وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

آشنایی با وزنه‌های آزاد

برای انتخاب دستگاه مناسب چه معیارهایی دارید؟ در مطلب قبلی با دو دستگاه حلزونی و اسمیت و مزایا و معایب آن اشنا شدیم. حال به یک مروری بر مزایا و معایب برخی دیگر از این دستگاه‌ها که به شما در انتخاب دستگاه مناسب وضعیت‌تان کمک می پردازیم.

بلند کردن وزنه

وزنه‌‌‌های آزاد مانند دمبل و‌‌‌هالتر می‌تواند جایگزینی برای انجام برنامه تمرینات قدرتی شما باشد. اگر مبتدی هستید اما در جلسات خصوصی کار می‌کنید و یا دوره مبتدی را پشت سر گذاشته‌اید، استفاده از این وزنه‌‌‌ها برای شما بهترین انتخاب است.

مزایا :

1) افزایش استفاده از عضلات گوناگون :

با استفاده از وزنه‌‌‌های آزاد، با هر تمرین می‌توان روی چند عضله همسان کار کرد. برای مثال اگر به صورت ایستاده تمرین خود را انجام می‌دهید، روی عضلات شکمی، اِکتور اسپینا و بعضی از عضلات پا کار خواهد شد.

2) شباهت تمرینات آن به فعالیت‌‌‌های روزمره :

بسیاری از تمرینات با وزنه‌‌‌های آزاد با حرکات و فعالیت‌‌‌های ما در زندگی روزمره شبیه است. به همین دلیل، افزایش قدرت در مقایسه با استفاده از دستگاه بیشتر خواهد بود.

3) بالا رفتن تعادل :

از آنجا که در این تمرینات روی عضلات ثابت‌تری کار می‌شود، به همین دلیل می‌توانید روی تعادل و هماهنگی خود نیز کار کنید. می‌توانید با استفاده از توپ‌‌‌های مخصوص، تمرینات خود را سخت‌تر کنید تا تعادل‌تان را بیشتر بالا ببرید.

4) استفاده بیشتر از نیروی فکری :

هنگام استفاده از وزنه‌‌‌های آزاد برای انجام تمرینات از توانایی مغز برای تشخیص موقعیت بدن و داشتن تعادل استفاده می‌شود. این مساله برای ورزشکاران حرفه‌ای بسیار مهم است. استفاده از وزنه‌‌‌های آزاد می‌تواند هم روی مغز و هم روی جسم‌تان کار کند.

هنگام استفاده از وزنه‌‌‌های آزاد برای انجام تمرینات از توانایی مغز برای تشخیص موقعیت بدن و داشتن تعادل استفاده می‌شود. این مساله برای ورزشکاران حرفه‌ای بسیار مهم است. استفاده از وزنه‌‌‌های آزاد می‌تواند هم روی مغز و هم روی جسم‌تان کار کند.

5) راحت و ارزان :

وزنه‌‌‌های آزاد برای آن دسته افرادی که همیشه در حال سفر هستند و نمی‌توانند مداوم به باشگاه بروند و یا نمی‌توانند هزینه‌‌‌های باشگاه را متقبل شوند، بسیار خوب است.

زدن وزنه

معایب :

1) افزایش خطر صدمه دیدن در صورت انجام حرکات نادرست :

هنگام انجام تمرینات با وزنه، احتمال انجام حرکت نادرست و خارج از مسیر وجود دارد و همین مساله موجب آسیب‌رسانی می‌شود. به همین دلیل باید روی صحت حرکاتتان بسیار دقت کنید.

2) کاهش بازده :

اگر به باشگاهی بروید که انواع گوناگون با وزن‌‌‌های متعدد دمبل در اختیار نداشته باشید باید همیشه منتظر باشید تا نفر قبلی تمرین خود را تمام کند و نوبت به شما برسد. همین مساله موجب کند شدن روند تمرینات و کاهش بازده کار می‌شود.

با اینکه هم دستگاه‌‌‌ها و هم وزنه‌‌‌های آزاد معایب و مزایایی دارند، تقریبا وزنه‌‌‌های آزاد برای همه افراد انتخاب بهتری به شمار می‌رود. حتی افراد مبتدی هم باید تا جایی که می‌توانند به سرعت استفاده از وزنه را شروع کنند چون نتایج بهتری را خواهند گرفت. البته این به این معنا نیست که از دستگاه استفاده نکنید، آنها هم می‌توانند گاهی برای ایجاد وقفه میان تمرینات وزنه آزاد انتخاب خوبی باشند و زمانی هم که طریقه صحیح تکنیک‌‌‌ها را فراموش کرده‌اید، می‌توانید با استفاده از این دستگاه‌‌‌ها یادآوری ایجاد کنید. پس دفعه بعد که به باشگاه رفتید، حواس‌تان باشد که بعضی تمرینات‌تان را هم با وزنه‌‌‌های آزاد انجام دهید، مطمئن باشید که نتیجه بهتری خواهید گرفت.

منبع :تبیان

5مورد دیگر از آسیب دیدگی های متداول در ورزش

5مورد دیگر از آسیب دیدگی های متداول در ورزش


آسیب های ورزشی انواع مختلف دارند، اما قسمت های ویژه ای از بدن هستند که بیش از سایر اعضاء در خطر صدمه خوردن هستند. 5مورد از متداول ترین صدمات و جراحت های ورزشی و راه های جلوگیری و درمان آنها را نیز به شما معرفی کردیم,اکنون 5 مورد دیگر از این آسیب ها را مورد بررسی قرار می دهیم.
عضلات

1-کشیدگی عضلات و ماهیچه ها

گرم نکردن صحیح بدن، خستگی، عدم انعطاف پذیری و ناتوانی و ضعف، همه از عوامل کشیده شدن ماهیچه در ورزشکاران می باشد. معمول ترین ماهیچه هایی که کشیده می شوند، عضلات پشت ران (در ورزشهایی همراه با دویدن است مثل دومیدانی، بسکتبال) و ماهیچه ساق پا (در تنیس) می باشد. البته ماهیچه های دیگری نیز باتوجه به ورزش مورد نظر درصدد کشیدگی هستند.

پیشگیری و درمان: بهترین راه جلوگیری از بروز چنین عارضه، انجام حرکات کششی صحیح قبل و پس از ورزش کردن و اجتناب از ورزش هنگام خستگی و ضعف است. Rice و دارو های ضد-تورمی مثل سایر آسیب ها، بهترین درمان برای این عارضه می  باشد. خوب است که کمی هم به آرامی عضلات را کشش دهید. وقتی عارضه شروع به بهبودی کرد می توانید دوباره ورزش را شروع کنید، اما هر از چند گاهی در میان ورزش مکث کرده و ماهیچه هایتان را بکشید تا به طور کامل بهبود یابید.

-2 آسیب های آرنج در ورزش تنیس و گلف

تعجب آور است که این آسیب %7 کل آسیب های ورزشی را تشکیل می دهد. در این آسیب ورزشی، تاندون های آرنج به خاطر ضربات مکرر بَک هند در تنیس آسیب دیده و باعث ایجاد درد در قسمت داخلی آرنج می شود.، البته گاهاً ممکن است قسمت خارجی هم صدمه ببیند.

پیشگیری و درمان: بهترین راه جلوگیری از بروز این آسیب، انجام تمرینات تقویتی ساعد و بازو است. همچنین اصلاح کردن طریقه ی ضربه زدن با راکت و استفاده از آرنج بند می تواند کمک کننده باشد. برای درمان این عارضه Rice و داروهای ضد-تورم مناسب است، اما در بعضی موقعیت ها فیزیوتراپی و ترک ورزش به مدت زیاد ضروری است.

مچ

-3 رگ به رگ شدن و پیچ خوردگی مچ پا

این آسیب در میان افرادی که فوتبالف هاکی، بسکتبال و والیبال بازی می کنند، بسیار متداول است. می توان گفت در ورزش هایی که با دویدن و پریدن سر و کار دارد غیر قابل اجتناب است. این حرکات ممکن است باعث پیچ حوردن مچ پا و گاهی پاره شدن یک تاندون یا لیگامنت شود. با عکسبرداری می توان تشخیص داد که عضو دچار شکستگی شده است یا خیر.

پیشگیری و درمان: تقویت مچ پا با حرکات نرمشی، بستن مچ یا استفاده از مچ بند می تواند از بروز این اتفاق پیشگیری کند اما ضمانتی درکار نیست که اگر افتادید یا حرکاتی اشتباه انجام دادید صدمه نبینید. پیچ خوردگی مچ پا را می توانید با Rice و داروهای ضد-تورمی مداوا کنید. اما به هیچ وجه بیش از یک روز استراحت نکنید. باید سعی کنید مچ پایتان را به نرمی تکان داده و بچرخانید تا از ورم آن کم شود.

-4 آسیب دیدگی شانه

%20 آسیب دیدگی های ورزشی مربوط به شانه است که شامل دررفتگی، رگ به  رگ شدن و ضرب دیدگی می شود. این آسیب دیدگی در ورزشهایی مثل تنیس، شنا، وزنه برداری، بیسبال و والیبال بیشتر اتفاق می افتد. علائم ای عارضه، بروز درد، کوفتگی عضلانی و احساس ضعف و ناتوانی در شانه می باشد.

پیشگیری و درمان: برای پیشگیری از وقوع این عارضه که بیشتر زمانی اتفاق میافتد که مدتی از شانه خود استفاده نکرده باشید. مثل دوران تعطیلات لیگ، بهتر است قبل از شروع ورزش عضلات آن را با وزنه زدن تقویت کنید. بهترین راه های درمانی برای این عارضه نیز Rice و داروهای ضد-تورمی است.

زانو

5-آسیب دیدگی زانو در دونده ها

آسیب دیدگی زانو %55 آسیب دیدگی های ورزشی را تشکیل می دهد و تقریباً ¼ این مشکلات توسط پزشک جراح ارتوپد برطرف می شود. البته دونده ها تنها قربانیان این آسیب ورزشی نیستند. دوچرخه سواران، شناگران، افرادی که ایروبیک استپ کار میکنند، و آنها که فوتبال و بسکتبال و والیبال بازی می کنند نیز ممکن است به این عارضه دچار شوند. در این عارضه، استفاده بیش از حد از زانو باعث ناراحتی و آسیب رسیدن به تاندون زیر کاسه ی زانو می شود.

پیشگیری و درمان:کفش یا کفی کفش هایتان را مرتباً عوض کرده و از نوع مناسب استفاده کنید. بین تمریناتتان مدت بیشتری استراحت کنید. اگر زانویتان آسیب دید حداقل دو روز از انجام دوباره ی ورزش خودداری کرده و از داروهای ضد-تورم استفاده کنید. قبل از شروع دوباره ی ورزش حتماً خود را خوب گرم کرده و در محل آسیب دیده از یخ استفاده کنید.

پیشگیری بهترین درمان است

اکثر آسیب دیدگی های ورزشی به خاطر گرم نکردن صحیح و انجام حرکات کششی به طریقی نادرست قبل از ورزش کردن است. بالا بردن ناگهانی شدت ورزش هم می تواند به شما صدمه بزند. از این رو بهترین راه پیشگیری انجام حرکات صحیح کششی قبل و پس از ورزش و افزایش شدت ورزش به تناسب مهارت ها و تجاربتان در آن ورزش میباشد .

طاهره رشیدی

بخش ورزشی تبیان

تردمیل ابزاری برای تمام فصول

علاقه به ورزش کردن در میان تک تک ما علاقه ای است یافت شدنی، به این دلیل که هم سلامتی به واسطه ورزش کسب می شود و هم این که خیلی ها دوست دارند به واسطه ورزش کردن اندام زیبایی داشته باشند. به ویژه خانم ها که کاهش وزن برایشان امری است حیاتی و حائز اهمیت!
تردمیل

یکی از راه های کاهش وزن و البته ورزش کردن استفاده از وسایل ورزشی است، یکی از این وسایل که شما هم شاید آن را دیده و سروکار با آن داشته اید، تردمیل است. وسیله ای که روی آن می شود با هر سرعتی که خواست راه رفت و گاهی هم دوید. برای آدم‌های گرفتار و برای آن‌هایی که به هر دلیل موجه یا ناموجهی دلشان نمی‌خواهد اول صبح یا آخر شب توی پارک‌ها بدوند یا پیاده‌روی کنند،‌ تردمیل یک نعمت است؛ البته مشروط بر این‌که به فکر سلامت خودشان و احیاناً به فکر کاهش وزن و تناسب اندام خودشان باشند

تردمیل چیست ؟

تردمیل(treadmill) ابزاری ورزشی است که برای در جای راه رفتن، دوی آهسته و دوی سریع ساخته شده است. یعنی کارهایی که ما می توانیم به خوبی انجام دهیم، اما در اکثر اوقات برای انجام دادن آن ها به اندازه کافی انگیزه نداریم. ما تنبل ها معمولا با نگاه کردن از پنجره تصمیم می گیریم که امروز هوا برای پیاده روی مناسب هست یا نیست، که غالب وقت ها با توجه به تنبل بودن ما هوا مناسب نیست. شاید هم مشکل این باشد که راه رفتن یا دویدن در روزهایی که هوا سرد است به هیچ وجه جالب نباشد. کاربرد اصلی این وسیله در تست ورزش است که در آن بیمار فعالیتی محدود را متناسب با وضعیت پایش سیستم قلبی- عروقی خود انجام می دهد. هدف از انجام این تست، آشکار شدن اختلالات احتمالی عملکرد قلبی تحت فشار و استرس است. تردمیل ها همچنین در فیزیوتراپی به عنوان فعالیتی در جهت توان بخشی اعضای آسیب دیده و یا بهبود سریع تر پس از جراحی به کار می رود. از مزایای دیگر این دستگاه می توان به امکان تنظیم سرعت در مقادیر دلخواه و امکان محاسبه انرژی با توجه به معلوم بودن سایر شاخص ها اشاره کرد. بازدهی کار با این سیستم از بسیاری دیگر از ورزش های پیچیده قلبی و عروقی بیشتر است بعضی از انواع این دستگاه امکان شمارش قدم، پایش ریتم قلب و محاسبه تعداد کالری سوخته شده را نیز دارند.

 تردمیل ها  در فیزیوتراپی به عنوان فعالیتی در جهت توان بخشی اعضای آسیب دیده و یا بهبود سریع تر پس از جراحی به کار می رود

ما نوع موتوردار تردمیل، تکنولوژی پیشرفته‌‌تری دارد و موتوری که در آن کار گذاشته شده است به کمک عضلات شما می‌آید و به این ترتیب، شرایط گوناگونی برای دویدن یا راه‌ رفتن برای شما به وجود می‌آورد. در این دستگاه، موتور تردمیل است که باعث چرخش تسمه و حرکت صفحه تردمیل می‌شود. شما می‌توانید سرعت آن را به صورت شیب‌دار تنظیم کنید و حالتی را به وجود آورید مثل این‌که دارید در یک مسیر سربالایی راه می‌روید یا می‌دوید. این تردمیل‌ها معمولاً یک مانیتور کامپیوتری دارند که با سیم‌های مخصوصی به بدن وصل می‌شوند و می‌توانند ضربان قلب را نشان دهند تا ورزشکار متوجه شود که آیا شدت حرکت‌هایش روی تردمیل کافی است و موجب کاهش وزنش می‌شود یا نه. اگر به صفحه مانیتور این تردمیل‌ها نگاه کنید، برنامه‌های از پیش تعیین‌شده‌ای را خواهید یافت که به کمک آن‌ها می‌توانید الگوی راه رفتن یا دویدن خودتان را روی تردمیل تنظیم کنید.

5نکته برای حداکثر استفاده از تردمیل

ورزش کردن روی تردمیل، راه و رسمی دارد. برای‌ این‌که درحین راه رفتن یا دویدن روی دستگاه،‌ دچار آسیب‌های عضلانی اسکلتی نشوید، بهتر است همیشه به این 5 نکته توجه کنید:

-1 اولین قدم، این است که بتوانید روی تردمیل، وضعیت بدنی مناسبی به خودتان بگیرید؛ یعنی سرتان را بالا بگیرید، عضلات گردنتان را کاملاً شل کنید و آرام باشید و ترجیحاً مستقیم به جلو نگاه کنید. اگر قرار است هنگام استفاده از تردمیل به تلویزیون نگاه کنید، این تلویزیون باید در ارتفاعی نصب شده باشد که شما مجبور نباشید گردنتان را برای مدت طولانی با زاویه نگه دارید.

تردمیل

2- دست‌هایتان را آرام‌آرام مشت کنید، البته نه تا حدی که دست‌هایتان کاملاً منقبض شود. سعی کنید هنگامی‌که روی تردمیل راه می‌روید یا می‌دوید، بازوهایتان از کنار بدنتان به سمت جلو و عقب حرکت کنند و در واقع، یک‌جور حرکت آونگی داشته باشند.

3- توصیه می‌شود هنگام ورزش کردن، عضلات شکمتان را منقبض کنید.

4- راه رفتن روی تردمیل، نیاز به گام‌های خیلی کوتاه یا خیلی بلند ندارد. توصیه می‌شود روی تردمیل، همان ‌طوری قدم بردارید که برایتان آسان و معمول است؛ نه خیلی کوتاه و نه خیلی بلند.

5- توصیه می‌شود روی نفس‌های خودتان تمرکز داشته باشید. سعی کنید به صورت طبیعی نفس بکشید و گهگاهی که می‌توانید، نفس عمیق بکشید.

و اما دوچرخه‌های ورزشی

دوچرخه‌های ثابت ورزشی، نوعی دیگر از دستگاه‌های ورزشی به حساب می‌آیند که بیشتر باشگاه‌های ورزشی به آن مجهزند. شما می‌توانید یکی از این دوچرخه‌ها را نیز برای ورزش در منزل خریداری کنید. این دستگاه، هم جای کمی را اشغال می‌کند، هم ارزان‌تر است و هم به راحتی به شما امکان می‌دهد که در فضای کوچک آپارتمانتان دوچرخه‌سواری کنید.


منبع : تبیان

تمرینات استقامتی (هوازی)


آیا می دانید تمرینات هوازی چه نوع تمریناتی هستند؟ و میدانید این تمرینات چه میزان در سلامت شما تاثیر دارند؟

تعریف تمرینات ورزشی استقامتی(هوازی) : موجب بهبودجریان خون مرکزی و محیطی شده و ظرفیت سلولهای عضلانی رادرجهت تولید مقدار بیشتر ATP تقویت می کندو برای اجرای تمرین نیازبه اکسیژن دارد و چون پیشرفتهایی درظرفیت استقامتی به علت سازگاریهای ناشی ازتمرین به دست می آیدتمرینات استقامتی ازاین نوع است.

دویدن

ماننددویدن آرام-شناکردن

▪ روازنه چقدر راه می روید؟

▪ آیا بالا رفتن از پله برای شما دشوار است؟

▪ آیا می توانید برای خرید از خانه بیرون بروید؟

تمرینات استقامتی در این موارد به شما کمک می کند. این تمرینات موجب افزایش تعداد ضربان قلب و تنفس می شوند و مصرف اکسیژن در طی این حرکات افزایش می یابد. در نتیجه کارایی قلب، ریه ها و سیستم گردش خون افزایش می یابد و توانایی شما را در انجام کارهای روزانه بیشتر می کند. این تمرینات شامل ورزش هایی مثل پیاده روی ، دویدن، دوچرخه سواری، شنا و کوهنوردی است. در اینجا پیاده روی را که یکی از ساده ترین و مناسب ترین ورزش ها است، شرح می دهیم . ورزش ایجاد شادابی و رضایت می کند.

پیاده روی در خارج از منزل، خصوصاً اگر با هم سن و سالان باشد، سبب جلوگیری از انزواطلبی و افسردگی خواهد شد.

شما با یک برنامه پیاده روی که به آرامی شروع شده و به طور تدریجی سرعت و مسافت آن افزایش یافته است، پس از مدتی می توانید توانایی های تنفسی خود را به حد یک فرد جوان برسانید. بهتــر است قبــل از شروع پیاده روی با حرکـــات کششی عضلات خود را گرم کنید. سپس برای مدت۱۰ تا ۱۵دقیقه پیاده روی کنید. مدت پیاده روی را به تدریج افزایش دهید، تا حداکثر به یک ساعت در روز برسد. بهتراست پیاده روی را در دو نوبت صبح و عصر و هربار ۳۰ دقیقه انجام دهید.اگر توانایی انجام ۳۰ دقیقه پیاده روی مداوم را ندارید می توانید به جای آن ۳ پیاده روی ۱۰ دقیقه ای داشته باشید. برای پیاده روی مسیری هموار و با هوای تمیز انتخاب کنید.یک بطری آب همراه خود داشته باشید.

تمرینات موجب افزایش تعداد ضربان قلب و تنفس می شوند و مصرف اکسیژن در طی این حرکات افزایش می یابد. در نتیجه کارایی قلب، ریه ها و سیستم گردش خون افزایش می یابد و توانایی شما را در انجام کارهای روزانه بیشتر می کند

برای انجام پیاده روی نکات زیر را رعایت کنید:

۱) کفش های راحت، کاملاً اندازه و بنددار بپوشید ، که پا را در خود نگهدارد و مانع تاثیر ضربه به پا شود. همچنین جوراب های ضخیم نخی که عرق پا را جذب وپاها را حفظ کند بپوشید.

۲) لباس های راحت، سبک و متناسب با دمای هوا بپوشید. در تابستان لباس های با رنگ روشن بپوشید. و در زمستان به جای یک لباس ضخیم، چند لباس نازکتر بپوشیدتا بتوانید به تدریج با گرم شدن بدن در حین پیاده روی، لباس های خود را کم کنید.

۳) پیاده روی را با سرعت کم شروع کنید.

۴) دریک وضعیت متعادل و راحت راه بروید. سر را بالا نگهدارید، به جلو نگاه کنید نه به زمین. در هر قدم بازوها را آزادانه در کنار بدن حرکت دهید. بدن را کمی به جلو متمایل کنید. گام برداشتن را از مفصل ران و با گام بلند انجام دهید. روی پاشنه فرود آمده و با یک حرکت نرم به جلو بروید. از برداشتن گام های خیلی بلند خودداری کنید.ورزش در هوای آلوده مضر است.

شنا کردن در استخر

۵) راه رفتن را درصورت امکان بدون توقف انجام دهید. ایستادن مکرر و شروع مجدد پیاده روی مانــع تاثیرات مثبت آن می شود.

۶) در حین راه رفتن نفس های عمیق بکشید. با یک نفس عمیق از طریق بینی و با دهان بسته ریه ها را از هوا پرکنید و سپس هوا را از دهان خارج کنید.

۷) سعی کنید زمان خاصی از هر روز را برای پیاده روی در نظر بگیرید که خسته و یا گرسنه نباشید و در صورت امکان با دوستانتان پیاده روی کنید.

۸) اگردر سربالایی یا سراشیبی قدم می زنید، بــدن را به سمت جلــو متمایل کنید و برای حفظ تعادل ، قدم های کوتاه تری بردارید.

۹) مدت زمان پیاده روی و مسافتی که طی کرده اید را هر روز در تقویم خود یاد داشت کنید. هفته ای یک بار مدت زمان پیاده روی را افزایش دهید.

۱۰) در اواخر پیاده روی به تدریج قدم های خود را آهسته تر کنید. می توانید حرکات انعطاف پذیری را نیز انجام دهید و با این کار کم کم بدن خود را سرد کنید.

۱۱) اگر در حین پیاده روی دچار درد قفسه سینه، تنگی نفس و یا پا درد شدید فوراً استراحت کنید و با پزشک مشورت نمایید.پیاده روی به علت تحریک ماهیچه ها واستخوان ها سبب افزایش قدرت عضلانی و استخــوانی می شود.زمانی که خسته یا گرسنه هستید ورزش نکنید

  واژه نامه :

 ATP : مخفف آدنوزین تری فسفات است که در واقع این ماده انژی بدن است. بدن برای تولید انرژی ATP  می سازد

منبع : تبیان

تاثیر ورزش بر تالاسمی

آیا می دانید افراد مبتلا به تالاسمی باید چه ورزش هایی انجام دهند؟

نقص یا کاهش در سنتز یک یا چند زنجیره هموگلوبین

دو نوع عمده تالاسمی شامل آلفا تالاسمی و بتا تالاسمی است. تالاسمی شایع در ایران، بتا تالاسمی است که خود دو نوع دارد

ورزش

* تالاسمی مینور (خفیف) : 

تالاسمی مینور حالتی است که در آن شخص ناقل ژن تالاسمی است و میتواند آن را به نسلهای بعد انتقال دهد. در این حالت تغییری جزئی در خون فرد پدید می آید بدین صورت که گلبولهای قرمز کمی کوچکتر از حالت عادی هستند اما به مقدار کافی وجود دارند و به طور طبیعی کار می کنند

معمولاً افراد با تالاسمی مینور کم خون نیستند اما ممکن است زنان مبتلا، در زمان حاملگی دچار کم خونی شوند. به طور کلی افراد با تالاسمی مینور بیمار نیستند و بسیاری از آنها از اینکه خونشان با افراد عادی تفاوت دارد بی اطلاعند. افراد با تالاسمی مینور را ناقل نیز می نامند. این حالت زمانی خطرناک است که دو فرد مبتلا به تالاسمی مینور (ناقل) با یکدیگر ازدواج نمایند. در این صورت احتمال دارد که فرزندان آینده آنها، به تالاسمی ماژور مبتلا باشد.

* تالاسمی ماژور (شدید) : تالاسمی ماژور یک بیماری جدی است که فرزند مبتلا دو ژن معیوب را از پدر و مادر به ارث برده است. در این نوع تالاسمی، اختلال خونی شدید است به طوری که کودکان مبتلا قادر به ساختن هموگلوبین به مقدار کافی نیستند لذا نیازمند تزریق خون و سایر درمانهای طبی خواهند بود.بچه های مبتلا به تالاسمی ماژور در هنگام تولد سالم هستند اما بین 3 تا 18 ماهگی ممکن است دچار کم خونی شوند.

تنها نکته‌ای که در تالاسمی خفیف یا مینور جالب توجه است، این است که این افراد موقع ازدواج نباید با یک فرد شبیه خود (تالاسمی مینور) ازدواج کنند.

بیماران تالاسمی به علت نقص در تولید هموگلوبین خون دچار کم خونی می شوند و از همان اوایل زندگی برای جبران کم خونی احتیاج به تزریق خون پیدا می کنند .در این بیماران افزایش تزریق خون باعث ازدیاد بار آهن خواهد شد آهن اضافی مشکلات مختلفی را در کودکان در بر داشته و عوارض سمی آهن در اندام های مختلف موجب بوجود آمدن سندرم های متعددی مخصوصأ در غدد درون ریز و کبد وقلب خواهد داشت .

تنها نکته‌ای که در تالاسمی خفیف یا مینور جالب توجه است، این است که این افراد موقع ازدواج نباید با یک فرد شبیه خود (تالاسمی مینور) ازدواج کنند.

مهمترین وشدیدترین عوارض انباشتگی آهن در قلب به صورت ناهماهنگی ضربان قلب ونارسایی احتقانی قلب ظاهر می شود که سرانجام به مرگ منجر می شود. همچنین آهن زیاد خاصیت الاستیسیته قلب و قدرت تلمبه ای را کاهش می دهد .از دیگر عوارض ازدیاد بار آهن رشد ونمو ناقص –بلوغ دیررس – ابتلا به دیابت –تشنج وکلسیم خون پایین است .

یکی از راههای دفع آهن اضافی بدن استفاده از داروی دفع کننده آهن به نام دسفریوکسامین یا DFO است.

ورزش و تالاسمی

بیماران تالاسمی می توانند با انجام فعالیت های هوازی منظم و زیر بیشینه مقدار جذب آهن از طریق روده را کاهش دهند واز این طریق به کاهش بار آهن بدن کمک نمایند .DFO فقط قادر به دفع آهن خون است و نمی تواند آهن موجود در بافت ها و سلولها را دفع کند. آهن وفریتین در دوره برگشت به حالت اولیه ورزش بطور غیر منتظره افزایش می یابد. تجزیه و آزاد شدن آهن ذخیره در سلولها و ورود به خون افزایش می یابد که داروی DFO می تواند تاثیر بیولوژیکی خود را بطور کامل بگذارد.

مهمترین وشدیدترین عوارض انباشتگی آهن در قلب به صورت ناهماهنگی ضربان قلب ونارسایی احتقانی قلب ظاهر می شود که سرانجام به مرگ منجر می شود

صادقیان (1378) در تحقیقی تحت عنوان :

”تاثیر یک برنامه تمرین هوازی زیر بیشینه بر تغییرات احتمالی فریتین وآهن خون بیماران تالاسمی ”

به این نتیجه دست یافت که انجام فعالیت های هوازی زیر بیشینه قابل کنترل تا 65% ضربان قلب ذخیره دو مزیت عمده برای بیماران تالاسمی به همراه دارد:

1.  در هنگام ورزش مقدار فریتین خون بیمار بر اثر عوامل گوناگون فیزیومتابولیکی کاهش می یابد.

2.  در دوره برگشت به حالت اولیه تمرین مقدار آزاد شدن فریتین از بافتها افزایش یافته و به جریان خون وارد می شود و در نتیجه تاثیر داروی دسفرال برای دفع آن از بدن بیشتر می گردد.همچنین این سطح از شدت تمرین هیچ گونه نارسایی قلبی تنفسی برای بیماران تالاسمی ایجاد نمی کند.

منبع : تبیان