برای تسکین درد گاهی سرما و گاهی هم گرما موثر است. مثلا وقتی مچ پایتان پیچ میخورد ممکن است بلافاصله سراغ فریزر بروید و یک قالب یخ یا بسته سبزی یخزده را بردارید و روی مچ پایتان بگذارید تا درد کم شود یا به توصیه یک پزشک با گذاشتن یک بالشتک گرم روی شانه اسپاسم کرده و گرفته خود درد آن را کم کنید اما وقتی ساق پای شما بعد از یک پیادهروی طولانی درد گرفت چه باید کرد؟ یا وقتی با برداشتن چیزی سنگین از روی زمین عضلاتتان کش میآید و دردناک میشود چه روشی بهتر است؟
به شیوه روانشناسی دردتان را کم کنید
به گزارش نیک صالحی به نقل از مجله سیب سبز ؛ با یک بالشتک گرم یا یک کیسه یخ نمیتوان مچ پای رگ به رگ شده یا تاندون پاره شده را درمان کرد اما گرمکردن و سردکردن به موقع باعث میشود که این نوع از آسیبهای جزئی سریعتر بهبود پیدا کرده و درد موضعی شما کمتر شود. بهتر است بدانید به عقیده دکتر سانو آهلووالیا، رئیس بخش جراحی ارتوپدی در مرکز پزشکی سدارنیویورک، این کار بسیار اهمیت دارد چون وقتی درد شما کم شود و حالتان بهتر باشد بهبود عضو آسیبدیده هم سریعتر اتفاق میافتد. این مسئله ممکن است دلیل روانشناسی داشته باشد؛ که البته بدون شک عوامل فیزیولوژیکی هم در آن دخالت دارند چراکه وقتی درد کمتر شود میتوانید حرکت کنید و خون بیشتری به سمت محل آسیبدیده جریان پیدا میکند. پس باید بدانید چه موقع کیسه یخ را در محل آسیب بگذارید و کی از بالشتک گرم استفاده کنید.
وقتی باید کیسهای یخ از فریزر بیرون بیاورید
به گفته دکتر میکل چاتنوری، متخصص فیزیوتراپی، یخ به سرعت رگهای خونی موجود در پوست و بافتهای زیرین آن را تنگ کرده و جریان خون را کند میکند که باعث کمشدن سرعت عکسالعملهای شیمیایی مثل ایجاد ورم و التهاب در آن قسمت میشود. برای اینکه سردکردن ضرری نرساند میتوانید از یک بسته یخ خرد شده یا سبزیجات یخ زده استفاده کنید و آن را هر یک تا 2 ساعت به مدت 20 دقیقه روی قسمت آسیبدیده بگذارید. بهتر است برای جلوگیری از سرمازدگی یک حوله نمدار یا یک دستمال آشپزخانه را بین یخ و پوست خود قرار دهید. یادتان باشد اگر از یک بسته سبزیجات یخزده استفاده کردید دیگر برای مصرف خوراکی آن را داخل فریزر نگذارید چراکه وقتی یخ سبزیجات باز میشود و دوباره یخ میزند ارزش غذایی خود را از دست میدهد.
بلافاصله بعد از یک ورزش سنگین ...
یادتان باشد استفاده از کیسه یخ بلافاصله بعد از یک ورزش سنگین که احساس میکنید فشار زیادی به عضلات شما آمده، میتواند مانع گرفتگی و درد عضلات شود. زمانی که محل آسیبدیده بسیار گرم است: گرمای شدید ناحیه آسیبدیده بهدلیل ایجاد عفونت یا التهاب است که با سردکردن آن میتوانید جلوی گسترش عفونت یا ورم را تا حدود زیادی بگیرید.
گرمبودن بیش از حد شکم در زمان حاملگی: بهتر است بدانید که گرمای زیاد ناحیه شکم در دوران حاملگی میتواند به جنین آسیب برساند و حتی ممکن است باعث نقص جنین شود؛ پس بهتر است بعد از مشورت با پزشک شکم خود را خنک کنید.
در این شرایط از کیسه یخ استفاده کنید
24 تا 48 ساعت اول بعد از آسیبدیدگی: دکتر آهلووالیا معتقد است چه قوزک پای شما رگ به رگ شده باشد و چه عضلاتتان کش آمده باشد، استفاده از یخ در ساعات اولیه آسیبدیدگی از التهاب و ورم موضعی جلوگیری میکند یک متخصص فیزیوتراپی به نام دکتر هتلر هم معتقد است اگر در ساعات اولیه توسط کیسه یخ جلوی التهاب را نگیرید، درد و ورم شدید باعث ضعیفشدن شما شده و حرکت را برایتان مشکل خواهد کرد.
اما چه موقع باید سراغ گرمکردن برویم
گرما دقیقا برعکس سرما عمل میکند. یعنی با بازکردن رگهای خونی جریان خون را افزایش داده و باعث انتقال سریعتر مواد ترمیمکننده و مغذی به ناحیه آسیبدیده میشود که میتوانند یک ماهیچه منقبض و دردناک را به حالت عادی دربیاورند. همچنین به گفته دکتر هتلر گرمکردن محل آسیبدیده با تغییر پیامهایی که گیرندههای عصبی به مغز میفرستند باعث کاهش درد میشود. شما میتوانید از یک بالشتک گرم نمدار که مدتی در آب گرم قرار دادهاید یا یک بالشتک برقی یا بستههایی مثل پاپکورن که در مایکروویو گرم و باز میشوند استفاده کنید. یادتان باشد که برای جلوگیری از سوختگی در ابتدا پوست خود را با یک حوله یا پارچه بپوشانید. گرمکردن موضعی را بیش از 20 دقیقه ادامه ندهید و بگذارید پوست شما بعد از این زمان کاملا خنک شود. طبق توصیه دکتر هتلر هیچوقت زمانی که خواب هستید از بالشتک گرم استفاده نکنید.
در این شرایط از بالشتک گرم استفاده کنید:
یک تا 2 روز بعد از یک ورزش سنگین، البته در این زمان میتوانید بهجای گرمکردن با یک وسیله به پیادهروی بروید تا تمام عضلات شما بهطور طبیعی گرم شوند.
برای دردهای مزمن مثل کمردرد:
به گفته دکتر آهلووالیا، وان یا دوش آب گرم بهخصوص برای رفع انقباض عضلاتی که به مدت طولانی منقبض بودهاند، بسیار مفید است.
چند روز بعد از آسیبدیدگی
بعد از گذشت چند روز ورم موضعی کم میشود و گرمکردن جریان خون را افزایش داده و باعث رساندن مواد ترمیمکننده و مغذی به ناحیه آسیبدیده میشود که نتیجه آن بهبود سریعتر آسیبدیدگی است. البته به گفته دکتر هتلر زمان مشخصی برای شروع گرمکردن وجود ندارد. اگر همچنان سرد کردن درد شما را کم میکند به این کار ادامه دهید اما اگر سردکردن دیگر اثری روی موضع دردناک ندارد گرمکردن را شروع کنید.
منبع : نیک صالحی
راه های تسکین آسیب های ورزشی
آیا شما هم با کسانی که از ترس صدمه دیدن، ورزش را کنار می گذارند، برخورد داشته اید؟ همان هایی که فکر می کنند نباید تکان بخورند، مبادا که دست و پایشان خراش بردارد، رگ به رگ شود یا بدتر از آن استخوان شان بشکند!
اگر خودتان هم این طور فکر می کنید و از ترس چنین آسیب هایی، ورزش را از برنامه روزانه تان حذف کرده اید، خوب است در این مورد تجدیدنظر کنید؛ چرا که شاید بتوان از بروز این مشکلات پیشگیری کرد یا شاید روش های درمان ساده تر از آن چیزی باشد که شما فکر می کنید.
ورزشکاران و کسانی که مشغول انجام ورزش های سنگین و حرفه ای هستند، بیشتر در معرض آسیب های ورزشی قرار دارند یا افرادی که بندرت ورزش می کنند و عادت به فعالیت های جسمی مداوم ندارند؟
شاید این یکی از مهم ترین سوالاتی باشد که برای من و شما مطرح می شود؛ پرسشی که باید پاسخش را بدانیم تا بتوانیم از بروز این آسیب ها پیشگیری کنیم.
دکتر شهرزاد خسروی، متخصص پزشکی ورزشی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به این سوال چنین پاسخ می دهد:
احتمال ایجاد آسیب های ورزشی هم برای افرادی وجود دارد که به صورت حرفه ای فعالیت ورزشی انجام می دهند و هم کسانی که به صورت مقطعی ورزش می کنند. به این معنا که اگر شدت فعالیت و سطح تمرینات ورزشکاران حرفه ای بسیار زیاد باشد و همچنین به دلیل تمرینات مکرر ممکن است در معرض آسیب های ورزشی قرار بگیرند. از طرف دیگر، افرادی که به صورت غیرحرفه ای و تفریحی فعالیت جسمی انجام می دهند نیز به دلیل آماده نبودن سیستم اسکلتی، عضلانی و نداشتن آمادگی جسمانی لازم ممکن است دچار این آسیب ها شوند.
اما به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه، نکته مهم این است که اغلب آسیب های ورزشی، به شیوه های خاصی قابل پیشگیری است و همچنین در صورتی که در سطح خفیف ایجاد شود، به طور موثر قابل درمان خواهد بود.
دکتر خسروی ضمن بیان این مطلب که آسیب های ورزشی به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می شود، توضیح می دهد:
آسیب های حاد شامل مواردی است که زمینه آسیب وجود نداشته باشد و یک عضو بدن فرد در سلامت کامل به سر ببرد، اما به علت وارد شدن ضربه ای شدید و ناگهانی به آن بخش از بدن، او دچار آسیب شود. به عنوان نمونه پیچ خوردگی مچ پا، در رفتگی های شانه یا زانو، خراشیدگی، کبودی ها و کشیدگی عضلات یا شکستگی ها آسیب های حادی است که می تواند برای افراد سالمی ایجاد شود که از قبل هیچ مشکلی نداشته اند.
او در مورد آسیب های مزمن می گوید: در این موارد معمولا زمینه آسیب از قبل وجود داشته است؛ به این معنا که در قسمتی از سیستم عضلانی، اسکلتی بدن فرد دچار مشکلی بوده که به علت انجام فعالیت جسمی شدید و بیش از حد، آسیب کهنه دوباره بروز کرده و مانند مشکلی جدید نمایان می شود. کمردردها از جمله آسیب های مزمن است.
کدام آسیب ؛ کدام ورزش
هر قست از دستگاه عضلانی اسکلتی ممکن است دچار آسیب شود، اما بعضی آسیب ها بر اثر فعالیت هایی خاص بروز می کند یا در کل شایع تر است که با شناخت آنها می توانیم در زمان مناسب از بروزشان پیشگیری کنیم.
البته به گفته دکتر خسروی معمولا در تمام فعالیت های ورزشی برخی از آسیب ها مانند گرفتگی، خراشیدگی و کشیدگی به صورت مشترک مشاهده می شود، ولی برخی از ورزش ها هم به دلیل شرایط و ویژگی های خاص می تواند موجب بروز آسیب های بخصوصی شود.
به عنوان مثال آسیب هایی که در دست بسکتبالیست ها ایجاد می شود معمولا در فوتبال دیده نمی شود، اما پیچ خوردگی مچ پا صدمه ای است که هم میان فوتبالیست ها و هم بسکتبالیست ها، شایع است. صدماتی که در ناحیه شانه ایجاد می شود نیز مشکلی شایع میان شناگران بوده و آسیب مهره های کمری نیز اغلب با ژیمناستیک در ارتباط است.
اقداماتی که باید انجام دهیم
وقتی مچ پای کسی پیچ می خورد، خیلی ها دوست دارند نقش پزشک را بازی کنند و دردش را تسکین دهند؛ یکی برایش کیسه یخ می آورد و دیگری کیسه آب جوش، یکی توصیه می کند پایش را با زردچوبه بمالد و ببندد و شخصی دیگر می گوید نباید تکان بخورد، اما این که چه کسی درست می گوید و حرف کدام یک اشتباه است، معمولا نادیده گرفته می شود.
همه این شیوه های خوددرمانی هم در حالی است که متخصصان برای تسکین بخشیدن صدمات ورزشی یا اتفاقاتی که به صورت ناگهانی در سیستم اسکلتی ـ عضلانی افراد رخ می دهد، اقدامات ویژه ای را توصیه می کنند.
انجام این کارها بلافاصله پس از آسیب و قبل از مراجعه به پزشک می تواند در روند ترمیم و بهبود به فرد کمک زیادی کند. دکتر خسروی با اشاره به این نکته، یادآور می شود:
استراحت اولین موردی است که باید آن را مدنظر قرار دهید.
به این معنا که پس از ایجاد آسیب، فرد نباید عضو آسیب دیده را خیلی حرکت دهد. مثلا هنگامی که مچ پای کسی پیچ می خورد، درد و تورم مختصری در این قسمت ایجاد خواهد شد و به همین دلیل توصیه می شود حداقل ۴۸ ساعت به پایش استراحت داده و خیلی روی آن راه نرود.
البته با توجه به شدت آسیب شرایط متفاوت خواهد بود و حتی ممکن است از فرد بخواهیم تا یک هفته آن پا را استراحت دهد.
او می گوید: دومین کاری که توصیه می شود افراد انجام دهند، استفاده از یخ است.
البته نباید یخ را به صورت مستقیم روی پوست عضو آسیب دیده بگذارید. به جای این کار باید مقداری یخ را داخل کیسه پلاستیکی بریزید و حوله ای را هم مرطوب کنید و روی محل آسیب دیدگی قرار دهید. سپس کیسه یخ را روی حوله بگذارید تا التهاب آن قسمت از بدن کاهش یابد. پس از گذشت حدود ۱۰ دقیقه باید یخ را بردارید، اما در ساعت هایی که فرد بیدار است، این کار باید تکرار شود.
استفاده از یک باند کشی در قسمت آسیب دیده نیز سومین کاری است که می توانید انجام دهید. این متخصص پزشکی ـ ورزشی در این مورد یادآور می شود: می توانید به کمک باند کشی ناحیه آسیب دیده را ببندید تا تورم آن کمتر شود. البته توصیه می شود باند را خیلی محکم نبندید تا خونرسانی مختل نشود.
چهارمین اقدامی که می توانید برای بهبود شرایط فرد آسیب دیده انجام دهید نیز آن طور که این پزشک متخصص می گوید بالا نگه داشتن عضو صدمه دیده است. با این کار تورم آن قسمت از بدن کمتر می شود.
در چنین مواردی استفاده از یک بالش که کمک می کند تا دست یا پای فرد کمی بالاتر قرار گیرد نیز راه حل مناسبی است.
دکتر خسروی می گوید: اگر آسیب وارد شده به بدن خیلی شدید نباشد، خود فرد هم می تواند با اقدامات اولیه شرایط را بهبود بخشد یا به کمک مسکن های معمول درد را کاهش دهد، اما اگر شرایط حادتر باشد حتما باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کند . در مورد خراشیدگی ها هم توصیه می شود محل خراشیدگی را با آب و صابون تمیز کنید و شستشو دهید و پس از خشک شدن، آن را پانسمان کنید.
از بروز آسیب ها پیشگیری کنید
دکتر خسروی با تاکید بر اهمیت پیشگیری از بروز آسیب های ورزشی، در این مورد توضیح می دهد:
قبل از انجام هر نوع فعالیت ورزشی حتما باید بدن را بدرستی گرم کنید، چراکه گرم کردن بدن از بروز بسیاری از مشکلات پیشگیری می کند بنابراین هیچ وقت نباید ورزشی را به صورت ناگهانی و بدون انجام مرحله گرم کردن که شامل ۱۰ دقیقه دویدن آرام و ده دقیقه حرکات کششی است، شروع کنید.
همچنین، هیچ وقت به صورت ناگهانی و متناوب نیز ورزش نکنید؛ چون فعالیت های ناگهانی و بخصوص پس از مدتی استراحت و بی تحرکی می تواند فرد را مستعد آسیب کند.
او می افزاید: تکنیک های صحیح هر فعالیت را باید بیاموزید و حتما آنها را به درستی اجرا کنید تا بدن تان در معرض آسیب و صدمات ورزشی قرار نگیرد. علاوه بر این، شدت و مدت ورزش هم باید بتدریج افزایش پیدا کند. استفاده از لوازم و تجهیزات مناسب مانند کفش مناسب هم موردی است که نباید آن را نادیده بگیرید.
پس از پایان مدت ورزش هم باید بدن را سرد کنید تا به وضع عادی برگردد. نکته مهم دیگر هم استفاده از تجهیزات و لوازم ایمنی مخصوص هر ورزش است؛ به عنوان مثال توصیه می شود افرادی که اسکیت کار می کنند حتما از زانوبند، مچ بند و کلاه ایمنی استفاده کنندو بدانند این لوازم تزئینی نیست و حتما باید استفاده شود.
منبع:aftabir.com
آیا کف پای شما صاف است. ساده ترین راه برای فهمیدن این مطلب اینست که پای خود را خیس کرده و سپس روی یک سطح صاف و خشک بایستید بطوریکه اثر کف پای شما روی آن سطح باقی بماند. تفاوت آنها در شکل زیر نشان داده شده است.
در کسانی که صافی کف پا دارند قوس طولی کف پا یا کم شده و یا کاملا از بین رفته است و در موارد شدید قسمت داخلی کف پا در حالت ایستادن، با زمین تماس پیدا میکند. همچنین در این بیماران پاشنه پا به سمت خارج منحرف میشود.
قوس کف پا چگونه ایجاد میشود
قوس کف پای زیاد قوس کف پای طبیعی کف پای صاف |
تقریبا تمام بچه ها در هنگام تولد صافی کف پا دارند که به آن صافی کف پای فیزیولوژیک Physiologic flat foot میگویند. این حالت عمدتا به علت شل بودن تاندون ها و لیگامان های کف پا و به علت ضعیف بودن عضلات کف پا و همچنین به علت چربی است که در زیر پوست کف پای بچه وجود دارد.
بتدریج و در سال های بعدی عمر، با سفت شدن بافت های نرم کف پا و قویتر شدن عضلات و از بین رفتن چربی کف پا، قوس کف پا ظاهر میشود. معمولا قوس کف پا در سنین 7-5 سالگی بوجود میاید. در حدود 25-15 درصد افراد این قوس هرگز ایجاد نمیشود و کف پای آنها همیشه صاف باقی میماند ولی صافی کف پا در اکثریت این افراد هیچ گونه ناراحتی را برای آنها ایجاد نمیکند.
کف پای صاف چه انواعی دارد
در بسیاری از بچه های نوپا وقتی که بچه تازه راه رفتن را آموخته است پدر و مادر متوجه صافی کف پای وی شده و وحشت زده به پزشک مراجعه میکنند. توجه داشته باشیم که صافی کف پا در این سن و سال کاملاً طبیعی است. در اکثر اوقات با افزایش سن بچه، بافت های کف پا بتدریج سفت تر شده و قوس کف پا معمولا تا سنین مدرسه رفتن بچه تشکیل میشود. اگر صافی کف پا تا بعد از این سنین هم ادامه پیدا کرده و موجب درد کف پا شد باید به پزشک مراجعه کرد.
صافی کف پای قابل انعطاف در بسیاری مواقع زمینه خانوادگی دارد یعنی برادر و خواهران یا فرزندان یا یکی از والدین فرد هم ممکن است این حالت را داشته باشد. صافی کف پا گاهی اوقات در حین بارداری یا در سنین بالا تشکیل میشود.
گاهی اوقات صافی کف پا قابل انعطاف نیست به این معنا که وقتی پای بیمار روی زمین نیست هم قوس کف پا دیده نمیشود و یا موقعی که شست پای بیمار به بالا میرود هم قوس کف پا ایجاد نمیشود. به این نوع از بیماری صافی کف پای غیر قابل انعطاف یا ریجید Rigid flat foot میگویند. این نوع صافی کف پا نیاز به توجه بیشتر و درمان دارد. گاهی اوقات صافی کف پا همراه با سفت شدن تاندون آشیل است که در این مواقع هم پزشک معالج دقت بیشتری به وضعیت صافی کف پا میکند.
صافی کف پا از نوع قابل انعطاف بسیار شایعتر از نوع غیر قابل انعطاف یا ریجید است.
علت صافی کف پا
هر پای شما از 26 استخوان که در 33 مفصل به یکدیگر متصل شده اند و بیش از 100 عضله و تاندون و لیگامان تشکیل شده است. این ساختمان ها به گونه ای به یکدیگر متصل شده اند که کف پا دارای چند قوس باشد. در حین راه رفتن این قوس ها کمک میکنند تا نیروی وزن به درستی در کف و مچ پا توزیع شود. این قوس ها همچنین به کف پا قابلیت انعطافی میدهد تا بتواند در هر سطح ناهمواری و به هر شکلی خود را شکل دهد. گاهی تاندون ها و لیگامان های پا نمیتوانند از استخوان های پا حمایت کافی را به عمل آورند و در این وضعیت قوس کف پا تحت فشار وزن صاف میشود.
قوس طبیعی کف پا | کف پای صاف |
صافی کف پا در انواع قابل انعطاف معمولا به علت شل بودن لیگامان های کف پا و بالا بودن قابلیت انعطاف در مفاصل کف پا است.
دیگر علل صافی کف پای قابل انعطاف عبارتند از
برای یافتن آدرس لیست متخصیصن طب فیزیکی و توانبخشی و مراکز توانبخشی در سراسرایران از طریق زیر اقدام نمایید.
http://www.drvahedi.ir/drList.php
دکتر امیر هوشنگ واحدی
آدرس مطب :تهران- اتوبان چمران- ابتدای باقرخان غربی - کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی تبسم
تلفن: 66572220- 66576422-66576423
وب سایت علمی دکتر امیرهوشنگ واحدی http://www.drvahedi.ir
نوبت دهی اینترنتی دکتر واحدی در مرکز جامع طب فیزیکی و توانبخشی تبسم