریت افراد مبتلا به این بیماری به این داروها نیازی پیدا نمی کنند زیرا این بیماری بیشتر چشم و دهان آنرا تحت تاثیر قرار میدهد.
بر اثر این بیماری ممکن است یک ناهنجاری کمی در کبد شما بوجود بیاورد اما این حالت در تمامی افراد مشترک نیست و شاید نیاز به درمان خاصی نیز نداشته باشد اما بررسی منظم اعضای بدن نباید فراموش گردد. اما اگر این حالت در شما پیشرفت کرد و اصطلاحاً به سیروز کبدی دچار شدید حتماً با یک متخصص کبد مشورت نموده و درمان آنرا شروع کنید.
ریه شما نیز ممکن است دچار حالتی شود که بافت آن آسیب دیده و باعث تنگی نفس ، سرفه خشک و درد در سینه گردد. در این حالت شما باید به پزشک متخصص مراجعه نموده تا درمانهای لازم صورت پذیرد و یا از قرصهای استروئیدی برای رفع آن برای شما تجویز نماید.

بوسیله بعضی از اقدامات ساده میتوان آثار و علائم سندرم شوگرن را کاهش داد. ازجمله :


۱- استفاده از عینک آفتابی و یا عینک هایی که دارای محافظ جانبی برای حفظ رطوبت چشم باشند.
۲- پلک ها و ناحیه دور آنها را برای تراوش و ترشح هرچه بیشتر چربی و روغن های روان کننده که از غدد داخل پلک ترشح میشوند تمیز نگه دارید .
۳- از لنزهای مصنوعی و آرایشی استفاده نکنید چون باعث ایجاد ناراحتی و حتی خشکی چشم شما میشود.
۴- اگر نور زیاد و شدید چشم شما را اذیت میکند از عینکهای رنگی استفاده نمایید.
۵- رطوبت هوا را در خانه خود افزایش دهید. اینکار میتواند باعث کم شدن خشکی چشم و سرفه های خشک شما شود. برای اینکار میتوانید از دستگاههای بخور ، استفاده از گیاهان آپارتمانی با برگهای پهن و یا از یک کاسه آب استفاده نمایید.
۶- از صابونهای آرایشی و قوی استفاده نکنید ، چون باعث خشکی و خارش پوست میشود. استفاده از کرم های پایه آب و نرم کننده ها میتواند مفید باشد.
۷- اگر پوست شما نسبت به نور خورشید حساس است و یا در آفتاب جوش میزند از کرم های ضد آفتاب ( با فاکتور 15 و یا بالاتر ) استفاده نمایید.
۸- اگر دارای سابقه عارضه رینود میباشید از دستکش و پوشش های گرم استفاده نمایید . تمرینات بدنی نیز به افزایش گردش خون شما کمک میکند ، اما از سیگار کشیدن خودداری کنید چون برای گردش خون بسیار مضر است.
۹- مراقبتهای بهداشتی دهان و دندان در هنگام پیداشدن علائم دهانی این بیماری توصیه میشود.
۱۰- فقط در صورت نیاز واقعی از آنتی بیوتیک ها استفاده نمایید چون در این بیماری عوارض جانبی آنها بسیار بالا میرود. و در صورت داشتن علائم دهانی سندرم شوگرن حتماً مراقبتهای کامل و روزانه دهان و دندان را بکار بندید و بررسی های منظم رادر برنامه خود داشته باشید.


تمرینات بدنی
شما باید تمرینات بدنی را برای تحرک کافی اعضای بدنتان انجام دهید ، مخصوصاً اگر علائم بیماری در مفاصل شما دیده شود. شما باید بین تمرینات بدنی و استراحت کردن توازن و تعادل برقرار کنید مخصوصاً اگر از خستگی مفرط رنج میبرید. در این زمینه یک فیزیوتراپیست میتواند راهنمایی های موثری را برای انجام مناسب تمرینات بدنی به شما پیشنهاد نماید تا سطح حرکتی مفاصل شما را بصورت منظم بالا ببرد.


رژیم غذایی و تغذیه
برای افراد مبتلا به سندرم شوگرن رژیم غذایی خاصی پیشنهاد نمیشود ، اما اضافه کردن مقدار فیبر در وعده های غذایی برای افرادی که دارای دردهای شکمی و مشکلات روده ای میباشند مناسب است. برای کاهش مشکلات دهان و دندان نیز سعی کنید از غذاها و نوشیدنی های شیرین استفاده ننمایید.
به یاد داشته باشید مصرف نوشیدنی های الکلی ، چای و سایر نوشیدنی های حاوی کافئین باعث از دست رفتن آب بدن میگردد. مزمزه کردن آب و نوشیدن آب به اندازه کم در دفعات زیاد و مکیدن قطعات کوچک یخ میتواند به کاهش ناراحتی های مربوط به خشکی دهان کمک نماید.


یکی از علائمی که در افراد مبتلا به سندرم شوگرن بوجود می آید ، که البته کمتر نیز شایع میباشد ، خشکی دهانه رحم است که باعث دردناک شدن مقاربت و روابط جنسی میگردد. استفاده از کرم های استروژنی در این زمینه می تواند موثر باشد.
داروهای لازم برای درمان عفونتهای رحمی نیز براحتی و سهولت در دسترس میباشد.


افراد مبتلا به سندرم شوگرن در طول دوران بارداری و بعد از آن دچار مشکلات بیشتری که قبل از این دوران داشته اند نخواهند شد . در حدود ۲ درصد از زنانی که در بدن خود دارای پادتن های Anti RO و Anti LA میباشند این پادتن ها را در دوران بارداری به بدن نوزاد منتقل میکنند و باعث علائم بیماری در نوزاد بعد از تولد میشوند. این علائم که میتواند وجود جوش و یا خارش پوست و یا غیر عادی بودن آزمایش های خونی نوزاد باشد بعد از مدت چند هفته و یا چند ماه از بین خواهد رفت. اما در بعضی مواقع باعث آسیب به قلب نوزاد و یا کندی تپش قلب میشود.
به یاد داشته باشید که ۹۸ درصد از مادرانی که دارای پادتن های Anti RO و Anti LA در بدن خود میباشند برای باردار شدن و یا در دوران بارداری مشکل خاصی نخواهند داشت ، اما لازم است افرادی که از وجود چنین پادتن هایی در بدن خود آگاه میباشند این نکته را به پزشک متخصص خود ( متخصص زنان و زایمان ) متذکر شده تا کنترل و بررسی بیشتری برای جنین در دران بارداری برای جلوگیری از مشکلات تپش قلب صورت پذیرد.

برطرف شدن سندرم شوگرن بواسطه استفاده از داروهای مکمل بطور علمی ثابت نشده است . اما استفاده از بعضی روشها و داروهای مکمل میتواند به بهبود بیماری کمک نماید.
اگر شما دارای عارضه رینود هم می باشید ، استفاده از ویتامینها میتواند به بهبودی شما کمک نماید. استفاده از ویتامینهای E و C در دوزهای بالا ، روغن گل پامچال ، روغن ماهی و زنجبیل و گینکوبیلوبا نیز میتواند موثر باشد. اگر بعد از ۳ ماه با استفاده از ویتامینها در شما بهبودی حاصل نشد باید نسبت به قطع مصرف آنها اقدام نمایید و قبل از هر کار دیگری با پزشک متخصص خود مشورت نمایید.


منبع :rheumoc.com

شانه یخ زده -Frozen shoulder

حدود دو درصد افراد جامعه که معمولاً سن آنها بین ۴۰ تا ۶۰ سال است دچار محدودیت شدید در حرکات شانه و درد شانه میشوند. به این وضعیت شانه یخ زده یا Frozen shoulder میگویند. این بیماری ها در زنان شایعتر است.

شانه یخ زده بیماری است که بنا به عللی کپسول مفصلی شانه کلفت و ضخیم شده و مانع حرکت آزادانه مفصل میشود. در این بیماری درد و محدودیت حرکتی در شانه مشکلات اصلی بیمار هستند.

 

درد در این بیماری بصورت یک درد گنگ و بدون محل مشخص است با اینحال بیشتر در قسمت بیرونی شانه و گاهی در بازو احساس میشود. درد با حرکت شانه شدیدتر میشود. مهمترین علامت بیماری محدودیت حرکتی شدید است. بیمار نمیتواند به آسانی مفصل شانه خود را حرکت دهد و  فرد دیگری هم نمیتواند به راحتی شانه بیمار را حرکت دهد.
این بیماری سه مرحله دارد. در مرحله اول درد شانه شروع شده و بتدریج بیشتر میشود. بتدریج حرکات شانه محدود میشود. این مرحله ممکن است بین ۹-۱ ماه طول بکشد. در مرحله دوم درد بتدریج کمتر شده ولی محدودیت حرکت باقی میماند. این مرحله بین ۹-۴ ماه طول میکشد. در مرحله سوم ممکن است حرکات شانه مجدداً بهتر شود این مرحله بین ۲۵-۵ ماه ممکن است طول بکشد.

 

علت این بیماری به درستی شناخته شده نیست ولی در تمامی موارد، کپسول مفصلی شانه کلفت و کوچک شده و همین عامل میتواند توجیه کننده محدودیت شدید حرکتی در این بیماری باشد.
مفصل شانه در واقع ترکیبی از چند مفصل متفاوت و جداگانه است که مهمترین آنها مفصل گلنوهومرال است. این مفصل از کنار هم قرار گرفتن حفره گلنویید و سر استخوان بازو تشکیل شده است. داخل حفره گلنوئید و روی سر استخوان بازو لایه ای از غضروف وجود دارد. این غضروف ها در مایع لغزنده ای به نام مایع مفصلی یا مایع سینوویال غوطه ورند. وظیفه این مایع، لغزنده کردن سطوح مفصلی و کمک به تغذیه آنها است.
در دور تا دور این دو استخوان ( حفره گلنوئید و سر استخوان بازو) بافتی به شکل کیسه قرار دارد که مایع مفصلی را در خود نگه داری میکند. این کیسه چون از دو طرف به این دو استخوان چسبیده است مانع از دور شدن آنها از یکدیگر هم میشود.




گاهی به عللی ناشناخته این کیسه ضخیم و کوچک شده و در نتیجه مانع از حرکت آزادانه سر استخوان بازو در حفره گلنوئید میشود. در این موارد کپسول مفصلی کوچک و ضخیم شده قابلیت الاستیک خود را از دست میدهد و محکم دور مفصل شانه را میگیرد و مانع از حرکت آزادانه مفصل میشود. به این وضعیت شانه یخ زده میگویند.
عوامل زیر میتوانند شرایط را برای بروز این بیماری مستعد کنند
  • دیابت : این عارضه در افراد دیابتی شایعتر است بطوریکه 10 تا 20 درصد افراد دیابتی در طول زندگیشان دچار این بیماری میشوند.
  • کم کاری و پرکاری تیروئید
  • بیماری پارکینسون
  • جراحی های مغز
  • هرنی دیسک مهره های گردن
  • بعد از جراحی سرطان پستان
  • بیماریهای قلبی و بعد از جراحی های قلب
بسیاری از افرادی که دچار شانه یخ زده میشوند از لحاظ روحی دچار افسردگی یا اضطراب هستند.
هر شانه ای وقتی برای مدتی بیحرکت میشود دچار محدودیت حرکت میشود پس بعد از هر آسیب شانه باید حرکات این مفصل خیلی زود شروع شود تا از ایجاد این بیماری پیشگیری شود.

 

شخیص این ضایعه معمولاً بر اساس شرح حال و معاینه بیمار است.

 

این  بیماری معمولاً در عرض دو تا سه سال بهتر میشود ولی برای تسریع در سیر بهبودی درمان های زیر انجام میشود. معمولا درمان این بیماران با استفاده از اقدامات غیر جراحی انجام میگیرد. در صورت عدم پاسخ مناسب درمانی، ممکن است پزشک معالج تصمیم به استفاده از عمل جراحی بگیرد.

 درمان غیر جراحی

مهم ترین اقدامات غیر جراحی عبارتند از :

 
  • در مرحل ابتدایی بیماری که بیمار دچار درد است میتوان با استفاده از داروهای ضد التهابی و گرم کردن شانه درد را کاهش داد
  • همترین قسمت درمان، نرمش های کششی است که تحت نظر فیزیوتراپ برای برگرداندن دامنه حرکت به مفصل انجام میشود. نحوه انجام نرمش های کششی شانه در مقالات مربوط به نرمش های شانه بطور مفصل توضیح داده شده است.
  • در صورتیکه درد شدید در شانه بیمار مانع از انجام نرمش های کششی شود میتوان با تزریق داروهای حاوی کورتیکوسترویید در مفصل شانه درد شانه را برای چند هفته کاهش داد تا بیمار بتواند نرمش ها را بطور موثرتری انجام بدهد.
  • در موارد شدیدتر با استفاده از بلوک عصبی درد شانه بیمار را کاهش داده و نرمش ها را با شدت بیشتر انجام میدهند.
  • اگر نرمش های کششی نتوانند بهبودی قابل قبولی در دامنه حرکتی مفصل شانه ایجاد کنند مانیپولاسیون شانه زیر بیهوشی ممکن است کمک کننده باشد. در این روش درمانی پزشک معالج شانه بیمار را در اطاق عمل و بعد از بیهوش کردن بیمار، در تمام جهات با فشار حرکت میدهد. این کار موجب میشود تا چسبندگی هایی که در کپسول مفصلی شانه ایجاد شده آزاد شوند و حرکت شانه بهتر شود.
  • چون بسیاری از این بیماران مشکلات روحی مانند اضطراب و یا افسردگی دارند درمان این مشکلات میتواند به درمان شانه یخ زده کمک کند.
  • این درمان ها در بیش از ۹۰ درصد موارد موثر است و بعد از انجام آنها دامنه حرکتی شانه بهبود میابد.

 درمان جراحی

در صورتی که انجام اقدامات ذکر شده نتواند بهبودی قابل توجهی در دامنه حرکتی مفصل شانه ایجاد کند، از عمل جراحی استفاده میشود.
انجام جراحی معمولا با استفاده از آرتروسکوپ است به این صورت که با استفاده از آرتروسکوپی شکاف هایی در کپسول مفصلی ایجاد کرده تا توانایی اتساع و حرکت آن بیشتر شود.

 

منبع :rheumoc.com

بیماری شوئرمن


گرد بودن ستون فقرات در قسمت سینه ای تا حدودی طبیعی است. وقتی این خم بودن از حدی بیشتر باشد به آن کیفوز Kyphosis میگویند. کیفوز ستون مهره به علت تغییر شکلی که در تنه ایجاد میکند برای بیماران بسیار ناخوشایند است. پزشک برای تشخیص این بیماری از رادیوگرافی ساده استفاده میکند. مهره های اول تا دوازدهم سینه ای قوسی را تشکیل میدهند که زاویه بین ۴۵-۲۰ درجه دارد. اگر این قوس از ۵۰ درجه بیشتر باشد غیر طبیعی محسوب میشود.
کیفوز یا گوژ پشتی در ستون مهره ای سینه ای معمولا به علت مشکلات تعدادی مهره ایجاد شده و بنابراین بصورت یک قوس یکنواخت مانند علامت ( است ولی گاهی اوقات تغییر شکل تنها در یک مهره ایجاد میشود ( مثلا در سل ستون مهره) و ستون مهره به شکل < درمیاید. به این حالت قوز یا Gibosity میگویند.




گاهی اوقات کیفوز ستون مهره همراه با اسکولیوز است. به این حالت کیفواسکولیوز Kypho scoliosis میگویند و شایعترین علت آن بیماری نوروفیبروماتوز است.
انواع کیفوز یا گوژپشتی عبارت اند از:
کیفوز وضعیتی Postural kyphosis
شایعترین نوع کیفوز ستون مهره است و در واقع یک نوع افزایش قوسی است که بطور طبیعی در ستون مهره سینه ای وجود دارد. این عارضه بیشتر در نوجوانان دیده میشود و در دختران بیشتر است. این بیماران معمولا دختران جوان و چاقی هستند که تحرک و فعالیت بدنی زیادی ندارند. علت دیگر کیفوز وضعیتی بیماری های مفصل ران است.
اگر به هر علتی ( مثلا دررفتگی دو طرفه مفصل ران) مفصل ران در ناحیه لگن نتواند بطور کامل باز شود، بیمار برای ایستادن مجبور است لگن خود را به جلو بچرخاند. این چرخش لگن به جلو موجب افزایش قوس ستون مهره کمری میشود و ستون مهره سینه ای هم که در بالای ستون مهره کمری است برای جبران آن، قوسی در خلاف جهت ایجاد میکند که همان کیفوز سینه ای است.
این بیماری بندرت دردناک است. کیفوز وضعیتی بندرت موجب بروز مشکلی در زمان بزرگسالی میشود.

کیفوز شوئرمن Scheuermann’ Kyphosis
شوئرمن نام رادیولوژیست دانمارکی است که اولین بار این عارضه را شرح داد. این بیماری هم در نوجوانان با سن حدود ۱۶-۱۰ سال یعنی سن بلوغ بروز کرده و معمولاً شدت قوس ستون مهره در این بیماری بیش از کیفوز نوع قبل است.
مشکل این بیماران بجز تغییر شکلی که در ستون مهره ایجاد شده است دردی است که ممکن است در ایستادن و نشستن طولانی مدت بیشتر شود. البته شدت درد اکثرا در حین فعالیت های بدنی و ورزشی هم بیشتر شود. این در حتی بدون درمان بهد از پایان بلوغ بطور خودبخود بهبود میابد.
رادیوگرافی ساده مهره های این بیماران تغییر شکلی را نشان میدهد بطوریکه چند مهره متوالی بجای استوانه ای بودن بصورت گوه دیده میشوند و ارتفاع مهره در جلو کمتر از عقب آن میشود.

کیفوز مادرزادی Congenital Kyphosis
در این نوع کیفوز، ستون مهره جنین در زمانی که در شکم مادر است خوب تشکیل نشده است. ممکن است دو یا چند مهره از یک طرف به هم چسبیده باشد یا یم مهره بصورت ناقص تشکیل شده باشد که در نتیجه آن بعد از تولد با رشد بچه قوس ستون مهره بتدریج بیشتر میشود.

اسپوندیلیت انکیلوزان
اسپوندیلیت انکیلوزان یک نوع رماتیسم ستون مهره است.

تخریب یا تغییر شکل مهره
این تغییر شکل میتواند به علت شکستگی یا عفونت یا تومور مهره و یا به علت پوکی استخوان ایجاد شود.

ضعف عضلات ستون مهره
این وضعیت میتواند در جریان بیماری هایی مثل دیستروفی های عضلانی، فلج اطفال و فلج مغزی ایجاد شود. در این موارد عضلات اطراف ستون مهره قدرت کافی ندارند تا آنرا صاف  مستقیم نگه دارند.

 

  

این بیماری بیشتر در جوانان ۱۱-۱۶ ساله دیده می شود. شیوع آن در پسران بیش از دختران می باشد. بیماران از افزایش انحنای پشت شکایت داشته که در ۴۰ تا ۵۰ درصد آنها با درد پشت همراه است ( این بیماری علت عمده درد پشت در جوانان می باشد). گاه بیماران از خستگی زودرس و مفرط شکایت دارند که در مراحل شدید باعث اختلال تنفسی و عصبی می گردد.

 

  

 

در معاینه فیزیکی، تحدب طبیعی ستون فقرات افزایش می بابد که این افزایش معمولا موضعی بوده و در وسط ناحیه پشتی و یا در ناحیه پشتی کمری است. تقعر ستون فقرات کمری نیز به همان نسبت افزایش میابد.
حرکات مهره های پشتی کمی محدود و دردناک است ولی دامنه حرکتی کمر طبیعی می باشد. بالا آوردن پا بطور مستقیم بیش از ۶۰ درجه محدود و دردناک است.

  

 

برای درمان بیماری شوئرمن پزشک  هم از درمان های غیر جراحی و هم درمان های جراحی استفاده میکند. بیمار باید نرمش های طبی خاصی را برای تقویت عضلات اطراف ستون مهره انجام دهد. اگر فرد همچنان در حال رشد باشد ممکن است پزشک معالج از بریس های خاصی استفاده کند. استفاده از این بریس ها معمولا تا زمان تمام شدن رشد در پایان بلوغ ادامه میابد.

اگر زاویه قوس ستون مهره بیش از ۷۵ درجه باشد معمولا از درمان جراحی استفاده میشود. در درمان جراحی این بیماری، پزشک معالج ابتدا امتداد مهره ها را اصلاح کرده و سپس با استفاده از پیچ و میله های خاصی آنها را در وضعیت اصلاح شده نگه میدارد. همچنین با استفاده از پیوند استخوان تعدادی از مهره ها را به یکدیگر جوش میدهد.
درمان کیفوز های مادرزادی نیز به توسط عمل جراحی انجام میگیرد.

منبع :rheumoc.com

  

آرتروز مچ دست

آرتروز Arthrosis یا استئوآرتریت Osteoarthritis همان ساییدگی سطوح مفصلی است. این بدان معنا است که غضروفی که روی استخوان های تشکیل دهنده مفصل را پوشانیده بتدریج خراب و ساییده میشود. این بیماری میتواند در بسیاری از مفاصل بدن ایجاد شود که یکی از آنها مچ دست است.

مچ دست یکی از پیچیده ترین مفاصل بدن بوده و مجموعه ای از مفاصل متعدد است که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. کنار هم قرار گرفتن استخوان های متعدد و تشکیل مفاصل بین آنها موجب میشود تا ما بتوانیم دست خود را در بسیاری جهات حرکت داده و بتوانیم اجسام را به راحتی در دست بگیریم.



مچ دست از کنار هم قرار گرفتن هشت استخوان کوچک تشکیل شده است که به آنها استخوان ها یا استخوانچه های کارپ Carpal bones میگویند. این هشت استخوانچه در بین استخوان های ساعد و استخوان های کف دست قرار گرفته اند. هر استخوانچه مچ دست با دیگر استخوانچه های اطراف خود مفصل میشود. پس قسمت زیادی از سطح این استخوانچه ها از غضروف مفصلی پوشیده شده است.

این غضروف مفصلی موجب میشود تا استخوانچه ها بهتر در کنار هم حرکت کنند و همچنین نقش جذب کننده ضربات شدیدی که به مچ دست وارد میشود را هم دارد. استخوانچه های مچ دست به توسط رباط هایی به یکدیگر و به استخوان های ساعد و کف دست متصل میشوند.

مهمترین علامت ساییدگی مفصل مچ دست درد آن است. این در در ابتدا فقط در موقع انجام فعالیت های سنگین بدنی مانند بلند کردن اشیاء سنگین ایجاد میشود. با شدت یافتن بیماری، درد حتی در حین انجام فعالیت های سبک هم ایجاد میشود. این درد معمولا در شروع انجام فعالیت بدنی است و بعد از گذشت چند دقیقه کاهش یافته یا کاملا از بین میرود. با اتمام فعالیت بدنی و سرد شدن بدن درد دوباره شروع میشود. در حالات شدیدتر بیماری درد حتی در حالت استراحت هم احساس میشود.


از دیگر علائم ساییدگی مفصل مچ دست تورم آن است. خشک شدن و محدودیت حرکتی در مچ دست و صدا دادن آن در حین حرکت هم در موارد شدیدتر شدن بیماری ایجاد میشود.

 

 

 

شایعترین علت آرتروز و ساییدگی مفصل مچ است ضرباتی است که به آن وارد میشود.

آسیب های وارده به مچ دست بدنبال ضربه ممکن است بصورت شکستگی باشد. گرچه اکثر این شکستگی ها بدون مشکل خاصی جوش میخورند گاهی اوقات این جوش خوردگی با مشکلاتی همراه میشود. شکستگی ممکن است بصورت کامل جوش نخورد و یا کج جوش بخورد. هر کدام از این عوامل موجب ناهمواری در سطح مفصل میشوند و این ناهمواری به مرور زمان موجب ساییده شدن سطوح ناهموار مفصلی به هم و خراشیده شدن و ساییده شدن غضروف مفصلی میشود.

گاهی اوقات بدنبال ضربات وارده به مچ دست رباط های آن دچاره پارگی میشوند. اگر این پارگی ها به درستی ترمیم نیابند مفصل دچار ناپایداری شده و در یک مفصل ناپایدار توزیع نیروها متعادل نخواهد بود. نتیجه اینست که به قسمت های خاصی از مفصل یروهای بیشتری وارد میشود که موجب آسیب غضروف و ساییدگی مفصلی میگردد.

گاهی اوقات بدنبال ضربات وارده به مفصل غضروف دچار آسیب میشود. سطح آن خراشیده شده و یا ریش ریش میشود. لهیده شده و یا حتی تکه ای از آن کنده شده و به درون فضای مفصلی میفتد. این آسیب ها در صورت عدم درمان مناسب میتوانند در دراز مدت موجب خراب شدن بیشتر غضروف و بروز ساییدگی مفصلی شوند.

 

 

پزشک در ابتدا با بیمار صحبت کرده و در مورد مشکلات وی از او سوالاتی میکند. معاینه بیمار معمولا بصورت دیدن مچ و حرکاتی که انجام میدهد صورت میگیرد. پزشک معالج از بررسی های پاراکلینیکی بخصوص رادیوگرافی ساده برای کمک به تشخیص آرتروز مچ دست کمک میگیرد. در ردیوگرافی این بیماران دیده میشود که فضای مفصلی کاهش پیدا کرده، استخوان ها متراکم تر شده ( که معمولا خود را بصورت سفیدتر شدن استخوان نشان میدهد) و ممکن است استخوان های اضافه ای به نام استئوفیت در لبه های استخوان های تشکیل دهنده مفصل ایجاد شوند.
 

 

 

درمان این بیماری در ابتدا غیر جراحی است. مهمترین اقدامات درمانی در این بیماری عبارتند از
 
  • کاهش فعالیت های سنگین بدنی و ورزشی
  • تغییر روش انجام دادن فعالیت ها بصورتی که فشار کمتری به مچ دست وارد شود
  • انجام نرمش های کششی تقویتی برای مفصل مچ دست
  • استفاده از بریس
  • داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند بروفن و یا سلکوکسیب یا ناپروکسن
  • گرم کردن موضع درد
  • تزریق کورتیکوستروئید در درون مفصل به توسط پزشک معالج
انجام اقدامات فوق در بسیاری موارد میتواند درد بیمار را کاهش دهد. در صورتیکه چند ماه درمان غیر جراحی تاثیر درمانی مناسبی نداشته باشد پزشک معالج ممکن است تصمیم به انجام عمل جراحی بگیرد.

 

 

منبع :rheumoc.com