وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

وبلاگ شخصی دکتر امیرهوشنگ واحدی

دکتر امیر هوشنگ واحدی متخصص طب فیزیکی و توابخشی، درمان بیماریهای ستون فقرات، عصبی، عضلانی و مفصلی و ... مطب کرج، جهانشهر-روبروی بیمارستان مدنی

در درفتگی مادرزادی لگن، تشخیص و درمان


شاید این سوالی است که در بدو تولد نوزاد در ذهن بسیاری از والدین مطرح می شود آیا می توان کاری انجام داد تا از بروز بعضی از بیماریهای ذهنی یا جسمی در فرزندمان جلوگیری کنیم؟ جواب این سوال" آری" است.


شما می توانید تنها با معاینه دقیق پزشکی، چند قطره خون و انجام آزمایش های غربالگری بیماری های متابولیک مادرزادی، نوزاد خود را در مقابل خطر بروز بسیاری از بیماریهای ذهنی و جسمی محافظت کنید. 
به همین منظور تمام نوزادان باید بلافاصله پس از تولد، توسط پزشک معاینه شوند. 
بیماری های مختلفی ممکن است به طور مادرزادی در کودک وجود داشته باشد که می توان با تشخیص سریع و درمان به موقع از عواقب ناگوار آن جلوگیری کرد. بیماری هایی چون زردی، کم کاری تیروئید، پی کی یو، فاویسم و در رفتگی مادرزادی لگن در ناحیه مفصل ران از مواردی است که باید مورد توجه دقیق پزشک و والدین کودک قرار بگیرد و در صورت لزوم از آزمایش خون، سونوگرافی یا رادیوگرافی برای بررسی بیشتر استفاده شود. 
علل دررفتگی مادرزادی لگن علت این بیماری به درستی شناخته شده نیست. بعضی از محققان معتقدند در بعضی از جنین ها حفره استابولوم (بخشی از لگن) به درستی تشکیل نشده و عمق کافی برای نگه داشتن سر استخوان ران در درون خود ندارد. بعضی دیگر هم عقیده دارند که شلی کپسول مفصل ران علت بروز این بیماری است. 
در رفتگی مادرزادی لگن در بعضی خانواده ها بیشتر است. به نظر می رسد در جوامعی که نوزاد را قنداق می کنند شیوع این بیماری بیشتر بوده و در مناطقی که مادر بچه را در پشت کمر یا جلوی شکم خود آویزان می کند این بیماری شیوع کمتری دارد. این اختلاف احتمالا به علت نزدیک بودن و دور بودن ران های بچه در دو نوع متفاوت بستن و حمل کردن وی است. 
در رفتگی مادرزادی لگن بیشتر مفصل ران چپ را گرفتار می کند. بیشتر در دختر ها دیده شده (شیوع این بیماری در دختران 9 برابر پسران است) و در نوزادانی که در شکم مادر در وضعیت عکس معمول قرار گرفته اند (سر به طرف بالا و پا به پایین) بیشتر است. 
دررفتگی مادرزادی مفصل ران در موارد زیربیشتر دیده می شود: فرزندان اول خانواده، نژاد سفید، وجود ناهنجاری های مادرزادی دیگر مانند پا چنبری (کلاب فوت) 
وقتی سر استخوان ران نوزاد مدتی در خارج از حفره استابولوم می ماند هم رشد سر و هم رشد حفره استابولوم دچار اختلال می شود. 
حفره استابولوم کوچک باقی می ماند و عمق کافی پیدا نمی کند. سر استخوان ران هم کوچک مانده و خوب رشد نمی کند. گردن استخوان ران نازک مانده و تنه استخوان ران هم لاغر و کم قطر می شود. این تغییرات نشان می دهند که رشد استخوان ها وقتی سیر طبیعی خود را طی می کند که به درستی در کنار هم قرار داشته باشند. در کنار هم بودن است که رشد و تکامل مناسب را تضمین می کند. 
هر چه مدت زمان بیشتری از تولد نوزاد بگذرد و درمان به تاخیر بیافتد این تغییرات بیشتر شده و درمان بچه را مشکل تر می کند. 
در صورتی که بیماری زود تشخیص داده شده و سر استخوان ران در درون حفره استابولوم گذاشته شود رشد استخوان ها در دو طرف مفصل سیر طبیعی خود را باز یافته و در بسیاری اوقات عقب ماندگی خود را جبران می کنند؛ ولی در صورتی که سر استخوان ران در بیرون استابولوم بماند هر چه سن بچه بیشتر می شود عقب ماندگی رشد مفصل و تغییر شکل آن بیشتر می شود و در نهایت می تواند معلولیت ایجاد کند. 
در رفتگی مادرزادی لگن یا مفصل ران از شایعترین علل در رفتگی این مفصل در کودکان است. علائم در رفتگی مادرزادی سر استخوان ران در نوزادن بسته به سن کودک متفاوت است. این علائم را معمولا در دو محدوده سنی قبل و بعد از سه ماهگی تعریف می کنند. 
علائم دررفتگی مادرزادی مفصل ران قبل از سه ماهگی مهمترین این علائم در سنین قبل از سه ماهگی عبارتند از: 
- در ناحیه کشاله ران همه نوزادان چین های پوستی به طور طبیعی وجود دارد. در این بیماری این چین ها ممکن است در دو طرف غیر قرینه بوده و چین های کشاله ران در طرف دررفته بیشتر باشد. 
- مفصل ران نوزاد دچار محدودیت حرکت شده و دو ران بچه خوب از هم باز نشوند. مادر ممکن است نتواند ران های نوزاد را برای تعویض پوشک خوب از هم باز کند. 
علائم دررفتگی مادرزادی مفصل ران بعد از سه ماهگی مهمترین این علائم در سنین بعد از سه ماهگی عبارتند از: 
- محدود شدن حرکات مفصل ران: در این سنین حرکت یا دور شدن ران ها از همدیگر محدودتر می شود. مادر و پزشک نمی توانند به راحتی ران های بچه را از هم دور کنند. 
- کوتاه بودن اندام: ران طرف در رفته کوتاه تر به نظر می رسد. 
- لنگش: کودک مبتلا به دررفتگی مفصل ران دیر راه میافتد و موقع راه رفتن می لنگد. وقتی در رفتگی یک طرفه است کودک موقعی که پای سالم را از روی زمین بلند کرده و تکیه را بر روی طرف بیمار می اندازد کل تنه خود را به آن طرف خم می کند. 
به این طرز راه رفتن راه رفتن "تِرِندلِنبرگ" می گویند. وقتی دررفتگی دو طرفه است بچه هر پایی را که بر زمین می گذارد تنه را به همان طرف خم می کند. این راه رفتن را "اردکی" می گویند. 
- در این بچه ها به خصوص در نوع دو طرفه، موقع ایستادن قوس کمر بیش از حد معمول است. 
دررفتگی مادرزادی لگن در کودکان چگونه درمان می شود؟ درمان در رفتگی سر استخوان ران در نوزادان باید هرچه زودتر بعد از زایمان آغاز شود. هرچه درمان زودتر شروع شود با استفاده از روش های ساده تری می توان به نتیجه رسید؛ مدت درمان کوتاه تر است و نتیجه درمان بهتر خواهد بود. هرچه درمان بیمار با تاخیر و در سنین بالاتری انجام شود، نتیجه درمان نامطلوب تر خواهد شد و درمان مشکل تر می شود. 
نوع درمان بر حسب اینکه بیماری در چه سنی تشخیص داده شود متفاوت است. برای درمان این بیماران معمولا از روش زیر استفاده می شود. 
درمان دررفتگی مادرزادی مفصل ران در سنین نوزادی در نوزادان درمان با بستن نوارهای پلاستیکی خاصی مثل کمربند در اطراف بدن صورت می گیرد. به این کمربند "پاولیک هارنس" می گویند. هدف این است تا با این وسیله مفصل ران برای مدتی حدود یک تا دو ماه در وضعیت خاصی قرار بگیرد. در این وضعیت سر استخوان ران در حفره استابولوم می ماند و ماندن سر استخوان ران در درون حفره استابولوم به رشد بهتر آن کمک می کند. بعد از مدتی سر استخوان در داخل حفره استابولوم پایدار می شود. 
این درمان را می توان در کودکان تا سن حداکثر شش ماهگی انجام داد. البته هر چه سن بچه کمتر بوده و درمان در سنین کمتری شروع شود نتیجه درمان بهتر است. معمولا وقتی بچه شروع به چهار دست و پا راه رفتن می کند (سنین 6-4 ماهگی) این روش درمانی دیگر تاثیر زیادی نداشته و باید درمان های مرحله بعد انجام شود. 
درمان دررفتگی مادرزادی مفصل ران در 18-6 ماهگی اگر تشخیص بیماری در سنین بین شش ماهگی تا یک و نیم سالگی داده شود درمان مشکل تر است. در این بیماران پزشک سعی می کند مفصل ران بیمار را در اطاق عمل و زیر بیهوشی عمومی جا اندازی کرده و اندام های تحتانی و تنه را مدتی در یک قالب گچی، در وضعیتی خاص نگه دارد. 
درمان دررفتگی مادرزادی مفصل ران در سنین بالای 1.5 سالگی 
در سنین بالای یک و نیم سالگی در اکثر مواقع برای درمان از عمل جراحی کمک گرفته می شود. در این سنین عمل جراحی به منظور جااندازی باز مفصل دررفته انجام می شود. در سنین بالای یک و نیم سالگی معمولا شکل استخوان های لگن هم تغییر می کند و به غیر از جااندازی باز دررفتگی، در بسیاری اوقات نیاز به جراحی بر روی استخوان وجود دارد. بدین صورت که پزشک جراح، استخوان لگن را در نواحی خاصی می شکند و آنها را در وضعیت مناسبی قرار می دهد تا در وضعیت جدید جوش بخورند و شکل تغییر یافته استخوان های اطراف مفصل ران طبیعی تر شود.

اگر تشخیص و درمان بیماری بعد از دو سالگی انجام شود احتمال اینکه حفره استابولوم شکل طبیعی خود را بدست آورد کم است و معمولا بیمار در سنین بالاتر، زودتر از معمول دچار سائیدگی مفصل ران می شود. 


 منبع: "پیک توانا"


طب مکمل، طب جایگزین


هر روش درمانی که خارج از محدوده‌ روش‌های درمانی پزشکی جدید باشد، طب مکمل و جایگزین و یا به اختصار CAM نامیده می‌شود.


برخی از این روش ها شناخته شده اند و برخی هنوز در کشور ما جایگاه خود را نیافته اند. روش هایی مانند یوگا، مراقبه، موسیقی درمانی، ماساژ، طب سوزنی جزو روش های شناخته شده به حساب می آیند. در ادامه روش هایی را به شما معرفی خواهیم کرد که شاید کمتر از آن سخنی به میان آمده باشد ولی نتایج قابل توجه ای در بر داشته اند. 
روش بیتس این روش در آغاز قرن بیستم توسط دکتر (ویلیام اچ بیتس William H. Bates) که یک چشم پزشک آمریکائی بود ابداع شد. 
او اعتقاد داشت که اثر عادات بد و فشارهای عصبی روی عضلات چشم و اعصاب بینایی را می‎توان علت بسیاری از نقایص بینایی دانست که با استفاده از ورزش های چشمی می‎توانند اصلاح شوند. 
دکتر «بیتس» مدعی بود که عادات بد مانند خیره نگاه کردن، توانایی چشم ها را برای تنظیم و تمرکز روی یک تصویربه طور دائم از بین می‎برد. (مرحله‎ای از ثبوت مرکزی). اومعتقد بود که تمرینات، می‎توانند چشم را مجدداً تربیت کنند و در انجام تثبیت مرکزی "مطلوب" کمک کنند. 
او به بیماران آموخت تا عصب بینایی و عضلات چشم را شل (ریلکس) کنند و از نیروهای حافظه و تخیل برای افزایش تطبیق بین چشم ها و مغز استفاده کنند چون دکتر "بیتس" مدعی بود که شیوه زندگی می‎تواند بر ظرفیت بینایی مؤثر باشد توصیه‎هایی نیز در مورد، تنفس، رژیم غذایی، آرامش و ورزش ارائه کرد.براساس نظر بیتس نورهای مصنوعی و صفحات ویدیویی (تلویزیون، سینما و…) که باعث خیره نگاه کردن می‎شوند دید چشم را بدتر می‎کنند. 
هدف این روش تقویت عضلات چشم و افزایش دید چشم بدون کمک گرفتن از عدسی‎ها یا جراحی است و شامل تمرینات اساسی زیر است: خیس کردن چشم ها در حالت بسته با آب گرم 20 بار در روز، سپس 20 بار با آب سرد، تمرکز متناوب روی اشیاء دور و نزدیک، تمرکز روی یک شیء و در عین حال نوسان آرام بدن، بیادآوری اشیاء در چشم ذهنی برای تسهیل درک واقعی آن ها در عالم واقعیت، بستن چشم ها و بادکش کردن آن ها با کف دست (بدون لمس چشم) و تمرکز روی افکار خوشایند. 
اگر چه این روش در ابتدا به وسیله پزشکان رد شد ولی تئوری دکتر بیتس پیروان زیادی را در آمریکا، اروپا و هند به خود جذب کرد که کار وی را بعد از وفاتش در سال 1931، ادامه دادند. 
طبیبان بیتس ادعا می کنند مبتلایان عیوب انکساری اگر به طور جدی این تمرینات را دنبال کنند به عینک نیازی نخواهند داشت. احتیاط‌ها: اگر مبتلا به گلوکوم (آب سیاه) یا کاتاراکت (آب مروارید) هستید، با پزشکتان و یک مربی آموزش دیده مشورت کنید. 
هنگامیکه از لنز تماسی یا عینک استفاده می‎کنید تمرینات چشمی را انجام ندهید. 
دست ورز درمانی دست ورز درمانی (chiropractic) به تشخیص و درمان اختلالات عضلانی اسکلتی به خصوص اختلالات ستون فقرات می پردازد. این روش را فردی کانادایی به نام دانیل داوید پالمر ابداع کرده است که در سال 1895 به ایالات متحده رفت و معتقد بود قرارگیری نامناسب ستون فقرات منجر به انتقال نابهنجار عصبی می شود که به نوبه خود علت همه ی بیماری ها است. 
طبیبان این رشته با معاینه جسمانی و اشعه ایکس، بیماری را تشخیص می دهند. تخصص آنها بیشتر درمان دردهای ماهیچه ای، اسکلتی، مفصل و تاندون است ناراحتی‌های ستون فقرات خصوصا کمر درد و دردهای انتشاری در پا از عمده‌ترین بیماری هایی است که افراد در طول عمر به آن مبتلا می‌شوند. اختلالات مفصلی، ستون فقرات، دیسک، اسکولیوز، سیاتیک، میگرن، دردهای عضلانی در ناحیه گردن، پشت و کمر، بیشترین فعالیت درمانی پزشکان کایروپرکتیک را به خود اختصاص می‌دهد. 
پزشکان کایروپرکتیک در درمان ناراحتی‌های زانو، شانه، آرنج، مچ دست و مچ پا نیز ماهرند و اینگونه بیماری ها را نیز با موفقیت درمان می‌کنند. درمان عبارت است از دستکاری استخوان ها، مفاصل و عضلات برای بازگرداندن کارکرد بیومکانیک آنها. پزشک کایروپرکتیک در درمان این امراض و ناهنجاریها از ابزار هائی ماند نرمش های کششی و حرکتی مخصوص، تغذیه و راهنمایی های ارگونامیک که در زندگی هر فرد می‌تواند متفاوت باشد استفاده می‌کند که در سرعت بخشیدن به بهبودی بیمار تأثیر بسزائی دارد. درمان دستی در جهان غرب بزرگترین حرفه ی مستقل بهداشتی جایگزین است و بیش از 50 هزار نفر از طبیبان این رشته در آمریکا به سر می برند. 
دولت و موسسات بیمه این متخصصان را به رسمیت شناخته اند و سالانه حدود 20 میلیون بیمار توسط آنان درمان می شوند. 
روش فلدنکریس روش فلدنکریس (Feldenkrais method) را فردی به نام فلدنکریس ابداع کرد. او یک پزشک روس تبار بود که در سال 1940 نظریه ای ارائه داد که از نظریه فروید در مورد رشد انسان گرفته شده بود. 
فلدنکریس به این نتیجه رسید که بدن باید به اندازه روان مورد توجه و تاکید قرار بگیرد و دریافت عضلانی (احساسات بدنی از عضلات و سایر اندام ها) می تواند روی رفتار تاثیر بگذارد. او معتقد بود حالت قرارگیری و وضعیت بدن بازتاب تعارضات فرد است. بنابراین باز آموزی بدن بخشی از برنامه درمانی اش بود. طبیبان روش فلدنکریس در سراسر جهان فعالیت دارند مراجعینی که به یادگیری این روش می پردازند دانشجو خوانده می شوند نه بیمار، تا این دیدگاه تقویت شود که کار این رشته در وهله اول یک فرآیند آموزشی است. 
شیوه فلدن کرایس دارای دو بخش است که دانشجویان می توانند از یک یا هردوی آنها استفاده کنند. 
1- در کلاس های ATM (آگاهی در حین حرکت) که به صورت گروهی آموزش داده می شود، دانشجویان موضوعات حرکت پایه ای را برای رشد کیفیت حرکتی، آگاهی و عملکرد مورد مطالعه و بررسی قرار می دهند. موضوعات مورد بررسی شامل طرز قرار گرفتن معمولی بدن مانند خوابیدن به پشت، روی شکم یا به پهلو، ایستادن و نشستن روی صندلی است. دریک کلاس یک ساعته، تمرکز دانشجویان بر روی یک موضوع حرکتی که به صورت شفاهی از سوی استاد آموزش داده می شود، معطوف می شود. اغلب اوقات، آموزش درمورد حرکت بالقوه در قسمت های فراموش شده بدن مانند ستون فقرات در قسمت پشتی قفسه سینه یا دنده ها است. 
2- درکلاس های FI (جداسازی عملکردی)، برنامه آموزش به صورت تک به تک است و معمولاٌ در مطب استاد انجام می شود. در این روش، شیوه فلدنکریس به صورت انفرادی و بر اساس احتیاجات فردی یک دانشجو به او آموزش داده می شود. جلسات معمولاٌ 45 دقیقه تا یک ساعت به طول می انجامد و طی آن دانشجو با لباس بر روی یک میز دراز کشیده و استاد آرام بدن او را لمس کرده و گاهی روابط حرکتی بین قسمت های مختلف بدن را به طور شفاهی به او می آموزد. این آموزش ممکن است در موقعیت هایی مانند نشسته، زانو زده یا ایستاده نیز انجام پذیرد. 
این روش در مورد اختلالات دستگاه عصبی مرکزی نظیر ام اس، فلج مغزی و سکته مغزی به کار رفته است. افراد مسنی که از این روش استفاده می کنند ادعا می کنند که توانایی حرکت بدون فشار و ناراحتی را باز یافته اند. 
موکساسوزی موکساسوزی (Moxivusition) بر پایه نظریات طب شرقی استوار است که در آن تحریک برخی نقاط بدن با حرارت سبب می شود نیروهای حیاتی بدن به توازن برسند. حرارت بر اثر سوختن برگ های خشک "درمنه رسمی" که به "موکسا" مشهور است تولید می شود و به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از آن استفاده می شود. در روش مستقیم برگ خشک شده موکسا درون مخروط های خاصی قرار داده می شود و روی پوست قرار می گیرد. نوک مخروط روشن می شود ولی به محض اینکه حرارت احساس شد خاموش می شود. در روش غیر مستقیم موکسا به شکل سیگار برگ درآمده و روشن می شود و در نزدیکی نقاط سوزنی خاص پوست قرار داده می شود. موکساسوزی برای درمان اختلالات عضلانی اسکلتی، التهاب مفاصل، آسم و حساسیت پوست به کار می رود. با این حال همچون بسیاری درمان های جایگزین دیگر آزمایش های بالینی علمی برای ارزیابی اثربخشی آن موجود نیست. 
روش تراگر این روش را دکتر میلتون تراگر (Trager) در شیکاگو پایه گذاری کرد و فنی است برای کاهش حرکات و به منظور کمک به افراد مبتلا به فلج اطفال و دیگر اختلالات عصبی عضلانی طراحی شده است. مراجع طی جلساتی که نوعا 60 تا 90 دقیقه طول می کشند آموزش داده می شود که همه عضلات ارادیش را منبسط کند و اجازه دهد با راهنمای طبیب بدن به صورت ناخودآگاه حرکات طبیعی را انتخاب کند که محدودیت کمتری دارند. این روش به خصوص برای افرادی مناسب است که مبتلا به کمر درد و محدودیت شدید حرکات هستند. 
ریکی ریکی (Reiki) واژه ای ژاپنی است که معنای آن "شفا" است. (Rei به معنای "جهانی" یا "روحانی" و Ki به معنای "انرژی حیاتی" است). شفای ریکی دارای دو درجه است. طبیبان درجه اول ریکی برای به جریان افتادن انرژی شفابخش که ریکی نامیده می شود، بدن بیمار را به آرامی و بدون دستکاری لمس می کنند. 
انرژی ریکی از بدن طبیب بر اساس نیاز بیمار به بدن او منتقل می شود. شفای درجه دوم طبیب را قادر می سازد در مواقعی که لمس امکان پذیر نیست انرژی را برای مداوا از راه دور به کار برد. درمان ریکی اصولا سبب احساس تقریبا فوری آرمیدگی می شود که ممکن است سبب کاهش اثرات استرس طولانی مدت شود. 
ریکی درجه اول به آسانی آموخته می شود و روش موثری برای خود درمانی اضطراب، بی خوابی و درد است. دریافت کننده انرژی، ریکی را گرم یا سرد و یا به صورت جریانی در سرتاسر بدن حس می کند که به ناحیه تماس دست طبیب محدود نمی شود. از ریکی همچنین در آسایشگاه ها برای کنترل درد، کمک به بیمار رو به موت برای دستیابی مرگی راحت و حمایت هیجانی از اعضای خانواده ی وی استفاده می شود. 
بازتاب شناسی (رفلکسولوژی) بازتاب شناسی (Reflexology) نوعی ماساژ ملایم پاها، دست ها و گوش هاست که به منظور تحریک نیروی شفا بخش طبیعی بدن انجام می شود. در این روش سعی می کنند با پاک کردن رسوبات بلوری زیر پوست که ممکن است در جریان طبیعی انرژی بدن تداخل کند، تتش فرد را تخفیف دهند. بازتاب شناسان معتقدند که نقشه همه بخش های بدن را می توان روی کف پا یا کناره های پا ترسیم کرد. مثلا نوک انگشت دوم پا نمایانگر چشم است. با اعمال فشاری روی نقطه خاصی از پا می توان اختلالات مربوط به بخش هایی از بدن را تخفیف داد که نمود آنها روی آن نقطه خاص وجود دارد. 
فن الکساندر فن الکساندر را ف.م. آلکساندر (1955-1869) پدید آورد. او در تاسمانیا به دنیا آمد و بعد ها یک هنرپیشه معروف تئاتر شد. وی پس از مدتی دچار آفونی (خفگی صدا) شد و تغییر وضعیت بدنی روی خودش دست به آزمایشاتی زد و سرانجام صدایش را باز یافت. الکساندر نظریه ای طرح ریزی کرد مبنی بر اینکه استفاده صحیح از عضلات بدن به تسکین بیماری های جسمی و روانی کمک می نماید. فنون الکساندر مربوط به دستکاری تصحیحی عضلات سرو گردن، پشت، لگن و اندام های انتهایی به منظور بهبود حالت بدن است. تمرین درست نشستن و درست ایستادن و راه رفتن یکی از مواردی است که باید در این روش مورد توجه قرار گیرد. با این درمان عملکرد قلبی-عروقی، تنفسی و گوارشی و همچنین خلق بهبود می یابد. گروهی کوچک و وفادار از طبیبان الکساندر در سراسر جهان از جمله ایالات متحده یافت می شوند. به طور کلی بسیاری از مردم حالت بدنی نامناسبی دارند و همین سبب می شود فن الکساندر را در خور توجه بدانیم.


منبع: کتاب خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک 
ویکی پدیا 


MS چیست؟‌

ام اس یعنی:‌ Multiple Sclerosis 

این بیماری مختص اعصاب مرکزی بوده (مغز و نخاع) و ایجاد لکه های سفید یا پلاک های متعددی در مغز می کند. 
پلاک ها گویای سفت شدگی غلاف های سلول های (میلین ها) عصبی مغز می باشند, که این سفت یا سخت شدگی جلوگیری از انتشار جریان الکترو شیمیایی رشته های عصبی و اختلال در حرکات می شود. 
در نتیجه فرمانی که از مغز صادر می شود به راحتی به اعضاء و ماهیچه ها نمی رسد و کار به راحتی انجام نمی شود. مغز فرمانده, کل بدن بوده و در جایگاه رفیعی قرار دارد. شخص باید دقیقا این اندام مهم و حیاتی را بشناسد و حداکثر مراقبت را از این اندام مهم بنماید. 
زیرا هر عضوی از بدن کار خاصی را انجام می دهد و تغذیه خاصی را نیز دارد. 
مساله مهم و حیاتی این که کلیه اندامهای انسان تحت نظارت و کنترل این عضو مهم یعنی مغز می باشد و کوچکترین عصبیت ها و نگرانی های بی مورد در این عضو اثر مخربی داشته و کار کرد این اندام را مختل خواهد کرد. 
در آینده د رمورد حساسیت ها,‌ عصبیت ها و نگرانی ها صحبت کرده و علت آن را بیان خواهم کرد. شما عزیزان با رعایت نکات بیان شده, از حساسیت و عصبی شدن و نگران بودن به لطف پروردگار ایمن خواهید شد. تا این عضو حاکم بر جهان تن و بدن سالم بماند و در واقع با این روش از بسیاری از بیماری ها پیشگیری می شود. 
امروزه، بر همگان روشن و مسجل است که پیشگیری مهمتر از درمان بوده و هزینه ای در بر ندارد و اما عدم رعایت مسائل گفته شده انواع بیماریهای جسمی خصوصا بیماری های اعصاب و روان را ایجاد خواهد نمود از جمله بیماری قرن حاضر یعنی بیماری (MS) که از نظر علم پزشکی روز (‌مدرن‌)‌ ناشناختـــــــه باقی مانده و تاکنون درمانی بر آن نیافته اند. در واقع این نوع بیماری علائم و خصوصیات خاص خود را دارد از جمله: بیمار مبتلا به این مرض نمی تواند براحتی حرکت کند. این بیماری مثل سایر بیماری ها دارای علائم بالینی خاصی می باشد که شخص مبتلا به این بیماری چنین علائمی را در خود می بیند و آن را حس می کند.


منبع : پایگاه جامع اطلاع رسانی معلولان ایران 

آشنایی با میکروسفالی، هیدروسفالی، ماکروسفالی

میکروسفالی

میکروسفال به بیان ساده به فردی که داری سر بسیار کوچکی است، گفته می شود. این وضعیت به ویژه در بین افرادی که عقب ماندگی ذهنی دارند، شایع است. گر چه علل میکروسفالی زیاد هستند، اختلالات عصبی در طی تکامل جنینی از عمده ترین عوامل این بیماری می باشند. میکروسفالی ممکن است به دو گروه اصلی تقسیم شود : میکروسفالی اولیه (ژنتیک) و ثانویه (غیر ژنتیک). تشخیص قطعی نوع بیماری جهت مشاوره ژنتیکی و بررسی احتمال تولد کودک میکروسفال برای حاملگی های بعدی،بسیار مهم است. 
علت شناسی: میکروسفالی اولیه، گروهی از حالات را در بر می گیرد که معمولاً ناهنجاری دیگری با آنها همراه نیست و به صورت ارثی به کودک منتقل شده است. معمولا در هنگام تولد می توان نوزاد را به علت دور سر کوچک شناسایی کرد. 
میکروسفالی ثانویه ناشی از تعداد زیادی عوامل سمی است که ممکن است جنین یا شیرخوار را در طی دوره های رشد سریع مغزی، به ویژه در 2 سال اول زندگی درگیر کند. مثلا می تواند ناشی از عفونتهایی نظیر سرخجه مادرزادی، سوء تغذیه شدید پس از تولد، هیپرترمی (افزایش درجه حرارت)، مننژیت، در معرض اشعه قرار گرفتن قبل از هفته 15 حاملگی، باشد. 
درمان: زمانی که علت میکروسفالی مشخص شد، پزشک باید مشاوره خانوادگی و ژنتیکی دقیقی انجام دهد. به علت اینکه بسیاری از کودکان میکروسفال از نظر ذهنی عقب افتاده اند، پزشک باید با گنجاندن برنامه ای مناسب که حداکثر تکامل را برای کودک فراهم نماید، کودک را یاری دهد. 
هیدروسفالی هیدروسفالی به علت ازدیاد ترشح مایع مغزی-نخاعی، یا جریان نیافتن و جذب نشدن مایع در بطن های مغزی ایجاد می شود. در نتیجه فشار داخل جمجمه زیاد شده و از رشد مغز جلوگیری می شود. بیماری ممکن است در دوران جنینی رخ دهد و سر بزرگ جنین مانع انجام زایمان طبیعی گردد. 
از ماه دوم و سوم تولد رشد سریع دور سر آغاز می گردد. بزرگی سر گاهی به قدری زیاد می شود که به آن جمجمه غول آسا می4  گویند. 
هیدروسفالی با اختلال های حسی و حرکتی مانند: ناشنوایی، نابینایی و فلج های مختلف همراه است. به علت وجود ناهنجاری های شدید بدنی و حملات صرعی متوالی و غیر قابل کنترل، این کودکان معمولا عمر طولانی نمی کنند. هیدروسفالی در بیشتر موارد با عقب ماندگی بسیار عمیق همراه است. در انواع معتدل، نارسایی ها و ناهنجاری های عمیق ذهنی، حسی و حرکتی وجود ندارد. 
درمان: معالجه آن از طریق جراحی انجام می شود. اگر شنت گذاری از بطن های مغز به قلب در مراحل اولیه انجام شود، به ویژه درنوع معتدل ممکن است به نتیجه نسبتا خوبی منجر شود. 
ماکروسفالی در ماکروسفال ها رشد زیاد از حد و بی قواره بافت مغز به ویژه ماده سفید باعث بزرگی سر می شود. در این بیماران چین و شکنهای طبیعی در مغز ایجاد نمی شود ودرنتیجه به جمجمه فشار وارد می شود و چون تقریبا تا 6 ماهگی استخوان های سر جوش نخورده اند سر بتدریج بزرگ می شود. 
عقب ماندگی ذهنی وناهنجاری های حسی و حرکتی و اختلال های رفتاری در مبتلایان به درجات گوناگون مشاهده می شود. 

منبع : پایگاه جامع اطلاع رسانی معلولان ایران 

گودی کمر (لوردوز کمر)

اگر ستون فقرات را از نیمرخ نگاه کنید، یکسری فرو رفتگی ها و برجستگی هائی در قسمت های مختلف آن خواهید دید. در حالت طبیعی ستون فقرات گردن از یک انحنا (تقعر) به سمت داخل برخوردارند، ستون فقرات پشتی انحنا به سمت خارج (تحدب) و ناحیه ی کمر انحنای رو به جلو (تقعر) دارند. به خاطر شباهت انحنای کمر به شکل ظاهری لوردهای انگلیسی به هنگام ایستادن، اصطلاح لوردوز برای این حالت بکار برده شده است! وجود این انحناها نقش بسیار مهمی برای ما دارد و بسیاری از توانائی های ما در اثر همین برجستگی ها و فرورفتگی ها به وجود می آید، و توانائی ایستادن ما تا حد زیادی مدیون همین انحناها می باشد! میزان انحنای ستون فقرات در یک ناحیه، بر سایر قسمت ها نیز اثر می گذارد و سبب تغییر آنها می شود. 
وقتی میزان انحنای کمر به حدی بیشتر از میزان طبیعی آن برسد اصطلاحا ان را هیپرلوردوزیس یا گودی کمر می نامند.

زاویه‌ کمری‌ خاجی: 
اگر صفحه‌ای‌ از دیسک‌ مابین‌ 5 L و 1 S عبور کند با صفحه‌ای‌ که‌ موازی‌ بازمین‌ است‌ زاویه‌ای‌ در حدود 30درجه‌ تشکیل‌ می‌دهد که‌ به‌ این‌ زاویه‌، زاویه‌ کمری‌ - خاجی‌ Lumbo sacral angle می‌گویند. اگر مقدار این‌ زاویه‌ در اثر چرخش‌ قدامی‌ لگن‌ افزایش‌ یابد شخص‌ دچار لوردوز کمری‌ شده‌ و اگر زاویه‌ کمری‌ - خاجی‌ براثر چرخش‌ خلفی‌ لگن‌ از 30 درجه‌ کاهش‌ یابد کمر صاف‌ ایجاد شده‌ است. 
نحوة‌ تشخیص‌ لوردوزکمری: 
علاوه‌ بر استفاده‌ از عکس‌ رادیوگرافی‌ و استفاده‌ از زاویه‌ کمری‌ - خاجی‌ می‌توان‌ از ملاک های‌ زیر برای‌ تشخیص‌ لوردوز کمر استفاده‌ کرد. 
استفاده‌ از خط‌ شاقولی‌ یا خط‌ مبدا: وقتی که‌ خط‌ شاقولی‌ یا خط‌ مبدأ صفحة‌ شطرنجی‌ از نقاط‌ شاخص‌ عبور می‌کند ناحیه‌ کمری‌ را با تمایل‌ خلفی‌ طی‌ می‌کند طوری که‌ می‌شود گفت‌ در یک‌ فرد طبیعی‌ حدود 40 درصد در خلف‌ خط‌ شاقولی‌ و 60 درصد در قدام‌ خط‌ شاقولی‌ قرار می‌گیرد. بنابراین‌ در کسانی که‌ قسمت‌ خلفی‌ درصد کمتری‌ را به‌ خود اختصاص‌ داده‌ باشد، می‌شود تشخیص‌ لوردوز گذاشت‌ مثلاً 20درصد در خلف‌ و 80 درصد در قدام‌،10درصد خلف‌ و 90 درصد در قدام.‌ 
احتمالاً در افرادی که‌ دارای‌ لوردوز کمری‌ هستند باسن‌ برآمدگی‌ پیدا کرده‌، شکم‌ برآمده‌ است‌ و زانوها ممکن‌ است‌ کاملاً صاف‌ شده‌ باشد. 
به طور معمول، افرادی که دارای شکم های افتاده و برآمده می باشند، دارای عارضه لوردوز کمری نیز هستند و این دو معمولا با هم مطالعه و اصلاح می شوند. دو گروه از عضلات برای حفظ لوردوز کمر ضروری می باشند. عضلات شکم و عضلات اکستانسور هیپ (راست کننده لگن). اگر این دو گروه عضلات قوی باشند و ما بالانس عضلانی بین این دو گروه داشته باشیم لوردوز کمری وضعیت طبیعی خود را حفظ خواهد کرد. 
* تست تشخیص قبل از انجام تمرینات اصلاحی تست لوردوز (تست پی بردن به وجود لوردوز کمری) را انجام دهید. این تست به این صورت می باشد که شما می بایست در مقابل دیوار کاملا صافی بایستید و عضلات پشت ساق پای خود را به دیوار بچسبانید در این حالت عضلات ناحیه جلو و پشت ران شما باید کاملا شل و آزاد باشند. بدون ایجاد هرگونه فشار بر بدن خود، به وضعیتی که همیشه می ایستید قرار بگیرید و دست راست را بر روی شانه سمت چپ خود قرار دهید. کسی که شما را آزمایش می کند باید دست چپ خودش را از پشت کمر شما رد کند. اگر دست آزمایش کننده به راحتی از پشت کمر شما رد شود نشان دهنده افزایش قوس کمر شما و وجود عارضه لوردوز کمری می باشد. این تست بهتر است با حضور متخصص امر صورت پذیرد. مهمترین عامل ایجاد کمردرد و دردهای پایین و پشت، وجود قوس زیاد کمری می باشد. 
«علل‌ لوردوزکمری‌» 
1- زایمان های‌ مکرر 
2- در رفتگی‌ دو طرف‌ لگن‌ 
3- احتمالاً استفاده‌ از کفش‌ پاشنه‌ بلند 
4- جابجایی‌ ستون‌ مهره‌ها به‌ سمت‌ جلو (مادرزادی‌ یا هر عامل‌ دیگر) 
5- ضعف‌ عضلات‌ شکمی‌ و عضلات‌ خلفی‌ ران‌ و بازکننده‌های‌ مفصل‌ ران‌ 
6- کوتاهی‌ عضله‌ سوئز خاصره‌ای‌ و راست‌ رانی‌ 
7- کوتاهی‌ عضلات‌ ناحیه‌ کمری‌ (بازکننده‌های‌ کمر) 
8- لوردوز جبرانی‌ ناشی‌ کیفوز پشتی‌ 
عوارض 

1-ایجاد زمینه درد 
2-کاهش میزان تحمل پذیری 
3-کشیدگی لگامنت طولی قدامی 
4-فشار به ریشه های عصبی 
5-برآمدگی شکم 
6-کوتاهی قد 
حرکات‌ اصلاحی‌ لورودزکمری‌ 

الف‌: اگر علت‌ گودی‌ کمر ضعف‌ عضلات‌ شکم‌ باشد حرکات‌ اصلاحی‌ زیر ارائه‌ می‌گردد: 
1- شخص‌ به‌ پشت‌ خوابیده‌ و از وی‌ درخواست‌ می‌گردد سر و گردن‌ و سینه‌ خود را بالا بیاورد یا حتی‌ ممکن‌ است‌ از وی‌ درخواست‌ ‌گردد که‌ نفس‌ عمیق‌ به‌ کمک‌ عضلات‌ شکم‌ کشیده‌ وحبس‌ نفس‌ انجام‌ دهد. 
2- درهمان‌ وضعیت‌ از شخص‌ می‌خواهیم‌ دست های‌ خود را خم‌ کرده‌ و روی‌ سینه‌ خود گذاشته‌ و بالا بیاید. 
3- از شخص‌ می‌خواهیم‌ دست های‌ خود را پشت‌ گردن‌ خود بگذارد واین‌ حرکت‌ را انجام‌ دهد درصورتی که‌ شخص‌ نتواند هیچ‌ کدام‌ از این‌ حرکات‌ را انجام‌ دهد در ابتدا درمانگر به‌ وی‌ کمک‌ می‌کند. 
4- شخص‌ به‌ پشت‌ بخوابد، یک‌ پای‌ خود را خم‌ نماید، روی‌ زمین‌ بگذارد. با این‌ کار پشت‌ وی‌ صاف‌ می‌شود پای‌ دیگر را در این‌ حالت‌ بالا می‌ آورد. 
5- عمل‌ فوق‌ را با پای‌ دیگر انجام‌ می‌دهد. 
ب: اگر علت‌ گودی‌ کمر ضعف‌ عضلات‌ بازکننده‌ ران‌ باشد ازحرکات‌ زیر استفاده‌ می‌شود: 

1- شخص‌ به‌ شکم‌ خوابیده‌ و یک‌ پای‌ خود را به صورت‌ مستقیم‌ بالا می‌آورد و عمل باز کردن ران‌ را انجام‌ می‌دهد. 
2- عمل‌ فوق‌ را با پای‌ دیگر انجام‌ می‌دهد. 
3- می‌تواند هر دو پا را باهم‌ به‌ وضعیت‌ قبل‌ ببرد. 
4- زانوی‌ خود را خم‌ کرده‌ به‌ بالا بیاورد (یعنی‌ دروضعیت‌ دمر و چهاردست‌ وپا مورد قبل‌ را انجام‌ دهد) 
ج: اگر علت‌ گودی‌ کمر کوتاهی‌ عضله‌ سوئز خاصره‌ای‌ باشد: 

شخص‌ به‌ پشت‌ بخوابد یک‌ پای‌ خود را درشکم‌ جمع‌ نماید و پای‌ دیگر را تا آنجا که‌ ممکن‌ است‌ چسبیده‌ به‌ میز معاینه‌ نگه‌ می‌دارد. 
این‌ عمل‌ را درمانگر نیز می‌تواند برای‌ شخص‌ انجام‌ دهد. 
اگر علت‌ گودی‌ کمر کوتاهی‌ عضله‌ راست‌ رانی‌ باشد در این صورت‌ شخص‌ دمر بخوابد، پایی که‌ دارای‌ کوتاهی‌ است‌ را از زانو خم‌ می‌کنیم‌ دراین‌ حالت‌ درمانگر با دست‌ خود مانع‌ از بالا آمدن‌ باسن‌ وی‌ می‌شود. راه‌ دیگر رفع‌ کوتاهی‌ این‌ عضله‌ این‌ است‌ که‌ شخص‌ به‌ پشت‌ بخوابد زانوهای‌ وی‌ از تخت‌ آویزان‌ است‌ دراین‌ حالت‌ یک‌ پای‌ او را در شکم‌ وی‌ جمع‌ می‌کنیم‌ و با دست‌ دیگر مانع‌ از صاف‌ شدن‌ زانوی‌ وی‌ می‌شویم‌ شایداین‌ روش‌ بهتر از روش‌ قبل‌ باشد. 
هـ: اگر علت‌ گودی‌ کمر کوتاهی‌ عضلات‌ بازکننده‌ کمر باشد حرکات‌ زیرتوصیه‌ می‌گردد. - شخص‌ به‌ پشت‌ دراز کشیده‌ سعی‌ می‌کند به‌ کمک‌ تراپیست‌ پاهای‌ خود را ازبالای‌ سر به‌ زمین‌ بزند. 
◄الف) ورزش های ویلیامز: 
ویلیامز اعتقاد دارد که علت عمده بروز کمر درد، بر هم خوردن انحنای طبیعی ستون فقرات است. به بیان دیگر وی اعتقاد دارد که در اثر علل و عوامل مختلفی از جمله ضعف عضلات جداره شکم، میزان انحنا یا قوس ناحیه کمر افزایش پیدا می کند و همین عامل موجب بروز درد کمر میشود. 
همین طور ویلیامز اعتقاد دارد که در اثر ضعف عضلات سرینی یا عدم انعطاف پذیری در عضلات اطراف لگن و ران به ویژه عضلات پشت ران (عضلات همسترینگ) شخص در هنگام فعالیت یا کار از الگوی صحیح استفاده نمی کند و همین عامل موجب مختل شدن حرکات مفاصل بین لگن و ناحیه کمر می شود و در نتیجه باعث بروز درد کمر می شود. بنابراین ویلیامز برای کاهش انحنا یا قوس کمر (لوردوز)، تقویت عضلات ناحیه شکم و ایجاد انعطاف پذیری در عضلات اطراف لگن و باسن، ورزشها یا حرکات درمانی ویژه ای طرح نمود که همان طور که اشاره شد، اصطلاحاً به آن ورزش ها یا نرمش های (ویلیامز) می گویند. 
تشریح ورزشهای ویلیامز: 

 حرکت اول: 
فرد در حالی که به حالت راحت دراز کشیده و زانوهایش خم است، سعی می کند ضمن منقبض کردن عضلات شکم، لگن خود را کمی بلند نماید. 
هدف از انجام ورزش اول ویلیامز، تقویت عضلات باسن و کاهش انحنا یا لوردوز کمر است. 
حرکت دوم: فرد در حالی که خوابیده و زانوهایش کمی خم است، سعی می کند با دست های کشیده به حالت نشسته در آید. 
هدف از انجام ورزش دوم ویلیامز، تقویت عضلات شکم و کاهش انحنا یا لوردوز کمر است 
حرکت سوم: فرد در حالت خوابیده، سعی می کند زانوهای خود را تا آنجا که می تواند به طرف سینه حرکت دهد 
هدف از انجام ورزش سوم ویلیامز، ایجاد کشش و انعطاف پذیری در عضلات و عناصر اطراف ستون فقرات است. 
حرکت چهارم: فرد در حالی که نشسته است، سعی می کند به طور ملایم مطابق تصویر دست هایش را به مچ پا برساند. 
هدف از انجام ورزش چهارم ویلیامز، ایجاد کشش و انعطاف پذیری در عضلات پشت ران (عضلات همسترینگ) است. 
حرکت پنجم: فرد در حالی که در حالت استارت دو میدانی قرار گرفته است، سعی می کند با متمایل شدن به سمت جلو بر روی پای عقب خود فشار وارد کند. 
در مرحله بعد ضمن عوض کردن پاها، همین حرکت را برای پای دیگر انجام می دهد. 
هدف از انجام ورزش پنجم ویلیامز، کاهش انحنا یا قوس کمر است. 
حرکت ششم: فرد در حالی که کنار دیوار ایستاده است، سعی می کند بنشیند. در ضمن ممکن است این تمرین را با استفاده از یک صندلی انجام داد، یعنی فرد در کنار صندلی قرار میگیرد و به جای اینکه بر روی زمین بنشیند، بر روی صندلی می نشیند. هدف از انجام ورزش ششم ویلیامز، تقویت عضله چهارسر رانی است. همینطور در این تمرین عضلات سرینی تقویت می شوند. 
عوامل ایجاد کننده گودی کمر 
برخی از عوامل پدید آورنده گودی بیش از حد کمر:

– آکندروپلازی: نوعی بیماری ارثی که با اختلال در رشد و تکامل استخوان ها و نسوج غضروفی همراه است.

– التهاب دیسک کمر یا در اصطلاح علمی دیسکایتیس

– کیفوزیس یا قوز بیش از اندازه ناحیه پشت: ستون فقرات کمر بطور جبرانی دچار انحنای بیش از حد می شود.

-چاقی: به ویژه بزرگ شدن بیش از حد شکم و ضعف عضلات این ناحیه باعث کشیدگی بیش از حد ستون فقرات بسمت جلو و افزایش گودی کمر می شود.

– پوکی استخوان: با تغییر ارتفاع و شکل نرمال مهره ها سبب تغییر انحناهای طبیعی ستون فقرات می شود.

– در رفتگی تدریجی مهر ه ها یا در اصطلاح علمی اسپوندیلولیستزیس: این حالت بیشتر در ناحیه ی کمر دیده میشود و با لغزش یا جابجائی مهره ها همراه می باشد. بیماران از کمر درد، احساس جدا شدگی و لقی کمر، گودی بیش از حد کمر و برجستگی باسن شکایت دارند. 
- ضعف عضلات شکمی در اثر عوامل مختلف 


منبع : پایگاه جامع اطلاع رسانی معلولان ایران