۱- استئونکروز: یکی از شایع ترین عللی که سبب بروز درد زانو هنگام شب می شود، استئونکروز است. استئونکروز به معنای مرگ استخوان می باشد.
احتمال این که زنان به این بیماری مبتلا شوند، بسیار بیشتر از مردان است.
در طی این بیماری، استخوان ها جریان خون خود را از دست می دهند و شروع به مردن و از بین رفتن می کنند.
یکی از مهم ترین قسمت های استخوانی بدن که مورد حمله استئونکروز قرار می گیرد، بخش برجسته استخوان ران در قسمت داخلی استخوان زانو می باشد. اما ممکن است این از بین رفتن در قسمت خارجی زانو هم اتفاق بیفتد.
در این هنگام فرد مبتلا در طول شب احساس افزایش درد می کند و باید با ناراحتی و درد ناشی از آن در طول شب دست و پنجه نرم کند.
۲- آرتریت روماتوئید: این بیماری هم نسبتا شایع می باشد و جاهایی از بدن مانند مفاصل ، پاها، زانوها و لگن را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب ورم و درد این نواحی می شود. این بیماری ممکن است به هنگام استراحت شبانه شدت یابد و مانع از خواب راحت فرد شود. هنگامی هم که فرد مبتلا در اثر شدت درد بیدار می شود، با سفتی عضلات روبرو خواهد شد.
۳- آرتروز : فردی که به آرتروز مبتلا می شود (مخصوصا آرتروز تخریب کننده) که معمولا افراد مسن و سالمند هستند، ممکن است طی خواب شبانه به علت درد از خواب بیدار شود و احساس ناراحتی کند. مخصوصا اگر فرد مبتلا در طول روز و یا روز قبل از آن، از مفاصل خود بیش از حد استفاده کرده باشد. مواردی مانند تغییر آب و هوا و تغییرات فشار جوی می تواند سبب بدتر شدن این بیماری شود. بنابراین اگر در طول شب شرایط آب و هوایی تغییر کند، می تواند اثر بدی روی این بیماری بگذارد.
۴- آسیب رباط ها: این آسیب ممکن است در همه محدوده سنی از جمله کودکی و جوانی هم رخ دهد و تنها مختص افراد مسن و سالمند نمی باشد. اگر فردی دچار جراحت در ناحیه رباط ها و تاندون ها و کیسه پر مایعی که مفاصل زانو را احاطه کرده شود سبب درد می گردد. این درد در روز هم وجود دارد و شب موقع خواب، آرامش فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر زانو درد دارید، هنگام استراحت و یا خواب، بالشی زیر زانوی خود قرار دهید تا زانوهایتان بالا بیاید. در این حالت گردش خون راحت تر انجام گرفته و منطقه ای که دردناک است را از هر گونه ورم و درد تا حدی پاک سازی می کند
۵- نقرس: بیماری نقرس نوعی از آرتریت است که ممکن است درد ناشی از آن، شب هنگام و به شکل ناگهانی ایجاد شود. در این بیماری قرمزی و ورم در ناحیه مفاصل رخ می دهد.
نقرس بیماری است که در اثر تجمع زیاد ماده ای در بدن به نام اسید اوریک ایجاد شده و می تواند موجب بروز علائمی مثل درد و ورم مفصل شود.
بروز نقرس می تواند ارتباط نزدیکی با مصرف زیاد غذاهای پر پروتئین به خصوص گوشت داشته باشد.
منبع : دکتر فروغ
شایع ترین بیماری مفاصل ، مشکلات مربوط به مفصل زانو می باشد .زانو در زمره مفاصل بزرگ بدن و تحمل کننده وزن می باشد و به همین علت است که بیشتر از مفاصل دیگر دچار آسیب ، ساییدگی و آرتروز می شود . این مشکلات به خصوص در سالمندان ، ورزشکاران و افرادای که به مدت طولانی روی پا می ایستند بیشتر نمود دارد .
زانو درد
آرتروز یک بیماری تخریبی در مفصل است که پیشرونده و مزمن می باشد.از این بیماری به نامهای استئوآرتریت و استئوآرتروز نیز نام برده می شود .
۱- ضربه و تصادفات
۲- پارگی تاندون های (لیگامان های) اطراف مفصل زانو مثلا پارگی رباط های صلیبی یا منیسک ها
۳- شکستگی های کشکک و شکستگی های درون مفصل زانو
۴- بیماری کندرومالاسی پاتلا (نرم شدن غضروف مفصل کشککـ)
۵- پای پرانتزی یا ضربدری
۶- استفاده بیش از حد از زانو در شغل هایی که با ایستادن زیاد همراه است
۷- آسیب های ورزشی
۸- چاقی
۹- ژنتیک
۱- درد
۲- تورم
۳- خشکی صبحگاهی
۴- کاهش دامنه حرکتی
۵- ضعف عضلانی
۶- تغییر شکل مفصل
برای درمان آرتروز ورزشهای خاصی برای بیمار تجویز میگردد زیرا حفظ تحرک مفصل و تقویت عضلات، از پیشرفت بیماری جلوگیری میکند.
اکثرا افرادی که به آرتروز مبتلا میشوند چاق هستند و برای درمان ابتدا باید یک برنامه کاهش وزن را داشته باشند. همچنین این افراد باید از ایستادن طولانی و نشستن با زانوهای خم و بالا و پایین رفتن از پلهکان پرهیز کنند.
آرتروز زانو
در مورد درمان روشهای مختلفی وجود دارد که اکثرا در ترکیب بایکدیگر موثر می باشند :
۱-درمان دارویی طبق نظر پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی
۲- تزریق داخل مفصلی داروهای غضروف ساز ، پلاکت غنی شده (PRP) ، کورتیکواسترویید(کورتون)
۳-فیزیوتراپی جهت افزایش دامنه حرکتی زانو ، بهبود درد و کاهش التهاب مفصل
۴-طب سوزنی جهت کاهش درد و التهاب زانو
۵-تقویت عضلات اطراف مفصل زانو ه با تقویت آنها میزان فشار روی مفاصل کاهش مییابد . نوع تمرین های ورزشی تقویتی و شدت و مدت آن زیر نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی تعیین می شود .
ورزش های زانو
۶- استفاده از لیزر جهت کاهش درد و التهاب مفصل زانو
۷-استفاده از زانوبند و وسایل کمکی جهت راه رفتن
۸-آب درمانی(هیدروتراپی)
۹-عمل جراحی : زمانیکه درد و مشکلات مفصل خیلی شدید است و بیمار به اقدامات درمانی قبلی پاسخ نمی دهد عمل جراحی ارتوپدی ضرورت مییابد.
منبع:دکتر بیژن فروغ
در یک مطالعه که در بیمارستان جراحی های خاص در نیویورک انجام شده است نشان داده شده که شکل زانو متغیر مهمی است تا پزشک بر اساس آن تصمیم بگیرد آیا بیمارش میتواند بدنبال آسیب رباط صلیبی قدامی تحت عمل جراحی بازسازی قرار بگیرد یا خیر مطالعات
قبلی نشان داده بود که شکل مفصل زانو که در هر فرد متفاوت با دیگری است
میتواند در بعضی افراد زمینه را برای آسیب دیدن رباط صلیبی قدامی فراهم
کند. این پدیده بخصوص در ورزشکاران صادق است. مطالعه اخیر یک قدم فراتر
رفته و نشان میدهد که حتی نتیجه عمل جراحی بازسازی رباط صدمه دیده هم تا حد
زیادی به شکل آناتومیک مفصل زانو وابسته است. آسیب رباط صلیبی قدامی یکی از صدمات شایع زانو است که هر ساله در تعداد زیادی از افراد و بخصوص در ورزشکاران ایجاد شده و فشار مالی زیادی را بر دوش سیستم بهداشتی کشورها وارد میکند. آسیب رباط صلیبی در صورت عدم درمان میتواند موجب خراب شدن منیسک و پس از مدتی شروع آرتروز و ساییدگی مفصل زانو شود. با انجام بازسازی رباط میتوان تا حدود زیادی جلوی پیدایش این عوارض را گرفت. البته همه بیماران مبتلا به این آسیب نیاز به جراحی ندارند. بعضی بیماران حتی با وجود پارگی رباط، مفصل زانوی نسبتا پایداری دارند. در این افراد آسیب رباط صلیبی موجب بروز عارضه نمیشود. در
مطالعه ای که ذکر شد محققین 9 زانو را از جسد افراد متوفی گرفته و آنها را
به ماشین هایی متصل کردند. این ماشین ها زانوها را درست مانند وقتی انسان
راه میرود خم و راست کرده و نیروهایی را که براثر وزن فرد به زانو وارد
میشود هم بر زانو وارد میکردند. سپس با کارگذاشتن سنسورهایی بر روی نقاط
مختلف سطوح مفصل
زانو نیروهایی را که در حین راه رفتن و حرکات مختلف مفصل زانو بر این سطوح
وارد میشود اندازه گیری کردند. این اندازه گیری ها در دو مرحله انجام شد.
در یک مرحله زانو سالم بود و سپس در مرحله بعد رباط صلیبی قدامی زانو پاره
شده و اندازه گیری ها مجددا صورت گرفت. اندازه گیری ها نشان داد که نیروهای وارده به سطح مفصلی قبل و بعد از پاره شدن رباط صلیبی قدامی با هم متفاوت است. به بعضی نقاط مفصل قبل از پارگی رباط نیروها و فشارهای کمتری وارد میشد که بعد از پارگی این نیروها بیشتر میشدند و در بعضی دیگر از نقاط هم این رویه برعکس بود. با این حال این تغییرات در زانوهای مختلف متفاوت بود. تنها تغییر ثایت این بود که بعد از پارگی، فشار به سطح خلفی پلاتوی تیبیا
( پلاتوی تیبا سطح فوقانی استخوان تیبیا یا درشت نی است که با سطح پایینی
استخوان ران مفصل میشود) در همه نمونه ها افزایش پیدا کرد. با این حال فشار
به سطح جلویی یا قدامی پلاتوی تیبیا در بعضی زانوها بیشتر و در بعضی دیگر
کمتر شد. بطور مثال در کسانی که پلاتوی تیبیای آنها گودی بیشتری داشت مفصل
زانو پایدارتر بود و بعد از پاره شدن رباط صلیبی قدامی فشار وارده به قسمت
قدامی سطح مفصلی افزایش پیدا نکرد. شیب پلاتوی تیبیا هم متغیر تاثیرگذار
دیگر بود. در کسانی که این شیب زیاد بود بعد از پارگی نیروهای بیشتری به
مفصل وارد میشدند. این مطالعه نشان میدهد که پزشک ها میتوانند با رادیوگرافی
از مفصل زانو و بررسی شکل آن مشخص کنند که در کدام دسته از بیماران آسیب
رباط صلیبی قدامی میتواند موجب افزایش فشارهای وارده به سطح غضروفی مفصل و
در نتیجه خراب شدن زود هنگام آن شود. این دسته از بیماران نیاز بیشتری به
درمان زود هنگام آسیب دارند.
منبع : ایران ارتوپدی |
|